kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

"Жолаушыдан жолаушы жолы? болсын с?райды" ?.Т?рманжанов. 4сынып ?дебиеттік о?у

Нажмите, чтобы узнать подробности

П?ні: ?аза? тілі  К?ні: 26.10.2015ж.

Саба?ты? та?ырыбы: Жолаушыдан жолаушы жолы? болсын с?райды. ?тебай Т?рманжанов

Саба?ты? ма?саты:
1. ?ле? мазм?ны мен идеясын аша отырып, ?мірмен байланыстыру?а м?мкіндік беру.
2. ?ле? тіліне м?н бере отырып, талдау, зерттеу ж?мыстары ар?ылы шы?армашылы? да?дыларын дамыту.
3. Хал?ымызды? салт- д?ст?рі мен ?дет- ??рпын, м?дени ерекшелігінбалаларды? санасына сі?іру, ойландыру. Адамгершілік ?асиеттерге баулу.
Саба?ты? к?рнекілігі: ?осымша материалдар, плакат, бор, маркер, «Инсерт» кестесі, т.б.
Саба?ты? барысы:   ?йымдастыру кезе?і.
?й тапсырмасын пысы?тау.
І.?ызы?ушылы?ты ояту.
О?ушылармен ерекше, м?н бере амандасу.
Балалар амандасуды? да т?р- т?рі болады екен. Соны? ж?н- жосы?ын білген ж?н болады. Сендерге мен ?ожанасырды? ?ылы?ы туралы бір ??гіме о?ып берейін.?ожанасырды татар хал?ы Насреддин деп атайтынын т?сіндіру.

С?лемні? де с?ті бар

Бірде Насреддин жолаушылап келе жатса, біреулер ?айтыс бол?ан кісіні жерлеуге апара жатыр екен.

  • Уа, жолдары? болсын, бар?ан жерлері?де ба?ытты болы?дар! – деп Насреддин олар?а а?жолтай айтады.

?лгілер м?ны? с?зіне ашуланып, алып келіп сабайды да, ?андай тілеу айту керек екенін ?йретеді. Ала?аны?ды аспан?а жайып, «Уа, Жарат?ан ием, мар??мны? жанын ж?ннат?а жіберіп, жат?ан топыра?ын жайлы ете г?р!» деу керек дейді.

Насреддин оны жаттап алып, ж?ніне ж?ре береді. Жолшыбай ?н салып, би билеген к??ілді топ?а кезігеді. ?йлену тойы екен. Б?л оларды ортасына тізе б?гіп, ала?анын аспан?а жаяды да, ?лгінде жаттап ал?ан тілеуін сарнап ?оя береді. Той?а жинал?андар оны сол жерде сілейтіп сабайды да, той-думан с?тінде д??а о?ымай, ?н салып, би билеуі керектігін т?сіндіреді.

?ожа оны ішіне т?йіп, ал? оза береді. Жолшыбай о?ан а?шы кездеседі. Ол б?таны? т?біне б??ып, ?оянды а?дып жатыр екен. Насреддин ба?ыра ?н айтып, тапыра?тап билей ж?нелгенде, ?оян ?ркіп кетеді. А?шы ашуланып, оны т?мпештеп сабап алады да, а? аула?анда біресе е?бектеп, біресе б??па?тап, сыбдыр шы?армай а?ырын ж?ру керектігін т?сіндіреді.

Насреддин м?ны да есіне са?тап ?алды. Одан ?рі ж?ріп келе жат?анда ?ой ба?ып ж?рген шопан?а жолы?ады. Насреддин о?ан біресе е?бектеген, біресе б??па?та?ан ?алпы мысы?табандап жа?ындай т?седі. Одан ?ойлар ?ркіп, жан-жа??а бытырай ?ашады. Ал шопан болса, ?ожаны мал ?рлайтын ?ры?а жорып, аямай тая??а жы?ты.

