?аза? тілі "С?з ж?не оны? ма?ынасы"

Маңғыстау облысы, Бейнеу ауданы

Атамекен орта мектебінің

Бастауыш сынып мұғалімі

Тилекешова Зулфия

Сабақтың тақырыбы: Сөз және оның мағынасы

Сабақтың мақсаты: Сөйлемнің сөздерден, сөздің дыбыстардан құралатынын, дыбыс әріппен таңбалатынын оқушылардың есіне түсіру.

Сөз белгілі бір заттың, құбылыстың, сын-сапаның тағы басқа атауы екенін ұғындыру.

Сөздің өзіне тән мағынасы болатынын байқату. Оқушылардың сөздерді дұрыс қолдана білу қабілетін дамыту, сөздерден сөйлем құрау дағдысын жетілдіру.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Әдісі: түсіндіру, сұрақтар, ойын, тірек сызба

Көрнекілігі: слайд, суреттер, үлестірме қағаздар

Сабақтың барысы :

I. Ұйымдастыру

Сәлемдесу, оқу құралдарын түгендеу.

А) Психологиялық дайындық:

Қазақ тілі, өз тілім –ана тілім

Абай Мұхтар сөйлеген дана тілім

Қастерлеген ұл қызың мәңгі сені,

Қуанышым, бақытым дара тілім, - деп қазақ тілі сабағын бастаймыз. Балалар, біздің бүгінгі сабағымызда біз әр түрлі ойындар ойнай отырып, әр бір ойын соңында аққаланың бөліктерін құрастырып барамыз. Сабақтың соңына дейін аққаламызды жасап болуымыз керек. Қане, балалар, аққала жасауға дайынбыз ба?

Ә) Қызығушылығын ояту

1. Қазір қайсы мезгіл?

2. Қыс айлары?

3. Қысқы ойындар

4. Қысқы ерекшелік

2. Үй тапсырма сұрау

Ойын. «Қар жауғанда»

Оқушылардан тест жұмыстары бойынша сұрақтарға жауап алу. (Аққаланың бірінші бөлігі қойылады)

ІІ.Тұсаукесер

Бәйге ойыны арқылы тексеру .

10	30
20	40
50	60

Өткен тақырыпты пысықтау.

1. Сөйлем дегеніміз не?

2. Хабарлы сөйлем дегеніміз не?

3.Сұраулы сөйлем дегеніміз не?

4. Балалар сөзінде неше буын бар?

5. Мәтіннің неше түрі бар?

6. Сөйлем неден тұрады ? (Аққаланың екінші бөлігі қойылады)

ІІІ. Негізгі бөлім

Сөз және оның мағанасы

Оқушыларға тақырыптың мақсатын хабарлау.

Әлемде бар дүние түрлі нәрселерден құралған

Мысалы: бұлттар су тамшыларынан орман-ағаштардан . Біздің сөйлеу тіліміз сөйлемдерден ал,сөйлем неден құралады?

Мен сендерге бір қызық өлең оқып берейік , тыңдаңдар .

Теңіз де тартылады

Мұхит та сарқылады

Құлайды орман –тоғай

Қирайды орда-сарай

Жер болып тау шөгеді

Жайқалған бау семеді

Көз жастан қақ қалады

Сонда не сақталады

Мәңгілік (сөз)қалады .

заттың

Сөз сапаның атауы

санның

қимылдың

Оқулықпен жұмыс

Мысалы: ай, үй, ақын , тұнық , әдемі жиырма , түсін .

Бақа себет Қара шана

232- жаттығу

Ша,се Ра,ба Қа,на

ш е

а р т

Дәптермен жұмыс .

233 жаттығу

Көп нүктенің орнына тиісті әріпті қойып , бірнеше сөз жаз .

Сөз ойла, тез ойла! ойыны

жол жаз

жыл жақ

жел жат

Сөздің соңына дауыссыз дыбыс қойып жаңа сөз жаса .

Сөздің мағынасының өзгеруі, сөздің екінші дыбысы өзгерді және т.б

(Аққаланың үшінші бөлігі қойылады.)

234 жаттығу

Ойын. «Кім тапқыр»

Сөздерді білдіретін мағынасына қарай топтап жаз.

Заттың: адам, кітап

Санның: жеті,тоғыз, жиырма

Сын-сапа: ақ ,жасыл, қоңыр ,сұр

Қимылы:келді,ойнады,жүзді (Аққаланың төртінші бөлігі қойылады)

Сергіту сәтін жасау.

Орнымыздан тұрамыз,

Алақанды ұрамыз.

Бiр отырып, бiр тұрып,

Тез шынығып шығамыз.

235- жаттығу

«Кім жүйрік» ойыны

Жұмбақты оқып шешуін тап.

Адассаң ,ал қолыңа

Бағыт сілтер жолыңа (компос)

Айырмашылығы қ,ж

Ортақ белгісі:о,л,ы,ң,а әрібі

ІҮ.Қорытынды :

Оқушылардың білім дағдыларын анықтау .

Сөз неден құралады ?

236- жаттығуды ребусты шешу арқылы әңгімелеу.

«Сөз мағынасы» деген сөз тіркесі келіп шығады. Оқушылармен сөздің мағынасының өзгеруі. Сөздегі дыбыс өзгерсе сөздің мағынасы өзгереді .

Сөз

заттың

қимылдың

санның

сапаның

Көмекке кел . Сара «зерек» сөзінің мағынасын дұрыс түсінді ме ?

Мұғалім үйге терек, зерек сөздерінің мағынасын анықтап, сол сөздерден сөйлем құрау тапсырмасын берді.Сара «Жол жиегінде терек өсіп тұр. Зерек- теректің інісі.» деген сөйлемдер құрады.

(Аққаланың соңғы бөлігі қойылады)Міне, балалар аққаламызды да жасадық.

Бағалау .

Оқушыларды мадақтау

Үйге тапсырма беру:

235- жаттығуды орында. Ережені жаттау.