"Екі дос" М. ?уанышбаев.

Астана қаласы № 48 мектеп-лицей бастауыш сынып мұғалімі

Канафина Асыл Жетеновна

Сабақтың тақырыбы: Екі дос М. Қуанышбаев.

Сабақтың мақсаты:

Аңыздың мәнін түсіндіру, идеясын ашуға деген талпынысқа жетектеу.

1. Адам бойындағы жақсы-жаман қасиеттерді ашып көрсету арқылы қарама-қарсы ұғымдар туралы шындықты түсінуге мүмкіндік беру.

2 Оқушылар мәтінмен таныса отырып саралау, сипаттау, іздену, зерттеу жұмыстарын жүргізеді.

3. Оқушылар жеке топта пікір алмасады, ой бөліседі, әр топ өздерінің іздеу барысында білген ақпараттарын ортаға салып, бір-бірін үйретеді.

Күтілетін нәтиже: : 1Сабақ соңында оқушылар дос туралы кеңінен танысып, өзгелермен ой бөлісе алады.

2 Жек ойларын ортаға сала алады. Басқаға өз ойын жеткізе алады. Басқаны үйрету жауапкершілігін сезіне алады.

Сабақтың әдіс-тәсілі: «Араласып кеткен оқиғалар» стратегиясы, «Тірік сызбасы», «Венн диограммасы»

Сабақтың көрнекілігі және қажетті құралдар: оқулық, бор, маркер, плакат, интерактивті тақта.

Сабақтың барысы:

І. Қызығушылығын ояту.

Балалар орындарынан тұрады, әр оқушыдан жанындағы сыныптасына бұрылып, бір-біріне ұйқасқа құрылған марапат сөз айту сұралады. Ақылды Айман, тыңғылықты Төлеген… .

-Балалар, сендердің бір-бірлеріңе жасаған құрметтеріңе қарап, мен өте риза болып тұрмын. Нағыз достар мен жолдастар осындай болуы тиіс. Сендер өз достарыңды қандай тапқырлықпен дәріптедіңдер!

2. Мағынаны тану. «Дос» деген сөзді қалай түсінесіңдер?

(Оқушылар тірек сызбасы арқылы достық қасиеттерді жазып шығады.)

Ендеше біз бүгін «Екі дос» деген аңыз әңгімені оқимыз. М. Қуанышбековтың өмірбаяныны мен шығармаларымен таныстырып өту.

Сұрақ бойынша аңыз туралы түсінік жұмысы жүргізіледі.

Аңыз

Тарихта болған әйгілі адамдар жайында немесе елдің, рудың шыққан тегі туралы не жайында немесе елдің, рудың шыққан тегі туралы не нақтылы бір жерде өткен оқиғалар жайлы тарихи шындыққа негізделген, бірақ уақыт өте келе, көркем шығармаға айналып кеткен әңгімені аңыз дейміз

Мәтін компьютерге теріліп, мынандай бөліктермен жеке-жеке бөлігіп жазылады да, балалардың алдына қойылады.

1-бөлік. Басынан бастап, «Қолға түскен қазақ азаматтарын айдап әкетіпті» деген сөйлем қоса алынады.

2-бөлік. «Әлгі екі достың біреуі жау қолына түседі» деген сөйлемнен бастап, «…Досымды босатсаңдар, ең қымбат өмірді қияр едім,-дейді» деген сөйлемге дейін.

3-бөлік. «Қолбасы ойланып отырып, оны сынамақ болады…» деген сөйлемнен бастап, соңына дейін.

Оқушылар осы бөліктерді оқып, өздері әңгіменің бас-аяғын ретімен орналастырып, оқуға дайындайды. Неге бұлай орналастырғандарын түсіндіреді, дәлелдейді.

- Ал, балалар, қалай ойлайсыңдар, қолбасы досы үшін өзін өлімге қиған батырға қандай жаза қолданады? Әлде басқаша болар ма екен?

Оқушылардың болжамдары тыңдалады. Досты өлімге қиғысы келмейтінін бала жауабынын байқаймыз.

-Оқиғаның осылай аяқталуы саған ұнады ма? Оның осылай аяқталуына қарап, сендер жаудың қолбасшысын қандай адам деп ойлайсыңдар? Сендер қолбасшыға қандай хат жазар едіңдер?

Қысқаша хат жаздыру.

-Енді біз оқиға қалай аяқталғанын білу үшін аңызды не істейміз?

Тұтқындағы достың аман-есен құтылуын тілеп, оқуға кірісеміз. Әңгіме мазмұны ары қарай талданады.

-Балалар, тұтқын адамды құтқару үшін, ешқандай қиындықтан қорықпастан, досы жаудың қолына өзі келді.

Күнделікті өмірде сендердің бастарыңда қиындық болып қалса, не істеу керегін алдымен ойлану керек пен, жоқ ешқандай ойланбай әрекет ету керек пе?

Мәтін тұтас шыққан соң, балалар мәтінде кездескен қиын сөздерді белгілеп, түсіндіріп өтемін.

Қол, қолға түсу, қолбасы, иығына қолын артып деген сөздердің мағынасымен жұмыс жасау.

-Балалар, аңызды жазған адамның аты-жөні көрсетілген бе?

3. Ойтолғау.

Оқулықтағы «Қиын сәтте досын тастап кеткен жаман адам туралы қандай әңгіме білесіңдер?» деген сұрақ-тапсырма бұрынғы сыныптарда оқыған әңгімелерін еске түсіру (Жаман жолдас). Дос және достық туралы мақал- мәтелдермен танысу.