Татаршадан аудар?ан М.Ізім?лы

·         Балалар, осы ?ожанасыр туралы ??гімені естігеннен кейін ?андай ?орытынды ой жасау?а болады?
О?ушыларды? пікірлері ты?далады.

·         ?ожанасыр ?ылы?тарын ты?да?анда, ?андай сезімде болды?дар?(?ялу, ?кініш, к?лкі келтіретін.)
Сонымен, с?лемдесу т?ртібі мен р?сімдері болатынын, ол т?рлі жа?дай?а байланысты ?рт?рлі екенін ажырату керек.

·         Сендер ?алай аманды? с?растырасы?дар?
О?ушыларды? с?здері. Топтау сызбасы.

С?леметсіз бе!                                                     Амансыз ба!
                                     С?лемдесу т?рлері
?айырлы т?н!                     ?айырлы та?!                 ?айырлы к?н!

·         ?ндемей амандасу?а бола ма?

·         ?здері? м??алімге ?ай уа?ытта ?нсіз амандасасы?дар?(М??алім сынып?а кіргенде).
О?ушылар?а т?улікті? ?ш мезгілінде ?ш т?рлі аманды? с?рау р?сімі де бар екенін айту.
ІІІ. Ма?ынаны тану.

·         ?аза? хал?ыны? ?дет- ??рпында бас?а да с?лем с?рау р?сімдері бар. Ол туралы білгілері? келе ме? Олай болса, ?. Т?рманжановты? «Жолаушыдан жолаушы жолы? болсын с?райды» деген ?ле?імен танысп к?рейік.
?ле?ді іштей о?у. О?у кезе?інде о?ушыны? ?здігінен ж?мыс жасау да?дысын дамыту ?шін «Инсерт» стратегиясын ?олдану ?олайлы.
Белгілер ?шін 4 та?ба ?сынылады:
«V»- б?рыннан білемін,
«+»- мен ?шін жа?алы?,
«-» - мен бас?аша ойлап ем,
«?» - т?сінбедім, с?ра?ым бар.
О?у кезінде о?ушылар ?ле? жолдарыны? т?сына осы белгілерді ?арындашпен ?ойып отырады. О?у ая?тал?ан кезде та?балары бар кесте толтырады.
Кесте ?лгісі:

«V»

«+»

«-»

«?»

Бала-ша?а?ыз аман ба?!

Ауыл-айма? аман ба?! 

Армысыз!

К?йлі-?уатты бармысыз!

«С?райды» дегенді айтады деп ойладым


 

Ескерту: О?ушы ?зі жаз?ан кезде та?тада?ы кестені м??алім толтырады. 3,4 б?ліктері бойынша білмеген, т?сінбеген, бас?аша ойла?ан с?здер мен тіркестер бойынша ж?мыс ж?ргізу.
Н?тижесінде:
О?ушылар м?тінді зерттей о?у?а да?дыланады. «Инсерт» стратегиясын ?лкенірек м?тінге де с?тті пайдаланып, о?ушыны? ?зіндік ж?мысын ?йымдастырып, оларды? ?ызы?ушылы?ын, белсенділігін арттыру?а жа?дай ту?ызылады.
ІІІ. Ойтол?ау.
Сонымен бірге «С?лем т?рлеріне» байланысты жазыл?ан топтауды да толы?тыру арты? емес.

·         Балалар, ?ле?дегі амандасу т?рлерін к?бінесе ?андай адамдар, ?андай жа?дайда ?олданады?Тек ?ана ?ожанасыр сия?ты а??ал болмайы?.Сондай-а? аманды? с?раумен бірге отыр?ан жерден кетер кезде ?оштасуды да ?мытпау керек.
Балалар?а т?н амандасу р?сімдері туралы ??гіме, пікір ??ру.
І?. ?йге тапсырма.
Хал?ымыз «С?лем- с?зді? анасы» дейді. Кейбір халы?тар амандасу р?сімдерін ?рт?рлі білдіреді.Сол туралы деректерді ?йде іздеп тауып, о?ып келі?дер. ?ле?ді жаттап алу?а да болады

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«"Жолаушыдан жолаушы жолы? болсын с?райды" ?.Т?рманжанов. 4сынып ?дебиеттік о?у»

Пәні: Қазақ тілі Күні: 26.10.2015ж.

