Просмотр содержимого документа
«А???с туралы а?ыз »
Ақтөбе облысы, Шалқар қаласы
№2 мектеп-гимназияның
бастауыш сынып мұғалімі
Дүйісова Анар Бақытқызы
Сабақтың тақырыбы: Аққұс туралы аңыз
Сабақтың мақсаты:
білімділік: әңгіме мазмұнымен таныстыру; Ш. Қалдаяқов өмірі,
шығармашылығы туралы мағлұмат беру; тәрбиелік: ән құдіретін сезіне білуге, елжандылыққа, өнер адамдарын
құрмет тұтуға тәрбиелеу; дамытушылық: шығармашылық қиялын, жүйелі ойлау қабілетін, сөздік
қорын молайтып, тіл байлығын дамыту. Көрнекілігі: «Ш. Қалдаяқов» деректі фильм, әндер жинағы, плакат, слайд, маркерлер
Типі: Жаңа білімді меңгерту Әдіс тәсілдері: сұрақ-жауап, топпен жұмыс, ассоциация құру, синкуейн әдісі, түртіп
алу әдісі.
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру бөлімі:
Сыныпты ортаға шақырып, 4 топқа бөлу.
Адам меңгермейтін білім бар ма?
Жойқын істі тындырар күшің бар да.
Оқы, үйрен, жас ұрпақ, бәрін меңгер
Алға қойған мақсатың, ісің бар да!
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:
«Әбілхан Қастеев»
І топ «Әдебиетшілер» мәтінді мазмұнда
ІІ топ «Суретшілер» Қастеев шығармалары туралы мәлімет бер
ІІІ топ «Тарихшылар» «Қастеев» сөзіне ассосация құра
ІҮ топ «Әншілер» «Суретші ата Қастеев» өлеңін мәнерлеп оқы
ІІІ. Қызығушылықты ояту
Сөзжұмбақ шешу
ш
ә
м
ш
і
1. …қолы ортақ.
2. Ұстаздан … озар.
3. Өнерлі бала ….
4. Ата көрген оқ жонар
Шеше көрген тон …
5.Жігіт адамға … өнер де аз.
Шәмші туралы не білесіңдер?
«Ш. Қалдаяқов» деректі фильмін тамашалау арқылы оның өмірі, шығармалары туралы таныстыру.
ІҮ. Мағынаны тану.
Мәтін авторымен таныстыру
Бодықов Оразбек - жазушы. Ол 29 наурыз 1927 жылы Шиелі ауданы Н.Бекежанов атындағы ауылда дүниеге келген.
Мәтінді оқу (түртіп алу әдісі)
Сөздік жұмысы
Баурап- елжіреп.
Хикая- оқиға.
Пенде- адам.
Кәріне- ашуына.
Тау мүлгіп – тау ұйқыға кетіп
Көл тынып – көл тып-тыныш күйге түсіп
Аспан егіледі – аспан жылағандай күйге түседі
Бетховен – неміс композиторы
Бақытжан Байқадамов – композитор
Мәтінмен жұмыс
А) Мәтін мазмұнын сурет арқылы мазмұндау
Ә) І топ «Әдебиетшілер» Табиғаттың Аққұс әнінен табынған жерін тауып оқы.
ІІ топ «Суретшілер» Аққұстың қуанышты әні деген тақырыпқа сурет сал
ІІІ топ «Тарихшылар» Мәтінді тағы қалай атауға болады? Неге?
ІҮ топ «Әншілер» «Ана туралы жыр» әнін үнтаспаға қосылып орында
Дәптермен жұмыс
Жел тынады
Тау мүлгиді
Аққұс ән салғанда Аспан егіледі
Өзен ағысын тоқтатады
Бар дүниені түн басады
Ү. Рефлексия
Синкуейн әдісі
Кім? Шәмші
Қандай? ...
Не істейді? ...
Төрт сөзден тұратын сөйлем ...
Синоним ...
Әр топ өз жазған өлеңдерін оқып, ортаға салады.
ҮІ. Үйге тапсырма:
Мәтінді түсініп оқу.
“Шәмші әнінің құдіреті” деген әңгіме құрастыр.
ҮІІ. Бағалау
№2 мектеп-гимназия
Дүйісова А.Б.
2012-2013 оқу жылы
Айтқали Нәріков
Достық туралы
Достар! Достар! Мен сендерге қостым үн,
Сендер барда жоқ қой менің еш мұңым.
Достық болып оралады өзіме,
Өздеріңе жасап жүрген достығым.
Болсадағы қазан басқа, от басқа,
Жарасады жүрісіміз топтасқан.
Бәріміздің мұңаяды жүзіміз,
Бірімздің көңіліміз «тоттанса».
Болсын аулақ тоттану мен мұңдану,
Одан да біз достық жырын тыңдалық.
Жүрегіміз ақ таңменен апталсын,
Қалсын шетте қап-қара боп түн налып.
«Есепті дос айырылмайды» дегенге,
Мақал ғой деп, бір айтыспай көнем бе?
Тек достықтан қуат алып тұрғандай,
Ып-ыстық қан жүйткіп жүрген денемде.
Достық деген өлшенбейді безбенмен,
Қасиетін ұга алмайды кез келген.
Достық деген Қыз Жібектей ару ғой,
Төлегенге семсер ұстап, сөз берген!
ДОСЫМА ХАТ (Жүрек жайы)
Уай, өмір! Көрсеткенің осы ма? Тыйым салшы көздің мына жасына! Міпажат қып күн-түн демей зарласам, Бақыт құсы келер ме екен қасыма?
Тында, досым! Тында жүрек жұмбағын, Мұңлы досты есіңе ала тындағын. Мына өмірдің тұйығына тұншығып, Қайғылану, жабығудан тынбадым.
Есіңе алшы кешегі өткен күндерді, Жасырыпбақ ойнап жүрген түндерді. Сол балалық бақытымнан арылтып, Дуыр арман мені басып үлгерді.
Ауыр арман желі гулеп, азынап, Ақ кағазға арыз болып жазылад. Қайғыланып, қапаменен қан жұтқап, Жас жүректің сырын ұққын азырақ.
Мен бақытсыз, өмірім тұман, қараңғы, Сәуле орнына қайғы басты санамды. Өзің көрген қасіреттің қанжары, Қарс айырып көкірекке қадалды.
Өз-өзімнен жара салдым жаныма, Білте өткізбей жас жүректің шамына. Шырмауынан шыға алмай тұрмыстың, Көндім, міне, табиғаттың заңына.
Ақыл айтар бір адамды таппадым, Жалынсам да ешбір жанға жақпадым. Әлі бастан қуғын көріп өмірден, Көңілімді көр ішінде сақтадым.
Үмітім зор, мақсатыма жетермін, Мұндай күнді мен де ұмытып кетермін. Мүмкін, өмір қуғынынан құтылмай, Мәңгі бақи жылауменен өтермін.
Сен оқисың, бақыттысың сондықтан, Оку деген - маған болды енді таң. Баянсыз бір гіршілікке алданып, Бұл өмірден мешеу қалған мен бір жан.
Бақыттысың, пісер сенің жемісің, Көгересің еңбек етіп ел үшін. Сенің сондай оқушылык өмірің, Өте қымбат, тәтті қиял мен үшін.
Иә, мен де сен сияқты өскен ем, Тіл түйінін мектепке оқып шешкен ем. Менде де үміт бар сияқты, бірақта Дәл қазіргі өмірімнен сескенем.
Оқу десем, ет-жүрегім қан жылап, Ғазиз басым мең-зең болып қайғырад. Дел-сал болған жігерімді жетектеп, Қиял кұсы алып-ұшып қаңғырад.
Сүйем мен де тіршіліктің дәм-тұзын, Деп тілеймін: “Бар өмірім болса ұзын!” Арман етед жас жүрегім шырылдап, Көрсем-ау деп бақытты өмір жұлдызын.
Түсін, досым! Шермендеңнін зар үнін, Сыртқа шықпай, ішті өртеген жалыным. Сонау алыс шыңырауда - бір сәуле, Сол сәуленің күтіп тұрмын жарығын.
Достым, мені неге болса көнді де, Талай-талай “тамаша” күн көрді де. Асқақтаған арманына жетпесе, Мезгілі жоқ жас жүрегі сенді де. (Жас жігерім, жасымашы болып дал), Егер ертең алса мені сұм ажал. Шын дос болсаң, қабіріме сонда кеп: - Ерте сөнген бауырым! - деп есіңе ал!
«Дос болам десең,...».
Дос болам десең, Досымды сыйла, қымбаттым! Досыңа сонда, Досыммен ғана қымбатпын. Дос болам десен, Мендегі доспен достасқын, Сендегі доспен дос болып сонда тұрмақпын.
Достарың көп пе? Апырау неткен жақсы едің? Досым аз менің... Досым-ау менің, тапшы емін? Достарыңменен достастыр мені, асылым, Достастыр мені? Болайын құлың нақ сенің!
Достыққа жүрмін, Достыққа жүрмін құмартып! Өлгелі жүрмін, Өзіме-өзім мін артып... Жауыздың барып, жанына уәзір болғаннан, Достардың барып, ауласында өлген мың артық.
Жел тынады
Тау мүлгиді
Аққұс ән салғанда Аспан егіледі
