Г?лнар Н??мат?ызы Кутинова
«№ 19 ЖОББМ» КММ
бастауыш сынып м??алімі
?ара?анды облысы С?тбаев ?аласы
Е?бекке баулу 3 сынып
Та?ырыбы: «Ермексаздан ?шекей б?йымдар жасау»
Білімділік ма?саты:
?шекей б?йымдар жайында т?сінік беру. ?шкей б?йымдар жасау ж?не оны ?шекейлеуге ?йрету.
Дамытушылы? ма?саты:
О?ушыларды? іске деген икемділігін, шы?армашылы? ?абілеттерін, ?иялын ж?не ?ол моторикасын дамыту.
Т?рбиелік ма?саты:
Е?бекті с?юге, жауапкершілікке, ?з бетімен ж?мыс жасау?а, эстетикалы? тал?амдылы??а т?рбиелеу.
?ажетті ??ралдар: ?лгі суреттер, ермексаз, ?шекей б?йымдарды? суреттері, с?зж?мба?, та?тайша, кескіш, с?рткіш пен ыдыс.
Саба?ты? т?рі: Жа?а саба?
Саба?ты? ?дісі: т?сіндіру, с?ра?-жауап, с?зж?мба? шешу, ?зіндік ж?мыс
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і.
С?лемдесу. О?ушыларды? зейінін саба??а аудару.
ІІ. Психологиялы? дайынды?.
Балалар б?гінгі саба?ымыз к??ілді ?ту ?шін ?ле? шума?тарымен бастайы?:
Е?бек. Н.Жанаев.
Г?л ?сірсе?, терлеп,
М?ны? аты – Е?бек,
Кесте тіксе? зерлеп,
М?ны? аты - Е?бек.
Саба?ы?ды ж?ндеп,
?зірленсе? - Е?бек.
?иынды?ты? б?рін,
Е?бек ?ана же?бек.
ІІІ. Жа?а саба?
«Ой ашар»
- Ермексазбен ж?мыс жаса?анды ?натасы?дар ма?
- Ермексаз дегеніміз не? /Ермексаз – м?сіндеу ?шін арнал?ан шикізат. Ол м?сіндеу ?шін ?те ы??айлы, ?ол?а жабыспайды/
- Ермексазды? ??рамында не бар деп ойлайсы?дар? Жалпы ол туралы не білеміз? /Ермексаз тазаланып ж?не ?нта?тал?ан саз ?нта?ына балауыз, май ж?не бас?а да ??р?ап ?алудан са?тайтын заттарды? ?осылуы ар?ылы жасалады. Ол ?рт?рлі т?стерге боялады. Оны 1897 жылы Англияны? ?нер мектебіні? о?ытушысы Уильям Харбутт студенттері м?сін жасау кезінде кеуіп ?алмайтын материал ретінде жасап шы?арды. 1900 жылдан бастап ?ндіріске шы?арыла бастады. Бастап?ыда оны? т?сі с?р болатын, кейін т?рт т?сті етіп жасалды/
І?. С?зж?мба? шешу. Мына ж?мба?тарды? шешуін тапса?дар, б?гінгі саба?ымыз?а байланысты с?з шы?ады.
1. Б?рап ?ой?ан са?аттай,
Ай?айлайды та? атпай. (?теш)
2. Жо? ?зі?де бас та,
?ас та,
Мойын да,
?зынды?ы жазулы т?р бойында. (Сыз?ыш)
3. Т?йме т?ссе ?адайды,
Жырты? к?рсе жамайды. (Ине)
4. Бір ?ора?а ?амал?андар,
Жану ?шін жарал?андар. (Сірі?ке)
5. К?н к?леді, жер т?леді. (К?ктем)
6. Екі семсер ай?ас?ан,
О?та-текте шай?ас?ан. (?айшы)
Б?л с?зж?мба?тан ?шекей деген жасырын с?з шы?ты. Ендеше балалар, б?гінгі саба?та ермексаздан ?шекей б?йымдар жасаймыз.
- ?шекей дегеніміз не?
?шекей – киімді, т?рмысты? б?йымдарды безендіруге пайдаланылатын, с?ндік ?шін жасалынатын б?йымдар ж?не зат, б?йымны? бетіне салынатын ою-?рнек, т?рлі на?ыштар. ?аза?та ?шекейленбеген зат, б?йым жо? деуге болады, себебі ?аза? ?ол?нер шеберлері ?лтты? на?ышта?ы ?шекейлерді ??деп, т?рлендіріп, жетілдіріп, ?олданып отыр?ан. ?шекей б?йымдар жасайтын ?ажетті материалдар?а: алтын, к?міс, ба?ыр, мыс, жез, темір, ?алайы, ?ор?асын, алмас, гау?ар, зу?ра, к?к тас, ла?ыл, маржан, меруерт, інжу сия?ты асыл тастарды пайдалан?ан.
- ?шекейді? ?андай т?рлерін білесі?дер?
?шекей та?ылатын т?рлеріне ?арай бірнеше топтар?а б?лінеді:
Бас?а та?атын ?шекей
Шекеге та?ылатын ?шекей
Самай?а та?ылатын ?шекей
Ма?дай?а та?ылатын ?шекей
??ла??а та?ылатын ?шекей
М?рын?а та?ылатын ?шекей
Б?рым?а та?ылатын ?шекей
Мойын?а та?ылатын ?шекей
Кеудеге та?ылатын ?шекей
?ол?а та?ылатын ?шекей
Киімге та?ылатын ?шекей
Наурыз мейрамында адамдар с?нді киініп, бір-біріне ?она??а барады. Кез келген с?нді киімге ?лтты? ?шекей б?йымдар жарасып т?рады. Соларды? кейбіреуімен танысайы?.
Т?мар – асыл тас, ба?алы металдан жасалады.
Шашбау – к?міс те?ге, асыл тас ?адал?ан, оны бау ар?ылы шашпен бірге ?осып ?реді.
Білезік – ?йелді? с?ндік б?йымы, оны негізінен к?міске асыл тастан к?з салады.
Сыр?а – ?ыз-келіншекті? ?шекей б?йымы.
Ал?а – алтыннан, к?містен, таби?и материалдан жасайды.
Сендерге осы айтыл?ан ?шекей б?йымдарды? ?айсысы ?найды? Ендеше ермексаздан ?здері?е ?на?ан б?йымды жаса?дар.
?ажетті ??ралдар: ермексаз, кескіш, та?тайша немесе ?алы? ?атырма ?а?аз, су ??йыл?ан ыдыс ж?не ?ол с?рткіш.
?ауіпсіздік ережесін са?та:
- Ермексазды ауыз?а салмау;
- Ж?мыс орнын таза ?стау;
- Ж?мыс ая?тал?ан со? ?олды жуу;
- Орамал ?олдану.
?. Сергіту с?ті
Шаршадым «У?!»дедім,
Ренжідім «Ту?!» дедім,
?оры?тым «Ой!» дедім,
?кіндім «А?!»дедім,
Шарасыз «Е?!» дедім,
Та?ыр?ап «О!» дедім,
Кейідім «И!» дедім,
Біліп ап «Е!» дедім,
?уанып «Ха-ха-ха!» дедім.
?І. ?зіндік ж?мыс жасау.
Ермексазбен ж?мыс істеу кезінде ?олды сулап отыру ескертіледі. Сонда ермексаз ?ол?а ж??пайды.
?ІІ. ?орытынды.
Балалар біз б?гін не ?йрендік? Не білдік?
?ІІІ. Ба?алау.
Жасал?ан ж?мыстардан к?рме ?йымдастыру. Балалар саба?та ?те жа?сы е?бектенді?дер. Сендерге мына т?марша ба?ыт пен с?ттілік ?келсін! Сендерді жаманды?тан, тіл к?зден са?тасын!
ІХ. Кері байланыс. Рыленковты? ?дісі бойынша.
Берілген а? пара??а ?олдары?ды ?ойып суретін салы?дар. ?здері?е ?на?ан бес сауса?ты? біреуін та?да?дар.
?р сауса? сендерді? б?гінгі саба?тан ал?ан ?серлері? мен к??іл-к?йлері?ді білдіреді:
Бас барма? - мен ?шін ма?ызды ж?не ?ызы?ты болды.
Балан ?йрек - мен к?п н?рсені білдім.
Ортан терек - ма?ан ?иындау, біра? ?ызы?ты болды.
Шылдыр ш?мек - мені? к??іл-к?йім к?теріліп ?алды.
Кішкене б?бек - мен ?шін жеткіліксіз болды.