Сабақтың тақырыбы: Жолаушыдан жолаушы жолың болсын сұрайды. Өтебай Тұрманжанов

Сабақтың мақсаты:
1. Өлең мазмұны мен идеясын аша отырып, өмірмен байланыстыруға мүмкіндік беру.
2. Өлең тіліне мән бере отырып, талдау, зерттеу жұмыстары арқылы шығармашылық дағдыларын дамыту.
3. Халқымыздың салт- дәстүрі мен әдет- ғұрпын, мәдени ерекшелігінбалалардың санасына сіңіру, ойландыру. Адамгершілік қасиеттерге баулу.
Сабақтың көрнекілігі: қосымша материалдар, плакат, бор, маркер, «Инсерт» кестесі, т.б.
Сабақтың барысы:  Ұйымдастыру кезеңі.
Үй тапсырмасын пысықтау.
І.Қызығушылықты ояту.
Оқушылармен ерекше, мән бере амандасу.
Балалар амандасудың да түр- түрі болады екен. Соның жөн- жосығын білген жөн болады. Сендерге мен Қожанасырдың қылығы туралы бір әңгіме оқып берейін.Қожанасырды татар халқы Насреддин деп атайтынын түсіндіру.

Сәлемнің де сәті бар

Бірде Насреддин жолаушылап келе жатса, біреулер қайтыс болған кісіні жерлеуге апара жатыр екен.

  • Уа, жолдарың болсын, барған жерлеріңде бақытты болыңдар! – деп Насреддин оларға ақжолтай айтады.

Әлгілер мұның сөзіне ашуланып, алып келіп сабайды да, қандай тілеу айту керек екенін үйретеді. Алақаныңды аспанға жайып, «Уа, Жаратқан ием, марқұмның жанын жәннатқа жіберіп, жатқан топырағын жайлы ете гөр!» деу керек дейді.

Насреддин оны жаттап алып, жөніне жүре береді. Жолшыбай ән салып, би билеген көңілді топқа кезігеді. Үйлену тойы екен. Бұл оларды ортасына тізе бүгіп, алақанын аспанға жаяды да, әлгінде жаттап алған тілеуін сарнап қоя береді. Тойға жиналғандар оны сол жерде сілейтіп сабайды да, той-думан сәтінде дұға оқымай, ән салып, би билеуі керектігін түсіндіреді.

Қожа оны ішіне түйіп, алғ оза береді. Жолшыбай оған аңшы кездеседі. Ол бұтаның түбіне бұғып, қоянды аңдып жатыр екен. Насреддин бақыра ән айтып, тапырақтап билей жөнелгенде, қоян үркіп кетеді. Аңшы ашуланып, оны төмпештеп сабап алады да, аң аулағанда біресе еңбектеп, біресе бұқпақтап, сыбдыр шығармай ақырын жүру керектігін түсіндіреді.

Насреддин мұны да есіне сақтап қалды. Одан әрі жүріп келе жатқанда қой бағып жүрген шопанға жолығады. Насреддин оған біресе еңбектеген, біресе бұқпақтаған қалпы мысықтабандап жақындай түседі. Одан қойлар үркіп, жан-жаққа бытырай қашады. Ал шопан болса, Қожаны мал ұрлайтын ұрыға жорып, аямай таяққа жықты.

Татаршадан аударған М.Ізімұлы

  • Балалар, осы Қожанасыр туралы әңгімені естігеннен кейін қандай қорытынды ой жасауға болады?
    Оқушылардың пікірлері тыңдалады.

