О?т?стік ?аза?стан облысы
Сарыа?аш ауданы
Абай ауылы
№114 Т. Бегманова атында?ы жалпы орта мектебі
Бастауыш сынып м??алімі Токболатова Раулан
Саба?ты? та?ырыбы: С?з ж?не оны? ма?ынасы.
Саба?ты? ма?саты:
1. С?здерді? ?рт?рлі ма?ынасымен таныстыру; с?здерді ма?ынасына ?арай с?йлем ішінде орынды ?олдана білуге ?йрету.;
2. С?здік ?орын молайту;
3. Зейінділікке т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: аралас саба?.
Саба?ты? ?діс-т?сілдері: Сын т?р?ысынан ойлау, т?сіндіру, ??гімелеу.
К?рнекілігі: о?ушыларды? таным ?абілеттеріні? даму де?гейін аны?тау?а
ба?ыттал?ан тапсырмалар, интерактивті та?тада слайдтар.
П?наралы? байланыс: ?дебиеттік о?у, математика
Саба? барысы
I.?йымдастыру кезе?і
С?леметсіздер ме, ??рметті ?стаздар мен о?ушылар. Б?гін ерекше к?н. Ендеше саба?ымызды ?ле? жолдарымен бастайы?.
- О?ушыларды асы?тар ар?ылы екі топ?а б?лу. ?р топ бірігіп ж?мыс жасайды.
- Топ ережесімен таныстыру
1 топ. Ма?ынасы м?ндес, жуы? с?здер.
2 топ. Ма?ынасы ?арама-?арсы с?здер.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру. 5 - жатты?у 91 бет.
- ?йге берілген жатты?уды? орындалуын тексере отырып, о?ушыларды? м?ндес с?здерді ?аншалы?ты ме?гергенін аны?тау.
-М?ндес с?здерді? ?ай с?з табына жататынын аны?тау, ?тірді? ?ойылу себебін с?рау.
IIІ. Жа?а саба?. С?з ж?не оны? ма?ынасын ?айталау.
1.Саба?ты? та?ырыбын хабарлау.
2.Саба?ты? міндетін белгілеу.
-Ма?ынасы бір – біріне ?арама – ?арсы с?здер (антонимдер)
- Ма?ынасы жуы? с?здер ( синонимдер)
-Айтылуы да, жазылуы да бірдей, біра? ма?ынасы ?рт?рлі с?здер (омонимдер)
Д?птермен ж?мыс.
1). К?ркем жазу с?ті
Барлы?ымыз д?птерімізді ашып,б?гінгі к?нді жазамыз.
- Енді, балалар мен сендерге ж?мба? жасырамын.
Екі К к?ресті,
Ар?аларын тіресті.
Б?л ?ай ?ріп? ( Ж ?рпі)
Ж ?рпінен басталатын с?здерге ?арайы?.
Жа?сы, жылы, жаз, б?лдіру, же?іл.
-Осы с?здер ?атарында ?ай с?з арты?? Неліктен? «Б?лдіру» с?зі арты?, себебі ол ?имылды білдіреді, я?ни етістік. Ал ?ал?андары сын есімдер.
-Осы с?здерге ?арама – ?арсы ма?ыналы с?здерді тауып айт.
Мысалы, жа?сы – жаман, жылы – суы?, т?зу – ?исы?, б?лдіру – т?зету, к?лкілі – ?ай?ылы. (д?птерге к?ркем жазу)
Ж?мба? шешу
?арамен жазыл?ан с?здерді ?арама - ?арсы ма?ыналы с?здермен алмастыр.
Жа?ыннан ?кеп хабарды.
Ренжітер барлы? адамды.
Алыстан ?кеп хабарды,
?уантар барлы? адамды. ( жеделхат)
Же?ілдікпен аршылар,
К?зі?нен жас тамшылар.
?иынды?пен аршылар,
К?зі?нен жас тамшылар. ( пияз)
?) Берілген ма?алдарды? ішінен антонимдерді тап.
Бетегеден биік, жусаннан аласа.
?лкенге - ??рмет, кішіге – ізет.
К?з ?ор?а?, ?ол батыр.
Дос жылатып айтар, д?шпан к?лдіріп айтар
Жа?сымен дос болса?, жетерсі? м?рат?а,
Жаманмен дос болса?, ?аларсы? ?ят?а.
А?аш кессе?, ?зын кес, ?ыс?артуы? о?ай,
Темір кессе?, ?ыс?а кес, ?зартуы? о?ай.
4- тапсырма. «Ма?алды жал?астыр?» ойыны
Ма?ал-м?телдердегі айтылмай т?р?ан с?зді жал?астыр.
1-топ
1. А?ыл – дос, ашу -...
2. К?п с?з – к?міс,... с?з-алтын.
3. Дос жылатып айтар,.. к?лдіріп айтар.
4. Жа?сымен дос болса?, жетерсі? м?рат?а,
Жаманмен дос болса?, ?аларсы? ?ят?а.
2-топ
1. Жа?сы – жаны?а жолдас,
Жаман – малы?а жолдас.
2. ?лкенге - ??рмет, кішіге – ізет.
3. К?з ?ор?а?, ?ол батыр.
4. Дос жылатып айтар, д?шпан к?лдіріп айтар
2)Сергіту с?ті:
Ж?мыр ?ылыш
ІV.О?улы?пен ж?мыс
2-4 - жатты?улар
1-топ. М?ндес с?здерді бір б?лек жаз.
2- топ. ?арама - ?арсы ма?ыналы с?здерді бір б?лек жаз.
5-тапсырма. «Кім жылдам?» ойыны (ауызша)
(с?здерді? ?арама-?арсы ма?ынасын табу)
Жа?сы - . ?зын -.
?лкен -. Ары? -.
Биік - . ?ара -.
Дос - . Ерте -.
Жо?ары - . ?уану -.
Асты - . Жылдам -.
К?п - . Кедей -.
Шы?армашылы? тапсырма:
1. ??мырс?а с?зіндегі ?ріптерді пайдаланып бас?а с?з ??рау.
2. С ?рпінен басталатын с?здерді ?ана пайдаланып ??гіме ??растыру
3. ? ?рпінен басталатын с?здер анаграммасын ??ру
4. З ?рпінен басталатын зат есімді пайдаланып, м?ндес с?здерді жазу
V. Жа?а саба?ты бекіту:
?) Берілген ма?алдарды? ішінен антонимдерді тап.
Бетегеден биік, жусаннан аласа.
?лкенге - ??рмет, кішіге – ізет.
К?з ?ор?а?, ?ол батыр.
Дос жылатып айтар, д?шпан к?лдіріп айтар
Жа?сымен дос болса?, жетерсі? м?рат?а,
Жаманмен дос болса?, ?аларсы? ?ят?а.
А?аш кессе?, ?зын кес, ?ыс?артуы? о?ай,
Темір кессе?, ?ыс?а кес, ?зартуы? о?ай.
VІ. ?йге тапсырма
5-жатты?у 101- бет. ?арама-?арсы ма?ыналы с?здерді с?з таптарына б?ліп жаз.
VII. Ба?алау.
Ба?даршам ?дісі ар?ылы ба?аланады.
VIII.Саба?ты ?орытындылау. «?ш - а? н?рсе адамны? ?асиеті: ысты? ?айрат, н?рлы а?ыл, жылы ж?рек» деп ?аза?ты? ?лы а?ыны Абай атамыз айт?андай, «барлы?тары?да болаша?та а?ылды, ?айратты, жылы ж?ректі азаматтар мен азаматшалар болы?дар» деп б?гінгі саба?ымды ая?таймын.