Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей
Функционалды? сауаттылы?ты к?сіби біліктілікті арттыруда пайдалану
Болаша?ты? б?гінгіден де н?рлы болуына ы?пал етіп адамзат ?о?амын ал?а апаратын к?ш тек білімде ?ана. ?ай елді? болмасын ?сіп- ?ркендеуі, ?ркениетті д?ниеде ?зіндік орын алуы оны? ?лтты? ж?йесіні? де?гейіне, дамыту ба?ытына байланысты.
Б?гінгі ?о?ам м?ддесіне лайы?ты, жан- жа?ты жетілген, бойында ?лтты? сана психология ?алыптас?ан парасатты азамат т?рбиелеп ?сіру – отбасыны?, мектепті?, барша халы?ты? міндеті. ?азіргі ?мірді? ?зінен туындап отыр?ан талаптарды орындау, жа?ашылды??а жаршы болу ?зіліссіз т?рбие негізіні? бастау б?ла?ы – бастауыш білім беру сатысынан басталады.
?аза?стан Республикасыны? Президенті Н.?. Назарбаевты? 2012 жылды? 27 ?а?тарында?ы «?леуметтік- экономикалы? жа??ырту – ?аза?стан дамуыны? басты ба?ыты» атты Жолдауында: «Білім ж?йесі тек білім ?ана емес, сонымен ?атар, оны ?леуметтік бейімделуде ?олдану білігін беруі тиіс», - деп атап к?рсетілген. Осы?ан орай мектеп о?ушыларыны? функционалды? сауаттылы?ын одан ?рі дамыту ?ажеттілігін атап ?тті. ?аза?стан Республикасыны? Білім ж?не ?ылым министрлігі «О?ушыларды? функционалды? сауаттылы?ын дамыту» ж?ніндегі ?лтты? жоспар ?зірледі. Б?л ?лтты? жоспарды? ма?саты - ?аза?станда білім сапасын жетілдірудегі, о?ушыларды? функционалды? сауаттылы?ын дамыту ж?ніндегі ат?арылатын іс-шараларды? ж?йелілігі мен т?тасты?ын ?амтамасыз ету болып табылады. Функционалды? сауаттылы? дегеніміз – адамдарды? ?леуметтік, м?дени, саяси ж?не экономикалы? ?ызметтерге белсене араласуы, я?ни б?гінгі жа?андану д?уіріндегі заман а?ымына, жасына ?арамай ілесіп отыруы, адамны? маманды?ына, жасына ?арамай ?немі білімін жетілдіріп отыруы. Онда?ы басты ма?сат жалпы білім беретін мектептерде ?аза?стан Республикасыны? зияткерлік, дене ж?не рухани т?р?ысынан дамы?ан азаматын ?алыптастыру, оны? ?лемде ?леуметтік бейімделуі болып табылады. О?ушыларды? функционалды? сауаттылы?ын арттыруда о?ыту ?рдісінде жа?а ?діс- т?сілдерді, жа?а идеяларды ?олдана отырып, ?здіксіз ізденіспен о?ушыларды? білімін, таным- тал?амын, ой- ?рісі мен шы?армашылы? ?абілеттерін дамытуды ма?сат ете отырып, ?з білімімді жетілдіруде Кембридж ба?дарламасы бойынша білімімді толы?тырып, ?аза?стан Республикасыны? педагог ?ызметкерлеріні? біліктілігін арттыру курстарыны? сындарлы о?ыту теориясы бойынша ?шінші (негізгі) де?гей ба?дарламасын толы? о?ып ме?гердім. Ба?дарламаны? негізгі ма?саты – о?ушыларды? ?здігінен ізденуі, ойын шебер жеткізе алуы, білімге деген ??штарлы?ы, шы?армашылы? ?абілеттеріні? дамуы ж?не ал?ан білімдерін ?мірде пайдалана алу ?абілетіне ба?ыттал?ан. Б?л Ба?дарламаны о?ытуда тиімділігін бай?адым. Д?ст?рлі ?дісте жа?а та?ырыпты м??алім т?сіндірсе, б?л ?дісті? тиімділігі о?ушы ?зі ізденеді. Сонымен ?атар д?ст?рлі о?ытуда тек м??алім ба?аласа, б?л ?