Саба?ты? та?ырыбы:?ажайып д?ние
Саба?ты? ма?саты: д?ниетану п?нінен ал?ан білімдерін тексеру,о?ушыларды? ту?ан жерге деген с?йіспеншілігін арттыра отырып,таби?атты ?ор?ауда жауапкершілікті ?алыптастыру,таби?ат?а деген мейірім мен ы?ыласын,таби?ат байлы?тары мен жан-жануар,?сімдіктерге жанашырлы?пен ?арау?а т?рбиелеу.
Т?рі:сайыс саба?
К?рнекілігі:слайдтар.
Саба?ты? барысы: Психологиялы? дайынды?
- Амансы? ба, Алтын к?н!
Амансы? ба, К?к аспан!
Амансы? ба, Жер ана!
Амансыз ба, ?адірлі ?она?тар!
Амансы? ба, Сен!
Амансы? ба, Мен!
М??алім: Айналада?ы д?ниені? барлы?ын таби?ат?а жат?ызамыз.Сол таби?ат сырларын танып, білуді д?ниетану п?нінен ?йренеміз.Адамны? ?айдан пайда бол?анын,оларды? сана-сезімдеріні? дамуы, сана ар?ылы т?рлі б?йымдарды жасау ?рпа?тан-?рпа??а жеткізуін,таби?атты? ?лі ж?не тірі д?ниелері туралы білуді,адам,?сімдіктер, жануарлар тірі таби?ат екенін, оларды? ?нетінін,?сетіні, ?летінін.?лі таби?атты? тау, тас, аспан ?лемі, топыра?,су, ауа екенін,оларда тіршілік болмайтынын,?аламшарлар туралы білімді де, жерді? к?нді айналуы,жыл мезгілдеріні? ?згеруі,таби?ат ??былыстары туралы білімді осы п?ннен ?йренеміз.Ендеше,осы п?ннен білімімізді сынап к?релік.Сайыс саба?ымыз?а 2 ж?п ?атысады.
Сайыс 7 кезе?нен т?рады:
1-кезе?.Таныстыру
2-кезе?. Б?йге
Б?л б?лімде д?ниетану бойынша 2 ж?п?а 8 с?ра?тан беріледі. ?рбір д?рыс жауап?а 5 ?пай.
1-ж?пты? с?ра?тары
1.Геолог,?ш?ыш ж?не те?ізшілерге жолды ба?дарлау ?шін ?ажетті ??рал?(??быланама)
2.Жер бетіні? кішірейтіліп т?сірілген к?рінісі.(карта)
3.Те?із бетінен т?мен жазы? жерлер ?алай аталады ?(ойпаттар)
4.?аза?станны? жер к?лемі?(2 724 900 км )
5.Кенді пайдалы ?азбаларды ата(?ор?асын,к?міс,алтын,мыс,алюминий,темір)
6.Басы т?мадан басталып,баяу а?атын кішігірім су. (б?ла?)
7.Ауаны? ??рамын ата (азот,оттегі,к?мір ?ыш?ыл газы)
8.?ара немесе с?р?ылт топыра?ты ормансыз айма? ?алай аталады? (дала)
2-ж?пты? с?ра?тары.
1.Желді? к?шін ж?не ба?ытын аны?тайтын ??рал не деп аталады?(желба?ар)
2.Аума? пен айдынны? жалпы кескінін бейнелейтін карта т?рі. (физикалы? карта)
3Жер бетіні? биіктігі 200 метрге дейінгі б?лігі ?алай аталады? (т?белер)
4.Іле Алатауыны? е? биік шы?ы Тал?арды? биіктігі ?анша? (4937 м)
5.Кенге жатпайтын пайдалы ?азбаларды ата (ас т?зы,гранит,?ктас,??м,сазбалшы?,м?рм?р)
6.??рамынан минералдар шы??ан су ?алай аталады?(минералды су)
7.Ауаны? белгілі бір жердегі,белгілі бір уа?ытта?ы жай-к?йі.(ауа-райы)
8.?зен,к?л батпа? –б?рін жалпылай ?алай атаймыз?(су?ойма)
3-кезе?.На?ыл с?з- білгенге а?ыл с?з
Шарты:?р ж?п таби?ат,ту?ан жер туралы ма?ал-м?телдерді жазады.Б?л сайыс?а 1минут уа?ыт беріледі.Осы уа?ыт ішінде к?п ма?ал жаз?ан топ же?імпаз аталады.
