Әдебиеттік оқу 2 сынып Мұхтар Әуезов "Әбілмансұр"

Мерзімі: 11.03          Пән: әдебиеттік оқу Сынып: 2а

Сабақтың тақырыбы: М.Әуезов.Әбілмансұр.

Сабақтың мақсаты: Барлығы: Мәтінді оқып, мазмұнын аша алады.

Көпшілігі: Тарихи тұлғалармен танысады, Абылай хан туралы біледі.

Кейбіреуі:  Әбілмансұрдың өмірі жайлы біледі, өмірмен байланыстыра алады.

Сабақтың типі: Аралас сабақ

Сабақтың түрі: жаңа сабақ

Сабақтың әдісі: түсіндіру,оқыту,талдау,іздену,

Көрнекілігі: оқулық, суреттер

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: Психологиялық кезең:

сабаққа сәттілік тілеу.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау:

«Еңбек түбі - береке» деп не себепті айтылады екен? Өйткені білім де, өнер де, байлықта, бақытта еңбекпен келеді екен.

ІІІ. Жаңа сабақ М.Әуезов.Әбілмансұр.

1. Тақтадағы суреттерге шолу жасау.

2. Суреттегі тұлғалар бойынша оқушылар пікірлерін тыңдау.

- Балалар, бұл ұлы адамдардың өмірімен таныса отырып неге үйренеміз?

- Балалар жауабы. (үлгі, өнеге, тәрбие, т. б.)

- Ал, өнеге деген сөзді сіздер қалай түсінесіздер?

1 - 2 оқушы пікірін тыңдау

- Бүгін біз «Өнегелі өмір» тарауын бастағалы тұрмыз. Ал, олай болса, Зерделі мен Талапбек бұл жөнінде не дейді екен?

(2 оқушыға оқыту)

- Қазір М. Әуезовтің «Әбілмансұр» әңгімесімен танысамыз. Дәптерімізді ашып тақырыпты жазайық.

3. Жаңа сабаққа кіріспе.

Автор балаларға бұрыннан таныс, сондықтан автор туралы оқушылардың білетіндерін айтқызу.

Мұхтар Омарханұлы Әуезов – қазақтың ұлы жазушысы, қоғам қайраткері, ғұлама ғалым, Қазақстан ғылым академиясының академигі (1946), филология ғылымдарының докторы, профессор (1946), Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген ғылым қайраткері. Ол қазіргі Шығыс Қазақстан облысының Абай ауданы жерінде 1897 жылы жиырма сегізінші қыркүйекте туған. Алғашқыда 1908 жылы Семейдегі Камалиддин хазірет медресесінде оқып, одан кейін орыс мектебінің дайындық курсына ауысады. 1910 жылы Семей қалалық бес кластық орыс қазына училищесіне оқуға түсіп, соңғы класында оқып жүргенде «Дауыл» атты алғашқы шығармасын жазады. Әуезов пьесалары - қазақ әдебиетінің алтын жамбадай қымбат, асыл шығармалары, біздің ұлттық мақтанышымыз.

Ой қозғау. Абылай ханның суреті мен мәлімет жазылған парақты әр топқа беру. Сол арқылы топтау жұмысын жүргізу.

Абылай хан (шын аты Әбілмансұр) - 1711 - 1781 - қазақ ханы, батыл қолбасшы.15 жасында жоңғарларға қарсы соғысқа қатысып, ерлік көрсеткен. Абылай ханөте шешен, батыл қолбасшы, арқалы күйші болған."Қара жорға","Шаңды жорық","Қайран елім"т. б күйлері бар. Үш жүздің басын қосып күшін біріктіруде Абылай хан зор роль атқарды.Абылай хан туралы бұрыннан да білесіңдер, мен толықтырып өтейін.Абылайдың әкесі Уәли деген сұлтан, ал атасы Абылай Түркістан қаласының билеушісі болған. Абылай хан жас кезінде өзінің батырлығымен, ержүректілігімен көзге түсіп, халық оны хан көтереді. Абылайдың алдына қойған үш мақсаты болды. Ол:

1) Көшпелі елді отырықшы өмірге үйрету

2) Үш жүздің басын қосып біріктіру

3) Халқына тәуелсіздік алып беру. Ханның жанында үнемі ақылшы, кеңесшілері Төле би, Әйтеке би, Қазыбек би және Қабанбай, Бөгенбай, Наурызбай сынды батырлар болды.

- Енді оқулыққа қарап, мәтінмен танысамыз. Мұнда Абылайдың балалық шағы туралы айтылады. Мәтінді үш топтың балаларына бөліп іштей оқыту, түсініксіз сөздерді белгілеп отыру тапсырылады.

Сөздік жұмыс.

Қалмақ – ұлт

Қасқа атты – маңдайында дағы бар ат

Дәптермен жұмыс.

1. Бала Сабалақ

2. Сабалақтың соғысқа аттануы

3. Абылай батыр

Сергіту сәті.

Оқулықпен жұмыс.

Мәтінді тізбектей оқыту.

Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақтармен жұмыс

1. Төле би Абылайдың ел билейтінін қайдан біледі?

2. Қалмақтар неліктен, неге қаша бастайды?

3. Сабалақ неліктен Абылай атанып кеткен?

4. Абылай кімдерден бата алды?

2. Деңгейлік тапсырмалар.

1 - деңгей (5 ұпай)

1. Елі үшін еңбек етіп, елінің атын шығарған ұлы адамдардың атын жаз.

________________

2 - деңгей (10 ұпай)

1. Сабалақ неліктен Абылай атанып кетті?

2. Батырдың бес қаруын атап жаз.

________________

3 - деңгей (15 ұпай)

«Ер қанаты – ат»,

«Ереуіл атқа ер сал» деген мақалдардың мағынасын түсіндір.

_______________________

4 - деңгей (шығармашылық)

Абылай ханға мінездеме беріп көр.

________________________________

Сабақты қорытындылау.

- Абылай ханның армандары орындалды ма?

Балалар жауабын тыңдау.

Бағалау.

Үйге тапсырма.  1. Мәтінді оқу.   2. №8 тапсырма бойынша дайындалу