?ызы?ушылы?-сапалы о?уды? негізгі жолы
?азіргі уа?ытта жа?а білім парадигмасы бірінші орын?а баланы? білім, білік, да?дысын емес, оны? т?л?асын, білім алу ар?ылы дамуын ?ойып отыр. О?ушыларды? белсенділігі мен танымды? іс-?рекеттері ар?ылы шы?армашылы?ын дамыту, ?ажетті жа?дайда айры?ша шешім ?абылдай алатын жеке т?л?аны дайындау-мектепті? алдында т?р?ан ?лкен міндет. О?ыту мазм?ны жа?артылып,жа?а буын о?улы?тарыны? негізінде жасал?ан ба?дарламалар бастауыш мектепті? жа?а ж?йеге к?шуін, ?рбір м??алімні? жа?аша ж?мыс істеуін, батыл шы?армашылы? ізденісін, о?ушыларды? белсенділігі мен ?ызы?ушылы?ын арттыруды талап етеді. ?ызы?ушылы?-сапалы о?уды? негізгі жолы.
Жас бала нені болса да білуге ??мар, ?ызы??ыш. О?ушыларды? ?ызы?ушылы?ын арттыру жа?сы ?йымдастырыл?ан саба??а байланысты. Сонды?тан ?рбір саба?та о?ытуды? жа?а технологияларын ?олдану ?ажет.
Неміс педагогі Дистерверг: "Жаман м??алім а?и?атты ?зі айтып береді, ал жа?сы м??алім о?ушыны? ?зін ізденуге жетелеуді, ойлау?а ?йретеді" деген. О?ушыларды? шы?армашылы? ?абілеттерін дамытуда ?рт?рлі ?діс-т?сілдерді ?олдану?а болады.
І.Ой шапша?ды?ын, с?з байлы?ын дамытуда ?й?астар, ?ле? шума?тарын ??растыру. Буындар ар?ылы ?ле? шума?тарын ??растыр?анда біріншіден, бала ?й?ас с?з табу?а ойланады.Екіншіден, ?ызы?ушылы?ы артады. Мысалы: Та-та-та
Атам берді бата
Ау-ау-ау
М??ірейді б?зау
?а-?а-?а
?демі екен сыр?а
Дайын ?ле? жолдарын ?сынып, соны ая?тау?а болады. Н.Жанаевты? "Таби?ат-анамыз" деген ?ле?іні? екі жолы беріледі.
Таби?ат ол-анамыз
Таби?ат?а баламыз. О?ушылар ?рі ?арай ?й?ас тауып жал?астырады.
Жер-Ананы таза ?стап
Т?ртіпті бала боламыз
Немесе:
Таби?ат ол-анамыз
Таби?ат?а баламыз
Бауларына барамыз
?сем ?нге саламыз
ІІ. С?здік ж?мысы ар?ылы тіл байлы?ын дамытуда с?зге ?атысты т?рлі ойындар, с?зж?мба?тар, бас?атырмалар беру.
Мысалы:
-кітапты? ж??асынан бастап ?алы?ына ?арай к?рсет;
-?р жануарды? ?алай дыбыс шы?аратынын айтып бер;
-с?зден с?з шы?ар;
-о?нан сол?а ?арай о?ылса да, солдан о??а ?арай о?ылса да ?згермейтін 5 ?ріптен т?ратын с?здер ойлап тап;
-берілген буындардан с?з ??ра;
СТО технологиясыны? о?ушыларды? ?ызы?ушылы?ын арттыруда алатын орны ерекше. Оны? ?дістерін саба?та ?олдануды? ма?ызы ?те тиімді.
О?ушылармен ж?мыс жаса?анда:
-еркін ойлау?а м?мкіндік береді;
-а?ыл-ойын дамытады;
-шы?армашылы? белсенділігін арттырады;
-?жымды? іс-?рекетке т?рбиелейді;
-тіл байлы?ын жетілдіреді;
-жан-жа?ты ізденушілігін арттырады;
"Б?лме г?лдерін к?тіп-баптау" та?ырыбында алдымен о?ушыларды? ?ызы?ушылы?ын ояту ма?сатында к?рнекілік ?дісін пайдалану?а болады. Екі суретті салыстыра отырып, о?ушылар?а ойландыратын с?ра?тар беруге болады. Бірі-жай?алып ?скен г?л, бірі-?урап ?ал?ан г?л.
1. Мына екі суретті? ?айсысы ?нады? Неліктен?
2. Ал мына сурет неге ?намады?
3. Б?л ?сімдік неге осындай к?йге ?шыра?ан?
4. Ал мына ?сімдік келесі суреттегідей болып ?алуы м?мкін бе? Осындай с?ра?тар ар?ылы жа?а саба?ты? та?ырыбы ашылып, жа?а саба? "Т?ртіп алу" ?дісі ар?ылы т?сіндірілі, со??ы б?лімде "Болжам" ?дісін пайдалану ар?ылы "Сендер не істер еді?дер?" деген с?ра??а жауап алынады.
Амонашвили: "Бала шексіз, оны тани білген м??алім оны? жа?а ?ырларын аш?ан ?стіне аша береді" деген.
СТО ба?дарламасыны? пайдасы мынадай болады:
1.Т?рлі ?дістерді пайдалану саба?ты? на?ты м?нін тере? ашады;
2. О?ушыларды? к?пшілігін саба??а ?атыстыру?а, к?пшілігін ба?алау?а м?мкіндік болады;
3.Бала о?улы? к?лемінен шы?ып ойланады;
4. О?ушылар ізденіп, ?з бетімен ж?мыс жасау?а ?йренеді;
5. К?пшілік алдына шы?ып, шы?армашылы? ж?мысын ?ор?ап, пікір айта біледі.