"?арама-?арсы ма?ыналы с?здер"

Саба?ты? та?ырыбы: ?арама-?арсы ма?ыналы с?здер
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: ?арама-?арсы ма?ыналы с?здер туралы ал?аш?ы т?сініктерін ?алыптастыру;берілген с?здерге ?арама-?арсы ма?ыналы с?з тауып айта білуге ?йрету;
Дамытушылы?: О?ушыларды? байланыстырып с?йлей алу ?абілеттерін дамытып, с?здік ?орларын ке?ейту.
Т?рбиелік: ?з бетімен ?орытынды шы?ара алу?а, ал?ан білімін ?олдана алу?а, адамгершілікке т?рбиелеу
Саба?ты? т?рі: жа?а саба?
Саба?ты? типі:жа?а білімді ме?герту саба?ы
Саба?ты? ?дісі: с?ра?-жауап, шы?армашылы? тапсырма, т?сіндіру т.б.
Саба?ты? к?рнекілігі: сызба, интерактивті та?та т.б.

Психологиялы? дайынды?
?аза? тілім – ?з тілім, ана тілім,
Абай, М?хтар с?йлеген дана тілім.
?астерлейді ?л-?ызы? м??гі сені
Болаша?ым, ба?ытым, дара тілім.
(Ж. Молда?алиев)

Саба? барысы
1. ?йымдастыру б?лімі.
Балалар, б?гінгі саба?ымыз б?рын?ыдан ерекше болма?. ?йткені, ?азір біз « Жеті ата»ауылына саяхат жасаймыз.
Саяхат?а шы?у ?шін ?зімізге к?лік ?зірлеп алайы?. Б?рын ата-бабаларымыз техника дамыма?ан,машина болма?ан кезде к?лік ретінде нені пайдалан?ан?
- Атты,т?йені,?гізді
- Сендер соны? ?айсысын ?алайсы?дар?
- Атты.
- Жарайды,атты жол?а ?зірлейік.
- Атты шана?а жегу ?шін ?андай жабды?тар керек?
- ?амыт,до?а,делбе,шана,ершік т. б.
С?ра?тар?а жауап бере отырып,атамызды? ауылына келіп ?алыппыз.
1 «Ата»ауылы сендерді? білімдері?ді тексермекші екен,мынадай тапсырмалар дайындапты.

? С?з ма?ынасыны? т?рлерін ата.
? Ма?ынасы жуы? с?здерге мысал келтір.
? Ма?ынасы ?арама-?арсы с?здерге мысал келтір.
? Дыбысталуы бірдей,ма?ынасы ?р бас?а с?здерге байланысты с?йлем ойла.
Жуан – с?лу -
Арзан – еріншек -
Ал балалар,жер тай?а?,??лап ?алмайы?. (б?ріміз ж?нделіп отырайы?). Алдымызда к?рінген ?ай ауыл?.

?й тапсырмасын тексеру

С?з деп нені айтамыз?
М?ндес с?здер ?андай с?здер?
С?з ж?не оны? ма?ынасы дегеніміз не?

2. "?ке" ауылы

Интерактивті та?тадан биік тау мен аласа тауды? суреті, к?н мен т?н, аспан мен жер суреттерін салыстыру ар?ылы о?ушылар?а не т?сінгендерін ж?не ереже шы?ару керектігін ескертемін.

Ма?ыналары бір-біріне ?арама-?арсы болып келетін с?здерді ?арама -?арсы с?здер деп атаймыз.
?арама -?арсы с?здер ойды ?серлі, бейнелі т?рде жеткізуді? е? о?тайлы ??ралы. М?селен, ?асырлар бойы атадан бала?а мирас болып келе жат?ан ма?ал-м?телдерді?, ж?мба?тарды? ??рамында олар жарыса ?олданылады.

