Интегрированный урок "Дойдум киэргэлэ - үрүмэччи"

Дьарык хаамыыта

Учуутал дьайыыта

Үөрэнээччи дьайыыта

Көрдөрөр матырыйаал

1

Тэрээһин чаас

2

Уруок сыалын туруоруу.

Оҕолоор, бүгүн биһиги айылҕаны чинчийээччилэр буолуохпут. Ол аата тулалыыр эйгэни үөрэтиэхпит, элбэх саҥаны билиэхпит.

Дьарыкка бэлэмнэрин бэрэбиэркэлэнэллэр, үлэлиир турукка киирэллэр

3

Уруок тематыгар киллэрии

Биһиги биир айылҕа оҕотун көрдүү барыахпыт. Кини кимий? Бу таабырыны таайдаххытына билиэххит.

Таабырыны ааҕаллар, таайаллар

Ким сир үрдүгэр түөртэ төрүүрүй?- 1 слайд

4

Үөрэҕи тэрийии

Проблемнай түгэни үөскэтии

- Туох дии саныыгыт? Тыыммат предмет буолуо дуу, тыынар тыыннаах дуу? Тоҕо? Тоҕо киһи буолбатаҕый? Үүнээйи буолар дуо?

- Ханнык харамай буолуой?

Кыыл дуу, көтөр дуу?

Оччоҕо туох буолуой?

-Хайа ыйытыы бэлиэтин кэнниттэн туохтар эрэ быктылар дии! Туох атаҕай? Тоҕо үөн диэтигит?

Санааларын этэллэр, сабаҕалаан көрөллөр

2 слайд –

Киһи – үүнээйи – харамай

( ойуулар)

3 слайд –

Кыыл – көтөр - ?

4 слайд

? кэнниттэн 6 атах тахсан кэлэр

Саҥаны арыйыы

Учуутал кэпсээнэ

- Биһиэхэ кистэлэҥ сурук кэлбит. Бу хайалара 4 –тэ төрүүрэ буолуой?

- Хайдах? Бастаан сымыыт буолан күн сирин көрөр. Онтон сымыыт сыыйа көйүүр буола уларыйар, салгыы сайдан-сайдан сыаҕайга кубулуйар уонна түмүгэр үөҥҥэ кубулуйар.

- Оҕолоор, биһиги сыаҕайбыт ханнык үөҥҥэ кубулуйда?

- Үрүмэччилэр – саамай кэрэ дьүһүннээх үөннэр. Аан дойдуга быһа холоон үрүмэччи 50 тыһыынча көрүҥэ баар. Саха сиригэр үрүмэччи 5 көрүҥүн булбуттара. Амтаны билэр органнара атахтарын тумсугар баар.

Тыллары ааҕаллар, түмүк оҥороллор - үөн барыта 4 төрүүр эбит

5 слайд

Ти…йи

А…ҥа

Хо…дуос

Ы…рыа

Үрү…чи

6 слайд –

Сымыыт – көйүүр – сыаҕай – үөн ( ойуу, учуутал кэпсээнин кэмигэр сыыйа көстөн иһэллэр)

Тылы кытта үлэ.

- Үрүмэччини атыннык туох диэн ааттыылларый?

- Билигин үрүмэччи туһунан тыл ситимэ уонна этии толкуйдуохпут. Саамай үчүгэй этиини суруйабыт.

Тыл ситимэ, этии толкуйдууллар, тэтэрээккэ үлэлииллэр

10 слайд

Үрүмэччи – лыах

_______ үрүмэччи

5

Сынньалаҥ.

-Үрүмэччилэр көтөллөр,

Кынаттарынан сапсыналлар,

Нарыннык тэлээрэ дайаллар,

Сэрэнэн сибэккигэ түһэллэр.

Үрүмэччи көтөрүн үтүктэн хамсаналлар

11 слайд

Үрүмэччилэр – ойуу

6

Үөрэнээччилэр айар үлэлэрэ. «Үрүмэччилээх хонуу» коллективнай панно оҥоруу.

- Бэйэҕит үрүмэччи уруһуйдуоххутун баҕараҕыт дуо? Үрүмэччи этэ-сиинэ хас чаастан турарый?

( учуутал шаблоннары түҥэтэр)

- Бэйэҕит сөбүлүүр дьүһүҥҥүтүнэн кырааскалаан

- Билигин бары үрүмэччилэрбитин хонууга сыһыаран дьикти-кэрэ көстүүнү таһаарыахпыт. Үрүмэччилэр наһаа кэрэ, нарын харамайдар. Кинилэри көрөн киһи олус үөрэр, быыкаа айылҕа киэргэллэрин эһиги харыстааҥ!

Харандааһынан үрүмэччи этин-сиинин чаастарга араараллар,

кырааскалыыллар,

уопсай панноҕа сыьыараллар

12 слайд –

Үрүмэччи этин чааһа

( схема – ойуу)

Аудиоматырыйаал

Ырыа «Үрүмэччи»,

Күөх хонуу - панно

7.

Дьарык түмүгэ:

- Бүгүн туох саҥаны билбиппитин чиҥэтиэҕиҥ эрэ. Онно көмөлөһүөҕэ кроссворд. Тыллары барыларын сөпкө таайдаххытына, Саха сирин биир дьикти-кэрэ үрүмэччитин аатын билиэххит.

1. Үрүмэччи аан бастаан туох буолан төрүүрүй?

2. Үөн-көйүүр хас атахтааҕый?

3. Үрүмэччи атын аата.

4. Үрүмэччи үсүһүн туох буолан төрүүрүй?

5. Үрүмэччи амтаны тугунан билэрий?

6. Дьыл ханнык кэмигэр төрүүрүй?

7. Саамай кэрэ чааһа, киэргэлэ тугуй?

- Туох диэн тыл таҕыста? ( Сахаайа)

Тыллары таайан сахаайа диэн Саха сирин үрүмэччитин аатын таһаараллар

13 слайд –

кроссворд

8.

Рефлексия

- Бу дьарыкка ханнык үлэни сөбүлээтигит?

- Туох саҥаны биллигит?

- Бэйэҕит үлэҕитин сыаналаныҥ.

- Маладьыастар! Бары бииргэ олус үчүгэйдик үлэлээтигит.