Дарс ишланмаси: Купайтиришнинг хадлари

bir soatlik dars

Ishlanmasi.

Mavzu: Ko’paytirishning hadlari.

Ta`limiy maqsad

1. Ko`paytirish va bo`lish orasidagi bog`la-

nishni tushuntirish.

2. Masalalar tuzishga o`gatish.

3. Mantiqiy fikrlashga o`rgatish.

Tarbiyaviy maqsad:

1. O`quvchilarning ma`naviy-ma`rifiy ongini

o`stirish.

2. Mehnatga muhabbat ruhini, tejamkorlikni

shakllantirish.

3. Kasbga yo`naltirish.

Rivojlantiruvchi maqsad:

1. O`quvchilarning bilim, ko`nikma va

malakalarini oshirish.

2. Dunyoqarashlarini kengaytirish.

Dars turi: Aralash.

Usul: Guruhlarga bo`lish, aqliy hujum,

o`yin - musobaqa

Uslub: Trening mashg`ulot, og`zaki(suhbat,

tushuntirish, savol-javob), klaster,

ko`rgazmalilik.

Jihoz: Mavzuga oid ko`rgazmalar, rangli

rasmlar, buklet, ko`paytirish jadvali,

texnika vositasi, geometrik shakllar

Darsning borishi:

I Tashkiliy qism: a) Salomlashish

b) Navbatchi axboroti

d) Siyosiy daqiqa

o`tkazish.

Guruhlarga bo`lish:

Stolda 3 ta shakl:

O`quvchilarga guruhlarga bo`linish tartibi

tushuntiriladi. Partaning ustiga shakllar qo`-

yiladi. Kitob o`quvchilar qo`lida bo`ladi.

Shakllarni ko`rsatib, o`quvchilar guruhlarga

yig`iladilar.

Shakllarning nomi so`raladi va unga qisqacha

ta`rif beriladi.

Aylana – hech qanday burchagi yo`q,

dum-dumaloq.

Uchburchak – uchta burchagi bor.

Kvadrat – to`rt tomoni teng to`g`ri

to`rtburchak.

Siyosiy daqiqa:

Guruhdagi o`quvchilar bir-birlariga savollar

beradilar. To`g`ri javob bergan guruhdagi

o`quvchiga “Rag`bat” kartichkasi berib boriladi.

-5-

Dars davomida o`quvchilar ko`proq “Rag`bat”

olishlari kerakligi tushuntirib qo`yiladi. Noto`g`ri

javob bergan o`quvchiga esa “Jarima”

kartochkasi beriladi.

1. 2018 – yil qanday nom bilan ataldi?

- “Faol tadbirkorlik,innavatsion g’oyalar va tehnologiyalarni qo’llab-quvatlash yili”.

2. Hozir qaysi fasldamiz?

- Qish faslida.

3. Hozir maktabimizda qanday oylik

o`tkazilmoqda?

- “Matematika va informatika” oyligi.

4. Fevral oyida kimlarni tavallud topgan

kunlarini nishonladik?

- 9-fevral – Alisher Navoiy bobomiz va

14-fevral – Z.M.Bobur bobolarimizni taval-

lud kunlarini nishonladik.

O`qituvchi: - Bolalar A.Navoiy va Z.M.Bobur

bobolarimiz ruboiy va g`azallaridan yod

olganmizmi?

- Ha, - o`quvchilardan 1,2 tasi aytib beradi.

II O`tgan mavzuni so`rash va mustahkamlash

O`qituvchi: - O`quvchilar, endi sizlar bilan bir

o`yin o`ynaymiz. Bu o`yinimizning nomi

“O`yla, izla, top!” deb nomlanadi.

(Doskaga o`yin tasvirlangan 3 ta guruhga 3 ta

ko`rgazma osiladi.)

- O`yin sharti shundayki, ko`rgazmadagi

ushbu misollarni to`g`ri yechib olsangiz,

o`zbek xalq maqollaridan birini topgan

bo`lasiz. Har bir to`g`ri yechilgan misol

uchun bittadan “rag`bat” olasiz.

19 + 19 = 38

20 + 14 = 34

Rahmat olgan

omondir,

40 + 7 = 47

La`nat olgan

yomondir.

2 * 6 = 12

50 : 10 = 5

60 : 6 = 10

O`yla, izla, top!

78 + 6 = 84

Do`st so`zini

tashlama,

50 + 10 = 60

60 + 6 = 66

Tashlab boshing

qashlama.

2 * 8 = 16

30 : 3 = 10

60 : 10 = 6

O`yla, izla, top!

28 – 18 = 10

Yaxshidan

bog` qolar,

65 + 35 = 100

18 + 18 = 36

Yomondan

dog` qolar

2 * 4 = 8

40 : 10 = 4

50 : 5 = 10

-7-

Qaysi guruh birinchi bo`lib misollarni yechib

bo`lib, maqolni o`qiy olsa, o`sha guruh g`olib

bo`ladi.

O`yinda qatnasholmagan o`quvchilarga

tarqatma testlar tarqatilib beriladi. Bu o`quvchilar

testlarni bajarguncha guruhlardagi 3 o`quvchi

chiqib doskadagi ko`rgazmalar asosida masala

tuzadilar va qolgan o`quvchilar bilan birgalikda

III Yangi mavzu bayoni:

O`qituvchi: - Sinfdagi o`quvchilarni nechta

guruhga bo`ldik?

O`quvchilar: - 3 ta guruhga.

O`qituvchi: - Demak, bugungi matematika

darsimizda “Ko’paytirishning hadlari”

mavzusini o`rganamiz.

(Doskaga mavzu yoziladi va ko`rgazmalar osilib,

ko`rgazmalar asosida o`qituvchi yangi mavzuni

tushuntiradi).

Ko’paytiriladigan sonlar ko’paytuvchilar deyiladi.Ko’paytirishdan hosil bo’ladigan son ko’paytma deb ataladi.

3*5=15

3 -birinchi ko’paytuvchi

5 -ikkinchi ko’paytuvchi

15 –ko’paytma

2-misol

8*2= 16 9*3=27 6*4=24 3*3=9

3-misol

Namuna:6*5=6+6+6+6+6

4*3=4+4+4 7*2=7+7

5*4=5+5+5+5 3*5=3+3+3+3+3

4-masala

1) Har bir avtomobilda 5 tadan kishi bo’isa,ikki avtomobilda nechta kishi bo’ladi?

2 + 2 + 2 + 2 + 2 = 10 2*5=10

Javob: 10 ta kishi.

2) Har bir vazada 6 tadan anor bo’lsa, to’rtta vazada nechta anor bo’ladi?

6+6+6+6=24 6*4=24

Javob: 24 ta anor.

IV Darsni mustahkamlash:

Darsni mustahkamlash qismida shaxmat dos-

kasini musobaqa tarzida to`ldirib chiqiladi.

1-guruh o`quvchilari 2 ga,

2-guruh o`quvchilari 3 ga,

3-guruh o`quvchilari 4 ga ko`paytirish

jadvalini to`ldirishlari kerak bo`ladi.

O`yin tugagach guruhlardagi “rag`bat” va

“jarima” kartochkalari hisoblab chiqilib, g`olib

bo`lgan guruh aniqlanadi.

V Uyga vazifa: 6-7- misollarni hisoblash

,