Ж?мыс сыныптастар?а, ??рбылар?а сонымен ?атар о?ытушылар?а ж?не жа?сыны ба?ылай білетіндерге ?ызы?ты ж?не арнал?ан болып саналады.
О?ыту кезінде ?ажетті ?оз?алыс ж?не да?ды ?алыптасады, арнайы білім жетістігі сапалы сана мен жігер т?рбиеленеді.
К?ркем гимнастика – е? ?демі спортты? бір т?рі. К?ркем гимнастика тек ?ана ?ыздар айналысатын спорт т?рі бол?анды?ына ?арамастан жер ж?зінде б?л спорт т?ріні? жанк?йерлері бас?а спорт т?рлеріні? жанк?йерлерінен аз емес. Музыка сазымен арнаулы затпен (лента, доп, ше?бер, т.б.) немесе затсыз гимнастикалы? жатты?улар комбинациялары орындалатын ?ыздар арасында?ы жарыс. К?ркем гимнастика ш??ылданушыларды? дене с?лулы?ын ?алыптастырып, эстетикалы? т?рбие береді. Онда тол?ынды, серіппелі ?оз?алыс, иіліп, б?ралу, денені тік ?стау, би ?неріне т?н ж?ріс, ж?гіріс, секіру, халы?ты? би мен шал?ыма би басым келеді. К?ркем гимнастика эстетикалы? мінез ережесін са?тауды о?ытады, дене с?лулы?ы туралы т?сінікті ?алыптастырады. Музыкалы? м?нерін т?рбиелейді. Та?ырып ?ылыми теориялы? ж?не т?жірибелік жоспарында баяндал?ан.
Мені? зерттеу ж?мысымны? негізгі ма?саты к?ркем гимнастиканы? бала дамуында?ы р?лі.
Зерттеуімні? негізгі міндеттері:
К?ркем гимнастика дамуыны? тарихы бойынша материалдар жинап, зерттеп ж?не бір ж?йеге келтіру;
К?ркем гимнастиканы? спорт т?рі ретінде ерекшеліктерін ай?ындау;
К?ркем гимнастиканы? бала дамуында?ы ма?ыздылы?ы туралы зерттеулер ж?ргізіп, т?мен сынып о?ушыларыны? физиологиясына ?серін ай?ындау.
Би элементтері ?атысушыларды? жалпы ой ?рісін ке?ейтеді, халы? шы?армашылы?ымен таныстырады, ?з хал?ыны? ?неріне махаббатын тудырады.
Мені? к?з?арасым бойынша к?ркем гимнастика спорт т?ріні? е? ?демі т?рі. Б?л мені? естеуімше ?ана емес, ?зім осы спорт т?рімен 6 жылдан астам айналысамын. Гимнастиканы? отаны Ресей болып табылады. К?ркем гимнастика барлы? жер ж?зінде ?лкен м?ртебеге ие. Біра? та ?ыздар тек ?ана сырт?ы т?рін ?ана, дайын ?орытындысын ?ана к?реді. К?птеген ?иыншылы?тар?а со?ты?а отырып к?ркем гимнастиканы ??райды. Сонды?тан да ?лкен же?істерге жету ?шін, ерте жастан бастау керек. К?ркем гимнастика - ?нер мен спортты? ?демі ?йлесімділігі. Ол ?орша?ан ортаны ?демі, ж?мса?, ?сем етеді. Гимнастикамен айналасу дене бітімін жа?сартады, сонымен ?атар к?ркем гимнастикамен айналысу ?оз?алыс ?йлесімін жа?сартады. К?ркем гимнастикадан жатты?уда берілген кейбір элементтерді ?йде де орындау?а болады. Мені? отаным ?аза?станда да к?ркем гимнастика
?те жа?сы дамып келе жатыр. Елімізді? к?к байра?ын к?птеген халы?аралы? жарыстарда к?теріп, елімні? да??ын шы?арып ж?рген спортшылар ?те к?п. Соны? ішінде, ата?ты к?ркем гимнастикадан халы?аралы? спорт шебері ?лия Юсупованы атап ?туге болады. Ал бізді? Петропавл ?аласынан шы??ан ата?ты к?ркем гимнасшыларды? ?атарына В.Переверзеваны, О.Колышеваны, Д.Медведеваны атап ?ткім келеді. К?п е?бек сі?іріп, тер т?ккен осы спортшылар сия?ты мен де ?з елімні? атын шы?ару ?шін аянбай е?бек етіп, жатты?уларды? бірін ?алдырмай айналысып ж?рмін. К?ркем гимнастика?а ?атыс?ан бес жылды? ішінде мен ?аза?станны?, Ресей Федерциясыны? к?птеген ?алаларыда ?ткен жарыстар?а ?атысып жетістіктерге жеттім. Соны? ішінде есте ?алатыны Астана ?аласында ?ткен Халы?аралы? «Ж?лдыз» жарысына ?атысып, 2014 жылы 12 мемлекет арасында бірінші орынды же?іп алса?, 2015 жылы осы жарыста 2-ші ж?лделі орынды же?іп алды?. Солт?стік ?аза?стан облысыны?, А?мола облысыны?, Жамбыл облысыны? чемпионы ата?ын да же?іп ал?анымды ма?таныш етіп айтып ?ткім келеді. ?р жарыстан кейін ?зіме одан да ?лкен ма?саттар ?ойып, сол ?шін тер т?гіп е?бек етуге тырысамын.
?азіргі кездегі ?о?амны? ?леуметтік ??ндылы?тар ж?йесінде адам ден саулы?ы ма?ызды орын алады. К?птеген ??жаттарды зерттей келе со??ы он жылда дені сау балаларды? саны 23,2 пайыздан - 15,1 пайыз?а дейін азай?ан, ал денсаулы?ы жа?ынан к?птеген аурулар пайда болуы 60,9 пайыздан 67,6 пайыз?а ?скен. Мектепке бар?ан уа?ыттан бастап балаларда к?птеген аурулар пайда бола бастайды. Соны? ішінде дем алу органдары, сколиоз ж?не т.б. Сонды?тан да, к?ркем гимнастикамен айналысу денсаулы?ты? жа?саруына к?мектеседі, ?оз?алысты? ?демілігін ?алыптастырады. К?ркем гимнастика спорт т?ріні? е? ?сем т?рі болып саналады. Сонды?тан, бірінші ?атарда дене шыны?тыруды т?рбиелеу баланы? ден саулы?ын д?рыс ?алыптастырады. Сонымен ?атар дене бітімін д?рыс ?алыптастыру м?шелерді? д?рыс ж?мыс істеуіне ы?пал етеді.
К?ркем гимнастиканы? ерекшеліктері
?оз?алыс баланы? биологиялы? ?ажеттілігі болып табылады. Б?л ?ажеттілікті ?ана?аттандыру к?лемі бала а?засыны? дамуы ж?не бойыны? ?суі ай?ындайды. Балаларда б?лшы? ет ж?мысыны? жетіспеуі клиникалы? к?рсеткіштер бойынша ж?рек ж?йесіні? нашарлауына ?кеп со?ады. Оны? арты иммунитетті? т?мендеуіне ж?не семіруге ?кеп со?ады.
Физикалы? ж?не психикалы? даму бала денсаулы?ыны? ?алыптасуыны? е? негізгі жа?дайы
Балалар ?оз?алыс ?ызметі н?тижесінде адамны? м?шелеріндегі ж?не айналамызда?ы ??быластарды, ?згерістерді т?сінеді. Е? алдымен ол уа?ытты, айналаны, ?оз?алысты? ?за?ты?ы туралы т?сінікке жатады. ?оз?алыс д?рысты?ы, жатты?уды ?алай тез орындау, ?ателікті ?алай т?зеу, не істеу керек, осыны? барлы?ы а?ыл-ой дамуыны? тізбектері болып табылады.
Сонды?тан да баланы? дене жатты?уы мен сана сезіміні? дамуы арасында тура ?арым-?атынасты? бары с?зсіз.
Физикалы? даму а?ыл-ой, сана-сезімімен, эстетикалы? даму ж?не е?бек ?ызметімен ?арын-?атынаста екенін Л.Ф.Лесгафт айтып кеткен. Ол физикалы? жатты?уларды орындау процессі адамны? рухани ж?не физикалы? дамуымен бірдей ?арастыр?ан. Кіші мектеп о?ушысыны? жан-жа?ты дамуыны? р?лін к?ркем гимнастика ат?арады.
К?ркем гимнастиканы? даму тарихы
К?ркем гимнастика спорт т?рі жуырда шы??анымен, барлы? ?лемге тез тарады. Оны? шы?у тарихы ?те ?ызы?. Ежелгі Греция мен Римде ?йел ж?ру ережесін білмесе, с?лулы?ы толы? емес деп есептелінген. К?ркем гимнастиканы ??рушылар ?ыздарды ?сем ж?не еркін ж?руді, ?з денесін бос ?стау?а ?йретуді ?здеріне ма?сат етіп ?ой?ан. 1913 ж А П.Ф.Лесгафт атында?ы Ленинград дене шыны?тыру институтында к?ркем гимнастика жо?ары мектебі ашылды. Оны? ал?аш?ы о?ытушылары Роза Варшевская, Елена Горлова, Анастасия Невинская, Александра Семенова-Найтех болды. К?ркем гимнастиканы? ?демі ж?не ?ызы?ты болуына Мариинск театрыны? алды??ы ?атарлы балет шеберлері к?п ?лестерін ?осты. Жо?ары мектепте классикалы? биді болаша? СССР халы? ?ртісі Ростислав Захаров, мінезді биді - би шебері Сергей Корень, тарихи-т?рмысты? биді - ?азіргі Санкт-Петербург академиясыны? хореаграфияны? к?ркем басшысы Николай Вагоновский о?ытты.
1984 жылдан бастап к?ркем гимнастика Олимпиадалы? ойындар ба?дарламаларына еніп, е? ?демі спорт т?рі болып саналып келеді. К?ркем гимнастика айналысу?а ?ыздарды бес жасынан бастап алады. Толы? ?ыздарды да ?абылдайды, ?йткені жатты?а келе ?ыздарды? дене бітімі ?згеріп ерекшеленеді.
Негізі, к?ркем гимнастика – спортты? ауыр т?рі болып саналады. К?ркем гимнастикада тек ?ана би емес, сонымен ?атар заттармен де ж?мыс істеу керек.
К?ркем гимнастикамен ш??ылдану ?демі ?оз?алуды ?алыптастырады, с?нділікке ж?не сезімге т?рбиелейді. Адамны? ?оз?алуы ?демі болады, егер ол ашы? ж?не с?нді болса. Осы ?а?иданы жатты?тырушылар балалар?а е? бірінші к?ннен бастап т?сіндіреді.
К?ркем гимнастикамен айналысу ?оз?алыс ?демілігін ??райды, ж?не де ?демілік сезіміне ?йретеді. Осы?ан байланысты к?ркем гимнастиканы? е? басты ма?саты ?оз?алысты? ?демілігін к?рсету, эстетикалы? ба?а тіліне аударыл?ан ?оз?алыстар болып табылады. Балалар?а адам ?оз?алысы на?ты ж?не ма?сатты бол?анда ?демі болатынды?ы т?сіндіріледі. Хореографиясыз к?ркем композиция жасау м?мкін емес. К?ркем гимнастикада музыка?а ?те ?лкен м?н беріледі. Ол ?ыздарды ритмге ж?не ?демілік сезімдеріне т?рбиелейді.
Сымбат – адам денсаулы?ыны? ж?не ?йлесімді дамуыны? к?рсеткіші.
Сымбатты?ты жа?сарту?а арнал?ан жатты?уларды? кейбір т?рлері
«??с» жатты?уы
Іште жатып басты ж?не иы?ты к?теру – ?олдар ал?а, ?олдар жан-жа??а. Бастап?ы ?алып?а келу
5. Тік т?рамыз, ая?ымыз иы?пен те?, ?олымыз белде, ?олымызды жо?ары к?тереміз, е?кейеміз, сол ая?ымызды арт?а созамыз, б?рын?ы ?алып?а ораламыз; ?олымызды жо?ары к?тереміз, е?кейеміз, сол ая?ымызды арт?а созамыз, б?рын?ы ?алып?а ораламыз.
Б?л жатты?уды 5-7 рет ?айталау.
6. М?сінді жетілдіруге арнал?ан жатты?у (доппен)
Б?л жатты?уларды орындау ?шін сізге к?лемі орташа доп ?ажет. Допты кеудеден жо?ары ла?тыру.
Б?л жатты?уларды 10-11 рет ?айталау.
Біз спортшылардан ж?не оларды? ата-аналарынан с?растырды?, ?стаздарымен, жатты?тырушыларымен ж?не д?рігерлермен ??гімелестік, оларды? жатты?уларын ж?не жарыстарын ?арастырды?. Одан бізді? білгеніміз мынау:
«Сізге к?ркем гимнастика не береді?» деген сауал?а к?ркем гимнастикамен айналысатын ?ыздар былай деп жауап берді:
1. ?демі дене бітімі.
2. ?оз?алыста жа?сы ?йлесімдік.
3. ?з-?зі?е деген сенімділік.
1. ?ойыл?ан ма?саттар?а жету.
2. Жар?ын эмоциялар, ?уаныш аламын.
3. Т?уелсіз болып ?йрендім.
4. ?з денсаулы?ымды ба?алау.
Ата-аналар балаларыны?:
1. Денсаулы?тары мы?ты болды.
?з бетінше ж?мыс ат?ара алады
?зіне ?зі сенімді
Жауапты
Мектеп м??алімдерімен ?ткізілген ??гімеден біз к?ркем ?нер гимнастикасымен айналысатын ?ыздарды?:
1. Шыдамды
2. Зерделі
3. Ат?арушы
4. Ж?мыс?а ?абілетті
5. Шыдамды
6. Ма?сатты, бол?андарын айтады.
Осы сапаларды? барлы?ы бала?а жа?сы о?у о?у?а м?мкіндік береді.
Сонымен ?атар бізді? зерттеуімізден білгеніміз, к?ркем гимнастиикамен айналысатын ?ыздарды? к?бі сурет салумен, би билеумен, ?ле? айтумен ж?не де т.б. ?нерлермен айналысатынды?ын аны?тады?.
Осымен, к?ркем гимнастика баланы? шы?армашылы? ?абілеттіліктерін дамытатынды?ына к?зіміз жетті.
к?ркем гимнастикамен айналысатын балаларды? суы? тию ауруларымен аз ауыратынды?ын, бронхитпен, ?кпе ауруларымен ауырмайтынды?ын айтады. ?йткені к?ркем гимнастикамен айналысу баланы? д?рыс дем алуын дамытады.
Т?жірибелі спорт д?рігерлері жатты?уларды? ар?асында ар?аны? ?исаюы т?зелгендігін талай рет айт?ан.
К?ркем гимнастика
Бала?а жа?сы о?у?а к?мектеседі
Эстетикалы? т?ртіп ережелеріне ?йретеді
Денсаулы?ты к?шейтеді.
Дене с?лулы?ы туралы т?сінікті
?сем, ?демі болуды, ?алыптастырады.
Шы?армашылы? ?абілеттіліктерін
К?ркем ?нер д?мін сі?іруді, дамытады.
Ритм ж?не ?демілік сезімдерін
?з-?зіне деген сенімділігін
Ерік ж?не абыройын, т?рбиелейді.
Жатты?тырушыны? ар?асында жас спортшыда е?бек?орлы?, ма?саттылы?, ?иынды?тарды же?е білу, «істей алмаймын» ж?не «істегім келмейді» дегенді же?е білу, к?ркем гимнастиканы? ?иын элементтерін жасай білу, ?абілеттілігі мен ниетін салыстыра білуді дамытады. Осыдан бастап спортта ж?не алда?ы ?мірінде де жа?сы е?бек?ор т?л?а ?алыптасады.
К?ркем гимнастика ол тек ?ана дене гимнастикасы ?ана емес, ол сонымен бірге жан гимнастикасы. Біз барлы?ымыз да денемізбен де жанымызбен де ?демі бол?ымыз келеді. Біра? та барлы?ы да ерінбей е?бек ете алмайды. К?біне ?иын уа?ытта ?мір с?реміз деп а?таламыз. ?демілік ?лемді са?тайды деп жайдан-жай айтылма?ан.
К?ркем гимнастика денсаулы? ж?не ?демілік символы ретінде адамзат?а ?те ?ажет.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Жұмыс сыныптастарға, құрбыларға сонымен қатар оқытушыларға және жақсыны бағылай білетіндерге қызықты және арналған болып саналады.
Оқыту кезінде қажетті қозғалыс және дағды қалыптасады, арнайы білім жетістігі сапалы сана мен жігер тәрбиеленеді.
Көркем гимнастика – ең әдемі спорттың бір түрі. Көркем гимнастика тек қана қыздар айналысатын спорт түрі болғандығына қарамастан жер жүзінде бұл спорт түрінің жанкүйерлері басқа спорт түрлерінің жанкүйерлерінен аз емес. Музыка сазымен арнаулы затпен (лента, доп, шеңбер, т.б.) немесе затсыз гимнастикалық жаттығулар комбинациялары орындалатын қыздар арасындағы жарыс. Көркем гимнастика шұғылданушылардың дене сұлулығын қалыптастырып, эстетикалық тәрбие береді. Онда толқынды, серіппелі қозғалыс, иіліп, бұралу, денені тік ұстау, би өнеріне тән жүріс, жүгіріс, секіру, халықтық би мен шалқыма би басым келеді. Көркем гимнастика эстетикалық мінез ережесін сақтауды оқытады, дене сұлулығы туралы түсінікті қалыптастырады. Музыкалық мәнерін тәрбиелейді. Тақырып ғылыми теориялық және тәжірибелік жоспарында баяндалған.
Менің зерттеу жұмысымның негізгі мақсаты көркем гимнастиканың бала дамуындағы рөлі.
Зерттеуімнің негізгі міндеттері:
Көркем гимнастика дамуының тарихы бойынша материалдар жинап, зерттеп және бір жүйеге келтіру;
Көркем гимнастиканың спорт түрі ретінде ерекшеліктерін айқындау;
Оқушыларды көркем гимнастикамен таныстырып, оның денсаулыққа жақсы жақтарымен, әдемілігімен қызықтыру;
Көркем гимнастиканың бала дамуындағы маңыздылығы туралы зерттеулер жүргізіп, төмен сынып оқушыларының физиологиясына әсерін айқындау.
Би элементтері қатысушылардың жалпы ой өрісін кеңейтеді, халық шығармашылығымен таныстырады, өз халқының өнеріне махаббатын тудырады.
Менің көзқарасым бойынша көркем гимнастика спорт түрінің ең әдемі түрі. Бұл менің естеуімше ғана емес, өзім осы спорт түрімен 6 жылдан астам айналысамын. Гимнастиканық отаны Ресей болып табылады. Көркем гимнастика барлық жер жүзінде үлкен мәртебеге ие. Бірақ та қыздар тек қана сыртқы түрін ғана, дайын қорытындысын ғана көреді. Көптеген қиыншылықтарға соқтыға отырып көркем гимнастиканы құрайды. Сондықтан да үлкен жеңістерге жету үшін, ерте жастан бастау керек. Көркем гимнастика - өнер мен спорттың әдемі үйлесімділігі. Ол қоршаған ортаны әдемі, жұмсақ, әсем етеді. Гимнастикамен айналасу дене бітімін жақсартады, сонымен қатар көркем гимнастикамен айналысу қозғалыс үйлесімін жақсартады. Көркем гимнастикадан жаттығуда берілген кейбір элементтерді үйде де орындауға болады. Менің отаным Қазақстанда да көркем гимнастика өте жақсы дамып келе жатыр. Еліміздің көк байрағын көптеген халықаралық жарыстарда көтеріп, елімнің даңқын шығарып жүрген спортшылар өте көп. Соның ішінде, атақты көркем гимнастикадан халықаралық спорт шебері Әлия Юсупованы атап өтуге болады. Ал біздің Петропавл қаласынан шыққан атақты көркем гимнасшылардың қатарына В.Переверзеваны, О.Колышеваны, Д.Медведеваны атап өткім келеді. Көп еңбек сіңіріп, тер төккен осы спортшылар сияқты мен де өз елімнің атын шығару үшін аянбай еңбек етіп, жаттығулардың бірін қалдырмай айналысып жүрмін. Көркем гимнастикаға қатысқан бес жылдың ішінде мен Қазақстанның, Ресей Федерциясының көптеген қалаларыда өткен жарыстарға қатысып жетістіктерге жеттім. Соның ішінде есте қалатыны Астана қаласында өткен Халықаралық «Жұлдыз» жарысына қатысып, 2014 жылы 12 мемлекет арасында бірінші орынды жеңіп алсақ, 2015 жылы осы жарыста 2-ші жүлделі орынды жеңіп алдық. Солтүстік Қазақстан облысының, Ақмола облысының, Жамбыл облысының чемпионы атағын да жеңіп алғанымды мақтаныш етіп айтып өткім келеді. Әр жарыстан кейін өзіме одан да үлкен мақсаттар қойып, сол үшін тер төгіп еңбек етуге тырысамын.
Қазіргі кездегі қоғамның әлеуметтік құндылықтар жүйесінде адам ден саулығы маңызды орын алады. Көптеген құжаттарды зерттей келе соңғы он жылда дені сау балалардың саны 23,2 пайыздан - 15,1 пайызға дейін азайған, ал денсаулығы жағынан көптеген аурулар пайда болуы 60,9 пайыздан 67,6 пайызға өскен. Мектепке барған уақыттан бастап балаларда көптеген аурулар пайда бола бастайды. Соның ішінде дем алу органдары, сколиоз және т.б. Сондықтан да, көркем гимнастикамен айналысу денсаулықтың жақсаруына көмектеседі, қозғалыстың әдемілігін қалыптастырады. Көркем гимнастика спорт түрінің ең әсем түрі болып саналады. Сондықтан, бірінші қатарда дене шынықтыруды тәрбиелеу баланың ден саулығын дұрыс қалыптастырады. Сонымен қатар дене бітімін дұрыс қалыптастыру мүшелердің дүрыс жұмыс істеуіне ықпал етеді.
Көркем гимнастиканың ерекшеліктері
Қозғалыс баланың биологиялық қажеттілігі болып табылады. Бұл қажеттілікті қанағаттандыру көлемі бала ағзасының дамуы және бойының өсуі айқындайды. Балаларда бұлшық ет жұмысының жетіспеуі клиникалық көрсеткіштер бойынша жүрек жүйесінің нашарлауына әкеп соғады. Оның арты иммунитеттің төмендеуіне және семіруге әкеп соғады.
Физикалық және психикалық даму бала денсаулығының қалыптасуының ең негізгі жағдайы
Балалар қозғалыс қызметі нәтижесінде адамның мүшелеріндегі және айналамыздағы құбыластарды, өзгерістерді түсінеді. Ең алдымен ол уақытты, айналаны, қозғалыстың ұзақтығы туралы түсінікке жатады. Қозғалыс дұрыстығы, жаттығуды қалай тез орындау, қателікті қалай түзеу, не істеу керек, осының барлығы ақыл-ой дамуының тізбектері болып табылады. Сондықтан да баланың дене жаттығуы мен сана сезімінің дамуы арасында тура қарым-қатынастың бары сөзсіз.
Физикалық даму ақыл-ой, сана-сезімімен, эстетикалық даму және еңбек қызметімен қарын-қатынаста екенін Л.Ф.Лесгафт айтып кеткен. Ол физикалық жаттығуларды орындау процессі адамның рухани және физикалық дамуымен бірдей қарастырған. Кіші мектеп оқушысының жан-жақты дамуының рөлін көркем гимнастика атқарады.
Көркем гимнастиканың даму тарихы
Көркем гимнастика спорт түрі жуырда шыққанымен, барлық әлемге тез тарады. Оның шығу тарихы өте қызық. Ежелгі Греция мен Римде әйел жүру ережесін білмесе, сұлулығы толық емес деп есептелінген. Көркем гимнастиканы құрушылар қыздарды әсем және еркін жүруді, өз денесін бос ұстауға үйретуді өздеріне мақсат етіп қойған. 1913 ж А П.Ф.Лесгафт атындағы Ленинград дене шынықтыру институтында көркем гимнастика жоғары мектебі ашылды. Оның алғашқы оқытушылары Роза Варшевская, Елена Горлова, Анастасия Невинская, Александра Семенова-Найтех болды. Көркем гимнастиканың әдемі және қызықты болуына Мариинск театрының алдыңғы қатарлы балет шеберлері көп үлестерін қосты. Жоғары мектепте классикалық биді болашақ СССР халық әртісі Ростислав Захаров, мінезді биді - би шебері Сергей Корень, тарихи-тұрмыстық биді - қазіргі Санкт-Петербург академиясының хореаграфияның көркем басшысы Николай Вагоновский оқытты.
1984 жылдан бастап көркем гимнастика Олимпиадалық ойындар бағдарламаларына еніп, ең әдемі спорт түрі болып саналып келеді. Көркем гимнастика айналысуға қыздарды бес жасынан бастап алады. Толық қыздарды да қабылдайды, өйткені жаттыға келе қыздардың дене бітімі өзгеріп ерекшеленеді.
Негізі, көркем гимнастика – спорттың ауыр түрі болып саналады. Көркем гимнастикада тек қана би емес, сонымен қатар заттармен де жұмыс істеу керек.
Классикалық, халық және қазіргі билер элементтері.
Ережелері
Көркем гимнастикамен шұғылдану әдемі қозғалуды қалыптастырады, сәнділікке және сезімге тәрбиелейді. Адамның қозғалуы әдемі болады, егер ол ашық және сәнді болса. Осы қағиданы жаттықтырушылар балаларға ең бірінші күннен бастап түсіндіреді.
Көркем гимнастикамен айналысу қозғалыс әдемілігін құрайды, және де әдемілік сезіміне үйретеді. Осыған байланысты көркем гимнастиканың ең басты мақсаты қозғалыстың әдемілігін көрсету, эстетикалық баға тіліне аударылған қозғалыстар болып табылады. Балаларға адам қозғалысы нақты және мақсатты болғанда әдемі болатындығы түсіндіріледі. Хореографиясыз көркем композиция жасау мүмкін емес. Көркем гимнастикада музыкаға өте үлкен мән беріледі. Ол қыздарды ритмге және әдемілік сезімдеріне тәрбиелейді.
Сымбат – адам денсаулығының және үйлесімді дамуының көрсеткіші.
Сымбаттықты жақсартуға арналған жаттығулардың кейбір түрлері
«Құс» жаттығуы
Іште жатып басты және иықты көтеру – қолдар алға, қолдар жан-жаққа. Бастапқы қалыпқа келу
Бұл жаттығуды 3-5 рет қайталау керек.
2. «Мысықтың ашулануы» жаттығуы
Төрт тағандап тұрып арқаны дөңгелетіп көтеру, иекпен кеудені тигізу, бастапқы қалыпқа келу
Жаттығуды 3-5 рет қайталау.
«Жұмсақ мысық» жаттығуы
Төрт тағандап тұрып арқаны майыстыру, басты ақырын артқа тарту, бастапқы қалыпқа келу.
Жаттығуды 3-5 рет жасау.
4. «Күнбағыс» жаттығуы
аяқтарды ашу, қол белде, қолдарды көтеру, арқаны созу, бастапқы қалыпқа келу
Жаттығуды 3-5 рет қайталау.
5. Тік тұрамыз, аяғымыз иықпен тең, қолымыз белде, қолымызды жоғары көтереміз, еңкейеміз, сол аяғымызды артқа созамыз, бұрынғы қалыпқа ораламыз; қолымызды жоғары көтереміз, еңкейеміз, сол аяғымызды артқа созамыз, бұрынғы қалыпқа ораламыз.
Бұл жаттығуды 5-7 рет қайталау.
6. Мүсінді жетілдіруге арналған жаттығу (доппен)
Бұл жаттығуларды орындау үшін сізге көлемі орташа доп қажет. Допты кеудеден жоғары лақтыру.
Бұл жаттығуларды 10-11 рет қайталау.
Біз спортшылардан және олардың ата-аналарынан сұрастырдық, ұстаздарымен, жаттықтырушыларымен және дәрігерлермен әңгімелестік, олардың жаттығуларын және жарыстарын қарастырдық. Одан біздің білгеніміз мынау:
«Сізге көркем гимнастика не береді?» деген сауалға көркем гимнастикамен айналысатын қыздар былай деп жауап берді:
Әдемі дене бітімі.
Қозғалыста жақсы үйлесімдік.
Өз-өзіңе деген сенімділік.
Қойылған мақсаттарға жету.
Жарқын эмоциялар, қуаныш аламын.
Тәуелсіз болып үйрендім.
Өз денсаулығымды бағалау.
Ата-аналар балаларының:
Денсаулықтары мықты болды.
Өз бетінше жұмыс атқара алады
Өзіне өзі сенімді
Жауапты
Мектеп мұғалімдерімен өткізілген әңгімеден біз көркем өнер гимнастикасымен айналысатын қыздардың:
1. Шыдамды
2. Зерделі
3. Атқарушы
4. Жұмысқа қабілетті
5. Шыдамды
6. Мақсатты, болғандарын айтады.
Осы сапалардың барлығы балаға жақсы оқу оқуға мүмкіндік береді.
Сонымен қатар біздің зерттеуімізден білгеніміз, көркем гимнастиикамен айналысатын қыздардың көбі сурет салумен, би билеумен, өлең айтумен және де т.б. өнерлермен айналысатындығын анықтадық.
Осымен, көркем гимнастика баланың шығармашылық қабілеттіліктерін дамытатындығына көзіміз жетті.
Дәрігерлер көркем гимнастикамен айналысатын балалардың суық тию ауруларымен аз ауыратындығын, бронхитпен, өкпе ауруларымен ауырмайтындығын айтады. Өйткені көркем гимнастикамен айналысу баланың дұрыс дем алуын дамытады.
Тәжірибелі спорт дәрігерлері жаттығулардың арқасында арқаның қисаюы түзелгендігін талай рет айтқан.
Шешімдері:
Көркем гимнастика
Балаға жақсы оқуға көмектеседі
Эстетикалық тәртіп ережелеріне үйретеді
Денсаулықты күшейтеді.
Дене сұлулығы туралы түсінікті
Әсем, әдемі болуды, қалыптастырады.
Шығармашылық қабілеттіліктерін
Көркем өнер дәмін сіңіруді, дамытады.
Ритм және әдемілік сезімдерін
Өз-өзіне деген сенімділігін
Ерік және абыройын, тәрбиелейді.
Жаттықтырушының арқасында жас спортшыда еңбекқорлық, мақсаттылық, қиындықтарды жеңе білу, «істей алмаймын» және «істегім келмейді» дегенді жеңе білу, көркем гимнастиканың қиын элементтерін жасай білу, қабілеттілігі мен ниетін салыстыра білуді дамытады. Осыдан бастап спортта және алдағы өмірінде де жақсы еңбекқор тұлға қалыптасады.
Көркем гимнастика ол тек қана дене гимнастикасы ғана емес, ол сонымен бірге жан гимнастикасы. Біз барлығымыз да денемізбен де жанымызбен де әдемі болғымыз келеді. Бірақ та барлығы да ерінбей еңбек ете алмайды. Көбіне қиын уақытта өмір сүреміз деп ақталамыз. Әдемілік әлемді сақтайды деп жайдан-жай айтылмаған.
Көркем гимнастика денсаулық және әдемілік символы ретінде адамзатқа өте қажет.
Қолданылған әдебиет
«Көркем гимнастика» оқулығы Л.А. Карпенконың жалпы редакциясы
Басылымдар: Көркем гимнастика, П.Ф. Лесгафт атындағы дене шынықтыру Санкт-Петербург Мемлекеттік Академиясы
Көркем гимнастика бойынша журналы
Басылым: Көркем гимнастика , «Спорт» басылымы.
Жұмыста қолданылған фото-материалдар Яндекс іздеу жүйесінің көмегі арқылы интернет жүйесінен табылды.
