Та?ырыбы: " Таби?ат тал бесігім" 4 сынып

Тақырыбы:" Табиғат тал бесігім"

Мақсаты: білімділік – оқушылардың табиғат туралы білімдерін молайту, табиғатты қорғау әр адамның міндеті екенін ұғындыру;

дамытушылық – туған жер табиғатына деген сүйіспеншілігін арттыру, экологиялық тәрбие негізін қалыптастыру;

тәрбиелік – табиғатты қорғай алатын, аялай білетін адамгершілігі мол, ізгілікті экологиялық білімі мен мәдениеті жоғары жаңа ұрпақ тәрбиелеу.

Көрнекілігі: Қазақстан картасы, глобус, суреттер, бейнетаспа. Мұғалім: Адам мен табиғат әрқашанда егіз. Табиғатты қорғаушың, асыраушың деуге болады. Ата-бабамыз «Жер – қазына, су – алтын, мал – байлық» деп өсиет айтып келгені тегін емес.Бүгінгі көрсетілер жұмысымыз да табиғатты қорғауды жетілдіру мақсатында болып отыр.

1- жүргізуші: Экология – бүкіл адамзат баласының шалыс басқан іс-әрекетіне келешекте шек қоятын, оның тыныс-тіршілігіне тікелей атсалысатын ғылымның жаңа саласы.

2-жүргізуші: Табиғат, Жер Ана, Отан, Туған жер, Атамекен деген құлаққа жылы естіліп, жүрекке шаттық сезім ұялататын ұлы да қасиетті, бір-бірімен мағыналық мазмұны бай сөздер. Табиғат пен Жер Ананы сүйе білу, оны аялау адамның азаматтық борышы.

1- Жарас:

Табиғат- сұлу мекенім,

Өзіңді пана етемін.

Саяңда өсіп ер жетемін

Биікке самғап жетемін.

3-Жансая:

Табиғаттың орны бөлек ғаламда

Тигізетін пайдасы зор адамға

Ей адамзат, оны күтіп қорғаңдар

Жойылмасын жасыл желек ормандар!

Болсын тек ауа таза ,  тұнық су

Басылмасын айдын көлде құстың шуы

Төңіректе кесілмесін тал терек

Араша түс табиғатта бәрі керек!

Тартылмасын теңіз көлдер су алып,

Жарылып жер, өсімдіктер қуарып.

Қолда барда қадір тұтып сақтайық

Жаратқанның бергеніне қуанып.

2-Абай:

Табиғаттан нәр алған ғой жанымыз,

Жер бетінің ажары ғой сәніміз,

Туған өлке табиғатын аялап,

Ұсынайық жүрек нұрын бәріміз. 4-Мадина :Жер ана мен өз анаң егіз екен, Мейірімдері мейлінше теңіз екен.

Анам туды, жер ана жетілдірді,

Осыны өзім өмірге негіз етемін

5-Ақтолқын: Табиғат біздің анамыз

Жер Ана біздің панамыз

Таза болса табиғат

Бізде аман боламыз.

6-Гаухар: Табиғатқа, табиғатқа

Тартпай қоймас адамдар

Суда балық

Көк жүзінде қыран бар

Жеңе алмайды тірліктегі-бірлікті

Ашылса да алты алауыз-арандар

1- жүргізуші: Табиғат – бүкіл тіршілік атауының алтын ұясы және аялы бесігі, құтты қонысы мен өсіп-өнер мекені.

Сахиева Жансаяның орындауында қазақ биі қабыл алыңыздар.

2-жүргізуші: Табиғат – адамға қажет баға жетпес байлық, ырыс пен мол қазынаның қайнар көзі сондықтан халқымыз «Табиғат – адамзаттың өмір нәрі, қажетінің табылар содан бәрі» деп дәріптеген. Табиғат – адам бойына адамгершілік абзал қасиеттерді қалыптастыратын ұлағатты ұстаз.

Көрініс:

Автор: Адина

Атақты батыр Ханкелді баласы Райымбекті 16 жасқа толғанда «Сәлем беріп

батасын алып қайт» деп Төле биге жұмсапты.Төле биге сәлем беріп, елдің сәлем

сауқатын жеткізіп, қонақ болған Райымбек аттанар сәтте, дана қартқа мынадай сауал

қойыпты.

Райымбек: ( Дамир )

Жер дегенім немене?

Ел дегенім немене?

Жер сәні деген немене?

Ел сәні деген немене?

Жер құты деген немене?

Жерді не көтереді?

Елді кім көтереді?

Төле би: (Орынбай)

Жер дегенің- тіршілік,

Ел дегенің- қара халқың,

Жер сәні- ұшқан құс пен жүгірген аңы, аққан суы, жайқалған

шалғыны, ну орманы.

Ел сәні- өркендеп өскен ұлы мен қызы.