?арама-?арсы с?здер

Сын есім

Етістік

Зат есім

Есімдік

?стеу

ауыр-же?іл,

ке?-тар,

ысты?-суы?,

жас-к?рі

арты?-кем,

аш-то?,

ары?-семіз,

о?ай-?иын

озу-?алу,

кету-келу,

?ону-?шу,

шашу-жинау,

ашу-жабу,

кіру-шы?у,

к?лу-жылау,

сату-алу

?тірік-шын,

обал-сауап,

ал?ыс-?ар?ыс,

рахат-бейнет,

ба?-сор,

?мір-?лім,

пайда-зиян,

жаз-?ыс,

к?н-т?н

анау-мынау,

?не-міне,

осы-сол

ерте-кеш,

а?ырын-шапша?,

жо?ары-т?мен,

алыс-жа?ын,

?рі-бері

3. "Бала" ауылы

Б?л ауыл си?ырлы санды? ?зірлепті. Берілген с?здерге ма?ынасы ?арама - ?арсы с?здерді табамыз.

Мейірімді - мейірімсіз

Жуас -

?ымбат - арзан

С?йы?-?атты

?айы? -кеме

4. "Немере" ауылы

Б?л ауылды? тапсырмасы к?рделі екен. Я?ни біз ма?ал - м?телдерді жат?а жазамыз.

Мейірімді ал?ысм алады,

Мейірімсіз ?ар?ыс алады.

А?ылды іс тындырады

А?ыма? тіс сындырады.

5. "Ш?бере" ауылы

К?зді ашып ж?м?анша б?л ауыл?а да жеттік. Алдымен сергіту с?тін жасап алайы?

Сосын Алмаг?л апайымызды? с?ра?ына жауап берейік.

6. "Ш?пшек" ауылы. Б?л кітаппен ж?мыс

Жарайбы, балалар, 61 бетті ашып жатты?улар орындайы?.

1 – жатты?у. С?йлемдерді к?шіріп жазып, ?арамен жазыл?ан с?здерді? ма?ыналарын салыстыр.

Жел ?келгенді сел ?кетер. 2. Тау жа?тан баяу жел со?ты. ?атты желді? екпіні ?айы?ты аудара жаздады. 3. Б?лдіру – о?ай, т?зету – ?иын. 4. Дос сырты?нан ма?тар, д?шпан к?зі?е ма?тар.

2 – жатты?у. К?п н?ктені? орнына ?арама – ?арсы ма?ыналы с?здерді жаз.

?атты – ж?мса? ж?ру- т?ру кіру – шы?у

жылы – суы? кию – шешу ке? – тар

таяз - с?йлеу-

7. "Немене" ауылы

??рамында ?арама -?арсы с?здер кездесетін ма?ал-м?телдер, ж?мба?, жа?ылтпаштар ойлап жаз ж?не ма?ынасына, жасалу жолына назар аудары?дар.

Ма?алдар.

Жіпті? ?зыны, с?зді? ?ыс?асы жа?сы.
Д?шпан к?лдіріп айтады,

Дос жылатып айтады.

Жа?сыдан ?йрен, жаманнан жирен.

Жа?ылтпаштар.

А? тайла? а? па?

?ара тайла? а? па?

К?н бе, т?н бе,

Пілге мінбе.

Екеуіні? жасы шамалас,

Біріні? шашы – ?ара шаш,

сіні? шашы а? шаш аралас.

Ж?мба?тар.

Т?нде бармын,

К?ндіз жо?пын. /ж?лдыз/

?орыту.

?арама –?арсы с?здер
- ма?ал-м?телдерде, ж?мба?тарда жарыса ?олданылады.
- ?р с?з табынан болады
- ойды бейнелі т?рде жеткізеді
- ма?ыналары бір-біріне ?арама-?арсы болып келетін с?здер

Ба?алау

?йге тапсырма: 5жатты?у 61 бет

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«"?арама-?арсы ма?ыналы с?здер" »

Сабақтың тақырыбы: Қарама-қарсы мағыналы сөздер
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Қарама-қарсы мағыналы сөздер туралы алғашқы түсініктерін қалыптастыру;берілген сөздерге қарама-қарсы мағыналы сөз тауып айта білуге үйрету;
Дамытушылық: Оқушылардың байланыстырып сөйлей алу қабілеттерін дамытып, сөздік қорларын кеңейту.
Тәрбиелік: Өз бетімен қорытынды шығара алуға, алған білімін қолдана алуға, адамгершілікке тәрбиелеу
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың типі:жаңа білімді меңгерту сабағы
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, шығармашылық тапсырма, түсіндіру т.б.
Сабақтың көрнекілігі: сызба, интерактивті тақта т.б.

