Д?ниетану 100 с?ра?

1. Иіс сезу мүшелеріне не жатады?

а) мұрын

в) көз

с) ауыз

д) тіл

е) бүйрек

2. Адам басқа тіршілік иелерінен несімен ерекшеленеді?

а) терең ойлауымен, саналығымен

в) көрумен

с) жүрумен

д) сөйлеуімен

е) тамақтануымен

3. Адам денесі неше бөліктен тұрады?

а) 5

в) 3

с) 4

д) 2

е) 6

4. Көкжиек тұсын анықтайтын құрал ―

а) компас

в) флюгер

с) термометр

д) барометр

е) желбағдар

5. Өзеннің көлге, теңізге барып қосылатын жері ―

а) сағасы

в) саласы

с) арнасы

д) сарқырама

е) бастау

6. Өсімдік неше топқа бөлінеді?

а) 3

в) 4

с) 5

д) 2

е) 6

7. Қызыл кітаптың шыққан жылы.

а) 1996

в) 1994

с) 1991

д) 1995

е) 1992

8. Жел деген не?

а) ауаның бір жерден екінші жерге ауысуы

в) қатты суық ауа

с) ауаның төмен түсуі

д) жаңбырдың келуі

е) шаң

9. Адамның ішкі мүшелеріне не жатады?

а) өкпе, бауыр, бүйрек, жүрек, ішек, қарын, қуық, ми

в) бүйрек, жүрек, төс, қабырға

с) ми, бауыр, тіл, қаңқа

д) өңеш, тері, қарын, жүрек

е) ішек, қарын, жаңбас, қабырға, жұлын, тері

10. Жердің кішірейтілген үлгісі бұл ―

а) глобус

в) карта

с) сурет

д) сұлба

е) жоспар

11. Қысты ұйқымен өткізетін жануарлар:

а) кірпі, жылан, борсық, аю

в) аю, қоян, бақа, жапалақ, тиін

с) аю, борсық, шыбын, көбелек

д) аю, түлкі, қасқыр, жылан

е) кірпі, борсық, тышқан, шыбын

12. Өсімдікке жасыл түс беретін зат.

а) хлорофиллс) крахмал

д) кальций

е) күн сәулесі

13. Ғалымдардың есептеуінше біздің елімізде шамамен өсімдіктің қанша түрі бар?

а) 5 000-нан астам

в) 5 000 000

с) 50 000-нан астам

д) 1 000

е) 500 000

14. Көздің қорғанышын ата.

а) кірпік, қабақ, қас

в) тері, қабақ, кірпік

с) көзілдірік, қабақ, тері

д) қас, шаш, қарашық

е) кірпік, тері, шаш

15. Тәжірибе дегеніміз ―

а) шындыққа сынақ жүргізу арқылы көз жеткізу

в бір заттан екінші затты айырып алу

с) шындықты қолмен ұстап байқау

д) табиғат құбылыстары мен заттарын танып білу

е) табиғаттағы дүниені зерттеу

16. Адам денесінің тірегі.

а) қаңқа

в) омыртқа

с) бұлшық ет

д) сіңір

е) қабырға

17. Судың қасиетін ата.

а) мөлдір, түссіз

в) сұйық, мөлдір

с) мөлдір, иіссіз, көзге көрінбейді

д) сұйық, дәмі жоқ, ақ

е) ұстауға болмайды, мөлдір, тәтті

18. Метеорогиялық станция нені зертейді?

а) ауа райының жай-күйін

в) желдің соғуын

с) жаңбырдың болуын

д) желдің бағытын

е) күннің шығуын

19. Қазақстан неше мемлекетпен шектеседі?

а) 5

в) 3

с) 6

д) 4

е) 2

20. Қол сүйектерін ата.

а) тоқпан жілік, кәрі жілік, қол басы сүйектері

в) асықты жілік, тоқпан жілік, саусақ

с) кәрі жілік, жаңбас сүйегі, шынтақ

д) ортан жілік, омыртқа жотасы, қол сүйек

е) асықты жілік, төс сүйегі, кәрі жілік

21. Көбелектің дернәсілін анықта.

