Просмотр содержимого документа
«3-сынып. Д?ниетану. "Жануарлар д?ниесін ?ор?ау" »
Танасбекова Индира Аманбаевна
Пәні: Дүниетану
Сыныбы: 3 В
Сабақтың тақырыбы:Жануарлар дүниесін қорғау Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Жануарлар әлемінің сан алуандығы, олардың тіршілігі туралы түсінік беру. Көзге түскен жануарларды бақылап жүруге баулу. Жануарлар жайлы қызықты мәліметтер беру. Дамытушылық: Оқушылардың сөздік қорын, ойлау және есте сақтау қабілетін, дүниетанымдарын арттыру. Әртүрлі қызықты мәліметтер бере отырып, пәнге деген қызығушылығын арттыру, білімдерін шыңдау Тәрбиелік:Табиғатты аялауға, жануарларды қорғауға, қамқорлыққа, достыққа тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: жануарлар суреттері, Сабақтың түрі: жаңа сабақ Сабақтың типі
ІҮ Оқушыларды білімді белсенді меңгеруге дайындау кезеңі
Ү Жаңа сабақты меңгерту кезеңі
ҮІ Жаңа білімді бекіту кезеңі
ҮІІ Үй тапсырмасын беру
ҮІІІ Бағалау
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
Психологиялық дайындық Қоршаған орта әлемі, Не деген көркем әдемі. Сол сұлулықты сақтайық, Мадақтайық, мақтайық.
ІІ Үй тапсырмасын тексеру кезеңі
«Жануарлардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы» тақырыбынан түсінік айту
ІІІ Үй тапсырмасын бекіту кезеңі
«Өрмекшінің торы» ойыны
Сұрақ – жуап арқылы
ІҮ Оқушыларды білімді белсенді меңгеруге дайындау кезеңі
Сыныпты үш топқа бөліп отырғызу
І топ «Жануарлар»
ІІ топ «Қорықтар»
ІІІ топ «Құстар»
Суреттегі жануарларды мекен – ету ортасына қарай орналастыру
Көл аралас орман шөл дала
Жаңа тақырыппен таныстыру. «Жануарлар дүниесін қорғау»
Ү Жаңа сабақты меңгерту кезеңі
Оқушыларды мәтінмен таныстыру
Қазақстан жерінде сүтқоректілердің 180, құстың 500, бауырымен жорғалаушылардың 52, қос мекенділердің 12, балықтың 104-ке жуық түрі бар. Омыртқасыз жәндіктер шаян тәрізділер, ұлулар, құрттар бұдан да көп. Тек жәндіктер түрлерінің өзі-ақ 30 мыңнан асады
Қорықтармен таныстыру (слайд арқылы)
Картадан қорықтарды тапқызу.
*Қорықтар дегеніміз не? Қорық деп – өсімдіктер мен жануарлар қорғалатын тұтас табиғи аймақты айтамыз.
Қазақстан Республикасының қорықтары
Ақсу-Жабағылы (Оңтүстік-Қазақстан облысы). 1927 жылы құрылған. Атауы екі өзеннің атынан құралған: Ақсу және Жабағлы. Әсіресе Ақсу өзені өзінің өтуге ыңғайсыз тік жағасымен (300-500 метрге дейін) ерекшеленеді. Жалпы ауданы 85,3 мың га. Мұнда Талас Алатау солтүстік-батыс шатқалы мен Угам шатқалының көркем биіктаулы ландшафты кіреді. Қорықта өсімдіктің 1404 түрі, аңдардың 47 түрі, 239 түрлі құс мекен етеді. Мінезді тіршілік иелері - сібір тауешкілері, еліктер, малар, қабан, аққұлақ, грифтер, сирек кездесетін қар барысы, түркістан сілеусіні, арқар, тянь-шань аюы, бүркіт, балобан, улы жыландар. Қорықтың Қаратау тауларының еңісінде Қарабастау және Ақбастау палеонтологиялық қабірлері бар. Онда осыдан 120 млн. жыл бұрын теңіз бассейнінде тіршілік еткен сирек кездесетін түрлі балықтар,, моллюска, тасбақа, юр кезеңінің жәндіктерінің іздері бар.
Наурызым (Қостанай облысы). 1934 жылы Қазақстанның ең оңтүстік массивіндегі қарағай орманы орналасқан Нааурызым қарағайлы орманын, және суда жүзетін жұмыртқалы құстардың мекені көлдерді сақтау мақсатында құрылған. Аумағы - 87,7 мың га. Қорықта өсімдіктің 961 түрлері, 39 түрлі аңдар мен 239 түрлі құстың түрлері кездеседі. Ерекше тіршілік иелерінің қатарына өте сирек кездесетін ақ қарқара жатады.
