Саба?ты? та?ырыбы: ?сімдік м?шелері ж?не оны? ?ызметі.Тамыр.
Саба?ты? ма?саты:
?сімдік м?шелері ?андай ?ызмет ат?аратынын ж?не тамыр туралы т?сінік беру.
Саба?ты? міндеттері: .О?ушыларды ?сімдікті? жер астында?ы м?шесі – тамырды? ?ызметімен, оны? т?рлерімен таныстыру, ?сімдікті? топыра?та?ы б?лігі, оны? ?ызметі туралы т?сініктерін ?алыптастыру; Таби?атта?ы барлы? жануарлар мен ?сімдіктерге орынсыз зиян келтірмеуге т?рбиелеу.
Саба?ты? к?рнекілігі: интерактивті та?та, «?сімдік м?шелері» кестесі
Саба?ты? барысы.
№1слайд
І. ?йымдастыру кезе?і.
Таби?ат бізді? анамыз,
Таби?ат?а баламыз,
Иіліп с?лем береміз.
Біз ?депті баламыз.
-?азір ?ай мезгіл?
-?андай мерекені атап ?теміз?
Шыршаны безендіреміз
№2слайд ?й тапсырмасы
ІІ.?й тапсырмасы
-?сімдікке не ?ажет?
-?сімдік нешеге б?лінеді?
-А?аш,б?та,ш?пке нелер жатады?
?сімдіктер - б?та, а?аш, ш?п
А?аш → ?айы?, тал, ?ара?ай, емен шырша
Б?та → тобыл?ы, жы??ыл итм?рын, ?ара?ан
Ш?птекті ?сімдіктер → селеу, жусан, жо?ыш?а, ба?ба?, шо?айна бидайы?, бетеге
-Неге тірі а?за деп аталады?
-Тірі а?за?а нелер жатады?
-Тыныс алады,жары?ты,жылуды,суды ?ажет етеді.
Сергіту с?ті
ІІІ. Жа?а саба?
Сонымен бірге ?сімдікті? тірі – а?за екенін айта отырып, елімізді?, ?аламызды? к?ркеюіне, ауаны? таза болуына Елбасымыз ерекше к??іл б?ліп отыр?анын айту. ?азіргі таби?атты?, экологияны? нашарлап, орман ал?аптарында ?сімдіктерді? азаюына байланысты мемлекеттік “Жасыл ел ” ба?дарламасыны? орны ерекше. Елбасымызды? ба?дарламасы бойынша ?аланы к?ркейту, жыл сайын а?аштар отыр?ызу ж?мыстары ал?а ?ой?ан ма?сатарды? бірі болып отыр.
-?андай ма?ал- м?тел білесі?дер? /ойыншы?/
Семей ?аласыны? шетіндегі шыршалар туралы айта кету.
№5слайд
Ж?мба? жасыру
К?з алмай к?нге алыс, ?арайды..(к?нба?ыс)
-К?нба?ыс туралы сурау
-Не алынады? шекілдеуік
-Не жасалады? май
Топтастыру. (?сімдік м?шелерін суреттер ар?ылы топтау).
?сімдік м?шелері
↓
Жеміс
Г?л
Жапыра?
Саба?
Тамыр
Т??ым
-Не ар?ылы ?седі?
-Тамыр деген не ?
-?айда ?седі?
-?андай топыра?та ?седі?
№6 слайд Тамыр туралы
1.Тамыр - ?сімдікті? негізгі ж?не жер астында?ы м?шесі.
2.?сімдікті топыра?та бекітіп ?стайды ж?не топыра?та?ы ыл?алды бойына сі?іреді. 3.Тамыр ар?ылы ?сімдік ?орек алады.
7.Т?жірибе
№7 слайд тамыр т?рлері
5.Тамыр ж?йесі –бір ?сімдікте болатын ?р т?рлі тамырларды? (негізгі,жанама,шаша?) жиынты?ы.Кіндік тамыр ж?йесі ж?не шаша? тамыр ж?йесі деп екі типке б?лінеді.Кіндік тамыр ж?йесінде білеуленген жуан негізгі тамыры бар,оны? жан-жа?ынан ?р т?рлі ба?ыт?а жанама тамырлар таралады.Кіндік тамыр ж?йесі бар ?сімдіктер:с?біз, картоп, ?ызана?, орамжапыра? т.б.
Негізгі тамыр т??ымны? ?ры? тамыршасынан дамиды.Т?мен ?арай ба?ытталып, топыра??а тере?дей береді.
Жанама тамыр негізгі тамырды? жан-жа?ынан таралады.Топыра?тан ?оректік заттарды сору?а ?атысады.
Шаша? тамыр ж?йесінде ерекшеленіп білінетін негізгі тамыр болмайды.?осал?ы тамырларды? ?аулап ?суі біркелкі жуанды?та шаша?талып жан-жа??а жайыла ?седі,к?бінесе дара жарна?ты ?сімдіктерде (бидай,ж?гері,к?ріш,тары,пияз,т.б.)
- О?улы?пен ж?мыс
- Д?птермен ж?мыс
№8слайд ш?л жер ?сімдіктері
- Дарынды о?ушымен ж?мыс
??мды жер, ш?лді жер. ?сімдіктерді? тамырлары ?те ?зын келеді. Ш?лді жерлерде ?сетін тікен ?урай, жанта? сия?ты. Жанта? ?сімдігі 10-20 м тере?дікте созылады. (суретпен ж?мыс істеу)
V – ?орытындылау
№9слайд ?сімдік тамырын ажырату
Ойлан, тап.
Т?менге ?арамай к?кке ?рлер...(?ара?ай)
?ара жерге енгелі, батырады ше?гелін. (тамыр)
Жезге ??сас саба?ы, д?ні – халы? та?амы. (бидай)
?ос ??ла?ы ?ал?айып, су ішкен сайын мар?айып. К?н ысыса тон жинайды, доп бол?анда ел жинайды. (орамжапыра?)
?І.Ба?алау