П?нні? аты
Уа?ыты:
Кабинет:
М??алім
Саба?ты? атауы
А.Байт?рсынов А??у,шортан ??м шаян
Ма?саты
К?тілетін н?тиже
Саба?ты? жабыды?ы
Т?рі
?аза? хал?ыны? ?лы т?л?асы Ахмет Байт?рсын?лы шы?армасыны? мазм?нымен таныстыра отырып, Мысал жанры туралы т?сінік беру; о?ушыны? ауызша с?йлеуін, м?нерлеп, т?сініп о?уын, ?з ойын ж?йелі айта білуін, шы?арманы талдай алу, шы?армашылы?пен ж?мыс істей білу ?абілетін дамыту; Ахмет Байт?рсын?лыны? т?л?асын ?лгі ете отырып, мысалды? мазм?нын ай?ындай келе, ынтыма?тасты??а, бірлікке т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: жа?а саба?.
Саба?ты? типі: жа?а білім игеру.
К?рнекілігі: 1. А. Байт?рсын?лы мен И. А. Крылов портреті
2. Мысал бойынша салын?ан сурет.
?дісі: аквариум ?дісі(топты? ж?мыс), т?сіндіру ?дісі, іздендіру, ?здігінен білім алу ?дісі.
Психологиялы? ахуал
?нер де, ой да, білім де,
?ркендер ана тілінде.
Ананы? тілін с?йгендер,
Саналы білім ?йренер.
О?ушылар хормен:
Алу ?шін сапа, білім,
Арда?таймыз ана тілін!
О?ушылар ше?берде жиналып,м??аліммен бірге б?гінгі саба??а с?ттілік тілейді.
?ызы?ушылы?ты ояту
ІІ. ?й тапсырмасын с?рау.
« ?ауын мен ?арбыз»
• мазм?нын айту,
• ж?мба? жазу,
• сурет салу.
Венн ж?йесі бойынша ?орытындылау.
ІІІ. Жа?а саба?.
- Балалар, б?гінгі саба?ымызда біз а??у, шортан, шаян жайлы ма?л?мат алатын боламыз. Ол ?шін олар жайлы шы?арма жаз?ан А. Байт?рсын?лыны? ?мірбаянымен ж?не «А??у, шортан, ??м шаян» атты мысалмен танысамыз.
ІV. Балалар топ?а б?лінеді. Топ?а б?лу шарты: Т?рт б?рыш ?а?аз?а салын?ан А??уды?, Шортанны?, Шаянны? суреттері таратылады. Сол сурет бойынша а??улар бір топ?а, шортандар бір топ?а, шаяндар бір топ?а бірігеді.
О?ушылар?а алдын ала ?р т?рлі ?й тапсырмалары берілген, олар ?р?айсысы ?з с?ра?тары ж?нінде ізденіп, оны тірек - сызбалары ар?ылы салып, со?ан жазып т?сіндіруі керек.
1 - топ. Ахмет Байт?рсын?лыны? ?мірі.
2 - топ. Ахмет Байт?рсын?лыны? мысалдары.
3 - топ. Ахмет Байт?рсын?лыны? ?ле?дері.
Топ о?ушылары бір - бірден шы?ып ?й тапсырмаларын ?ор?ап, Ахмет Байт?рсын?лы жайында ма?л?мат береді.(кластер ар?ылы)
1873 жылы ?азіргі ?алым, а?ын «Тіл ??ралы», Тор?ай ??ірінде «?ыры? мысал» д?ниеге келген.
1938 жыл?ы ?аралы Т???ыш ?ліппені кезе?ні? ??рбаны бол?ан. Аудармашы жаз?ан.
А. Байт?рсын?лы орыс хал?ыны? ата?ты мысалшысы И. А. Крыловты? мысалдарын аудар?ан. Сол аудар?ан мысалдарын «?ыры? мысал» деген атпен кітап етіп шы?арады. Соны? бірі - б?гінгі «А??у, Шортан ??м Шаян» мысалы.
Мысал деп адам бойында?ы кемшіліктерді сынап, адалды?, ?ділдік, ?айырымдылы? сия?ты жа?сы ?асиеттерді мада?тап жазатын шы?арманы атайды. М?ндай шы?армада ?сімдіктер, жануарлар ж?не ??стар кейіпкер етіп алынады.
V. «Ой ?оз?ау»
?р топ ?з тапсырмасын та?та?а шы?ып ?ор?айды.(постер)
1 - топ: А??у ?андай ??с?
- А??у – с?лу, н?зік, ?те сезімтал, са? ??с. Ол к?лде сыр?ып ж?зеді. А??у ?амысты? ішіне ?я салады. Оны? ?згеше с???ылда?ан дауысы бар. А??улар таби?атты? аса ?ажап, ?азір сирек кездесетін туындысы. Бізді? елімізде оларды аулау?а тиым салын?ан.
2 - топ: Шортан ?андай балы??