  • Қожанасыр қылықтарын тыңдағанда, қандай сезімде болдыңдар?(Ұялу, өкініш, күлкі келтіретін...)
    Сонымен, сәлемдесу тәртібі мен рәсімдері болатынын, ол түрлі жағдайға байланысты әртүрлі екенін ажырату керек.

  • Сендер қалай амандық сұрастырасыңдар?
    Оқушылардың сөздері. Топтау сызбасы.

Сәлеметсіз бе! Амансыз ба!
Сәлемдесу түрлері
Қайырлы түн! Қайырлы таң! Қайырлы күн!

  • Үндемей амандасуға бола ма?

  • Өздерің мұғалімге қай уақытта үнсіз амандасасыңдар?(Мұғалім сыныпқа кіргенде).
    Оқушыларға тәуліктің үш мезгілінде үш түрлі амандық сұрау рәсімі де бар екенін айту.
    ІІІ. Мағынаны тану.

  • Қазақ халқының әдет- ғұрпында басқа да сәлем сұрау рәсімдері бар. Ол туралы білгілерің келе ме? Олай болса, Ө. Тұрманжановтың «Жолаушыдан жолаушы жолың болсын сұрайды» деген өлеңімен танысп көрейік.
    Өлеңді іштей оқу. Оқу кезеңінде оқушының өздігінен жұмыс жасау дағдысын дамыту үшін «Инсерт» стратегиясын қолдану қолайлы.
    Белгілер үшін 4 таңба ұсынылады:
    «V»- бұрыннан білемін,
    «+»- мен үшін жаңалық,
    «-» - мен басқаша ойлап ем,
    «?» - түсінбедім, сұрағым бар.
    Оқу кезінде оқушылар өлең жолдарының тұсына осы белгілерді қарындашпен қойып отырады. Оқу аяқталған кезде таңбалары бар кесте толтырады.
    Кесте үлгісі:

«V»

«+»

«-»

«?»

Бала-шағаңыз аман ба?!

Ауыл-аймақ аман ба?! 

Армысыз!

Күйлі-қуатты бармысыз!

«Сұрайды» дегенді айтады деп ойладым



Ескерту: Оқушы өзі жазған кезде тақтадағы кестені мұғалім толтырады. 3,4 бөліктері бойынша білмеген, түсінбеген, басқаша ойлаған сөздер мен тіркестер бойынша жұмыс жүргізу.
Нәтижесінде:
Оқушылар мәтінді зерттей оқуға дағдыланады. «Инсерт» стратегиясын үлкенірек мәтінге де сәтті пайдаланып, оқушының өзіндік жұмысын ұйымдастырып, олардың қызығушылығын, белсенділігін арттыруға жағдай туғызылады.
ІІІ. Ойтолғау.
Сонымен бірге «Сәлем түрлеріне» байланысты жазылған топтауды да толықтыру артық емес.

  • Балалар, өлеңдегі амандасу түрлерін көбінесе қандай адамдар, қандай жағдайда қолданады?Тек қана Қожанасыр сияқты аңғал болмайық.Сондай-ақ амандық сұраумен бірге отырған жерден кетер кезде қоштасуды да ұмытпау керек.
    Балаларға тән амандасу рәсімдері туралы әңгіме, пікір құру.
    ІҮ. Үйге тапсырма.
    Халқымыз «Сәлем- сөздің анасы» дейді. Кейбір халықтар амандасу рәсімдерін әртүрлі білдіреді.Сол туралы деректерді үйде іздеп тауып, оқып келіңдер. Өлеңді жаттап алуға да болады


Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Начальные классы

Категория: Планирование

Целевая аудитория: 4 класс.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
"Жолаушыдан жолаушы жолы? болсын с?райды" ?.Т?рманжанов. 4сынып ?дебиеттік о?у

Автор: Асембаева Сая Капашевна

Дата: 16.11.2015

Номер свидетельства: 254209


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства