Д?ниетану
Саба?ты? та?ырыбы:Жерді? ?арыштан к?рінісі.К?н.Жер.Глобус
Саба?ты? ма?саты: а) О?ушыларды жалпы жерді? пайда болуы туралы болжамдармен таныстыру,жер ??рылымы туралы жалпы сипаттама беру.
?)О?ушылар?а жерді? ??рылысы туралы жан-жа?ты білім бере отырып, т?сініктерін,ой- ?рісін дамыту.
б)П?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттыру,елін,жерін с?юге,?ор?ау?а т?рбиелеу
К?рнекі ??ралдар:суреттер,карта,глобус
Саба? т?рі: Жа?а саба?
Саба? барысы: І.?йымдастыру кезе?і
ІІ. ?зіндік білімін тексеру кезе?і
1) Жер туралы не білеміз?
2) Жерді? пішіні ?андай?
3) Жерді? радиусы ?анша?
ІІІ. Ма?сат ?ою кезе?і:
Жерді? ішкі ж?не сырт?ы ??рылысымен таныстыру.Жер ?абы?тары туралы жалпы сипаттама беру.
ІV.Жа?а саба?
1.Жерді? сырт?ы ??рылысы.Жер ?абы?тары.Жерді? ?арыштан т?сірілген суретіне ?араса?,оны? шар т?різдес екендігін ай?ын к?реміз.Жер шарын ауа ?абы?ы ?орша?анды?тан ол буылдырланып к?рінеді. Ал а? шарбы-онда?ы б?лттарды? к?рінісі.Ауа Жер шарын ?алы? ?абат т?рінде,е? сыртынан ?оршап т?рады.Оны атмосфера деп атайды. (грекше атмо-бу,сфера-шар) .Ауа Жерді ?здіксіз,бірт?тас ?абы? т?рінде ?оршап жатыр. Жер-К?н ж?йесіндегі К?ннен бастап сана?анда?ы ?шінші планета. К?нді айналып ж?рген 9 планетаны? ішінде Жер м?лшері мен массасы бойынша 5 орында.
Жер-шар т?різді екенін б?рын?ы адамдар білген жо?.Олар ж?ре берсек жерді? шетіне шы?амыз деп ойла?ан. Келе-келе жи?анкездер ?аншама ж?ргенімен жерді? шетіне шы?а алмайтынын білді. Жер шар сия?ты екеніне т?жырым жаса?ан грек ?алымдары .
Орта ?асырларда?ы д?ние ж?зін айналу саяхаттары Жерді? шар т?різді екенін д?лелдеді.Еуропадан шы??ан те?ізшілер ?немі шы?ыстан батыс?а ?арай ж?зіп отырды.Сонда ?зіні? шы??ан жеріне ?айта орал?ан.
. Глобус –латын тілінен аудар?анда шар деген ма?ына береді. Жерді? барынша кішірейтіліп жасал?ан д?л ?лгісі ГЛОБУС деп аталады.Глобуста Жер шары онда?ан млн. есе кішірейтіліп алынады. Глобусты ал?аш рет неміс географ ?алымы Мартин Бехайм 1492 жылы ойлап тапты. Ол оны «жер алмасы» деп ата?ан. Біра? оны? глобусында Солт?стік пен О?т?стік Америка жо? еді. Себебі, олар ?лі ашыл?ан жо? еді. Жер бетіні? су басып жат?ан аса ірі ке?істіктерін м?хит деймі
?арыштан ?ара?ан адам жер бетіні? к?бін су алып жат?анын бай?айды.Шынында да суды? ?лесіне жер бетіні? жалпы ауданыны? 2/3-сі тиеді.Ауа сия?ты су да жер бетін бірт?тас жауып жатады.Оны Жерді? су ?абы?ы деп атайды.Гидросфераны? басым к?пшілік б?лігін м?хиттар мен те?іздер ??райды.Сонымен ?атар оны? ??рамына ?зендер,к?лдер,жер асты сулар т.б. кіреді.
2. V Жа?а саба?тан т?сінгендерін тексеру кезе?і
VI ?орытынды кезе?і
VII ?йге тапсырма