- Шортан - ірі жырт?ыш балы?. ?аза?станны? барлы? таби?и су айдындарында кездеседі. Дене пішіні жебе т?різді, басы жалпа?, т?сі тіршілік ететін ортасына байланысты ??былып отырады. ?орегін ш?п арасында жасырынып т?рып, атылып барып ?стайды. Д?мі, еті ?шін к?п ауланады.
3 - топ: Шаян жайлы не білесі?дер?
- Шаян - ?ыс?а ??йры?ты, басы кішкентай, м?рттары ?ыс?а. 4000 - нан астам т?рлері бар. Олар те?із, т?щы су ?оймаларында ж?не ??р?а?та ?мір с?реді. Олар ?лексе ж?не омырт?асыздармен ?оректенеді.
VI. О?улы?пен ж?мыс.
1. ?ле?ді м?нерлеп о?у.
2. О?ушылар?а о?ыту
3. «А??у, шортан, шаян суреттері салын?ан сюжет бойынша ??гімелеу.
С?ра?тар:
1 - топ?а: Б?л мысалда кейіпкерлер не істемекші болды?
2 - топ?а: Олар ж?кті неге орнынан ?оз?алта алмады?
3 - топ?а: Мысал бізді неге ша?ырады?
VII. С?здік ж?мысы.
?ибрат - ?лгі, т?рбие, ?неге.
??м - ж?не
Д?ркін - д?ркін - ?айта - ?айта
Маша?ат – ?урешілік
VIІ. Сергіту жатты?уы
Ал, балалар, т?райы?,
?ане ?анат жазайы?.
А??у болып ?шайы?,
К?лде ж?зген балы?тай,
Ж?зіп, ж?зіп алайы?.
Шаян?а ??сап, былпылдап,
?ане, айналып, ?арайы?.
VIІІ. Шы?армашылы? ж?мыс.
І топ. «А??улар»
- А. Байт?рсын?лыны? т?йінді ойы ?ай жерде жазыл?ан?
- Б?л мысал бізді неге ша?ырады?
(Мысалды? т?рбиелік м?ні балаларды бірлікке, ынтыма??а ша?ыру)
ІІ топ. «Шаяндар»
«Бірлік, ынтыма?» туралы білетін ма?алдар жазу.
ІІІ топ. «Шортандар»
Осы мысалды сахналы? ?ойылым ретінде дайындайды
Б?л тапсырмада балалар алдын ала мысалды диалогке айналдырады.
Мысалы, автор «Бір к?ні А??у, Шаян, Шортан ?шеуі кездесіп ?алады. Олар ?стіне ж?к тиелген арба тауып алып, ?атты ?уаныш?а кенеледі.
А??у айтады: - Достар, келі?дер мына арбаны ?уеге тартып шы?арайы?,
Шортан айтады:
- М?ны к?лге апарайы?,- дейді.
Шаян айтады:
- Жо? онан да м?ны ??м?а апарайы?.
Автор:
- С?йтіп ?шеуі ?ш жа??а тартып, арбаны орнынан ?оз?алта алмайды
Осылайша балаларды? ?р?айсысы ?з ойларын айтып, мысалды ?р ?рлі импровизация жасайды.
ІХ. ?орытынды:
- ?р топ ?зіні? атауына байланысты 5 жолды ?ле? ??райды. «А??у», «Шортан», «Шаян».
- Не ?йрендік? Не білдік?
Х. ?йге тапсырма:
Мысалды м?нерлеп о?ып, т?сініп келу.
Кейіпкерлерді? суреттерін салып, ?р?айсысына мінездеме жазу.
Сергіту с?ті
Ой тол?аныс
?йге тапсырма
Ба?алау
Кері байланыс
Смайликтерді ?зі ?ала?ан н?с?а?а жабыстырады
П?нні? аты
Уа?ыты:
Кабинет:
М??алім
Саба?ты? атауы
О.?уб?кіров Ара мен шыбын
Ма?саты
К?тілетін н?тиже
Саба?ты? жабыды?ы
Т?рі
О?ушыны? жеке ?абілеті мен белсенділігіне с?йене отырып, мысалда?ы т?йінді ойды ашу?а жа?дай жасау. ?з бетінше шы?армашылы?пен ж?мыс істеуге баули отырып, байланыстырып с?йлеуін, шы?армашылы? ойлауын дамыту.
Саба?ты? т?рі: сайыс - саба?.
?дісі: с?ра? - жауап, талдау, ??гімелеу.
К?рнекілігі: автор портреті, суреттер, сызба
Психологиялы? ахуал
Психологиялы? дайынды?
Біз балдыр?ан баламыз,
??стай ?анат ?а?амыз.
Д?ниені аралап,
О?ып білім аламыз.
О?ушылар ше?берде жиналып,м??аліммен бірге б?гінгі саба??а с?ттілік тілейді.
