"Т?рлаусыз м?шелер"

Пәні: Қазақ тілі

Күні: 25.11

Сабақтың тақырыбы: Тұрлаусыз сөйлем мүшелері.

Сабақтың мақсаты:

1. Жаттығуларды орындап отырып оқушылардың тұрлаусыз сөйлем мүшелері туралы түсіндіру;

2. Оқушылардың сабақ кезінде сөздік қорын дамыту; байланыстырып сөйлеу дағдыларын дамыту

3. оқушыларды сабақ кезінде сауатты жазуды және сабаққа деген қызығушылығын тәрбиелеу арттыру;

Сабақтың түрі: жаңа сабақ.

Сабақтығ әдісі: сұрақ-жауап, іздену, өзіндік жұмыс.

Көрнекіліктер: кестелер.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезені:

Сәлемдесу. Түгендеу.

ІІ. Үй жұмысын тексеру:

1. Сөйлем мүшелер дегеніміз не?

2. Бастауыш дегеніміз не?

3. Баяндауыш дегеніміз не?

4. Тұрлаулы сөйлем мүшелері дегеніміз не?

ІІ. Жаңа сабақ:

Қызығушылықты ояту: «Тұрлаусыз» деген сөзді қалай түсінесіңдер? Топтағы оқушылар осы сөздерді қалай түсінетінін тез арада жазып шығады. Олардың пікірін тыңдағаннан кейін, тақтаға мынадай сөйлемдер жазылады:

Айгерім келді.

Айгерім ерте келді.

Айгерім бүгін ерте келді.

Айгерім мектепке бүгін ерте келді.

Бастауыш пен баяндауыштың астын сызып, олардың тұрлаулы мүшелер екенін естеріне түсіреді. Қалған сөйлем мүшелерінің қандай қызмет атқаратынын айтады. Олар не себепті тұрлаусыз аталатынын өздері қорытындылап айтады.

Көркем жазу.

О о О о О о О о О о

Оқулықпен жұмыс: Тапсырма: Сөйлемннің тұрлаулы мүшелерін тап. Қалған сөздер не үшін керек деп ойлайсын?

Ақмарал кеше кітапханаға барды.

1. Жаттығу: Сөйлемдерді керекті сөздермен толықтырып жаз. Кітапта берілген және өзін толықтырған сөйлемдерді салыстыр.

Дәурен келді. Мұғалім түсіндірді. Талғат сөйледі. Диқан суарды.

Ереже: Сөйлемннің тұрлаулы мүшелері бастауыш пен баяндауыштан тұратың білесің. Сөйлемннің қалған мүшелерін тұрлаусыз мүшелер деп аталады.

Оларға: Кімннің? Ненің? Кімге? Неге? Кімге? Неге? Қайда? Кімді? Нені? Кімді? нені? Кімде? Неде? Кімнен? Неден? Кіммен? Немен? Қалай? Қанша? Неше? Нешінші? Қайдан? Қаншан? Қандай? Қай? Деген сұрақтар қойылады.

1. Жаттығу: Сұрақтарға жауап жаз. Бұл сөздер сөйлемнің қандай мүшелері болдады?

Азат аяқ киімін тазалады.

Оқушылар сабаққа қатысты.

Қайсар спорттық велосипедің сатып алды.

Әлия қарандаштармен сурет салды.

Сергіту сәті

Тербелейді ағаштар,

Алдыннан жел есейді.

Кіп-кішкентай ағаштар,

Үп-үлкен боп өседі.

3-жаттығу: Өлеңді мәнерлеп оқы. Кімннің? Неннің? Деген сұрақтарына жауап беретін тұрлаусыз мүшелерді теріп жаз.

Өздік жұмыс .

Қандай сөйлем мүшесі жазылмаған? Мағынасы бойынша сәйкес келетін сөз жаз.

1...... – түскі асты пісірді. 2. ..... – ұшақты басқарды. 3. ...... – әткеншек тепті. 4. ...... – сынақ тапсырды. 5. ...... – бесік жырын айтты.

5- жаттығу: Сөйлемдерге тұрлаусыз мүшелерді қойып жаз.

Жаңбыр таңертен басталды. Кешке аспан ашылды. Бүгін күн жылынды.

Дыбыстық талдау. Мектеп, оқушы, қалам, мұғалім.

Қортынды:

Бүгін сабақта біз сіздермен не өттік?

Тұрлаусыз мүшелері дегеніміз не?

Сөйлем құрастырындар.

Үй жұмысы: 81 бет 4-жаттығу.

Бағалау.