4-кезе?.Есте са?та
Шарты.та?тада д?ниетану п?ніне ?атысты бірнеше ??ым,заттарды? суреттері шы?ады.Суретке м??ият ?арап алу ?шін 1 минут уа?ыт беріледі.1 минуттан со? суреттер ?шіріледі де,о?ушыларды? есте са?тап ?ал?ан суреттерді? атын жазуларын с?раймын.Е? к?п суретті есте са?тап ?ал?ан ж?п же?імпаз атанады.
Суреттер:глобус,карта,компас,тау,а?аш,?ас?ыр,т?лкі,?оян,к?мір,б?лт,к?н,?ыз,м?рын,к?з,ая?,?ол.
5-кезе?.Полиглот ойыны
Шарты:Ж?мба?тарды? шешуін ?аза? ж?не орыс тілдерінде айту.Д?рыс жауап 5 ?паймен ба?аланады.
1.Су?а батпайды,
От?а жанбайды.(м?з-лед)
2.Жылт-жылт еткен,
Жырадан ?ткен.(су-вода)
3.?лкен алтын таба?тан
?лемге н?р тарат?ан.(к?н-солнце)
4.Тікен,тікен тік пісте,
?ысы-жазы бір т?сте.(шырша-елка)
5.Та?мен к?зін ашады,
?лемге н?р шашады. (к?н-солнце)
6.?ыста ?ана болады,
?стаса? ?олы? то?ады.(?ар-снег)
7.Сылдыр с?йы? су емес,
Ішсе? сусын ?анады.
А? болса да ?ар емес,
Шешуін кім табады.(с?т-молоко)
8.Жапыра?ты бояды,
Атырапты бояды.
Бояп-бояп барлы?ын
Сап-сары ?ып ?ояды.(к?з-осень)
9.Отыз екі мы?ты,
?аз-?атар боп шы?ты.
Он алтысы асты,
Он алтысы ?сті.(тіс-зуб)
10.Екі а?айынды,
Екеуі де бір ?йде,
Бірін-бірі к?рмейді.(к?з-глаза)
6-кезе?.Керектісін тап
Шарты:?р ж?п?а ?ріптер тізбегі беріледі.Сол тізбектен с?здерді тауып алу керек.?р тізбектен ?ш с?зден шы?ады.?р ж?п?а 4 тізбектен.Б?л б?лімде ?анша с?з тапса,сонша ?пай алады.
1-ж?п
1.Трд?алачыеуарпафеменз
2.Тсбалы?ючспілжхкерікпв
3.Ицы?аза?тбршешентборысдж
4.Фыба?шаврэа?ашюдкесефх
2-ж?п
1.Кенбтр?зенврпзайсанджт
2.Ткг?лжрэ?азтзкм?зенюб.
3.ЯЮтжа?авфтасцбк?шеэжм
4.Ждопгхнжолнвкенютпю
7-кезе?.?ажайып ?аламшарлар.
Шарты:Сипаттама ар?ылы ?аламшарларды табу.?рбір д?рыс жауап?а 5 ?пай. 1.Б?л ?аламшар к?ннен алыста жатыр.Оны? к?нді айналу ?за?ты?ы жердегі 84 жыл?а те?.Б?л ?ай ?аламшар?(Уран) 2.К?н Ж?йесіндегі К?ннен е? алыс орналас?ан ?аламшар.Сонды?танда ол ?те ?лсіз ж?лдыз болып к?рінеді.Б?л ?ай ?аламшар? (Нептун) 3.Е? ?лкен ?аламшар.Оны? диаметрі 11 есе ?лкен,ал массасы бізді? ?аламшарымызды? массасынан 318 есе ?лкен.Б?л ?ай ?аламшар?(Юпитер) 4.Массасы мен ?лкендігі бойынша К?н ж?йесіндегі екінші ?аламшар.Оны? массасы Жерден 90 есе ?лкен. Б?л ?ай ?аламшар?(Сатурн) 5.К?н ж?йесіндегі е? жары? ж?не е? ысты? ?аламшар.К?н шы?арды? алдында аз уа?ыт жар?ырап к?рініп т?рады. Б?л ?ай ?аламшар?(Шолпан) 6.Диаметрі жа?ынан Жерден екі есе кіші ?аламшар.?азіргі кезде осы ?аламшар?а автоматты стансы-зертханалар жіберіліп жатыр.Б?л ?аламшар туралы м?лімметтер ?сті. Б?л ?ай ?аламшар?(Марс) 7.К?нге е? жа?ын орналас?ан ?аламшар.К?нді тез айналып шы?ады. Б?л ?ай ?аламшар?(Меркурий) 8.Бір ?ана серігі бар. Ол- Ай. Б?л ?ай ?аламшар?(Жер) ?орытынды Кері байланыс Марапаттау
