О?т?стік ?аза?стан облысы
Шардара ауданы
№11 Бастауыш сынып м??алімі Танирбергенова Сапарайым Есенгелдиевна
Саба?ты? та?ырыбы: Т??ым ж?не жеміс.
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: О?ушылар?а ?сімдіктерді? ?ніп-?суі, жетілуі жайлы ??ым беру, ??р?а? ж?не шырынды жемістермен таныстыру.
Дамытушылы?: Д?ниетанымын, ой-?рісін, п?нге деген ?ызы?ушылы?ын, а?ыл-ойын, есте са?тауын, шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту.
Т?рбиелік: ?орша?ан ортаны ?ор?ауды ?йрету ар?ылы экологиялы? т?рбие беру.
?діс-т?сілдері: Топтастыру, т?ртіп алу, т?сіндіру, с?ра?-жауап.
К?рнекілігі: Тірек сызбалар, суреттер, тірек сызбалар, тест, жеміс.
Саба?ты? т?рі: Ойын, ж?мба? – о?ушыларды? зейінін дамыту.
Саба?ты? барысы.
І. ?йымдастыру кезе?і.
Психологиялы? дайынды?
Талпын жа?сы болу?а,
К?ндей с?уле шашатын.
Білім іздеп, ?нер тап,
Т?нді к?ндей ашатын.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру.
Жапыра?. К?зде неге сар?аяды?
* Мазм?нын айту.
* С?ра? – жауап.
Ойын « Жеміс – жидектер жинау» Ма?саты: ?ткен та?ырыпты пысы?тау.
О?ушылыр жемісті та?дайды, сол жемісті? артында с?ра?ы бар.
1. ?сімдіктер тірі а?за екенін д?лелде.
2. Жапыра?тары нені ж?тады, нені б?ліп шы?арады?
3. Топыра?ты? ??рамын ата.
4. Саба?ты? ?андай т?рлері бар?
5. Тамырды? ат?аратын ?ызметі ?андай?
6. Б?лме ?сімдіктеріні? жапыра?тарын не ?шін с?ртіп, су б?ркіп отырады?
7. ?зі? т?ратын жердегі мал жейтін ш?птерді ата.
8. ?сімдік м?шелерін ата.
9. Саба?ты? ?андай т?рлері бар?
10. ?ура?ан жапыра?ты? ?андай пайдасы бар?
11. Жапыра?ты? т?сі ?алай ?згереді?
12. Топыра?ты? ат?аратын ?ызметі ?андай?
ІІІ. Жа?а саба?. ІІІ. Жа?а саба??а байланысты ж?мба?тар шешу.
1. К?ктемде жерге енемін,
Ыл?алда ?сіп-?немін.
Мені? ?скен жемісім,
?ыс бой?ы сені? ?орегі?. (Т??ым)
2. Аспай піскен,
?айнамай т?скен. (Жеміс)
5.
Суреттерін к?рсету
Б?лардан бас?а ?сімдікте г?лі мен жемістері, т??ымы болады.
?уелі т??ым ??нарлы жерге т?седі. ?олайлы жа?дай болса ?ана сол т??ымынан тамыр пайда болады. Тамыр тере?ге бойласа, саба?ы к?нге ?мытылады. Саба?та жапыра?тар мен г?лдер пайда болады. Г?л ашылады, ашыл?аннан кейін сол жерде жеміс пайда болады. Жемісті? ішінде т??ым болады.
Жеміс – ??р?а? жеміс, шырынды ж?мса? жеміс болып б?лінеді. Б?кіл ?сімдіктер жемісті? ішінде болатын т??ымынан ?седі.
?айы? жары?ты с?йеді ж?не топыра?ты тал?амайды. Ол ?зге а?аштар?а ?ара?анда ?скеле?. Аяз?а шыдамды. т?рмысты? заттар, жи?аздар жасалынады. Емдік ?асиеті бар. Шырын алынады. ?айы? а?ашы бір мезгілде жапыра? жайып к?ктейді. Жемісі – жа??а?ша т??ымынан ?седі.
Ж?ке а?ашы – жемісі жа??а?ша ж?рек т?різді. Г?лдеу мерзімі 10 - 15 к?н. Д?рілік ?асиеті бар. К?зді? со?ына дейін жай?алып т?рады. Т??ымын желмен немесе кеміргіш ??стар таратады.
Ба?ба? г?лі тоста?анша а? – сары болып келеді. Ба?ба? жемісі – д?нек деп аталады. Желмен тарайды. Саба? ?шында орналасады. Мал азы?ына, та?амына пайдалы. Бидай, ж?гері, жа??а?, ?рік, шие, ж?зім, ?ияр, ?арбыз, алма, б?рша?, к?ріш, тары, ?рмеб?рша? т. б.
ІV. О?улы?пен ж?мыс.
О?ушылар?а ?р азат жол бойынша тізбектей о?ыту.
А) Жемісті? пайда болуы.
?) Т??ым мен жемісті? ?р ?сімдікте пісіп – жетілуі. ?сімдіктерді? т??ымы алуан т?рлі болады. (Жергілікті жермен байланыстыру)
Шырша – б?р
А?аш ?ара?ай – б?р
Емен – жа??а?
Т??ымы жемісті? ішінде болатын ?сімдіктерді ата?дар.
- алма, ?ауын, ?арбыз, ?ияр, т. б.
V. Сергіту с?ті.
VІ. О?ушыларды топ?а б?ліп тапсырмалар беру.
І топ. Шырынды жемістерді? суретін салу.
ІІ топ. ??р?а? жемістерді? суретін салу.
ІІІ топ. ?лпілдек т??ымды ?сімдік.
VII. Ж?мба? шешу.
1. К?ктемде жерге сенемін
Ыл?алда ?сіп ?немін.
Мені? ?скен жемісім,
?ыс бой?ы сені? ?орегі?. (т??ым)
2. Аспай піскен.
?айнамай т?скен. (жеміс)
VIII. ?орытынды б?лімі.
1. ?сімдік не ар?ылы к?бейеді?
2. Т??ым ?алай тарайды?
3. Жемістер ?алай б?лінеді?
?й тапсырмасы:?з ба?шаларында ?андай жемістер ?сіресі?дер. Немесе ауылда ата-апаларын ?андай жемістер ?сіреді жазып келу. Оны? т?рі, сипаттау, пайдасы.
Ба?алау.