Қорғалжын қорығы (Ақмола облысы). 1968 жылы сирек кездесетін жұмыртқа салатын – қызғылт фламингоны сақтау мақсатында құрылған. Қызғылт фламингоның ең солтүстік отаны Теңіз көлінда. Қорықтың жалпы ауданы – 243,7 га., акваториясы 199,2 га алып жатыр. Мұнда 42 түрлі аңның түрлері, 298 түрлі құс, 331 өсімдік түрлері тіршілік етеді. Авиафауна құрамы өте бай. ЮНЕСКО тізіміне айрықша қорғалатын батпақты-көл ландшафт есебінде кірді.
Алматы (Алматы облысы). 1961 жылы құрылды. Аумағы 73,3 га құрайды. 137 өсімдік түрлері, 39 жануарлар түрі мен 200 ге жуық құстың түрлері бар. Сирек кездесетіндердің қатарына тянь-шань қоңыр аюы, қар барысы, түркістан сілеусіні кіреді. Марқакөл (Шығыс-Қазақстан облысы). 1976 жылы Оңтүстік Алтайдың табиғи кешенін қорғау мен тану үшін құрылған. Жалпы ауданы 75 мың га. Қорықта 721 өсімдік түрлері, 59 аң түрлері мен 254 құстың түрлері бар. Негізгі түрлері – марал, аю. Тектоникалық текті Марқакөл таулы көлі ерекше қызығушылық танытады: теңіз деңгейінен 1485 м биіктікте орналасқан, ауданы 544 шаршы метр, тереңдігі 27 м. Онда сирек кездесетін сиг-ускуч балығы тіршілік етеді.
1. Түнде сауылған сиыр сүті ұйықтататын дәрі сияқты әсер етеді.
2. Қолтырауынның майы жасыл түсті болады.
3. Кейбір қарлығаш ұшып жүріп ұйықтайды екен.
4. Кенгуру мен Эму артқа қарай жүре алмайды.
5. Төрт тізесі бар жалғыз аң – піл.
6. Бегемоттар су астында туады.
7. Колибри жүре алмайды.
8. Шегірткенің қаны – ақ түсті.
9. Ұша алатын жалғыз сүт қоректі – жарқанат.
10. Өзін өзі айнадан танитын жалғыз аң – шимпанзе.
11. Иттің шынтағы бар.
12. Басымен тұра алатын жалғыз аң – піл.
13. Жолбарыстың жүні ғана емес, терісі де жолақ.
14. Жылқының сүйегі адамдікінен 18-ге артық.
15. Жердегі жануарлардың ішінде ең жүрегі үлкен аң ең қан қысымы жоғары аң – керік.
Сергіту сәті:
Жұмбақтар шешу.
1. Кілемнің түрлеріндей жүндері бар, Айбатты жан шыдамас үндері бар. (жолбарыс) 2. Үстінен тоны түспеген, Сонда да араз қыспенен. (аю) 3. Жер бетінде жатқан арқан, Ұстауға оны бәрі де қорыққан. (жылан) 4. Ай астында ақ мамық, Жатыр суды жастанып. (аққу) 5. Торпаң - торпаң тарбиған, Түрі жаман жарбиған. (тасбақа) 6. Торын құрып қояды, Шыбындарды жояды. (өрмекші)
Семантикалық карта
Жануарлар атауы
Құстар
Қосмекен-ділер
Бауырымен жорғалаушы
лар
Сүтқоректілер
Қызыл кітапқа енген жануарлар
Қарақұйрық
Қаршыға
Кесіртке
Бұғы
Құрбақа
Жетісулық бақатіс
ҮІ Жаңа білімді бекіту кезеңі
«Диктор» әдәсі
Бір оқушы ортаға шығып, топтарға сұрақ қояды.
Сұраққа жауап: 1. Маңғыстау облысы орналасқан қорық (Үстірт) 2. «Ән салғыш құмдар» құмды төбесі бар қорық ( Алматы) 3. Екі өзеннің атауынан құрылған қорық атауы (Ақсу - Жабағалы ) 4. Суда жүзетін құстарды қорғау мақсатында құрылған қорық ( Қорғалжын) 5. Қылқанды Тайга орманы орналасқан қорық (Батыс - Алтай)
