«БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА АНА ТІЛІН ДАМЫТА О?ЫТУДЫ? ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ»
«БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА АНА ТІЛІН ДАМЫТА О?ЫТУДЫ? ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ»
«БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА АНА ТІЛІН ДАМЫТА О?ЫТУДЫ? ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ»
Адилбаева Г?ля Ша?бай?ызы Жамбыл орта мектебіні? бастауыш сынып м??алімі,
Шу ауданы, Жамбыл облысы
Келешек ?рпа?ты т?рбиелеуде жауапты міндет бастауыш сынып м??алімдеріне ж?ктелгені баршамыз?а аян.
Елімізді? болаша?ы – б?гінгі балалар. Ал оларды? ?андай азамат болып шы?уын ?ада?алау ?азіргі мектептерде, м??алімдерге тікелей жауапты ж?мыс. Сонды?тан м??алімдерді? алдында ?лкен міндет, ауыр ж?к т?р.
"Білім беру – б?л т?рбиелеу мен о?ытуды? ?здіксіз процесі. Білім берудегі ма?сат – ?о?ам м?шелеріні? жо?ары де?гейіндегі адамгершілік, интеллектуалды?, м?дени ж?не т?л?алы? дамуына ?рі к?сіптік ??зырлы?ына ?ол жеткізу болып саналады.
?о?амымызды? ?азіргі даму кезе?і мектептегі білім беру ж?йесіні? алдына о?ыту ?рдісін технологияландыру м?селесін ?ойып отыр. Осындай с?раныстар?а орай о?ытуды? ?рт?рлі технологиялары жасалып, мектеп т?жірибесіне енуде. Осы педагогикалы? технология терминіне мынадай т?сініктеме берілген: педагогикалы? ма?сат?а ?ол жеткізу жолында?ы ?олданылатын барлы? ?исынды ілім амалдары мен ?діснамалы? ??ралдарыны? ж?йелі жиынты?ы мен ж?мыс істеу реті. М?селен, академик В.И.Монаховты? технологиясы, В.К.Дьяченконы? ?жымды? о?ыту ?дісі, профессор Ж.?араевты? білім беру ж?йесін акпараттандыру технологиясы ж?не та?ы бас?алар. Б?л технологиялар теориялы? т?р?ыда д?лелденіп, т?жірибеде жа?сы н?тиже к?рсетіп ж?р. Атал?ан технологияларды к?нделікті саба? ?рдісінде пайдалану ?шін ?р м??алім ?зіні? алдында отыр?ан окушыларды? жас ерекшеліктерін ескере отырып, педагогты? ма?сат, м?ддесіне сай, ?зіні? шеберлігіне орай та?дап алады. Жа?а технологияны ж?зеге асыруда м??алім белсенділігі, шы?армашылы? ізденісі, ?з маманды?ына деген с?йіспеншілігі, алдында?ы ш?кірттерін ба?алауы ерекше орын алады. ?з басым сынып о?ушыларын 1-сыныптан бастап ба?ылау жасай отырып, профессор Ж.?араевты? "Де?гейлік саралау технологиясын" та?дап алдым. М?нда?ы ма?сатым- ?з бетімен дами алатын, ?рт?рлі ?мірді? ?иынды?тарына т?зе білетін, белсенді, білімді о?ушы т?рбиелеу.
Ана тілі п?нінде к?бінесе м?тінмен ж?мыс ж?ргізуді де?гейлік тапсырма ар?ылы беріп отырамын. Б?л ж?мыс н?тижесі ауызша тексеріледі. ?р бала орнында дайындалады. Оны? 1-де?гейінде м?тінді м?нерлеп, т?сініп о?у тапсырылады. 2-де?гейде осы м?тіндегі кейіпкерлерге мінездеме беру немесе таби?атты суреттеген т?сын табу, 3-де?гейде осы м?тінге деген к?з?арасы, оны ?з ойымен ая?тау, м?тінге ба?а беру сия?ты ж?мыстар орындалады. Егер ?ле?мен танысса?, осы ?ле? ?й?асына салып ?ле? ??рау сия?ты шы?армашылы? ж?мыстарды тапсырамын. ?р тарау бойынша шы?арма жаздырамын. Шы?арма баланы? жеке т?л?а ретінде ?алыптасып дамуына, ?орша?ан ортада?ы ??былыстарды д?рыс а??арып, тани білуіне дарындылы? ?абілетіні? ?алыптасып, ?шталуына зор ы?палын тигізеді.
М?селен, ана тілі саба?ында "Ту?ан елім - ?аза?стан" тарауын ?орытындыла?ан кезде ?р баланы? білгеніне ?арай тапсырма беруге болады. ?зім шы?арма жазу?а ?абілетті, с?з байлы?ы мол о?ушылар?а шы?арма жазуды, ?ле? шы?ару?а ?абілеті бар о?ушылар?а ?ле? ??растыруды, сурет салу?а икемі бар о?ушылар?а ту?ан ауыл таби?атынан сурет салуды, ал ?ал?ан окушылар?а таби?ат к?рінісін суреттеген сурет жинау?а тапсырма беремін.
Саба? барысында "О?у мен жазу ар?ылы сын т?р?ысынан ойлауды дамыту" технологиясыны? ?діс т?сілдерін де пайдаланамын.
Сын т?р?ысынан ойлауды дамыту ба?дарламасы ?лемні? т?пкір-т?пкірінен жинал?ан білім берушілерді? бірлескен е?бегі. Т?жірибені ж?зеге келтірген Ж.Пиаже, Л.С.Выготский теорияларын басшылы??а алады.Ма?саты: барлы? жаста?ы о?ушылар?а кез-келген мазм?нына сыни т?р?ыдан ?арап, екі ?й?арым бір пікірді? біреуін та?дау?а саналы шешім ?абылдау?а саба?тарда ?йрету.
Сын т?р?ысынан ойлау ба?дарламасы ?ызы?ушылы?ты ояту, ма?ынаны тану, ойтол?аныс кезе?дерінен т?зіледі.
Енді осы кезе?дерді? ма?сат-міндеттеріне толы?ыра? то?талып ?тейік.
?ызы?ушылы?ты ояту. ?йрену процесі-б?рын?ы білетін мен жа?а білімді ?штастырудан т?рады. ?йренуші жа?а ??ымдарды, т?сініктерді ?зіні? б?рын?ы білімін жа?а а?паратпен толы?тырады, ке?ейе т?седі. Сонды?тан да саба?та ?арастырыл?алы т?р?ан м?селе жайлы окушы не біледі, не айта алатынды?ын аны?таудан басталады. Осы ар?ылы ойды ?оз?ау, ояту, ми ?ыртысына тітіркенгіш ар?ылы ?сер ету ж?зеге асады. Осы кезе?ге ?ызмет ететін "Топтау", "Т?ртіп алу", "Ойлану, ж?пта тал?ылау", "Болжау" т.б. деген аттары бар ?дістер (стратегиялар) жина?тал?ан. ?ызы?ушылы?гы ояту кезе?іні? екінші ма?саты - ?йренушіні? белсенділігін арттыру. ?йткені ?йрену-енжарлы?тан г?рі белсенділікті талап ететін іс-?рекет екені даусыз. О?ушы ?з білетінін еске т?сіреді, ?а?аз?а жазады, к?ршісімен б?ліседі, тобында тал?ылайды. Я?ни, айту, б?лісу, орта?а салу ар?ылы оны? ойы аршылады, тазарады. Осылайша шы?дал?ан ойлау?а бірте-бірте ?адам жасала бастайды. О?ушы б?л кезенде жа?а білім жайлы а?парат жинап, оны байыр?ы білімімен ?штастырады.
Ойлау мен ?йренуге ба?ыттал?ан ба?дарламаны? екінші кезе?і ма?ынаны тану (т?сіне білу). Б?л кезе?де ?йренуші жа?а а?паратпен танысады, та?ырып бойынша ж?мыс істейді, тапсырмалар орындайды. Оны? ?з бетімен ж?мыс жасап, белсенділік к?рсетуіне жа?дай жасалады. Окушыларды? та?ырып бойынша ж?мыс жасау?а к?мектесетін о?ыту стратегиялары бар.
Соны? бірі ІNSEРТ. Ол бойынша о?ушы?а о?у, та?ырыппен танысу барысында V - "білемін" - білмеймін, +- мен ?шін жа?а а?парат ? - мені та??алдырады белгілерін ?ойып отыру тапсырылады. ІNSEPT - о?ы?анын т?сінуге, ?з ойына басшылы? етуге, ойын білдіруге ?йрететін ?тымды ??рал. Бір ??гімені? со?ына тез жету, о?ы?анды есте са?тау, м?нін жете т?сіну к?рделі ж?мыс. Сонды?тан да о?ушылар арасында о?у?а же?іл-желпі ?арау салдарынан т?сіне алмау, ?мірмен ?штастыра алмау жиі кездеседі. ?йренушілер білетіндерін аны?тап, білмейтіндерін белгілеп с?рау?а ?зірленеді. Б?л ?рекет ар?ылы жа?аны т?сіну ?шін б?рын?ы білім арасында к?пірлер к?растыру?а, я?ни байланыстар ??рау?а да?дыланады.
Та?ырып туралы ойтол?аныс - ба?дарламаны? ?шінші кезе?і к?нделікті о?ыту процесінде о?ушыны? тол?анысын ?йымдастыру, ?зіне, бас?а?а сын к?збен ?арау, ба?а беру, назардан тыс ?алып жатады. Одан г?рі ?йге, тапсырма беру, оны т?сіндіру, ба?а ?ою сия?ты шаралар?а уа?ыт жіберіп аламыз. Сын т?р?ысынан ойлауды дамыту ба?дарламасында б?л саба?та?ы аса ?ажетті м?нді, ма?ызды ?рекет болып табылады. Сол білім ар?ылы ?зіні? ?згергенін сезінеді, ?згеше сенім, т?рбиелік, даналы??а бастау алады. Тол?ануды тиімді, етуге лайы?тал?ан "Бес жолды ?ле?", "Венн диаграммасы", "Еркін жазу", "Семантикалы? карта", "Т кестесі" сия?ты стратегиялар ?р саба?ты? ерекшелігіне, ауыр-же?ілдігіне ?арай лайы?тала ?олданылады. Олар о?ушыларды? бір-бірімен ой алмастыруын, ой т?йістіруін ?амтамасыз етеді. ?р о?ушы ?з шы?армашылы?ын к?рсете алады.
Сын т?р?ысынан ойлауды ?йрету ?шін мына т?мендегі шаралар орындалуы шарт.
1 Сын т?р?ысынан ойлауды тудыру ?шін уа?ыт керек.
2. О?ушылар?а ойланып-тол?ану?а, ойын ашы? айту?а р??сат ету.
3. ?рт?рлі идеялар мен пікірлерді ?абылдау
4. ?йрену барысында?ы о?ушыларды? белсенді іс-?рекетін ?олдау.
О?ушыларды? бір-біріні? жауабына жаса?ан сыныны? д?лелді, д?йекті болуын талап ету сын т?р?ысынан ойлауды ба?алау. Ал о?ушылардан осы?ан байланысты:
- адамгершілікпен ж?мыс жасау;
- бар ынтасымен о?у?а берілу;
- пікірлерді ты?дау, ??рметтеу;
- ?з пікірін ашы? білдіруді талап ету ?ажет.
Тек сонда ?ана олар:
- Мен осы м?селе туралы не ойлаймын?
- Осы мазм?ннан ал?ан акпарат мені? б?рын?ы осы м?селе туралы білетініме с?йкес пе?
- Осы а?паратты ?йрене отырып, мен бірде?е жасай аламын ба?-деген сауалдар т??ірегінде ойлау?а ?йренеді.
Венн диаграммасы бір-бірімен ай?ас?ан екі ше?берді? екі жа?ына салыстыру?а берілетін объектілерді? сипаттамалары жазылады. Ал ай?ас?ан жерге екеуіне орта? сипаттар тізіледі. Салыстыру?а арнал?ан тапсырмаларды осы диаграмма?а салып окушылар ?ызы?а толтырады я?ни салыстыру сия?ты к?рделі ойлау операциясын ме?гереді.
Еркін жазу (эссе).Б?л ?дісті сын т?р?ысынан ойлау жобасында?ы саба?ты? ?шінші ойтол?аныс кезе?інде пайдалану тиімді. М??алім саба? бойына ?арастырыл?ан жа?а а?парат жайлы, одан ал?ан ?серін, не ?йренгенін, нені ?лі де біле т?су керек екенін т.б. жайлы ?з пікірін ?а?аз бетіне т?сіруді тапсырады. Жазу?а уа?ыт беріледі. Уа?ыт ая?тал?ан кезде о?ушылар ?з жаз?андарымен топ м?шелерін таныстырады. Е? жа?сы деп таныл?ан ж?мысты ?жым?а о?у?а болады.
О?ушыларды ал?ан білімдерін ?орыту?а о?ан сын к?збен ?арап, ойын т?йіндеуге ?йрететін б?л ?дісті кез келген саба?та ?олдану?а болады.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
««БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА АНА ТІЛІН ДАМЫТА О?ЫТУДЫ? ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ» »
БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА АНА ТІЛІН ДАМЫТА ОҚЫТУДЫҢ ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ
Адилбаева Гүля Шаңбайқызы Жамбыл орта мектебінің бастауыш сынып мұғалімі,
Шу ауданы, Жамбыл облысы
Келешек ұрпақты тәрбиелеуде жауапты міндет бастауыш сынып мұғалімдеріне жүктелгені баршамызға аян.
Еліміздің болашағы – бүгінгі балалар. Ал олардың қандай азамат болып шығуын қадағалау қазіргі мектептерде, мұғалімдерге тікелей жауапты жұмыс. Сондықтан мұғалімдердің алдында үлкен міндет, ауыр жүк тұр.
"Білім беру – бұл тәрбиелеу мен оқытудың үздіксіз процесі. Білім берудегі мақсат – қоғам мүшелерінің жоғары деңгейіндегі адамгершілік, интеллектуалдық, мәдени және тұлғалық дамуына әрі кәсіптік құзырлығына қол жеткізу болып саналады.
Қоғамымыздың қазіргі даму кезеңі мектептегі білім беру жүйесінің алдына оқыту үрдісін технологияландыру мәселесін қойып отыр. Осындай сұраныстарға орай оқытудың әртүрлі технологиялары жасалып, мектеп тәжірибесіне енуде. Осы педагогикалық технология терминіне мынадай түсініктеме берілген: педагогикалық мақсатқа қол жеткізу жолындағы қолданылатын барлық қисынды ілім амалдары мен әдіснамалық құралдарының жүйелі жиынтығы мен жұмыс істеу реті. Мәселен, академик В.И.Монаховтың технологиясы, В.К.Дьяченконың ұжымдық оқыту әдісі, профессор Ж.Қараевтың білім беру жүйесін акпараттандыру технологиясы және тағы басқалар. Бұл технологиялар теориялық тұрғыда дәлелденіп, тәжірибеде жақсы нәтиже көрсетіп жүр. Аталған технологияларды күнделікті сабақ үрдісінде пайдалану үшін әр мұғалім өзінің алдында отырған окушылардың жас ерекшеліктерін ескере отырып, педагогтың мақсат, мүддесіне сай, өзінің шеберлігіне орай таңдап алады. Жаңа технологияны жүзеге асыруда мұғалім белсенділігі, шығармашылық ізденісі, өз мамандығына деген сүйіспеншілігі, алдындағы шәкірттерін бағалауы ерекше орын алады. Өз басым сынып оқушыларын 1-сыныптан бастап бақылау жасай отырып, профессор Ж.Қараевтың "Деңгейлік саралау технологиясын" таңдап алдым. Мұндағы мақсатым- өз бетімен дами алатын, әртүрлі өмірдің қиындықтарына төзе білетін, белсенді, білімді оқушы тәрбиелеу.
Ана тілі пәнінде көбінесе мәтінмен жұмыс жүргізуді деңгейлік тапсырма арқылы беріп отырамын. Бұл жұмыс нәтижесі ауызша тексеріледі. Әр бала орнында дайындалады. Оның 1-деңгейінде мәтінді мәнерлеп, түсініп оқу тапсырылады. 2-деңгейде осы мәтіндегі кейіпкерлерге мінездеме беру немесе табиғатты суреттеген тұсын табу, 3-деңгейде осы мәтінге деген көзқарасы, оны өз ойымен аяқтау, мәтінге баға беру сияқты жұмыстар орындалады. Егер өлеңмен таныссақ, осы өлең ұйқасына салып өлең құрау сияқты шығармашылық жұмыстарды тапсырамын. Әр тарау бойынша шығарма жаздырамын. Шығарма баланың жеке тұлға ретінде қалыптасып дамуына, қоршаған ортадағы құбылыстарды дұрыс аңғарып, тани білуіне дарындылық қабілетінің қалыптасып, ұшталуына зор ықпалын тигізеді.
Мәселен, ана тілі сабағында "Туған елім - Қазақстан" тарауын қорытындылаған кезде әр баланың білгеніне қарай тапсырма беруге болады. Өзім шығарма жазуға қабілетті, сөз байлығы мол оқушыларға шығарма жазуды, өлең шығаруға қабілеті бар оқушыларға өлең құрастыруды, сурет салуға икемі бар оқушыларға туған ауыл табиғатынан сурет салуды, ал қалған окушыларға табиғат көрінісін суреттеген сурет жинауға тапсырма беремін.
Сабақ барысында "Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту" технологиясының әдіс тәсілдерін де пайдаланамын.
Сын тұрғысынан ойлауды дамыту бағдарламасы әлемнің түпкір-түпкірінен жиналған білім берушілердің бірлескен еңбегі. Тәжірибені жүзеге келтірген Ж.Пиаже, Л.С.Выготский теорияларын басшылыққа алады.Мақсаты: барлық жастағы оқушыларға кез-келген мазмұнына сыни тұрғыдан қарап, екі ұйғарым бір пікірдің біреуін таңдауға саналы шешім қабылдауға сабақтарда үйрету.
Сын тұрғысынан ойлау бағдарламасы қызығушылықты ояту, мағынаны тану, ойтолғаныс кезеңдерінен түзіледі.
Енді осы кезеңдердің мақсат-міндеттеріне толығырақ тоқталып өтейік.
Қызығушылықты ояту. Үйрену процесі-бұрынғы білетін мен жаңа білімді ұштастырудан тұрады. Үйренуші жаңа ұғымдарды, түсініктерді өзінің бұрынғы білімін жаңа ақпаратпен толықтырады, кеңейе түседі. Сондықтан да сабақта қарастырылғалы тұрған мәселе жайлы окушы не біледі, не айта алатындығын анықтаудан басталады. Осы арқылы ойды қозғау, ояту, ми қыртысына тітіркенгіш арқылы әсер ету жүзеге асады. Осы кезеңге қызмет ететін "Топтау", "Түртіп алу", "Ойлану, жұпта талқылау", "Болжау" т.б. деген аттары бар әдістер (стратегиялар) жинақталған. Қызығушылықгы ояту кезеңінің екінші мақсаты - үйренушінің белсенділігін арттыру. Өйткені үйрену-енжарлықтан гөрі белсенділікті талап ететін іс-әрекет екені даусыз. Оқушы өз білетінін еске түсіреді, қағазға жазады, көршісімен бөліседі, тобында талқылайды. Яғни, айту, бөлісу, ортаға салу арқылы оның ойы аршылады, тазарады. Осылайша шыңдалған ойлауға бірте-бірте қадам жасала бастайды. Оқушы бұл кезенде жаңа білім жайлы ақпарат жинап, оны байырғы білімімен ұштастырады.
Ойлау мен үйренуге бағытталған бағдарламаның екінші кезеңі мағынаны тану (түсіне білу). Бұл кезеңде үйренуші жаңа ақпаратпен танысады, тақырып бойынша жұмыс істейді, тапсырмалар орындайды. Оның өз бетімен жұмыс жасап, белсенділік көрсетуіне жағдай жасалады. Окушылардың тақырып бойынша жұмыс жасауға көмектесетін оқыту стратегиялары бар.
Соның бірі ІNSEРТ. Ол бойынша оқушыға оқу, тақырыппен танысу барысында V - "білемін" - - білмеймін, +- - мен үшін жаңа ақпарат ? - мені таңқалдырады белгілерін қойып отыру тапсырылады. ІNSEPT - оқығанын түсінуге, өз ойына басшылық етуге, ойын білдіруге үйрететін ұтымды құрал. Бір әңгіменің соңына тез жету, оқығанды есте сақтау, мәнін жете түсіну күрделі жұмыс. Сондықтан да оқушылар арасында оқуға жеңіл-желпі қарау салдарынан түсіне алмау, өмірмен ұштастыра алмау жиі кездеседі. Үйренушілер білетіндерін анықтап, білмейтіндерін белгілеп сұрауға әзірленеді. Бұл әрекет арқылы жаңаны түсіну үшін бұрынғы білім арасында көпірлер кұрастыруға, яғни байланыстар құрауға дағдыланады.
Тақырып туралы ойтолғаныс - бағдарламаның үшінші кезеңі күнделікті оқыту процесінде оқушының толғанысын ұйымдастыру, өзіне, басқаға сын көзбен қарау, баға беру, назардан тыс қалып жатады. Одан гөрі үйге, тапсырма беру, оны түсіндіру, баға қою сияқты шараларға уақыт жіберіп аламыз. Сын тұрғысынан ойлауды дамыту бағдарламасында бұл сабақтағы аса қажетті мәнді, маңызды әрекет болып табылады. Сол білім арқылы өзінің өзгергенін сезінеді, өзгеше сенім, тәрбиелік, даналыққа бастау алады. Толғануды тиімді, етуге лайықталған "Бес жолды өлең", "Венн диаграммасы", "Еркін жазу", "Семантикалық карта", "Т кестесі" сияқты стратегиялар әр сабақтың ерекшелігіне, ауыр-жеңілдігіне қарай лайықтала қолданылады. Олар оқушылардың бір-бірімен ой алмастыруын, ой түйістіруін қамтамасыз етеді. Әр оқушы өз шығармашылығын көрсете алады.
Сын тұрғысынан ойлауды үйрету үшін мына төмендегі шаралар орындалуы шарт.
1 Сын тұрғысынан ойлауды тудыру үшін уақыт керек.
2. Оқушыларға ойланып-толғануға, ойын ашық айтуға рұқсат ету.
3. Әртүрлі идеялар мен пікірлерді қабылдау
4. Үйрену барысындағы оқушылардың белсенді іс-әрекетін қолдау.
Оқушылардың бір-бірінің жауабына жасаған сынының дәлелді, дәйекті болуын талап ету сын тұрғысынан ойлауды бағалау. Ал оқушылардан осыған байланысты:
- адамгершілікпен жұмыс жасау;
- бар ынтасымен оқуға берілу;
- пікірлерді тыңдау, қүрметтеу;
- өз пікірін ашық білдіруді талап ету қажет.
Тек сонда ғана олар:
- Мен осы мәселе туралы не ойлаймын?
- Осы мазмұннан алған акпарат менің бұрынғы осы мәселе туралы білетініме сәйкес пе?
- Осы ақпаратты үйрене отырып, мен бірдеңе жасай аламын ба?-деген сауалдар төңірегінде ойлауға үйренеді.
Венн диаграммасы бір-бірімен айқасқан екі шеңбердің екі жағына салыстыруға берілетін объектілердің сипаттамалары жазылады. Ал айқасқан жерге екеуіне ортақ сипаттар тізіледі. Салыстыруға арналған тапсырмаларды осы диаграммаға салып окушылар қызыға толтырады яғни салыстыру сияқты күрделі ойлау операциясын меңгереді.
Еркін жазу (эссе).Бұл әдісті сын тұрғысынан ойлау жобасындағы сабақтың үшінші ойтолғаныс кезеңінде пайдалану тиімді. Мұғалім сабақ бойына қарастырылған жаңа ақпарат жайлы, одан алған әсерін, не үйренгенін, нені әлі де біле түсу керек екенін т.б. жайлы өз пікірін қағаз бетіне түсіруді тапсырады. Жазуға уақыт беріледі. Уақыт аяқталған кезде оқушылар өз жазғандарымен топ мүшелерін таныстырады. Ең жақсы деп танылған жұмысты ұжымға оқуға болады.
Оқушыларды алған білімдерін қорытуға оған сын көзбен қарап, ойын түйіндеуге үйрететін бұл әдісті кез келген сабақта қолдануға болады.
