Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей
Ш?О Семей ?аласы
Мектепке дейінгі«Балапан» ша?ын орталы?ы
Ме?герушісі Есенбаева Сандугаш Сериккалиевна
Ойын ар?ылы балаларды? ?ызы?ушылы?ын арттыру.
Ойындар –балаларды? саба??а белсенділігін, ?ызы?ушылы?ын арттырады, шы?армашылы? ?абілетін ?штайды. В.А. Сухомлинскийді? с?зімен айт?анда: «Ойынсыз а?ыл - ойды? ?алыпты дамуы да жо? ж?не болуы м?мкін емес. Ойын дуниеге ?арай ашыл?ан ?лкен жары? терезе іспетті, ол ар?ылы баланы? рухани сезімін, ?зін ?орша?ан д?ние туралы ?штастырады.Білімге ??марлы? пен еліктеуді? маздап жанар оты», - деген екен.Тиімді ?олданыл?ан ойын т?сіндіріп отыр?ан материалын балалар зор ынтамен ты?дап, берік ме?геруіне к?мектеседі. ?ызы?ты ойын т?рінен кейін олар тез серігіп, тапсырманы ы?ыласына ?рі сапалы орындайтын болады.Саба?та ж?не саба?тан тыс уа?ытта ?олданылатын ойындарды т?мендегідей топтастыру?а болады. ?рбір ойынны? бала ?шін білімділік ма?саты ?ана емес, т?рбиелік, танымды? ма?саты зор. Ойын т?рлері:
«А?с?йек», «?анталапай», «К?кпар», «Мы? бір ма?ал», «?ажайып ала?», «С?з ??рау», «Ж?мба? есеп», «?ріпті кубиктер», «Сергіту с?ті».
Ойын?а ?ойылатын ?дістемелік талаптар:
Халы? жаса?ан м?ралар сан алуан. Соларды? бірі ?лт ойындары.
?лтты? ойын ойнау баланы? салт – д?ст?ріне, ?дет – ??рпына деген с?іспеншілігін арттырады ж?не адамгершілік ??ндылы?тарын ?алыптастырады. М?селен, ?намды ?деттер – ?зара ?арым – ?атынастар, адамгершілік сезімдері дамиды.Е?бек ету барысында ?йымшылды?, жауапкершілік, парызды? сезімдер сия?ты ?асиеттер ?алыптасады.Баланы? б?р? жа?сы о?ы?ысы келеді. Біра? оларды? а?ыл – ой ?абілеті ба?дарламада?ы берілген материалды ??у?а бірдей емес.Балаларды? кейбіреулері м??алімні? т?сіндірген саба?ын тез ??ады, кейбіреулері керісінше. Ойын?а тек ойын деп ?арамай халы?ты? ?асырлар бойы жаса?ан асыл ?азынасы, бір ж?йеге келтірген тамаша т?рбие ??ралы деп ?арау керек. ?лт ойындары отбасы т?рбиесінен бастап, мектептегі жеке п?ндерді о?ыту барысында ?осымша материал ?шін, баланы? сол п?нге ?ызы?ушылы?ын арттыру ?шін пайдалану?а болады.Саба?та ойын т?рлерін пайдалану саба? т?рлері мен ?дістерін жетілдіру жолында?ы ізденістерді? ма?ызды бір буыны.Ойын т?рлеріні? материалдары саба?ты? та?ырыбы мен мазм?нына не?урлым с?йкес алынса, оны? танымдылы? ма?ызы да арта т?седі. Оны тиімді пайдалану саба?ты? ?серлігін, тартымды?ын к?шейтеді, о?ушыларды? саба??а ынтасы мен ?ызы?ушылы?ын арттырады. Ойынмен ?йымдастырыл?ан саба? балалар?а к??ілді, же?іл келеді. Сонды?тан барлы? о?ушыны білімге бірдей жетелеу ?шін ?з м?мкіндігіне с?йкес саба?ты ме?герту, тілін, ой ?ш?ырлы?ын дамыту, ?зіндік пікір айту?а жа?дай жасау еркін шы?армашылы??а жетелейтін, п?нге ?ызы?ушылы?ын арттыратын ?дісті? бірі – грамматикалы? ойынны? т?рлері.Грамматикалы? ойындар – ар?ылы саба?тарда о?ушылар ?рт?рлі жа?дайды т?сінеді,ошы шешу жолдарын ?арастырады. Жа?сы ойын?а бала ынтасымен беріліп, оны білуге, ме?геруге талпынып, алуан т?рлі да?ды, м?ліметтерді алып, шеберліктерін шы?дайды. Балаларды? ойлауын, ?иялын, с?йлеуін дамыту ?шін т?рлі ережелер мен ойнайтынойындарды? да ?лкен дидактикалы? м?ні бар. Бір ойын т?рі ойлауы мен ?абылдауын жетілдірсе, ал екіншісі ойлау ?абілетін, ?шіншісі есте са?тау ?абілетін жетілдіреді. Сонымен ?атар ?стінде ойын т?рлерін ?олдану о?ушыларды? о?ып, отыр?ан саба?ына ?ызы?ушылы?ын арттырады, т?сінуге м?мкіндік ту?ызады.?ай елді? болсын ?сіп ?ркендеуі ?ркениетті д?ниеде ?зіндік орын алуы оны? ?лтты? білім беру ж?йесіні? ?алыптасуына, даму ба?ытына тікелейбайланысты. Себебі ?азіргі кезде ?р адамны? болаша?ы оны? ал?ан біліміні? сапасы мен к?леміне ?арай сарап?а салынады.?мір а?ымына тек білімі мен білігі жо?ары адамдар ?ана ілесе алады. Сонды?тан о?у барысында ?ашанда баланы? п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттыру, шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту керек. Саба? ?стінде баланы? біліктілігі, іскерлігі, да?дысы, д?ниетанымы дамиды. Негізгі бетб?рыс о?ушы білімні? сапасын арттыру, ол дегеніміз т?пкі н?тижиені к?ре білу, я?ни о?ушы?а берген білімімізді? ?айтарымын к?ру. Ол ?шін саба??а сыныпта?ы о?ушыны? барлы?ын ?ызы?тыра отырып ?атыстыру ?ажет.Бес сауса? бірдей емес, я?ни ?р о?ушыны? саба??а ?ызы?ушылы?ы, д?ниетанымы, даму ерекшелігі ?рт?рлі. Сонды?тан о?ушыларды? осы топтарына ?рт?рлі де?гейде талап ?ою?а келеді. Ал ойын элементтері кез – келген баланы? ?ызы?ушылы?ын тудырады. Ойын элементтерін ?олдана отырып м??алім о?ушыларды? саба??а деген ?ызы?ушылы?ын, зейінін арттыру ма?сатында ?рт?рлі ?діс – т?сілдерді ?олданады. Атап айт?анда, м??алім ойын жа?даяттарын ту?ыза отырып, к?рнекілікпен бірге ?рт?рлі заттарды ?олдану ар?ылы с?ра?тар ?ойып, затты к?рсетіп, т?сіндіріп ойын сюжетін ??растырады. Ойындар о?ушыларды? шы?армашылы? ойлау ?абілеттерін жетілдірумен ?атар, с?здік ?орларын да молайтып, сауатты жазу?а да баулиды.?ай саба? болмасын, балаларды ізденіске шы?армашылы??а баулуы керек. Б?гінгі к?н талабы да біз м??алімдерден осыны талап етуде. Оны ж?зеге асыруды? бірден – бір жолы – саба? процесіне дидактикалы? ойын т?рлерін к?рнекіліктер ар?ылы тиімді пайдалану. Саба?ты дидактикалы? ойындар ар?ылы к?рнекіліктермен тиімді пайдалану, о?ушыларды? саба??а деген ?ызы?ушылы?тарын, танымды? белсенділіктерін арттырып ?ана ?оймайды, сонымен ?атар оларды? талабын ?штастырып, ой - ?рісін ке?ейтуге, іздену ?абілеттерін дамыту?а ?серін тигізеді.О?ушыларды? саба?та?ы ?ызы?ушылы?ы мен белсенділігін ?алыптастыруды? жолдары сан – алуан. Сонды?тан оларды? ?зіндік дара ?абілетін дамыту керек.Орта буында?ы о?ушылар?а ?з бетінше іздену ма?сатында?ы ж?мыстарды баріп, ойын т?рлерін шы?армашылы? т?рінде ?йымдастыру пайдалы. Саба?та?ы ойын т?рі – ?жымды? е?бек, сондай – а? т?рбиелік м?ні зор т?сілдерге жатады. Ойын барысмында о?ушыны? ?абілеті, іскерлігі к?рінеді. Т?рбиешісі ?р баланы? ж?мысын ба?алау?а м?мкіндік алады. Ойын о?ушыны бірігіп ж?мыс істеуге ?йретеді, іздестіру, іздену да?дыларын ?алыптастырады.Ойын ар?ылы саба?ты ?ызы?тырып, ?мірмен байланыстыра отыр?ан ?тымды.Саба?та тиімді ?олданыл?ан ойын т?рлері – м??алімні? т?сіндіріп отыр?ан материалын о?ушыларды? аса зор ілтипатпен ты?дап, жемісті, сапалы, ме?геруіне сенімді к?мекші бола алады. ?йткені, кіші жаста?ы о?ушылар жас ерекшеліктеріне байланысты ойын?а ?те ынталы келеді. Балалар тез серігіп, тапсырмаларды тез, ?рі ?ызы?ып орындайтын болады. Ойын балаларды? о?у?а, е?бекке деген белсенділігін, ?ызы?ушылы?ын арттыруда?ы басты ??рал. Ал м??алімні? міндеті – балаларды ойын?а ?з ?ызы?ушылы?ымен, ынтасымен ?атысуын ?амтамасыз ету.Ойын мен адам м?дениетіні? ?зара байланысы ?ылыми т?рде аны?талды.Оларды? т?л?аны дамытуда?ы ма?ызы аны?талды, оны? психологиялы? ж?не ?леуметтік факторлармен келісімі ж?нінде ке? ?арастырылуда. Ойын технологиялары ?лі де білім беру саласында жа?а иновация болып табылады. Ойын ?рекеті балаларды? ба?алы ?міріні? ал?аш?ы к?ндерінен бастап – а? ма?ызы зор.Ойын барысында баланы? адамгершілік ?асиеттері, ?мірге деген к?з?арасы, ?ызы?ушылы?ы ?алыптасады. Ойындарды тиімді ?олдану 1-4 сыныптарда ?те тиімді деп ойлаймын, себебі тез жазу,о?у, мазм?ндау да?дылары ?алыптаспа?ан балаларды біры??ай жатты?у ж?мысы жалы?тырады, ал ойын керісінше п?нді с?юге, ?ызы?а ы?пал жасайды. С?зімді ?орыта келе, балаларды? ?ызы?ушылы?тарын ?р т?рлі т?сілдермен арттыра т?сіп, сол ал?ан білімді сапалы игеріп, оны к?нделікті т?рмыс - тіршілікте пайдалану?а ?йрету ж?не ойлау ?абілетіні? дамуына, шы?армашылы? да?дыларын жетілуіне жол ашады.
?олданыл?ан ?дебиеттер:
* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт