Баяндама "ИННОВАЦИЯЛЫ? ?ДІСТЕР МЕН О?ЫТУДЫ? А?ПАРАТТЫ? ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫН ?АЗА? ТІЛІ САБА?ЫНДА ?ОЛДАНУ АР?ЫЛЫ О?УШЫЛАРДЫ? ?ЫЗЫ?УШЫЛЫ?ЫН ДАМЫТУ"
Баяндама "ИННОВАЦИЯЛЫ? ?ДІСТЕР МЕН О?ЫТУДЫ? А?ПАРАТТЫ? ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫН ?АЗА? ТІЛІ САБА?ЫНДА ?ОЛДАНУ АР?ЫЛЫ О?УШЫЛАРДЫ? ?ЫЗЫ?УШЫЛЫ?ЫН ДАМЫТУ"
?АЗА?СТАН РЕСПУБЛИКАСЫ
?ызылopдa ?aлaсы
?лия Молда??лова атында?ы №173
орта мектебіні? м??aлімі
?ркінбаева Сая Ке?есбай?ызы
ИННОВАЦИЯЛЫ? ?ДІСТЕР МЕН О?ЫТУДЫ? А?ПАРАТТЫ? ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫН ?АЗА? ТІЛІ САБА?ЫНДА ?ОЛДАНУ АР?ЫЛЫ О?УШЫЛАРДЫ? ?ЫЗЫ?УШЫЛЫ?ЫН ДАМЫТУ
Б?гінгі танда білім беру ж?йесін дамытпалы о?у технологиясына ы??айлау ?ажеттігі туды, о?ан себеп к?п.
Сол себепті о?ытуда м??алім де, о?ушы да субъект ретінде алынуы ?ажет.
?аза? тілін о?ытуда?ы жалпы ма?сат - о?ушылар?а ана тілімізді? ?асырлар бойы с?рыпталып келген к?ркемдігі мен ?сем ?рнегін, лексикалы? байлы?ын таныту, ?аза? тіліні? ?уатын, ??діретін, шешендігін жас ?рпа? бойына дарыту, ана тілімізді ?уатты ?деби тіл ?атарынан т?сірмей, мемлекетгік тіл м?ртебесіне к?теру. Сонды?тан да ?аза? тілі мен ?дебиетін компьютерлен-діру о?ушыларды? о?у?а деген ?ызы?ушылы?ына ы?палы болады.
"?азіргі заманда жастар?а а?паратты? технологиямен байланысты ?лемдік. стандарт?а сай м?дделі жа?а білім беру ?те-м?те ?ажет" деп, ел Президенті атап к?рсеткендей, электронды о?ыту ?діс-т?сілдерін мектепке енгізу — жа?а білім беруді? бірден-бір шарты.
?рпа? м?ддесі ?шін о?у ?рдісін жетілдіру к?н т?ртібінен т?спейді, ал ?азіргі кезенде е? ?зекті м?селе ретінде ?айта жал?асын тауып, дамуы тиіс. Мектепте жекелеген п?ндерді о?ыту кезінде компьютерді пайдалануды? жеке ?станымдарын аны?тау?а м?мкіндік туып отыр. ?азіргі а?паратты? технологиялар заманында ?ркениет к?шінен ?алмау ?шін ?андай болмасын м?мкіндіктерді ?арастыру - к?ттірмейтін н?рсе. Осындай м?селелерді? бірі – ?аза?тілі мен ?дебиетін о?ыту ?рдісін компьютерлендіру. Б?гінгі та?да электронды? о?улы?тар білімді акпараттандыруды? негізгі факторлары болып табылады. Барлы? сыныптарда ?аза? тілі мен ?дебиеті п?ндерін компьютерлендіріп, компьютерлік ба?дарламаларын пайдаланып, соны? н?тижесінде окушыны? п?нге ?ызы?ушылы?ын арттыру?а к?ш салу керек. ?азіргі уа?ытта білім беруді? озы? технологияларын ме?гермейінше, сауатты да жан-жа?ты болу м?мкін емес.