дісте о?ушыны? ?зін- ?зі ба?алауы, топты?, ж?пты? ба?алауы, критерий ар?ылы ба?алауды? тиімді жа?тары аны? бай?алады. Негізгі материал тиісті саба?тарда ?арастырылатын жеті модульге саралан?ан. Алайда, осы жеті модульде ?арастырыл?ан идеялар саба?та пайдаланылатын жекеленген стратегиялар мен т?сілдер сия?ты ?зара байланыста болады [Н?с?аулы?, 2012 жыл, 12 бет]. Жеті модульді ы?палдастырып ж?ргізілген саба?тар о?ушыларды? саба??а деген ?ызы?ушылы?ын арттырады. Себебі, саба?тар шатты? ше?бері ар?ылы сыныпта ынтыма?тасты? атмосферасын ?алыптастырудан басталып, саба? та?ырыптарына лайы?тал?ан топ?а б?лу ?дістері, ойындар, сергіту с?ттері, кері байланыстар ?йымдастырумен ж?зеге асады. ?з саба?тарымда сыни т?р?ыдан ойлауды? ?дістерін ?олдан?ан ?те тиімді болды. Біріншіден, жеке, ж?ппен, топпен ж?мыс барысында баланы? белсенділігін, саба??а ?атысуын ба?ылау?а болады. ?йткені бірін- бірі о?ыту ар?ылы ойлау ?абілеттері дамиды. ?р о?ушыны? жауабы ты?далуы ?ажет, ?р топ м?селе бойынша ?з ойларын орта?а салуы ма?ызды.
Осы орайда ?зімні? сыныбыммен ж?ргізген ана тілі п?ні бойынша
А. Байт?рсын?лыны? «А??у, Шортан ??м Шаян» та?ырыбында ?ткен саба?ымды ?сынамын. Саба?ты? ма?саты: А. Байт?рсын?лы туралы білу, м?нерлеп о?у, негізгі ойды аны?тау, адам ?мірімен байланыстыра отырып, жа?сы ?асиеттерге т?рбиелеу. Саба? ?рине шатты? ше?берінен басталды. «Екі шынды?, бір ?тірік» тренингі ар?ылы сыныпта ынтыма?тасты? атмосферасын ?алыптастырдым. Одан ?рі ?атарлы? сана? ж?ргізу ар?ылы о?ушылар бес топ?а б?лінді. ?й тапсырмасын тексеруде «Бес жолды ?ле?» ?дісін пайдалана отырып, о?ушыларды? ?ткен материалды ?алай ме?гергендігін аны?тадым. С?ра? ?оюды? «Бастама- жауап- кейінгі ?рекет» нысаны бойынша о?ушылар с?ра??а сыни т?р?ысынан жауап бере отырып, жа?а саба?ты? та?ырыбын ашты. «Джигсо» ?дісі бойынша мысал бес топ?а б?лініп, ?р топ?а тапсырма берілді. 1,2,3 топтар алды??ы ?ш шума? бойынша постер ж?мысын жасаса, 4- топ со??ы шума??а негізгі ойды аша отырып, ойтол?ау (эссе) жазу, ал 5- топты? еншісіне жалпы мысалды сахналау тапсырмасы берілді. Берілген тапсырманы о?ушылар топ ішінде о?ып, тал?ылап, негізгі ойын тауып, ж?мыла ж?мыс жасады. Топтар белгіленген уа?ытта тапсырмаларын орындап, бірлесіп жаса?ан таныстырылымдарын ?ор?ады, ойтол?ауларын о?ыды ж?не та?ырыпты сахналады. О?ушыларды? шарша?анды?тарын басып, к??іл- к?йлерін к?теру ма?сатында «К??ілді к?н» ?ніне экран?а ?арап бірге ?имыл жасау ар?ылы сергіту с?тін жасадым. Ба?даршам ар?ылы топты? ба?алау ж?ргіздім. Ал, енді балалар, б?гінгі саба? жалпы несімен ?нады? Са?ан ?алай ?сер етті? деген жетелеу с?ра?тарын ?оя отырып, кері байланыс ж?ргіздім. О?ушылар ?з ойларын, саба?тан ал?ан ?серлерін, ?сыныс- тілектерін стикерлерге жазып, смайлик т?старына ілді. ?лгерімі т?мен о?ушылар ж?мыс барысында аса бір белсенділік таныта ?ойма?анмен сурет салатын ?нерін к?рсете отырып, таныстырылым жасауда тобына жа?сы к?мектесті. Ал топты? белсенді м?шелерінен ?з ісіне деген жауапкершілікті бай?адым. Белсенді о?ушылар да ?з ?абілеттерін к?рсетуден аянып ?ал?ан жо?. «О?ыту сия?ты к?шбасшылы? та адамны? т?ра?ты даму?а жетелейтін негізгі ?абілеті болып табылады» [Н?с?аулы?, 87- бет]. Мінеки, осыны? д?лелі, ?р топта к?шбасшы о?ушылар суырылып ал?а шы?ып, топты? тапсырмаларды орындауда басшылы? жасап, ?з тобында?ы ?лсіз о?ушылар?а к?мегін тигізіп отырды. Саба?ты? с?тті ?туі де осында деп ойлаймын. Оларды? топта?ы тапсырмаларды тез орындау?а, бас?алардан ?алып ?оймау?а тырысып, ж?мысты? ал?а басуына к?п ы?палдары тиді. Олар: ?лішер, Шапа?ат, Назым, Арыстанбек, М?нш?к, Амина, А?баян, Темірлан. Б?л о?ушылар ?здеріні? белсенділіктерін та?ы бір к?рсетіп берді. Олар ?з тобында?ы сыныптастарын ал?а жетелей білді, тапсырмаларды жауапкершілікпен орындап к?зге т?сті. Осы саба?ты? н?тижесінде о?ушыларды? ?здеріне деген сенімділіктері мен ?ызы?ушылы?тарыны? арт?анын, ойлау ?абілеттеріні? дамып, белсенділіктеріні? жо?арыла?анын бай?адым. Саба?ымда м?мкіндігінше жеті модульді ы?палдастырдым. Себебі, олар бір- бірімен ты?ыз байланысты. Ынтыма?тасты? атмосферасын ??рудан бастап, топ?а б?ліп, тапсырмалар беру ар?ылы сыни т?р?ыдан ойлану?а да?дыланып, бір- біріні? о?уын ба?алап, талантты ж?не дарынды балалар аны?талып, к?шбасшылы? ?абілеттері де дами т?сті. Н?тижесінде м?тіндегі негізгі ойды аны?тай алды ж?не адам ?мірімен байланыстыра алды, тілдік, с?здік ?орлары дамыды, сыныпта ынтыма?тасты? атмосферасы ?алыптасты, о?ушылар сыни т?р?ыдан ойлау?а да?дыланды, ?з пікірін айта білуге ?йренді, топпен ж?мыс жасауды ?йренді, бірін- бірі ба?алай алды, о?ушыларды? таланты ж?не дарыны ашылды ж?не мектепішілік п?н олимпиадаларына ?атысып т?рт о?ушым ж?лделі орындар?а ие болды. Сонымен ?атар, халы?аралы? «шексіз математика» олимпиадасына ?атысып ?ш о?ушым сертификат иеленді. Болаша?та ?тетін саба?тарымды жан- жа?ты ізденіп, о?ушыларды? білімді ?здігінен алуына жа?дай жасау, ?здігінен о?ып ?йренуіне жетелеуді? жал?асын табуды ары ?арай жоспарлау, курста ?ткен теориялы? білімімді т?жірибеде н?тижелі ?олданамын, жеті модульді? элементтерін ж?йелі ?олдана отырып, саба?тарымды т?рлендіріп ?ткізу ар?ылы о?ушыларды? функционалды? сауаттылы?тарын арттыруда ?з ?лесімді ?осамын.
Болаша? жастарды? ?олында десек, сол жастарды білімні? биігінен к?рінуіне ?стаздар ?ауымыны? ?осар ?лесі к?п. Жалпы білім саласында болып жат?ан о? ?згерістерден кеш ?алмай, жа?сы жа?алы?тарды? жаршысы болып талмай талаптанса?, е?бектенсек н?р ?стіне н?р болары с?зсіз.
«М. Ма?атаев атында?ы №13 орта мектебі» МКМ
Та?ырыбы:
Функционалды? сауаттылы?ты к?сіби біліктілікті арттыруда пайдалану
(баяндама)
дайында?ан: А.М. Асылбекова
?теген батыр кенті
2014- 2015 о?у жылы
* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт