Максаты: Ауа, ауа райы, ауа ??рамы, ауа ?абы?ы жайында?ы білімдерін толы?тырып т?сіндіру.
Ой-?рісін ке?ейту, тіл байлы?ын, ?з с?зімен ойын жеткізе білу да?дысын дамыту.
?зара досты??а,бірлікке т?рбиелеу.
Саба? типі: Аралас саба?.
?дісі: Т?сіндіру, с?ра?-жауап, ??гімелеу.
К?рнекілігі: Суреттер, ?лестірмелер.
Барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і: Амандасу,т?гендеу,о?ушыларды? зейінін, назарын саба??а аудару.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру кезе?і:
Суды ?ор?ау та?ырыбыны? мазм?нын с?рау,Арал мен Бал?аш туралы ж?мыстарын ?ш ?атар бойынша ?ор?ау.(3 о?ушы.)
ІІІ. Білімді тексеру кезе?і:
-Таби?атта?ы су ?алай ластанады?
-Ластан?ан суды? а?за?а ?сері ?андай болады?
- Арал мен Бал?аш неге тартылып кетті деп ойлайсы??
Ішуге жарамды су ?анша пайызды ??рап еді?
IV. Ма?сатын ?ою кезе?і:
Та?ырыбын, ма?сатын хабалау.
Ауа. Ауа райы. Ауаны? ??рамы. Ауа ?абы?ы.
V. Жа?а материалды т?сіндіру кезе?і:
-Ауа туралы не білетін едік? Жер бетіндегі тіршілік ?шін ауаны? ?андай ма?ызы бар?
Ауа к?лемі ?андай жа?дайлар?а байланысты ?згереді?
Ауаны? ??рамы болады. Ол ?ш т?рлі газдарды? ?оспасы. Газды? иісі де, т?сі де болмайды, себебі ауаны? ??рамына кіретін газдарды? т?сі,иісі болмайды.
Ауада?ы е? к?п газ –азот,ол ауаны? ?штен екі б?лігін ??райды. 78 пайызы азот, 21 пайызы оттегі, 1 пайызы ?ана к?мір?ыш?ыл газы.К?мір?ыш?ыл газыны? ауада?ы ?лесі оттегінен 700 есе аз.
Ауа ?абы?ына келетін болса?, Жер шарын ауа тегіс ?оршап, ?абат т?зеді.Оны? ?алы?ды?ы бірнеше ж?з км жетеді. Осы?ан ?ара?анда біз газдан т?ратын ауа м?хитыны? т?бінде ?мір с?реміз. Ауа ?абы?ы бінеше ?абаттан т?рады. Жерге жа?ын б?лігінде су буынан б?лттар т?зіледі, я?ни атмосфераны? т?менгі ?абатында б?лт ?йіріліп,жауын-шашын жауады.Екінші б?лігінде газдар сирейді. Б?лттар т?зілмейді, ?йткені су буы ?те аз. Ал ?шінші сырт?ы б?лігінде ауа ??рамында?ы газдар одан ?рі кеміп, ауасыз ке?істік басталады. Ауа ?абаты –Жерді? ?ор?анышы. Ол жерді ?атты ысып немесе суынып кетуден са?тайды«А??ан ж?лдыздар » мен метеориттер туралы айтып ?ту.
О?улы?пен ж?мыс. Дауыстап тізбектей о?ыту.
Д?птермен ж?мыс. К?н ретін, ауа райын жазу.
Ауа ??рамында?ы газ атауларын жазу.
VI. Жа?а материалды ме?гергенін тексеру кезе?і:
Класты екі топ?а б?ліп,бір-біріне с?ра? беру.
«Ауа ??рамы» ж?не «Ауа ?абаты»
VII. Бекіту Ауа ??рамында?ы газдарды? тіршілік ?шін ?ажеттісі ?айсысы?
Оттегі неге бітіп ?алмайды?
Жасыл желекті не ?шін ?ор?ап, жылда к?бейтіп отырамыз?
Ауа ?абаты бізге ?ажет пе? Ауасыз ?абатты ?алай зерттейді?
Просмотр содержимого документа
«Ауа ж?не ауа райы. »
Тақырыбы: Ауа және ауа райы.
Максаты: Ауа, ауа райы, ауа құрамы, ауа қабығы жайындағы білімдерін толықтырып түсіндіру.
Ой-өрісін кеңейту, тіл байлығын, өз сөзімен ойын жеткізе білу дағдысын дамыту.
Өзара достыққа ,бірлікке тәрбиелеу.
Сабақ типі: Аралас сабақ.
Әдісі: Түсіндіру, сұрақ-жауап, әңгімелеу.
Көрнекілігі: Суреттер, үлестірмелер.
Барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: Амандасу,түгендеу,оқушылардың зейінін, назарын сабаққа аудару.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:
Суды қорғау тақырыбының мазмұнын сұрау,Арал мен Балқаш туралы жұмыстарын үш қатар бойынша қорғау.(3 оқушы.)
ІІІ. Білімді тексеру кезеңі:
-Табиғаттағы су қалай ластанады?
-Ластанған судың ағзаға әсері қандай болады?
- Арал мен Балқаш неге тартылып кетті деп ойлайсың?
Ішуге жарамды су қанша пайызды құрап еді?
IV. Мақсатын қою кезеңі:
Тақырыбын, мақсатын хабалау.
Ауа. Ауа райы. Ауаның құрамы. Ауа қабығы.
V. Жаңа материалды түсіндіру кезеңі:
-Ауа туралы не білетін едік? Жер бетіндегі тіршілік үшін ауаның қандай маңызы бар?
Ауа көлемі қандай жағдайларға байланысты өзгереді?
Ауаның құрамы болады. Ол үш түрлі газдардың қоспасы. Газдың иісі де, түсі де болмайды, себебі ауаның құрамына кіретін газдардың түсі ,иісі болмайды.
Ауадағы ең көп газ –азот,ол ауаның үштен екі бөлігін құрайды. 78 пайызы азот, 21 пайызы оттегі, 1 пайызы ғана көмірқышқыл газы .Көмірқышқыл газының ауадағы үлесі оттегінен 700 есе аз.
Ауа қабығына келетін болсақ, Жер шарын ауа тегіс қоршап, қабат түзеді.Оның қалыңдығы бірнеше жүз км жетеді. Осыған қарағанда біз газдан тұратын ауа мұхитының түбінде өмір сүреміз. Ауа қабығы бінеше қабаттан тұрады. Жерге жақын бөлігінде су буынан бұлттар түзіледі, яғни атмосфераның төменгі қабатында бұлт үйіріліп,жауын-шашын жауады.Екінші бөлігінде газдар сирейді. Бұлттар түзілмейді, өйткені су буы өте аз. Ал үшінші сыртқы бөлігінде ауа құрамындағы газдар одан әрі кеміп, ауасыз кеңістік басталады. Ауа қабаты –Жердің қорғанышы. Ол жерді қатты ысып немесе суынып кетуден сақтайды«Аққан жұлдыздар » мен метеориттер туралы айтып өту.
Оқулықпен жұмыс. Дауыстап тізбектей оқыту.
Дәптермен жұмыс. Күн ретін, ауа райын жазу.
Ауа құрамындағы газ атауларын жазу.
VI. Жаңа материалды меңгергенін тексеру кезеңі:
Класты екі топқа бөліп ,бір-біріне сұрақ беру.
«Ауа құрамы» және «Ауа қабаты»
VII. Бекіту Ауа құрамындағы газдардың тіршілік үшін қажеттісі қайсысы?
Оттегі неге бітіп қалмайды?
Жасыл желекті не үшін қорғап, жылда көбейтіп отырамыз?
Ауа қабаты бізге қажет пе? Ауасыз қабатты қалай зерттейді?
-Ауа қызғанда көлемі қалай өзгереді? -Ауа қандай болады?
-Ауаның тіршілік үшін қажеттігін тағы қалай дәлелдеуге болады?
VIII. Үйге тапсырма беру кезеңі: 64,65,66- беттерді оқу, мазмұны.