Компьютермен о?ыту - о?ушыларды? ?з бетімен іздену ж?мысыны? ?те тиімді т?рі. Компьютермен о?ыту ?рдісін енгізу о?ушыларды? ?ызы?уын арттыратыны соншалы?, олар саба?тан тыс уа?ытта да ??лшыныс танытатын болады. Ал компьютерді толы? ме?герген о?ушыны? о?ан ?ызы?уы б?рын?ыдан да арта т?седі. Т?рлі тапсырмаларды компьютермен орындау о?ушыны еркіндікке, т?зімділікке, ма?саткерлікке баулиды. Компьютермен тапсырма орындау?а ма?сат ай?ын бол?анымен, о?ан жетуді? на?ты жолдары к?рсетілмейді. Сонды?тан, б?дан ділгірлік туындап, о?ушыны? ?иялдау м?мкіндігіне жол ашылады, а?ыл-ой белсенділігін дамыту?а к?мектеседі. Компьютермен ж?мыс істеу ?те ?ызы?ты. Нашар о?итын о?ушы ?зі компьютермен ж?мыс істеуге ?ызы?ады, ?йткені кейбір жа?дайда компьютер білмеген жерін к?рсетіп, к?мекке келеді. Соны? н?тижесінде асы?пай компьютермен еркін сырласа отырып, ойлану?а ?олын жеткізеді.
Бір назар аударатын жай, компьютерді ?олдану м??алімні? арнайы дайынды?ын ?ажет етеді. М??алім компьютерлік сауаттылы?ты? ?ылыми негіздерін білуі шарт. Компьютерлік о?улы?тар ж?не компьютермен т?рлі ж?мыстар ж?ргізу ар?ылы о?ушыны? біліктілігі мен белсенділігін, п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттыру ж?зеге асырылады. Сонды?тан да окушы компьютерде ж?мыс істеуге ?ажетті біліктілерді ме?геру ?ажет.
?аза? тілі мен ?дебиеті п?ндерін компьютермен о?ытуды? ма?саты - о?у ж?мысыны? жо?ары д?режелі болуына жа?дай жасайды, о?ушыны? ?аза? тілі мен ?дебиеті п?ндері бойынша біліктілігі мен белсенділігін арттырады, жеке т?л?аны??леуметтенуіне ?сер етеді, ?зін-?зі реттеуді дамытады, о?ушыны? ма?сатты ?ызметін ынталандырады. ?аза? тілі саба?ында компьютерді ?олдану м?тіндер мен информацияларды білуге жол ашады.
Мультимедиа ба?дарламасы бойынша, а?ын-жазушыларды? ?мірі мен шы?армашылы?ын о?ытуда географиялы? картамен немесе к?мекші материалдармен ж?мыс істеп, сараманды? ж?мыс ж?ргізуге болады. А?ын-жазушыларды? шы?армаларын, сазгерлерді? к?йлерін ты?дау ар?ылы м?нерлеп о?уды, эстетикалы? т?рбиені ?алыптастырады. М?тіндік редактор ар?ылы ба?ылау ж?мыстарын ж?ргізуге болады (тест, диктант).
Компъютерді? к?мегімен ж?ргізілген ба?ылау ж?мыстары о?ушыны? білімін объективті ба?ылап, материалды? д?рыс ?тілгенін немесе д?рыс ?тілмегенін талдау?а м?мкіндік береді. Б?рын адам ойында болма?ан о?ытуды? жа?а ?дістерін ?йымдастыру?а болады.
Мысалы, ?р т?рлі компьютерлік ба?дарламамен м?тіндер жазу, о?у, талдау, тест шы?ару, сурет салу ж?мыстарын ?йренеді. Ал саба?ты? бекіту кезе?інде мынадай тапсырма орындау?а болады. Б?л кезенді "Аты?нан айналайын, халы? ?ні" деп атап, мультимедиа ба?дарламасы бойынша халы? ?ндерін тындай отырып, ода?айларды тауып, ?лгеріп жазып отырады. Сонымен бірге, ?р т?рлі м?тін ??ру, м?тінге анотациялы? талдау, диалог ??ру сия?ты шы?армашылы? ж?мыстар болады. Осындай саба?тар ш?кірттерді халы?ты? салт-д?ст?рлер негізінде т?рбиелеумен бірге, оларды? шы?армашылы? жеке т?л?асын ?алыптастыру?а, жеке а?ыл-ойын, ойлау ?абілетін, ынтасын, коммуникативтік да?дыларын, интеллектуалды? ?абілетгерін дамыту?а, ал?ан білімдерін практикада пайдалану?а м?мкіндік береді. ?аза? ?дебиеті саба?ында ?рбір та?ырыпты ?ткен кезде а?ын-жазушыларды? ?мірі, шы?армашылы?ы немесе шы?армаларыны? мазм?ны, композициясы, сюжеті, к?ркемдік ерекшелігі, т.б. туралы тірек-сілтемелер беруге болады. О?ушы тірек-сілтемелер ар?ылы ойын жина?тап, шы?армашылы?пен ж?мыс істей алады. Сонымен бірге о?ушыларды? к?мегімен ба?дарламадан тыс материалдарды жина?тап, мультимедиа ба?дарламасы бойынша репортаж дайындау?а, ?йымдастыру кезе?інде оларды? фотосуреттерінен галерея ?йымдастыру?а болады.
Электронды? о?улы? - о?ытушы мен о?ушыны? бірлескен іс-?рекетін к?рсету н?тижесіні? ??ралы. Б?л о?улы?ты мынадай жа?дайларда ?олдану?а болады:
- саба?та иллюстрациялы? материал ретінде;
- саба?тан тыс уа?ытта ?з бетімен шы?армашылы? тапсырмалар орындауда;
- емтихан?а дайынды? кездерінде.
Электронды? о?улы?тар бойынша о?ушылар тапсырманы ?ызы?а орындайды, п?нге ?ызы?ушылы?ы артады, оку материалын тере?ірек ме?геруге талпынады. Сонымен ?атар ?з ?атесін ?зі табады ж?не ?зін-?зі ба?алау?а ?йренеді. Электронды? о?улы?та ?те к?п к?рнекілік материалдар ?амтылады. Б?л к?рнекіліктерді? дидактикалы? м?нін ашады. М?ндай к?рнекіліктерді? б?рін к?дімгі о?улы?та беру м?мкін емес.
?орыта келе айт?анда, электронды? о?улы?ты ?олдану о?ушыны? жо?ары белсенді д?ниетанымын ж?не ?зіндік ж?мыс аясын ке?ейтеді, жан-жа?ты а?параттандыру?а м?мкіндік береді. Электронды? окулы?тарды? тиімділігі мынада:
- о?ушы арнайы ба?дарламамен ж?мыс істейді;
- о?ушыны? білімі компьютерлік ж?йе ар?ылы ба?аланады;
- иллюстрациялы? ?діс к?п ?олданылады;
- ойлау ж?йесіні? дамуына т?рткі болады;
- берілген тапсырма?а деген ?ызы?ушылы?ын арттырады.
?рбір саба?та жа?а с?здер, фонетикалы?, лексика-грамматикалы? та?ырыптар, м?тін, жатты?у ж?мыстары, диалог ?лгілері, ?р саба?ты? со?ында тест с?ра?тары беріледі. О?ыту кезінде ?р т?рлі аны?тамалар, н?с?аулар, тапсырмалар берілуі тиіс. Мектепте о?ыту процесінде электронды? о?улы? ?олдану ?те тиімді. О?ушылар ?здеріні? білімін ?з бетімен толы?тырып, емтихан материалдарына дайындалады.
Электронды? о?улы?тар ар?ылы о?ыту кезінде 3 ?а?иданы аны?тай білу керек:
1) логикалы? ойлау ж?йесін дамыту;
2) ойлау белсенділігін арттыру;
3) трансформация ?рекетін жетілдіру.
1. Логикалы? ойлау операцияларын ?алыптастыру жолдары:
- заттарды?, с?здерді? касиеттерін сипаттау;
- берілген ?асиеттерге сай немесе бас?а н?рселерді? ??сас ж?не ?згеше ?асиеттерін аны?тау.Мысалы: "С?здерді аны?тау", "Арты?с?здітабу", "С?йлем??растыру", "Болымсыз с?йлем ??растыру",т.б.
2. Ойлау белсенділігін, оз бетімен ж?мыс істеуін дамыту жолдары:
3. Трансформация ?рекетін жетілдіру ба?ытында арнайы жатты?улар ?сыну?а болады. Мысалы: "?ажеттісін тандап ал", "?ажетті ?осымша?ы ?ойы?ыз", "С?з тіркестерін пайдаланып с?йлем ??растыры?ыз", т.б.
Компьютерді пайдалану саба? сапасын к?терумен ?атар окушыларды? ын?асын, белсенділігін арттыруда ерекше орын алады. О?ушыны? назарын п?н мазм?нына аударады, ?з бетінше практикалы? ж?мыстарды орындау?а ?ызы?тырады. О?ытушы к?бінесе о?ытуды? ?р т?рлі ?діс-т?сілдерін ?олдан?ан ж?н. К?бінесе, проблемалы? о?ытту, ойын ар?ылы о?ыту, инновациялы? о?ыту, саралап о?ыту, тірек сигналдары ар?ылы о?ыту, компьютерлік о?ыту ж?не жа?а технологиялар бойынша о?ыту, электронды о?ыту т.б. Компьютерлік технологияларды о?у процесінде тиімді ?олдану ?шін, е? алдымен, ?тетін п?нге талдау жасау керек, себебі, компьютерді жа?сы ме?герген о?ытушы ?ана программистер к?мегін ?олдана отырып, компьютерлік ба?дарламалар, электронды? о?улы?тар жасай алады.
?ткен ?рпа? ?шін кітапты? ма?ызы ?андай болса, компьютер де о?ушы ?шін ?орша?ан ?лемді тану ??ралы болып табылады. Олай болса, барлы? п?нді, соны? ішінде, ?аза? тілі мен ?дебиеті п?ні саба?тарын компьютерді? ?уаттауымен ж?ргізуді ?йрену - б?гінгі к?нні? ?зекті м?селелеріні? бірі.
О?ыту процесінде ш?кірт пен ?стаз арасында?ы ?арым-?атынасты? ат?аратын р?лі ерекше. Осы талапты жа?сы т?сінген ?стаз ?ана ?з о?ушыларыны? ж?регіне жол тауып, оларды? компьютерге деген ?ызы?ушылы?ын, п?нді ?йренуге деген ынта жігерін, ??штарлы?ын арттырады. Д?ниеж?зілік ?ркениетке жету ?шін ?рпа?ымыз білімді, парасатты, б?кіл ?аламды? м?дени ??ндылы?тар?а ие болу ?шін жан-жа?ты болып ?суі шарт.
Пайдаланыл?ан ?дебиеттер.
1. Рысбаева Г.?., Ерназарова З.Ш., Есеналиева Ж.Ж. «?аза? тілі» п?ні бойынша электронды? о?улы?.. Алматы 2004 ж.
2. Рысбаева Г.?. Электронды? о?улы?тарды? тиімділігі. Алматы 2004 ж.
3. ?аламтор.Ustaz/kz сайты.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Баяндама "ИННОВАЦИЯЛЫ? ?ДІСТЕР МЕН О?ЫТУДЫ? А?ПАРАТТЫ? ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫН ?АЗА? ТІЛІ САБА?ЫНДА ?ОЛДАНУ АР?ЫЛЫ О?УШЫЛАРДЫ? ?ЫЗЫ?УШЫЛЫ?ЫН ДАМЫТУ" »
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ
Қызылopдa қaлaсы
Әлия Молдағұлова атындағы №173
орта мектебінің мұғaлімі
Үркінбаева Сая Кеңесбайқызы
ИННОВАЦИЯЛЫҚ ӘДІСТЕР МЕН ОҚЫТУДЫҢ АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫН ҚАЗАҚ ТІЛІ САБАҒЫНДА ҚОЛДАНУ АРҚЫЛЫ ОҚУШЫЛАРДЫҢ ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҒЫН ДАМЫТУ
Бүгінгі танда білім беру жүйесін дамытпалы оқу технологиясына ыңғайлау қажеттігі туды, оған себеп көп.
Сол себепті оқытуда мұғалім де, оқушы да субъект ретінде алынуы қажет.
Қазақ тілін оқытудағы жалпы мақсат - оқушыларға ана тіліміздің ғасырлар бойы сұрыпталып келген көркемдігі мен әсем өрнегін, лексикалық байлығын таныту, қазақ тілінің қуатын, құдіретін, шешендігін жас ұрпақ бойына дарыту, ана тілімізді қуатты әдеби тіл қатарынан түсірмей, мемлекетгік тіл мәртебесіне көтеру. Сондықтан да қазақ тілі мен әдебиетін компьютерлен-діру оқушылардың оқуға деген қызығушылығына ықпалы болады.
"Қазіргі заманда жастарға ақпараттық технологиямен байланысты әлемдік. стандартқа сай мүдделі жаңа білім беру өте-мөте қажет" деп, ел Президенті атап көрсеткендей, электронды оқыту әдіс-тәсілдерін мектепке енгізу — жаңа білім берудің бірден-бір шарты.
Ұрпақ мүддесі үшін оқу үрдісін жетілдіру күн тәртібінен түспейді, ал қазіргі кезенде ең өзекті мәселе ретінде қайта жалғасын тауып, дамуы тиіс. Мектепте жекелеген пәндерді оқыту кезінде компьютерді пайдаланудың жеке ұстанымдарын анықтауға мүмкіндік туып отыр. Қазіргі ақпараттық технологиялар заманында өркениет көшінен қалмау үшін қандай болмасын мүмкіндіктерді қарастыру - күттірмейтін нәрсе. Осындай мәселелердің бірі – қазақтілі мен әдебиетін оқыту үрдісін компьютерлендіру. Бүгінгі таңда электрондық оқулықтар білімді акпараттандырудың негізгі факторлары болып табылады. Барлық сыныптарда қазақ тілі мен әдебиеті пәндерін компьютерлендіріп, компьютерлік бағдарламаларын пайдаланып, соның нәтижесінде окушының пәнге қызығушылығын арттыруға күш салу керек. Қазіргі уақытта білім берудің озық технологияларын меңгермейінше, сауатты да жан-жақты болу мүмкін емес.
Сонымен, оқытуды ұйымдастырудың өте құнды түрі -бағдарламалап компьютермен оқыту.Компьютерді қолданудың психологиялық тұрғыда тиімділігі - олар оқушының есту, көру, сөйлеу, түрлі ойындар ойнау, суретгер салуына септігін тигізеді.
Компьютермен оқыту - оқушылардың өз бетімен іздену жұмысының өте тиімді түрі. Компьютермен оқыту үрдісін енгізу оқушылардың қызығуын арттыратыны соншалық, олар сабақтан тыс уақытта да құлшыныс танытатын болады. Ал компьютерді толық меңгерген оқушының оған қызығуы бұрынғыдан да арта түседі. Түрлі тапсырмаларды компьютермен орындау оқушыны еркіндікке, төзімділікке, мақсаткерлікке баулиды. Компьютермен тапсырма орындауға мақсат айқын болғанымен, оған жетудің нақты жолдары көрсетілмейді. Сондықтан, бұдан ділгірлік туындап, оқушының қиялдау мүмкіндігіне жол ашылады, ақыл-ой белсенділігін дамытуға көмектеседі. Компьютермен жұмыс істеу өте қызықты. Нашар оқитын оқушы өзі компьютермен жұмыс істеуге қызығады, өйткені кейбір жағдайда компьютер білмеген жерін көрсетіп, көмекке келеді. Соның нәтижесінде асықпай компьютермен еркін сырласа отырып, ойлануға қолын жеткізеді.
Бір назар аударатын жай, компьютерді қолдану мұғалімнің арнайы дайындығын қажет етеді. Мұғалім компьютерлік сауаттылықтың ғылыми негіздерін білуі шарт. Компьютерлік оқулықтар және компьютермен түрлі жұмыстар жүргізу арқылы оқушының біліктілігі мен белсенділігін, пәнге деген қызығушылығын арттыру жүзеге асырылады. Сондықтан да окушы компьютерде жұмыс істеуге қажетті біліктілерді меңгеру қажет.
Қазақ тілі мен әдебиеті пәндерін компьютермен оқытудың мақсаты - оқу жұмысының жоғары дәрежелі болуына жағдай жасайды, оқушының қазақ тілі мен әдебиеті пәндері бойынша біліктілігі мен белсенділігін арттырады, жеке тұлғаныңәлеуметтенуіне әсер етеді, өзін-өзі реттеуді дамытады, оқушының мақсатты қызметін ынталандырады. Қазақ тілі сабағында компьютерді қолдану мәтіндер мен информацияларды білуге жол ашады.
Мультимедиа бағдарламасы бойынша, ақын-жазушылардың өмірі мен шығармашылығын оқытуда географиялық картамен немесе көмекші материалдармен жұмыс істеп, сарамандық жұмыс жүргізуге болады. Ақын-жазушылардың шығармаларын, сазгерлердің күйлерін тыңдау арқылы мәнерлеп оқуды, эстетикалық тәрбиені қалыптастырады. Мәтіндік редактор арқылы бақылау жұмыстарын жүргізуге болады (тест, диктант).
Компъютердің көмегімен жүргізілген бақылау жұмыстары оқушының білімін объективті бақылап, материалдың дұрыс өтілгенін немесе дұрыс өтілмегенін талдауға мүмкіндік береді. Бұрын адам ойында болмаған оқытудың жаңа әдістерін ұйымдастыруға болады.
Мысалы, әр түрлі компьютерлік бағдарламамен мәтіндер жазу, оқу, талдау, тест шығару, сурет салу жұмыстарын үйренеді. Ал сабақтың бекіту кезеңінде мынадай тапсырма орындауға болады. Бұл кезенді "Атыңнан айналайын, халық әні" деп атап, мультимедиа бағдарламасы бойынша халық әндерін тындай отырып, одағайларды тауып, үлгеріп жазып отырады. Сонымен бірге, әр түрлі мәтін құру, мәтінге анотациялық талдау, диалог құру сияқты шығармашылық жұмыстар болады. Осындай сабақтар шәкірттерді халықтық салт-дәстүрлер негізінде тәрбиелеумен бірге, олардың шығармашылық жеке тұлғасын қалыптастыруға, жеке ақыл-ойын, ойлау қабілетін, ынтасын, коммуникативтік дағдыларын, интеллектуалдық қабілетгерін дамытуға, алған білімдерін практикада пайдалануға мүмкіндік береді. Қазақ әдебиеті сабағында әрбір тақырыпты өткен кезде ақын-жазушылардың өмірі, шығармашылығы немесе шығармаларының мазмұны, композициясы, сюжеті, көркемдік ерекшелігі, т.б. туралы тірек-сілтемелер беруге болады. Оқушы тірек-сілтемелер арқылы ойын жинақтап, шығармашылықпен жұмыс істей алады. Сонымен бірге оқушылардың көмегімен бағдарламадан тыс материалдарды жинақтап, мультимедиа бағдарламасы бойынша репортаж дайындауға, ұйымдастыру кезеңінде олардың фотосуреттерінен галерея ұйымдастыруға болады.
Электрондық оқулық - оқытушы мен оқушының бірлескен іс-әрекетін көрсету нәтижесінің құралы. Бұл оқулықты мынадай жағдайларда қолдануға болады:
- сабақта иллюстрациялық материал ретінде;
- сабақтан тыс уақытта өз бетімен шығармашылық тапсырмалар орындауда;
- емтиханға дайындық кездерінде.
Электрондық оқулықтар бойынша оқушылар тапсырманы қызыға орындайды, пәнге қызығушылығы артады, оку материалын тереңірек меңгеруге талпынады. Сонымен қатар өз қатесін өзі табады және өзін-өзі бағалауға үйренеді. Электрондық оқулықта өте көп көрнекілік материалдар қамтылады. Бұл көрнекіліктердің дидактикалық мәнін ашады. Мұндай көрнекіліктердің бәрін кәдімгі оқулықта беру мүмкін емес.
Қорыта келе айтқанда, электрондық оқулықты қолдану оқушының жоғары белсенді дүниетанымын және өзіндік жұмыс аясын кеңейтеді, жан-жақты ақпараттандыруға мүмкіндік береді. Электрондық окулықтардың тиімділігі мынада:
- оқушы арнайы бағдарламамен жұмыс істейді;
- оқушының білімі компьютерлік жүйе арқылы бағаланады;
- иллюстрациялық әдіс көп қолданылады;
- ойлау жүйесінің дамуына түрткі болады;
- берілген тапсырмаға деген қызығушылығын арттырады.
Әрбір сабақта жаңа сөздер, фонетикалық, лексика-грамматикалық тақырыптар, мәтін, жаттығу жұмыстары, диалог үлгілері, әр сабақтың соңында тест сұрақтары беріледі. Оқыту кезінде әр түрлі анықтамалар, нұсқаулар, тапсырмалар берілуі тиіс. Мектепте оқыту процесінде электрондық оқулық қолдану өте тиімді. Оқушылар өздерінің білімін өз бетімен толықтырып, емтихан материалдарына дайындалады.
Электрондық оқулықтар арқылы оқыту кезінде 3 қағиданы анықтай білу керек:
1) логикалық ойлау жүйесін дамыту;
2) ойлау белсенділігін арттыру;
3) трансформация әрекетін жетілдіру.
1. Логикалық ойлау операцияларын қалыптастыру жолдары:
- заттардың, сөздердің касиеттерін сипаттау;
- берілген қасиеттерге сай немесе басқа нәрселердің ұқсас және өзгеше қасиеттерін анықтау.Мысалы: "Сөздерді анықтау", "Артықсөздітабу", "Сөйлемқұрастыру", "Болымсыз сөйлем құрастыру",т.б.
2. Ойлау белсенділігін, оз бетімен жұмыс істеуін дамыту жолдары:
- сұрақ қою;
- шағын пікірталас өткізу;
- мазмұнын айту.
Мысалы: "Ситуация құрыңыз", "Қалай пайдалануға болады?", "Кері сөйле", "Өз ойыңызды айтыңыз".
3. Трансформация әрекетін жетілдіру бағытында арнайы жаттығулар ұсынуға болады. Мысалы: "Қажеттісін тандап ал", "Қажетті қосымшаңы қойыңыз", "Сөз тіркестерін пайдаланып сөйлем құрастырыңыз", т.б.
Компьютерді пайдалану сабақ сапасын көтерумен қатар окушылардың ынғасын, белсенділігін арттыруда ерекше орын алады. Оқушының назарын пән мазмұнына аударады, өз бетінше практикалық жұмыстарды орындауға қызықтырады. Оқытушы көбінесе оқытудың әр түрлі әдіс-тәсілдерін қолданған жөн. Көбінесе, проблемалық оқытту, ойын арқылы оқыту, инновациялық оқыту, саралап оқыту, тірек сигналдары арқылы оқыту, компьютерлік оқыту және жаңа технологиялар бойынша оқыту, электронды оқыту т.б. Компьютерлік технологияларды оқу процесінде тиімді қолдану үшін, ең алдымен, өтетін пәнге талдау жасау керек, себебі, компьютерді жақсы меңгерген оқытушы ғана программистер көмегін қолдана отырып, компьютерлік бағдарламалар, электрондық оқулықтар жасай алады.
Өткен ұрпақ үшін кітаптың маңызы қандай болса, компьютер де оқушы үшін қоршаған әлемді тану құралы болып табылады. Олай болса, барлық пәнді, соның ішінде, қазақ тілі мен әдебиеті пәні сабақтарын компьютердің қуаттауымен жүргізуді үйрену - бүгінгі күннің өзекті мәселелерінің бірі.
Оқыту процесінде шәкірт пен ұстаз арасындағы қарым-қатынастың атқаратын рөлі ерекше. Осы талапты жақсы түсінген ұстаз ғана өз оқушыларының жүрегіне жол тауып, олардың компьютерге деген қызығушылығын, пәнді үйренуге деген ынта жігерін, құштарлығын арттырады. Дүниежүзілік өркениетке жету үшін ұрпағымыз білімді, парасатты, бүкіл ғаламдық мәдени құндылықтарға ие болу үшін жан-жақты болып өсуі шарт.
Пайдаланылған әдебиеттер.
1. Рысбаева Г.Қ., Ерназарова З.Ш., Есеналиева Ж.Ж. «Қазақ тілі» пәні бойынша электрондық оқулық.. Алматы 2004 ж.
2. Рысбаева Г.Қ. Электрондық оқулықтардың тиімділігі. Алматы 2004 ж.