а) жұлдызқұрт

в) қоңыз

с) бунақдене

д) ара

е) шұбалшын

22. Өсімдік мүшелерін ата.

а) тамыр, сабақ, гүлі, жапырақ, жеміс

в) сабақ, гүл, түйнек, шашақ, дің

с) сабақ, тамыр, топырақ, ауа, күлте

д) сабақ, жапырақ, өзек, бұтақ

е) тамыр, мұртша, ұрық, гүл, түйнек

23. Сақтандырғыш рең қайсысына тән?

а) қанқыз

в) ара

с) көбелек

д) қарашыбын

е) көкшегіртке

24. Тамырының ұзындығы 15-20 метрге жететін өсімдік.

а) жантақ

в) шеңгел

с) жусан

д) жыңғыл

е) сүттеген

25. Қайың қанша жыл тіршілік етеді?

а) 150 жыл

в) 1500 жыл

с) 50 д) көп жыл

е) 2 жыл

26. Суыққа төзімді өсімдіктер.

а) бидай, арпа, сұлы

в) бидай, күнбағыс, қияр

с) мақта, арпа, жүгері

д) бидай, күріш, мақта

е) сұлы, асқабақ, бақбақ

27. Қай фосфорит кен орны қоры жөнінен дүние жүзіндегі алдыңғы қатарлы орынның бірін алады?

а) Қаратау

в) Кентау

с) Теміртау

д) Жамбыл

е) Қарағанды

28. Топырақтың түрлерін ата.

а) қара, тұзды, сор

в) сары, қоңыр, сұр

с) қызыл, қоңыр, жасыл

д) қара, тұзды, қызыл

е) қоңыр, сұр, сары

29. Көбелектердің өсімдіктерге пайдасы.

а) тозаңдандырады

в) ұрық шашады

с) шырынын сорады

д) емдейді

е) қоректенеді

30. Қазақстан өз тәуелсіздігін қашан жариялады?

а) 1991

в) 1992

с) 1986

д) 1990

е) 1993

31. Адамға ең басты қажеттілік.

а) ауа

в) су

с) жарық

д) киім

е) тамақ

32. Астана қай өзеннің жағалауында орналасқан?

а) Есіл

в) Ертіс

с) Сырдария

д) Жайық

е) Нұра

33. Табиғаттағы болатын өзгерістердің барлығы қалай аталады?

а) табиғат құбылыстары

в) жыл мезгілдері

с) тәжірибе жасау

д) бақылау әдісі

е) найзағайдың ойнауы

34. Ас қорыту мүшелеріне не жатады?

а) ауыз, жұтқыншақ, өңеш, бауыр, қарын, ішек, тік ішек

в) ауыз, тіл, тіс, бүйрек, жүрек

с) ауыз, ерін, жұтқыншақ, қуық, омыртқа

д) ауыз, жүрек, бауыр, қарын, асқазан, тіс

е) ішек, ауыз, төс, өңеш, тіл, қуық

35. Бұршақ неден пайда болады?

а) суық су тамшыларының жұмырлануынан

в) жауыннан

с) бұлттан

д) суықтан

е) қарқиыршықтарынан

36. Жанғыш пайдалы қазба.

а) көмір

в) әктас

с) темір

д) металл

е) гранит

37. Дені сау адамның тамыры 1 минутта неше рет соғады?

а) 60-80 рет

в) 70-80 рет

с) 60-70 рет

д) 30-40 рет

е) 80-90 рет

38. Жер қыртысын толтырып жатқан денелер.

а) тау жыныстары

в) пайдалы қазба

с) топырақ

д) құм

е) гранит

39. Диірмен тасы ретінде қолданатын тау жынысы.

а) құмтас

в) гранит

с) гипс

д) мәрмәр

е) әктас

40. Жанғыш пайдалы қазбалар.

а) тас көмір, мұнай, газ

в) көмір, гипс, мәрмәр

с) газ, құм, әктас

д) көмір, фосфор, гранит

е) мұнай, газ, құмтас

41. Оны әдетте “қара алтын” деп атайды

а) мұнай

в) газ

с) тас көмір

д) шымтезек

е) темір

42. Қай тау жыныстары су өткізбейді?

а) саз, гранит, құмтас

в) құм, топырақ, саз

с) саз, тас, құм

д) құм, малта тас, гранит

е) гранит, топырақ, қиыршық тас

43. Үкіметті кім басқарады?

а) премьер-министр

в) сенат

с) парламент

д) депутат

е) президент

44. Адамда қанша жұп қабырға бар?

а) 12

в) 36

с) 13

д) 6

е) 14

45. Ауаны тазартудын ең тиімді жолы.

а) көгалдандыру

в) су қоймалар ашу

с) тұрғын үйлер салу

д) зауыттарды тоқтату

е) тегіс жолдар салу

46. Тобылғы, итмұрын, таңқурай, жыңғыл өсімдіктің қай түріне жатады?

а) бұта

в) ағаш

с) шөп

д) орман

е) көкөніс

47. Физикалық картада қыратты қандай түспен бейнелейді?

а) жасыл

в) сары

с) қоңыр

д) көк

е) қызғылт

48. Егер өсімдік гүлдеп, тұқым беріп, қурап қалса, ол қандай өсімдік?

а) бір жылдық

в) екі жылдық

с) көпжылдық

д) үш жылдық

е) бес жылдық

49. Жануарлардың тіршілік ететін нақты ортасы қалай аталады?

а) мекен ортасы

в) сыртқы орта

с) қоршаған орта

д) бейім ортасы

е) көбею ортасы

50. Тері қандай қызмет атқарады?

а) денені күюден, үсуден, жарақаттан, соққыдан сақтайды

в) суықтан, ыстықтан, желден, шаңнан сақтайды

с) жарақаттан, соққыдан, майланудан сақтайды

д) қанаудан, күюден, күннен сақтайды

е) жарақаттан, терлеуден, майланудан сақтайды

51. Сайдың түбінен шыққан бұлақ ылдиға қарай сылдырап ағады. Ол ―

а) жылға

в) өзен

с) бастау

д) көл

е) сала

52. Жай көзбен қарағанда көз жететін жерге дейінгі кеңістік ―

а) көкжиек

в) аспан мен жер арасы

с) көз ұшы

д) аралық тұс

е) көкжиек сызығы

53. Оқығанда кітап көзден қандай қашықтықта болу керек?

а) 30-35 см

в) 20-30 см

с) 40-50 см

д) 35-45 см

е) 20-25 см

54. 15-18 ғасырларда еліміздің тәуелсіздігі үшін жанын аямаған аңызға айналған батырлар:

а) Қабанбай, Бөгенбай, Наурызбай, Тайлақ, Малайсары, Баян, Райымбек

в) Әлия, Мәншүк, Төлеген, Б.Момышұлы

с) Қайрат, Сабира, Ербол

д) Амангелді, Махамбет, Исатай, Т.Бокин

е) Алпамыс, Ертарғын, Қобыланды

55. Мұнай өндірілетін аймақ.

а) Каспий маңы, Атырау, Ақтау

в) Қарағанды, Екібастұз

с) Каспий, Қызылорда, Орал

д) Жезқазған, Ақтау, Каспий маңы

е) Ақтау, Жезқазған, Орал

56. Шипалы су шығатын жер қалай аталады?

а) арасанв) бұлақ

с) құдық

д) бастау

е) минералды су

57. Қандай түс көзге пайдалы?

а) жасыл

в) қызыл

с) сары

д) көк

е) ақ

58. Тығыз тау жыныстарына не жатады?

а) гранит, құмтас, мәрмәр

в) гранит, құм, әктас

с) тас көмір, газ, гранит

д) гранит, құм, газ

е) мәрмәр, құмтас, топырақ беті

59. Қанның жүректен қан тамырларына күшпен айдап шығарылу серпіні ―

а) тамырдың соғуы

в) қанның таралуы

с) жүректің соғуы

д) жүректің жиырылуы

е) қан айналымы

60. Әр адам тәулігіне тамаққа және ішуге неше литр су жұмсайды?

а) 2-3 литр

в) 3-5 литр

с) 1 литр

д) 2 литр

е) 4-5 литр

61. Қазақстан Ғылым Академиясының тұңғыш президенті кім?

а) Қаныш Имантайұлы Сәтпаев

в) Әлки Марғұлан

с) Әбілхан Қастеев

д) Жүмекен Нәжмидинов

е) Олжас Сүлейменов

62. Құрлық бетіндегі түрлі ойысты қалай атайды?

а) көл

в) өзен

с) жылға

д) теңіз

е) құрлық

63. Бұлшық ет сүйекке не арқылы бекиді?

а) сіңірлер арқылы

в) тамыр арқылы

с) тері арқылы

д) бұлшық ет арқылы

е) шеміршек арқылы

64. Бұрғылағанда үлкен қысыммен атқылайтын су

а) Артезиан құдығы

в) бастау

с) бұлақ

д) құдық

е) минералды су

65. Масштаб деген не?

а) белгілі бір заттың өлшемі кішірейтіліп көрсетілетін сан

в) белгілі бір заттың өлшемі үлкейтіліп көрсетілетін сан

с) жер бетінің қағазға кішірейтіліп салынған бейнесі

д) жергілікті жердің сұл басы

е) үлкен зат пен кіші затты салыстыратын сан

66. Физикалық карта деген не?

а) өзен, көл, жер бедері бейнеленген

в) мемлекеттер мен олардың бөліктері

с) табиғат бейнеленген

д) масштаб пайдаланған

е) тау, теңіздер, құрлықтар бейнеленген

67. Уы аз мөлшерде дәрі ретінде пайдаланатын ―

а) ара

в) жылан

с) өрмекші

д) ұлу

е) қарақұрт

68. Сенат депутаттарының өкілеттілік мерзімі ―

а) 6 жыл

в) 5 жыл

с) 7 жыл

д) 1 жыл

е) 4 жыл

69. Бүнақденелермен қоректенетін жануар

а) бақа

в) шегіртке

с) көбелек

д) елік

е) маса

70. Жер бетінің неше бөлігін су алып жатыр?

а) 3\2

в) 4\3

с) 3\1

д) 5\3

е) 2\1

71. Қазақ халқының тарихындағы тұңғыш заң жүйесі қалай аталды?

а) “Жеті жарғы”

в) “Конституция”

с) “Ата Заң”

д) “Кодекс”

е) “Бұйрық”

72. Жергілікті ұлу тастан салынған құлпырған қала ―

а) Ақтау

в) Ақтобе

с) Орал

д) Астана

е) Атырау

73. Қай облыс бұғы шаруашылығымен айналысады?

а) Шығыс Қазақстан

в) Батыс Қазақстан

с) Көкшетау

д) Солтүстік Қазақстан

е) Оңтүстік Қазақстан

74. Шығыс Қазақстан облысының орталығы ―

а) Өскемен

в) Семей

с) Қостанай

д) Қызылжар

е) Жезқазған

75. Премьер –Министрді кім тағайындайды?

а) президент

в) сенат

с) депутат

д) халық

е) парламент

76. Заң шығарушы орган қалай аталады?

а) парламент

в) депутат

с) президент

д) премьер-министр

е) сенат

77. Өсімдіктерді бір-бірінен қалай ажыратуға болады?

а) мүшелерінің әр түрлі болуына байланысты

в) жемістерінің әр түрлілігіне байланысты

с) бойларының әр түрлі болуына байланысты

д) өсетін ортасына байланысты

е) қанша жыл өмір сүруіне байланысты

78. Теріден бөлінетін заттар

) тер мен май

в) ауа мен тер

с) тер мен су

д) су, тұз

е) шаң, кір

79. Президенттің тікелей өз қарамағындағы әскер тобы қалай аталады?

а) Ұлан

в) Сұңқар

с) Бүркіт

д) Қорғаушы топ

е) Әскери топ

80. ҚР Қарулы Күштерінің жоғарғы бас қолбасшысы ―

а) президент

в) қорғаныс министрі

с) қарулы күштер министрі

д) төтенше жағдай

е) ұлттық қауіпсіздік комитеті

81. Жер бетінде неше мұхит бар?

а) 4

в) 5

с) 2

д) 3

е) 6

82. Каспийден Алтай тауына дейінгі аралық ―

а) 3 000 км

в) 10 000 км

с) 2 600 км

д) 30 000 км

е) 1 000 күн

83. Парламент неше палатадан тұрады?

а) 2 палатадан

в) 4 палатадан

с) 5 палатадан

д) жоғарғы палата

е) төменгі палата

84. “Алтын адам” тәжінде қандай бейне бар?

а) теке мүйізді екі тұлпар ат бейнесі

в) барыстың бейнесі

с) құстардың бейнесі

д) күннің бейнесі

е) тау ешкінің бейнесі

85. 400-ден астам өзен мен 82 көл қай аймақтың байлығы?

а) Шығыс Қазақстан

в) Солтүстік Қазақстан

с) Оңтүстік Қазақстан

д) Орталық Қазақстан

е) Батыс Қазақстан

86. 16 желтоқсан қандай мереке?

а) ҚР-ның Тәуелсіздік күні

в) Конституция күні

с) Республика күні

д) Тіл мерекесі

е) Халықаралық ынтымақ күні

87. Отбасының “қоры” кімдерге тиісті?

а) отбасы мүшелерінің бәріне

в) әкесі мен шешесіне

с) отбасы үлкендерге

д) отбасы балаларға

е) табыс табушыға ғана

88. Қазақстанның қай аймағы ақ күрішті аймақ деп аталады?

а) Қызылорда

в) Ақтобе

с) Шығыс Қазақстан

д) Алматы

е) Жамбыл

89. Қоректі тереңнен тартатын ―

а) шашақ тамыр

в) кіндік тамыр

с) түйнек тамыр

д) пиязшық

е) негізгі тамыр

90. Қазақстанның солтүстігінен оңтүстігіне дейінгі қашықтық ―

а) 1 600 км

в) 16 000 км

с) 30 000 км

д) 3 000 км

е) 6 000 км

91. Кәсіптік мереке ―

а) Шопан тойы

в) Тәуелсіздік күні

с) Наурыз мерекесі

д) 8 Наурыз

е) 1 Мамыр

92. Физикалық картадағы таулардың түсі

а) қоңыр

в) қара

с) көк

д) жасыл

е) сары

93. Омыртқа жотасының саны

а) 33-34 жұп

в) 33-35 жұп

с) 34-35 жұп

д) 12-14 жұп

е) 32-33 жұп

94. Бүкіл ағайындардың бірлесіп үй салуы

а) асар жасау

в) ерулік беру

с) татулық

д) қонақ жайлылық

е) сыйластық

95. Халық қаhарманы

а) Қайрат Рысқұлбеков

в) Әлия Молдақұлова

с) Төлеген Тоқтаров

д) Талғат Бегелдинов

е) Амангелді Иманов

96. Жердің өсімдік өсетін беткі, құнарлы қабаты

а) топырақ

в) қарашірікс) тау жыныстары

д) саз

е) құм

97. Құрғақшылыққа төзімді өсімдік

а) жантақ

в) бақбақ

с) беде

д) қоңырбас

е) мақта

98. Ауа не арқылы жылынады?

а) жер бетінен

в) күн көзінен

с) ыстық желден

д) аспаннан

е) аңызақ желден

99. Улы жәндіктер қатарын ата

а) өрмекші, бүйі, кене

в) ара, өрмекші, жұлдызқұрт

с) қоңыз, ара, шұбалшын

д) тоспа ұлуы, ара, қарашыбын

е) қанқыз, жылан, көбелек

100. Бақа қай жануарлар тобына жатады?

а) қосмекенділер

в) бунақденелілер

с) сүтқоректілер

д) жорғалаушылар

е) құстар