Жер құты – қойнауындағы кені.

Жерді су көтереді,- деп жауап берген екен.

1-жүргізуші:  Расында жер- елдің тұрақты мекені, тіршілік көзі, ұрпақ өсірер ордасы.Сондықтан да балаларымыз « Жер тіршілік», «Жер- қазына» деумен бірге, « Жер тіршілік, Жер қазынаның басы, мол- байлықтың көзі, батыр- ел сақшысы.»  Мал- бір жұттық, батыр- бір оқтық, жер- мәңгілік деп даналық ой түйе білген.

Ендеше табиғат туралы мақалдарға кезек берейік:

Бердібай:

Қыстағы қар-жерге ырыс

Жердегі ылғал-елге ырыс.

Нұргүл:

Су жетпейін демейді, жар жеткізбейді

Ер жетпейін демейді, мал жеткізбейді.

Сағыныш:

Көлдің коркі құрақ

Таудың кқркі бұлақ.

Бекарыс:

Жел дауылды шақырады

Бұлт жауынды шакырады

7-Арайлым: Табиғаттың тарылтпайық мөлдір таза тынысың

Пәк табиғат әр жүректің тамылжыған жырысың Ей, адамзат, ақылға сал, қатігездік жасама Өзің дағы содан тудың, табиғаттың ұлысың.

8-Айзада: Табиғат тынысы кең, тілі бай

Ауасының шәрбатын-ай, тұнығы-ай.

Бұл-бұл болып сайрап кетсе, ал бірде

Адамдарша сөйлейді екен, күнім-ай! 10-Мирас:

Табиғат- әсемдіктің төркінісің,

Ән саламын бір сенің көркің үшін.

Жан – жануар табынып бір өзіңе,

Сенен алып тұрғандай бар тынысын

Альфия:

Мен сүйем ерікті еркін құсын

Сайратамын төрт бөліп түн ұйқысын

Мен сүймес дүниеде еш нәрсе жоқ

Сүйемін табиғаттың барлық күшін.

1-жүргізуші:  Табиғат аясы- адамның алтын бесігі. Қазақ халқының табиғатқа деген

сүйіспеншілігін, күнделікті қолданатын тұтыну заттарындағы ою өрнектерден де

көруге болады. Мысалы: Түс киіздердегі ою- өрнектерде даланың хош иісті гүлдері,

өзен- көлдері, тау жоталары бейнеленсе, сырмақтарда қошқар мүйіз, құс тұмсықтары

мен қанаттары салынған.

Хор: Саржайлауым

1-жүргізуші: Егер табиғатқа тіл бітсе, ол былайша бізге тіл қатар еді: «Ей, адамзат баласы!»

Сен менің бауырымда өсіп ер жеттің. Мен сені тоңғаныңда күн шуағыммен

жылыттым, ыстықта ағаштарыммен жаныңа сая болдым. Мөлдір, таза

ауаммен дем алдың, жер ана сені асырады, бақты ұрпағың ғасырдан ғасырға

жалғасып келеді. Мен арқылы сен сұлулықты, әдемілікті сезіндің! деуші еді

2-жүргізуші: Бірақ мен саған өкпелімін. Неге дейсің ғой бүгінгі күніме қарашы. Ауам ластанды. Суым лайланды, тартылды. Орманымдағы ақбөкенім мен сұлу киігім қайда қашты?

Даланы әсем әнге бөлеген құстарым неге азайды? Балықтарым неге жағада

өліп жатыр? Сен бүгін менен бәрін алып алсаң, болашақ ұрпағың қалай күн

көреді? Әлі де кеш емес ойланыңдар! Табиғатты аялай, қорғай біліңдер!

Қуаныш Аружанның орындауында үнді биі қабыл алыңыздар.

Адина:

Табиғат! Сен өте әдемісің. Сенің жұпар ауаң да, жүгірген аңың да, айналаны әсем әнге бөлеген құсыңда әдемі. Осындай әдеміліктің ортасында өмір сүріп жатқан адамзат баласының қандай бақытты екенін сезінсе ғой.

1-жүргізуші: Табиғат адам бойына шабыт, көңіліне қуат, сезіміне сұлулық пен сағыныш ұялатады. Адам бойына адамгершілік қасиеттерді қалыптастыратын мол тәрбие көзі.

2-жүргізуші: Адам табиғатқа мейірімділікпен, сүйіспеншілікпен, қамқорлықпен қарап, үйлесімділік сақталғанда, адамзат баласы үшін

табиғат – кең сарай мәңгі тозбас құтты қоныс болатынын ешқашан ұмытпайық!

Мұғалім: «Таза болса, табиғат

Аман болар адамзат!» деген Ф.Оңғарсынованың сөзімен бүгінгі тәрбие сағатымызды аяқтаймыз.