Психологиялық дайындық
Қазақ тілім – өз тілім, ана тілім,
Абай, Мұхтар сөйлеген дана тілім.
Қастерлейді ұл-қызың мәңгі сені
Болашағым, бақытым, дара тілім.
(Ж. Молдағалиев)

Сабақ барысы
1. Ұйымдастыру бөлімі.
Балалар, бүгінгі сабағымыз бұрынғыдан ерекше болмақ. Өйткені, қазір біз « Жеті ата»ауылына саяхат жасаймыз.
Саяхатқа шығу үшін өзімізге көлік әзірлеп алайық. Бұрын ата-бабаларымыз техника дамымаған,машина болмаған кезде көлік ретінде нені пайдаланған?
- Атты,түйені,өгізді
- Сендер соның қайсысын қалайсыңдар?
- Атты.
- Жарайды,атты жолға әзірлейік.
- Атты шанаға жегу үшін қандай жабдықтар керек?
- Қамыт,доға,делбе,шана,ершік т. б.
Сұрақтарға жауап бере отырып,атамыздың ауылына келіп қалыппыз.
1 «Ата»ауылы сендердің білімдеріңді тексермекші екен ,мынадай тапсырмалар дайындапты.

● Сөз мағынасының түрлерін ата.
● Мағынасы жуық сөздерге мысал келтір.
● Мағынасы қарама-қарсы сөздерге мысал келтір.
● Дыбысталуы бірдей,мағынасы әр басқа сөздерге байланысты сөйлем ойла.
Жуан – сұлу -
Арзан – еріншек -
Ал балалар,жер тайғақ,құлап қалмайық. (бәріміз жөнделіп отырайық). Алдымызда көрінген қай ауыл?.

Үй тапсырмасын тексеру

Сөз деп нені айтамыз?
Мәндес сөздер қандай сөздер?
Сөз және оның мағынасы дегеніміз не?

2. "Әке" ауылы

Интерактивті тақтадан биік тау мен аласа таудың суреті, күн мен түн, аспан мен жер суреттерін салыстыру арқылы оқушыларға не түсінгендерін және ереже шығару керектігін ескертемін.

Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы болып келетін сөздерді қарама -қарсы сөздер деп атаймыз.
Қарама -қарсы сөздер ойды әсерлі, бейнелі түрде жеткізудің ең оңтайлы құралы. Мәселен, ғасырлар бойы атадан балаға мирас болып келе жатқан мақал-мәтелдердің, жұмбақтардың құрамында олар жарыса қолданылады.

Қарама-қарсы сөздер

Сын есім

Етістік

Зат есім

Есімдік

Үстеу

ауыр-жеңіл,

кең-тар,

ыстық-суық,

жас-кәрі

артық-кем,

аш-тоқ,

арық-семіз,

оңай-қиын

озу-қалу,

кету-келу,

қону-ұшу,

шашу-жинау,

ашу-жабу,

кіру-шығу,

күлу-жылау,

сату-алу

өтірік-шын,

обал-сауап,

алғыс-қарғыс,

рахат-бейнет,

бақ-сор,

өмір-өлім,

пайда-зиян,

жаз-қыс,

күн-түн

анау-мынау,

әне-міне,

осы-сол

ерте-кеш,

ақырын-шапшаң,

жоғары-төмен,

алыс-жақын,

әрі-бері

3. "Бала" ауылы

Бұл ауыл сиқырлы сандық әзірлепті. Берілген сөздерге мағынасы қарама - қарсы сөздерді табамыз.

