Б?лт.Жауын-шашын.

П?ні: д?ниетану
К?ні: 22.12.2015ж
Сыныбы: 3 «Е»
Саба?ты? та?ырыбы:  Б?лт.Жауын-шашын.
Саба? ма?саты: Б?лт, жауын-шашын жайлы т?сіндіру.
Міндеті: Б?лтты? пайда болуы, т?рлері туралы ??ым ?алыптастыру.Жауын-шашын т?рлері, ауа-райы болжамыны? жасалуы жайлы ??ындыру.
К?тілетін н?тиже: Б?лтты?  т?рлерін ажырата білу. Ауа-райы жайлы толы? ма?л?мат алу.
Технология: «БжС»
Саба? картасы: Ауызша -1
1-кезе?
?йымдастыру. Ма?сатты айту.
Карта бойынша ж?мыс жасау реті т?сіндіріледі:
1.?ткен та?ырып бойынша ?арама-?арсы с?ра?тар.
2.Тірек с?здер
3.М?тінмен ж?мыс
4.??С
5.СТС
6.ТС?
К?шбасшы?а с?з:
«Біріміз б?ріміз ?шін
Б?ріміз біріміз ?шін!»
2 кезе?
О?ушыларды? субъектілік т?жірибесін ?зектендіру.
1.?й тапсырмасын ?айталау.
2. «Таби?атта?ы су» та?ырыбы бойынша ?арама-?арсы с?ра?тар?а жауап беру. Матрицамен ж?мыс.
1. Жер бетінде ?андай су ?оймалары болады? (?р т?рлі)
2.Су ?айда болады? (жер бетінде де, жер астында да бар)
3.Таби?и су ?оймалары дегеніміз не? (?зен, к?л, те?із, м?хит)
4.?зен ?айдан басталады? (бастаудан)
5. ?зен ?алай а?ады? (?зен еніске ?арай а?ады)
6.?зенні? а?ысы дегеніміз не? (?зенні? т?менге ?арай ?оз?алысы)
7.Тау ?зеніні? а?ысы ?андай болады? (жылдам, тез)
8. Жазы? жер ?зендеріні? а?ысы ?андай болады? (баяу)
9.?зенні? арнасы дегеніміз не? (?зен а?ып жат?ан жер оны? арнасы)
10.?зенні? салалары дегеніміз не? (?зенні? жолында о?ан бас?а ?зендер келіп ??яды)
11.Жер асты сулары дегеніміз не? (жерді? тере? бос ?абатында кездесетін сулар)
12.Су ?тпейтін ?абат неден т?рады? (саз ж?не гранит)
13.Жерге т?скен су ?айда сі?еді? (топыра??а)
14.Су ?айда жиналады? (ойыс жерге)
15.Жинал?ан су шы?атын жол іздеп, су ?тпейтін ?абатты? ?ай жа?ына ?арай а?ады? (еніс жа?ына)
16.Су жол тауып сырт?а шы?ады, б?ны не дейді? (бастау,б?ла?)
17. Су тере?де болса, оны ?алай алу?а болады? (??ды? ?азады)
18. ??ды?ты? тере?дігі ?андай болуы м?мкін? (2,4,8 метр)
19. Су ?тпейтін ?абат тере?де болса ?алай алады? (машинамен б?р?ылайды)
20.О?ан не ?ойылады? (??быр)
3 кезе?
?абылдауды ?йымдастыру.
Тірек с?здермен ж?мыс.
1. Шарбы б?лт
2. Буда? б?лт
3. ?ат-?абат б?лт
4. Жауын
5. Б?рша?
6.Метеорологиялы? стансылар
7. Ауа-райы
1.О?у, есте са?тау-30секунд
2.Блок жабылды балалар естері?де ?ал?ан с?здерді жазады -30 секунд
3.Тексеру. (6-7 с?з) Матрицаны толтыру. Пайызды аны?тау.
3 кезе? ??ынуды ?йымдастыру.
М?тінмен ж?мыс.
1.М?тінді о?у 1 бетке -3 минут.
2.Тірек с?здерді? мазм?нын ашу.
4 кезе?
Т?сінуді? біріншілік тексеруі.
?арама-?арсы с?ра?тар. Матрица бойынша барлы? о?ушылардан с?ралады.Пайызды аны?тау.
Кезе? ая?тал?ан со? 2 «-» ал?ан о?ушылар?а «??т?ару ше?бері» тасталады. 3 с?ра? ?ойылады, ?р ?айсы ?олын к?теріп минусын жоя алады.