?ызы?ушылы?ты ояту
Ма?ынаны тану
1. Автор туралы ?ыс?аша дерек.
Оспанхан ?уб?кіров 1934 жылы туып, 1986 жылы ?айтыс бол?ан. Ол Алматы облысы Жамбыл ауданы ?ара?астек ауылында д?ниеге келген. ??рман?азы атында?ы Алматы ?нер институтыны? театр факультетін бітірген. Оны? «?о?ырау», «Б?дене», «К?лкі?із келе ме?», «Анау мен Мынау», «Бір дорба», т. б. к?птеген жина?тары бар. Оспанхан ?уб?кіров – талантты сатирик. Сатирик деп адамны? бойында?ы теріс ?ылы?тарды сынап, мыс?ылдап жазатын жазушыны айтамыз.
2. ?нтаспадан «Ара мен Шыбын» диалогын ты?дату.
3. Тірек сызба бойынша мысалды талдау.
4. Ара мен Шыбын бейнеленген сурет бойынша екеуіне мінездеме, сипаттама беру.
І?. Саба?ты бекіту: «Кім мы?ты?» сайысы.
А). «?нер» тобыны? тапсырмасы. Ара мен Шыбын ?анатын жамылып, р?лге б?лініп ойнайды.
?). «О?у» тобы мысалда?ы т?йінді ойды жазады.
Б). « Жазу» тобы Ара мен Шыбын жайлы «Егер мен Шыбын болсам.» та?ырыбына эссе жазады.
«Кім а?ын?» тапсырмасы. ?ш топ?а ?ле? бойынша ?й?ас табу тапсырмасы беріледі.
Келді ара?а Шыбын
Жиып жат?ан шырын,
Ша?ырды Шыбын ?она??а.
Ара келсе кешігіп,
Жатып ?апты шешініп.
?она?ты д?рыс к?тпепті,
Шыбын?а а?ыл жетпепті.
Ж?мысты тез ?рі д?рыс орында?андары ?шін ?пай беріледі.
«Кім ?т?ыр?» тапсырмасы. Б?л тапсырма бойынша мынандай с?ра?тар таратылып беріледі. О?ушылар ойларын мына с?ра? негізінде жина?тайды:
1. «?она?жай» дегенді ?алай т?сінесі??
2. «?она?» деген кім? ?она?ты? ?андай т?рлері бар?
3. ?она?ты ілтипатпен ?арсы алу дегенді ?алай т?сінесі??
«Кім тап?ыр?» тапсырмасы.
Мысал бойынша ма?ал - м?тел тауып жазу тапсырмасы беріледі.
1. Келгенше ?она? ?ялады, келген со? ?й иесі ?ялады.
2. ?она? асы?а емес, ?аба? - ?асы?а риза.
3. Е?бекшіні? наны т?тті, жал?ауды? жаны т?тті.
Ой тол?аныс
« Ми?а шабуыл» стратегиясы.
1 - топ – Ара, шыбын туралы не білесі?дер?
2 - топ – ?она? к?ту, ?она?жайлы? дегенді ?алай т?сінесі?дер?
3 - топ – О. ?уб?кіров ?мірі, шы?армалары. «Ортада ?аламсап»
Ма?саты: О?ушыларды? ?ш?ыр ойларын жетілдіру;
Драма
«?нер» тобы Ара мен шыбын ?анатын жамылып, р?лге б?лініп ойнайды.
Ортада ?аламсап
«Жазу» тобы Ара мен шыбын жайлы «Егер мен Шыбын болсам…» та?ырыбына эссе жазады.
«Ортада ?аламсап»
«О?у» мысал бойынша ма?ал жазу.
?осымша
Шыбын мен Араны? ?рекетіне ба?а бере отырып, оларды? ?андай екенін кесте бойынша сипаттап жаз.
О. ?уб?кіров туралы не білесі??
Шыбын (?андай?)
Ара ( ?андай?)
10. Анализ сатысы.
Та?ырыбы: Ара мен Шыбын
Авторы: О. ?уб?кіров
Жанры: мысал
Кейіпкерлері: Ара, Шыбын
Негізгі идея: Ара сия?ты е?бек?ор, ?она?жай, талапты, адал болу
?орытынды: Жал?аулы?тан, еріншектіктен, жаман ?асиеттерден аула? болу
11. Синтез сатысы. Ситуациялы? жа?дайлар. ?р топ ситуациялы? жа?дайларды топта тал?ылап, орта? шешімін тауып ?ор?айды.
Пікірталас
Ара мен Шыбынны? іс - ?рекеті д?рыс ж?не д?рыс емес деген пікірде пікір таластыру.
К?нделіктеріне жазып беремін
?й тапсырмасы
Мазм?ндау
Ба?алау
О?ыту ?шін ба?алау ж?не о?уды ба?алау
Ба?алау пара?шасын толтырады.
Кері байланыс
Смайликтерді ?зі ?ала?ан н?с?а?а жабыстырады