Мейірімді - мейірімсіз

Жуас -

қымбат - арзан

Сұйық-қатты

қайық -кеме

4. "Немере" ауылы

Бұл ауылдың тапсырмасы күрделі екен. Яғни біз мақал - мәтелдерді жатқа жазамыз.

Мейірімді алғысм алады,

Мейірімсіз қарғыс алады.

Ақылды іс тындырады

Ақымақ тіс сындырады.

5. "Шөбере" ауылы

Көзді ашып жұмғанша бұл ауылға да жеттік. Алдымен сергіту сәтін жасап алайық

Сосын Алмагүл апайымыздың сұрағына жауап берейік.

6. "Шөпшек" ауылы. Бұл кітаппен жұмыс

Жарайбы, балалар, 61 бетті ашып жаттығулар орындайық.

1 – жаттығу. Сөйлемдерді көшіріп жазып, қарамен жазылған сөздердің мағыналарын салыстыр.

Жел әкелгенді сел әкетер. 2. Тау жақтан баяу жел соқты. Қатты желдің екпіні қайықты аудара жаздады. 3. Бүлдіру – оңай, түзету – қиын. 4. Дос сыртыңнан мақтар, дұшпан көзіңе мақтар.

2 – жаттығу. Көп нүктенің орнына қарама – қарсы мағыналы сөздерді жаз.

қатты – жұмсақ жүру- тұру кіру – шығу

жылы – суық кию – шешу кең – тар

таяз - сөйлеу-

7. "Немене" ауылы

Құрамында қарама -қарсы сөздер кездесетін мақал-мәтелдер, жұмбақ, жаңылтпаштар ойлап жаз және мағынасына, жасалу жолына назар аударыңдар.

Мақалдар.

Жіптің ұзыны, сөздің қысқасы жақсы.
Дұшпан күлдіріп айтады,

Дос жылатып айтады.

Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен.

Жаңылтпаштар.

Ақ тайлақ ақ па?

Қара тайлақ ақ па?

Күн бе, түн бе,

Пілге мінбе.

Екеуінің жасы шамалас,

Бірінің шашы – қара шаш,

Екінші

сінің шашы ақ шаш аралас.

Жұмбақтар.

Түнде бармын,

Күндіз жоқпын. /жұлдыз/

Қорыту.

Қарама –қарсы сөздер
- мақал-мәтелдерде, жұмбақтарда жарыса қолданылады.
- әр сөз табынан болады
- ойды бейнелі түрде жеткізеді
- мағыналары бір-біріне қарама-қарсы болып келетін сөздер

Бағалау

Үйге тапсырма: 5жаттығу 61 бет

1 – жаттығу. Сөйлемдерді көшіріп жазып, қарамен жазылған сөздердің мағыналарын салыстыр.

Жел әкелгенді сел әкетер. 2. Тау жақтан баяу жел соқты. Қатты желдің екпіні қайықты аудара жаздады. 3. Бүлдіру – оңай, түзету – қиын. 4. Дос сыртыңнан мақтар, дұшпан көзіңе мақтар.

2 – жаттығу. Көп нүктенің орнына қарама – қарсы мағыналы сөздерді жаз.

қатты – жұмсақ жүру- тұру кіру – шығу

жылы – суық кию – шешу кең – тар

таяз - сөйлеу-

3 – жаттығу. Қарама – қарсы мағыналы сөздерді сөз таптарына бөліп жаз.

Зат есім: жаз – қыс, күн – түн.

Сын есім: ақ – қара, түзу- қисық, ыстық – суық, ащы – тәтті.

Етістік: айту – тыңдау, қону – ұшу, сату – алу.

5-жаттығу

Мәндес сөздер: еріну-жалқаулану, есептеу-санау, қайталау-пысықтау

Қарама-қарсы сөздер: Ақырын-шапшаң, апару-әкелу, бастау-аяқтау, тоңу-жылыну