"Топты? ж?мыс барысында балалар бойында?ы ?згерістер" атты ма?ала
"Топты? ж?мыс барысында балалар бойында?ы ?згерістер" атты ма?ала
Топты? ж?мыс барысында балалар бойында?ы ?згерістер.
Б?гінгі та?да о?ушыларды ?азіргі заман талабына са й дайындау ?шін ?стаздар ?р саба?ын сапалы т?рде ?йымдастырып, ?діс-т?сілдерді тиімді ?олдана білуі керек. О?ушылар мектепте ал?ан білімін ?мірде ?олдана алатындай етіп, м??алімдерден саба?ты ??руда к?п шы?армашылы? ізденісті талап етеді. Ол ?шін е? алдымен, ?р ?стаз ?немі ?з білімін жетілдіру ж?не ?з ш?кірттерін т?л?а ретінде тану керек.
?азіргі та?да о?ушылар?а дайын білім беруден, я?ни д?ст?рлі о?ытудан алша?тау керек. Сыни т?р?ыдан ойлау ?абілеттері дамы?ан о?ушыларды ?алыптастыру ?шін м??алімні? ?зі де жа?ашыл болуы керек. Саба?ты? ?рбір минутын тиімді пайдалану ?шін саба? жоспарын табысты болатындай етіп ??ру бізді? міндетіміз, себебі м??алімдер ?р баланы? болаша?ы ?шін жауапты. Саба?та электронды о?улы?, к?рнекіліктер толы? де?гейде ?олданса, онда оны? н?тижесі болады. К?ргендерін ?за? мерзімдер са?тайды, к?ру ар?ылы тапсырманы орындау же?іл болады. О?у сапасын арттыру ма?сатында балаларды? танымды? ?абілеттерін дамыту, я?ни о?у?а деген ?абілетін, зейін, с?йлеу да?дылары, шы?армашылы? ойлау ?абілеттерін дамыту біз ?шін ма?ызды.
Ал, б?гінгі м??алім ?андай болу керек? Мені? ойымша, ?з-?зін реттей білетін, жа?алы??а ??штар ?стаз заман а?ымына ?арай ?згере алатын болу керек. М??алім та?дыры- ?мір бойы іздену, о?у-то?у.?немі ізденіс ?стінде ж?ретін м??алім жа?а мектеп моделін шы?аруына ?з ?лесін ?осады. Себебі білікті ?стаз ?з саба?ына о?ушыларды тегіс ?атыстыра алады. Егер саба?ын балаларды? ?ызы?ушылы?ы арттыратындай етіп ??растырса,о?ушыны? о?у?а деген ынтасы пайда болады, ?р саба??а бала ?з ?алауымен барады. Б?ны? б?рі тек бізді? ?зімізді? ?олымызда ж?не балаларды ?олдап, мада?тап отыру ?ажет. И?, мада?тау керек, себебі к?мек к?рсетпей мада?таса-о?ушыны? табысты о?уына ынтасы артады. Егер мада?тамай к?мек етсе-ынтасы т?мендейді. Егер м??алім ?рысып отырып біра? к?мек к?рсетсе-о?у?а деген ?ызы?ушылы?ы б?се?дейді, ал ?рысып отырып к?мек етсе—ынтасы м?лдем жо?алады. «О?ушы-толтыратын ??мыра емес, т?тататын алау», — деп Д. Ховард айт?андай, ш?кірттерімізге сапалы білім беру - бізді? міндетіміз.
Саба?та берілген тапсырмаларды топ ішінде тал?ылау барысында о?ушы ?з білгенін ?згеге т?сіндіре отырып, ?згені? т?сінгенін ой иелегінен ?ткізу ар?ылы пікір алмасуы, ойларын толы?тыруы, жина?тауы ай?ын бай?алып отырды. Жа?а ба?дарлама бойынша ?ткізген саба?тарымда о?ушылар жауаптарын ауызша айтып ?ана ?оймай, ойларын жеткізу ма?сатында ?а?аз бетіне т?сіріп, тіпті та?ырып бойынша к?рініс к?рсетіп, ?ле? жолдарын шы?арды. Б?дан ?ор?ауды? ?р т?рін ?олдана отырып, ?р о?ушы?а ?зін ?р ?ырынан к?рсетуге м?мкіндік болды.
Топты? ж?мыс ?аза? тілі саба?тарында ?те тиімді, себебі о?ушылар ?з ойларын жеткізе біледі. Топты? ж?мыс ?ткізген барысында мынадай ?те ?ызы?ты саба? ?тетінін білген жо?пын. Топты? ж?мыс кезінде б?рі ?ызу ж?мыста, біреуі сурет салса, біреуі ?з ойын салуда. Топты? ж?мыста барлы? о?ушыларды? ?ызы?ушылы?ы артып, ж?мылдыра ж?мыс жасай біледі. Орташа о?итын о?ушы т?мен о?итын о?ушыларымен ойларын б?лісіп жатыр. Ал, дарынды балалар орташа о?итын о?ушылар?а ке?ес ба?ыт бере отыра к?мектесті. Жа?а ?дісті ?олданып ?сын?ан тапсырмаларда о?ушылар бір-бірімен ты?ыз ?арым-?атынас жасап, ?здеріне ?сыныл?ан тапсырманы орындау жолдарын іздеу барысында топпен шешіп, бір-біріні? к?мегіне ж?гінді. Я?ни, б?л жерде Мерсер (2000) сипатта?андай, білімді бірлесіп алуда немесе «пікір алмасу» барысында те? ???ылы серіктестер болып табылады. (1) Б?дан о?ушыларды топты? ж?мыс?а итермелеу ар?ылы, ?р?айсысы ?з ?абілеттеріне ?арай ойларымен б?лісуге ерікті. Берілген тапсырманы орындау барысында ?ркім ?з идеяларын орта?а тастап, ?зара р?лдерге б?ліне отырып, берілген уа?ытты тиімді пайдалану?а тырысып отырды. Ал, т?сінгендерін топпен ?ор?ау барысында топтар бір-біріне с?ра?-жауап ар?ылы ке?інен тал?ылап отырды.
О?ушыларды п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттырып, білімдерін бір ж?йеге келтіру ма?сатында тиімді ?діс-т?сілдерді пайдалану білімні? сапалы болуына себеп болады. ?р саба?та мені? ал?а ?оятын ма?саттарымны? бірі балаларды? с?йлеу тілін дамыту болып табылады, сонды?тан ?рбір саба?ымда диалог ??ру ?шін бірнеше ?дістерді ?олданамын.
С?ра?-жауап ?дісі мен ?шін диалог ??руды? е? ?тымдысы, себебі балалар с?ра? ??ру?а ж?не с?ра??а жауап беруге ?йренеді. Н?тижесінде ?зара ?арым-?атынас жасау?а да?дыланады. Саба? басында о?ушылардан к?н, ай, апта к?ндерін с?рау ?алыптас?ан жа?дай. ?й ж?мысын тексеруде «Мозайка», «Сырт?ы-ішкі ше?бер», «А?ыл ?алпа?ы», "М??алімге хат», т.б ?дістерін ?олданып, ?ткен та?ырып бойынша жазбаша т?рде с?ра? ??рып, ?здері жауап ?айтарады. Жауап беруде толы? жауап талап етемін, сонды?тан о?ушылар жауаптарын мысал келтіре отырып д?лелдейді.
О?уды жа?сарту ?шін о?ушыларды? білім де?гейі ?ай д?режеде, оны? дамуына ы?пал ету жолында ба?алауды? да бірнеше т?рін ?олданамын, себебі ?діл ба?алау ?з к?шіне сенімділік, ?згені? жауабын ты?дау ж?не пікір айту?а ?йретеді.
?зара ба?алауды к?біне ?й ж?мысын тексеру барысында ?олдан?ан тиімді, себебі о?ушылар тек ба?а беріп ?ана ?оймай, ?ай та?ырып, ?ай м?тінді м??ият ?айталау керек екеніне ?сыныс жазады. Топпен ж?мыс істегенде топты? ба?алау, кей тапсырманы критерий бойынша ба?алау, ?з-?зін ба?алау пара?тарын ке? ?олданамын.
?орыта келгенде, б?л – адам ?міріні? е? басты ма?саттарыны? бірі болып табылады. Топты? ж?мыста о?ушылар ?зін-?зі ж?не ?згені ба?алауды ?йренді. Топты? ж?мыс барысында о?ушыларды? ?згеруін а??арды?. Б?л жоба о?ушыларды? саба??а белсене ?атысуына м?мкіндік береді. Т?йы? балалар ашылады, ?з ойларымен еркін б?ліседі. Топпен ж?мыс барысында т?гел о?ушылар ?амтылады. О?у мен о?ытуда?ы ?згерістерді? бірі саба? со?ында рефлексия жасау болатын. Онда о?ушылар ал?ан білімдеріне, тапсырмаларына ?орытынды жасап, пікір айту?а да?дыланды, сыни ойларын орта?а салды. Н?тижесінде топпен ж?мыс істеуге ?йрену ар?ылы ?з-?здерін реттеуге ба?ыт алды. Ж?йелі с?йлеуге, ойын ашы? жеткізе білуге, талдау жасау?а, еркіндікке ?йренді.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«"Топты? ж?мыс барысында балалар бойында?ы ?згерістер" атты ма?ала »
Топтық жұмыс барысында балалар бойындағы өзгерістер.
Бүгінгі таңда оқушыларды қазіргі заман талабына са й дайындау үшін ұстаздар әр сабағын сапалы түрде ұйымдастырып, әдіс-тәсілдерді тиімді қолдана білуі керек. Оқушылар мектепте алған білімін өмірде қолдана алатындай етіп, мұғалімдерден сабақты құруда көп шығармашылық ізденісті талап етеді. Ол үшін ең алдымен, әр ұстаз үнемі өз білімін жетілдіру және өз шәкірттерін тұлға ретінде тану керек.
Қазіргі таңда оқушыларға дайын білім беруден, яғни дәстүрлі оқытудан алшақтау керек. Сыни тұрғыдан ойлау қабілеттері дамыған оқушыларды қалыптастыру үшін мұғалімнің өзі де жаңашыл болуы керек. Сабақтың әрбір минутын тиімді пайдалану үшін сабақ жоспарын табысты болатындай етіп құру біздің міндетіміз, себебі мұғалімдер әр баланың болашағы үшін жауапты. Сабақта электронды оқулық, көрнекіліктер толық деңгейде қолданса, онда оның нәтижесі болады. Көргендерін ұзақ мерзімдер сақтайды, көру арқылы тапсырманы орындау жеңіл болады. Оқу сапасын арттыру мақсатында балалардың танымдық қабілеттерін дамыту, яғни оқуға деген қабілетін, зейін, сөйлеу дағдылары, шығармашылық ойлау қабілеттерін дамыту біз үшін маңызды.
Ал, бүгінгі мұғалім қандай болу керек? Менің ойымша, өз-өзін реттей білетін, жаңалыққа құштар ұстаз заман ағымына қарай өзгере алатын болу керек. Мұғалім тағдыры- өмір бойы іздену, оқу-тоқу.Үнемі ізденіс үстінде жүретін мұғалім жаңа мектеп моделін шығаруына өз үлесін қосады. Себебі білікті ұстаз өз сабағына оқушыларды тегіс қатыстыра алады. Егер сабағын балалардың қызығушылығы арттыратындай етіп құрастырса,оқушының оқуға деген ынтасы пайда болады, әр сабаққа бала өз қалауымен барады. Бұның бәрі тек біздің өзіміздің қолымызда және балаларды қолдап, мадақтап отыру қажет. Иә, мадақтау керек, себебі көмек көрсетпей мадақтаса-оқушының табысты оқуына ынтасы артады. Егер мадақтамай көмек етсе-ынтасы төмендейді. Егер мұғалім ұрысып отырып бірақ көмек көрсетсе-оқуға деген қызығушылығы бәсеңдейді, ал ұрысып отырып көмек етсе—ынтасы мүлдем жоғалады. «Оқушы-толтыратын құмыра емес, тұтататын алау», — деп Д. Ховард айтқандай, шәкірттерімізге сапалы білім беру - біздің міндетіміз.
Сабақта берілген тапсырмаларды топ ішінде талқылау барысында оқушы өз білгенін өзгеге түсіндіре отырып, өзгенің түсінгенін ой иелегінен өткізу арқылы пікір алмасуы, ойларын толықтыруы, жинақтауы айқын байқалып отырды. Жаңа бағдарлама бойынша өткізген сабақтарымда оқушылар жауаптарын ауызша айтып қана қоймай, ойларын жеткізу мақсатында қағаз бетіне түсіріп, тіпті тақырып бойынша көрініс көрсетіп, өлең жолдарын шығарды. Бұдан қорғаудың әр түрін қолдана отырып, әр оқушыға өзін әр қырынан көрсетуге мүмкіндік болды.
Топтық жұмыс қазақ тілі сабақтарында өте тиімді, себебі оқушылар өз ойларын жеткізе біледі. Топтық жұмыс өткізген барысында мынадай өте қызықты сабақ өтетінін білген жоқпын. Топтық жұмыс кезінде бәрі қызу жұмыста, біреуі сурет салса, біреуі өз ойын салуда. Топтық жұмыста барлық оқушылардың қызығушылығы артып, жұмылдыра жұмыс жасай біледі. Орташа оқитын оқушы төмен оқитын оқушыларымен ойларын бөлісіп жатыр. Ал, дарынды балалар орташа оқитын оқушыларға кеңес бағыт бере отыра көмектесті. Жаңа әдісті қолданып ұсынған тапсырмаларда оқушылар бір-бірімен тығыз қарым-қатынас жасап, өздеріне ұсынылған тапсырманы орындау жолдарын іздеу барысында топпен шешіп, бір-бірінің көмегіне жүгінді. Яғни, бұл жерде Мерсер (2000) сипаттағандай, білімді бірлесіп алуда немесе «пікір алмасу» барысында тең құқылы серіктестер болып табылады. (1) Бұдан оқушыларды топтық жұмысқа итермелеу арқылы, әрқайсысы өз қабілеттеріне қарай ойларымен бөлісуге ерікті. Берілген тапсырманы орындау барысында әркім өз идеяларын ортаға тастап, өзара рөлдерге бөліне отырып, берілген уақытты тиімді пайдалануға тырысып отырды. Ал, түсінгендерін топпен қорғау барысында топтар бір-біріне сұрақ-жауап арқылы кеңінен талқылап отырды.
Оқушыларды пәнге деген қызығушылығын арттырып, білімдерін бір жүйеге келтіру мақсатында тиімді әдіс-тәсілдерді пайдалану білімнің сапалы болуына себеп болады. Әр сабақта менің алға қоятын мақсаттарымның бірі балалардың сөйлеу тілін дамыту болып табылады, сондықтан әрбір сабағымда диалог құру үшін бірнеше әдістерді қолданамын.
Сұрақ-жауап әдісі мен үшін диалог құрудың ең ұтымдысы, себебі балалар сұрақ құруға және сұраққа жауап беруге үйренеді. Нәтижесінде өзара қарым-қатынас жасауға дағдыланады. Сабақ басында оқушылардан күн, ай, апта күндерін сұрау қалыптасқан жағдай. Үй жұмысын тексеруде «Мозайка», «Сыртқы-ішкі шеңбер», «Ақыл қалпағы», "Мұғалімге хат», т.б әдістерін қолданып, өткен тақырып бойынша жазбаша түрде сұрақ құрып, өздері жауап қайтарады. Жауап беруде толық жауап талап етемін, сондықтан оқушылар жауаптарын мысал келтіре отырып дәлелдейді.
Оқуды жақсарту үшін оқушылардың білім деңгейі қай дәрежеде, оның дамуына ықпал ету жолында бағалаудың да бірнеше түрін қолданамын, себебі әділ бағалау өз күшіне сенімділік, өзгенің жауабын тыңдау және пікір айтуға үйретеді.
Өзара бағалауды көбіне үй жұмысын тексеру барысында қолданған тиімді, себебі оқушылар тек баға беріп қана қоймай, қай тақырып, қай мәтінді мұқият қайталау керек екеніне ұсыныс жазады. Топпен жұмыс істегенде топтық бағалау, кей тапсырманы критерий бойынша бағалау, өз-өзін бағалау парақтарын кең қолданамын.
Қорыта келгенде, бұл – адам өмірінің ең басты мақсаттарының бірі болып табылады. Топтық жұмыста оқушылар өзін-өзі және өзгені бағалауды үйренді. Топтық жұмыс барысында оқушылардың өзгеруін аңғардық. Бұл жоба оқушылардың сабаққа белсене қатысуына мүмкіндік береді. Тұйық балалар ашылады, өз ойларымен еркін бөліседі. Топпен жұмыс барысында түгел оқушылар қамтылады. Оқу мен оқытудағы өзгерістердің бірі сабақ соңында рефлексия жасау болатын. Онда оқушылар алған білімдеріне, тапсырмаларына қорытынды жасап, пікір айтуға дағдыланды, сыни ойларын ортаға салды. Нәтижесінде топпен жұмыс істеуге үйрену арқылы өз-өздерін реттеуге бағыт алды. Жүйелі сөйлеуге, ойын ашық жеткізе білуге, талдау жасауға, еркіндікке үйренді.