?арама-?арсы с?ра?тар.
1.Жердегі су ?андай болады?
2.Жауын-шашын т?ріне ауа температурасы ?сер ете ме?
3.Жер бетіндегі сулар к?п пе?
4.Су ?немі ?айтеді?
5.Ауада к?зге к?рінбейтін не болады?
6.Ауа сал?ында?анда бу неге айналады?
7.Су тамшылары жиналып не ??рылады?
8.Т?ман ?айда болады?
9.Б?лт ?айда болады?
10. Б?лтты? салма?ы бар ма?
11.Е? же?іл б?лт ?андай б?лт?
12.Олар жер бетінен неше км биіктікте ?алыптасады?
13.Шарбы б?лттан жауын-шашын бола ма?
14.2-6 км биіктікте ?андай б?лттар ??рылады?
15.Оларды? т?рі неге ??сайды?
16.Е? т?менде ?андай б?лттар ??рылады?
17.Одан ?андай жауын жауады?
18.?за??а созлы?ан жауынды ?андай жауын дейді?
19.Б?лтта?ы кішкене су тамшылар ?айтеді?
20.Б?л ?оюланып ?андай т?ске айналады?
21.Су тамшылары ауырла?ан кезде ауа оны ?стап т?ра ал ма?
22.Олар жерге не болып т?седі?
23.Жауын ?ашан жауады?
24.?ар ше?
25.Б?рша? таби?ат?а зиян келтіре ме?
26.Метеорологиялы? стансылар ?ай жерде орналасады?
27.Ауа-райы болжамы ?ажет пе?
5 кезе?
Біріншілік бекітуді ?йымдастыру.
Сыни с?ра?тар: Матрица бойынша барлы? о?ушылардан с?ралады. Пайызды аны?тау. «-» ал?ан о?ушылар?а к??іл б?лу.
1.Жердегі су жауын-шашын т?рінде кездеспейді.-
2.Жауын-шашын т?ріне ауа температурасы ?сер етеді.+
3.Жер бетінде су аз.-
4.Су ?немі буланбайды.-
5.Ауа сал?ында?анда бу су тамшыларына айналады. +
6.Б?лт жерге жа?ын, ал т?ман аспанда биікте болады.-
7.Б?лтты? салма?ы бар.-
8.Е? же?іл б?лт-шарбы б?лт.+
9.Олар жер бетінен 2-6 км биіктікте ?алыптасады.-
10. ?ат-?абат б?лттар 3 км биіктікте ??рылады.-
11. Одан ?за??а созыл?ан жауын жауады.+
12. Тынбай жауатын жауынды а? жауын дейді+
13.Б?лтта?ы кішкене су тамшылар бір-біріне ?оысылып жо? болады.-
14.Су тамшылар ауырла?ан кезде де ауа оын ?стап т?рады.-
15.Олар жерге жауын болып т?седі.+
16.Жауын ?ыста жауады.-
17.Жазда ?ар жауады.-
18.Б?рша? таби?ат?а зиян келтіреді.+
19.Метеорологиялы? стансыларда жауын-шашынды мг м?лшерімен арнаулы ??ралдар ар?ылы ?лшейді.+
20.Метеорологялы? стансылар бір ?ана жерге орналасады.-
21.Ауа-райы бір айма?ты? белгілі уа?ыт ішіндегі ауа температурасыны? б?лттылы?ты? байланысы.+
22.Ауа-райы болжамы ?ажет емес.-
23.Жауын, ?ар, б?рша?,шы?, ?ырау б?лар жауын-шашын т?рлері.+
24. Б?рша?ты? зияны жо?.-
6 кезе?
Талдау.
Та?ырыпты? с?здік ?ор.
М?тіннен с?здер немесе м?тінні? мазм?нын жазу.
37 с?з. 5 минут беріледі.
1.Матрицаны толтыру.
2.Е? к?п ж?не е? аз с?з аз?ан о?ушы с?здерін о?ып береді.
3.ТС?-ны? пайызы есептеледі.
Т?йсіну.
4-5 белгі-5 ?пай
3 белгі - 4 ?пай
2 – белгі - 3 ?пай
1 белгі -2  ?пай.
?орытынды: Сапа нормативі о?ушыларды? 63 %  - ы  5 ?пайдан алуы тиіс.
?й тапсырмасы: 4 белгіден кем ал?ан о?ушылар ?ана ?йге тапсырма алады.