Сыныбы: 4-сынып П?ні: ?дебиеттік о?ыту Саба?ты? та?ырыбы: Ал?аш?ы к?мек (Авторы: Б.Т?рсынбаев)

К?ні:

Сыныбы: 4-сынып

П?ні: ?дебиеттік о?ыту

Саба?ты? та?ырыбы: Ал?аш?ы к?мек (Авторы: Б.Т?рсынбаев)

Саба?ты? ма?саты :

Білімділігі: М?тінді м?нерлеп д?рыс т?сініп о?и отырып, мазм?нын ме?герту, негізгі ойды ашу.

Дамытушылы?ы: Ба?ыт-ба?дар бере отырып, ?здігінен ж?мыс істеуге да?дыландыру, ой-?рістерін дамыту, ?орытынды жасай білуге ?йрету.

Т?рбиелілігі: Белсенділігін арттыра отырып, ?йымшыл болу?а, ?лкенді сыйлау?а, кішіге ?ам?ор болу?а баулу.

Саба? к?рнекілігі: слайд ( ?ыс к?рінісі, ?ансонар ), тест тапсырмалары, с?зж?мба?

П?н аралы? байланыс: д?ниетану, бейнелеу ?нері, ?аза? тілі, дене шыны?тыру

Саба?ты? ?дісі: ??гімелеу, с?ра?-жауап, ?зіндік ж?мыс

 Саба?ты? барысы:

І. ?йымдастыру кезе?і

О?ушыларды?  о?улы?тары  мен  о?у  ??ралдарын  т?гендеу.

ІІ. ?й тапсырмасын тексеру: ?йге берілген ?.?о?ыратбаевты? «Балуан» ??гімесі.

1.     Естелікті бірнеше о?ушы?а о?ыту

2.     М?тін бойынша тест с?ра?тарына жауап алу

3.     ??гіме кім туралы:

4.     ?уелбек

5.     ?ажым??ан

6.     Сар-Кекен

7.     Балуан ?зіні? ?ай елдегі сайысын еске алады ?

1.     Ресей

2.     ?аза?стан

3.     ?ытай

8.     ?ажым??ан ?ай жылы ?ытай еліне барды ?

9.     1905 жылы

10.     1906 жылы

11.     1907 жылы

12.     ?ажым??анмен белдескен балуан кім болды ?

13.     Поддубный

14.     Сар-Кекен

15.     Иванов

16.     ?ажым??ан жер шарыны? ?анша елін арала?ан ?

17.     22 b)23            c)24

18.     Ол барлы?ы ?анша медаль ал?ан ?

19.     48          b)49            c)47

С. О?ушыларды?  ?й тапсырмасы бойынша (тест жауабын аны?тап отыру) білімін тексеру.

ІІІ. Жа?а білімді ме?гертуге дайынды? ж?не ма?сат ?ою кезе?і.

1.     С?зж?мба? шешу.

Берілген а?ын-жазушыларды? атын т?мендегі тор к?здерге жазып шы?са?дар, б?гінгі ?тілетін та?ырыбымыз шы?ады. ?ан?, тауып к?рейік!

1.     ??нанбаев

2.     Жабаев

3.     Ж?мабаев

4.     ?уезов

5.     У?лиханов

6.     Аманжолов

7.     Алтынсарин

8.     Сейфуллин

9.     Т?рманжанов

10.     Байт?рсынов

11.     ?тетілеуов

12.     ??дайбердиев

2

 

Ж

4

 

А

М

 

М

3

?

 

8

10

12

Б

М

Х

 

С

А

Ш

1

Ы

А

Т

5

6

7

?

9

Х

11

?

А

Л

?

А

Ш

?

Ы

К

?

М

Е

К

Б

Ж

Р

О

А

Б

Е

Т

Е

Р

?

А

А

?

С

Ы

Н

Е

Т

М

Р

Й

Н

А

Ы

Р

 

Б

Е

І

 

Н

М

А

 

А

К

М

 

Й

 

Й

 

2.                     Б?гінгі ?тілетін та?ырып «Ал?аш?ы к?мек» деп аталады. ??гімені? авторы балалар жазушысы Б?дел Т?рсынбаев 1929-1933 жылдарда?ы ашаршылы? жылдары кезіндегі о?и?аны ??гімелейді. Осы жылдарда?ы ?аза? хал?ыны? к?н-к?рісі туралы Самырат К?кішевті? «Аха? туралы а?и?ат» атты кітабынан ?зінді о?ып берейін :

Киімдеріміз де ?бден тозды, ?сіресе к?йлектеріміз жыртылып, т?ріміз ?ап-?ара бол?ан, биттер ?стімізде ?ріп ж?р. Б??ан ?арсы істер шарамыз да, амалымыз да жо?. Іздегеніміз ас?азан?а талшы? болар бірде?е …

Ашты??а ?шыра?андарды? біразы Жыланшы? ?зеніні? жа?асында ?скен ну ?амыс пен ?о?аны? тамырларын ж?лып, тама? ?ыламыз деп, сол ?зенге жете алмай, су?а кетіп, ?зенні? ?ырынан шы?а алмай, тырна?тарымен жер тырнап, б?ралып жат?ан с?мды? к?ріністерді ?з к?зімізбен к?рдік.

Б?рын ?зенні? ішінде к?лба?а, жылан ж?зіп ж?ретін, сол ашаршылы? жылдары суда к?лба?а да, жылан да ?ал?ан жо? …

1931-1933 жылдары ?аза?стан бойынша ашаршылы?тан ?лген кісілерді? саны, шамамен, 1 миллион 700 мы?, оны? ішінде 1 миллион 500 мы?дайы ?аза?тар.

Осы жылдарда?ы халы?ты? ауыр тіршілігін білу ?шін, «Ал?аш?ы к?мек» ??гімесін ты?дайы?.

 І?. Жа?а   саба?.

1.     М?тінді м?нерлеп о?ып беру

2.     С?здік ж?мысын ж?ргізу:

1.  ?ансонар – жерді? бетін тегіс ?ар жау?анда а??а шы?у ( ?ансонарда б?ркітші шы?ады а??а, Тастан т?лкі табылар а?ды?ан?а … деген Абай атамызды? ?ле?і бар)

2.  Білте – май шамны? жанып т?ратын жібі

3.  Тілеу тілегелі – бір н?рсе с?ра?андай

4.  Сонаршылар – а??а шы??ан адамдар

5.  Ж?ні жидіп кетеді – босап кетеді.

     Слайд к?рсету ( ?ыс к?рінісі, ?ансонар )

     Тапсырма : м?тін ?зінділерін о?ушылар?а б?ліп беру, о?ытып, ма?ынасын айту, т?сіндіру.

1.  Кір ш?беректен жаса?ан ?зік білте мен ??ман сыны?ынан жаса?ан шам лып-лып етіп жалпылдап ?ше жаздап т?р. ?кеме к?рсеткен бар к?мегім – сол шамды ?шірмей, тоста?анда?ы кішкене то? майдан аздап еселеп салып, жа?ып отырамын.

2.  «?тте?, ?стімде киімім болса, бірге барсам ?андай жа?сы болар еді. А?т?сті? т?лкі ?ста?анын, Темір?алиды? ?а?пан ??р?анын к?рер едім» деп ойладым.

3.  Аузын т?рге ?аратып тастан сал?ан пешті? ішіне отынды ты?а т?сіп, соны? жары?ымен шай ішіп отырмыз. Ол кезде шай дейтін шай да жо?. Талды? кептірген б?ршігі, жасыл ш?пті? ?ура?ан жапыра?ы сы?ылдылар?а шай деп ат ?ойып ішетін едік.

4.  ?ара ?азан да аузын а?ырайта ашып, тілеу тілегелі талай заман болды. Шешей суды бірнешелеп ??йса да, та?ы орта т?сіп барады.

5.  Кішігірім ла?тай Алтайды? а? ?ояны ?андай ?лкен болса да, сорпа суымен бір той?ызады. Семізіне кездессе?, ішінен бауырса? пісіретін бір кесе май т?седі.

6.  ?кем к?п кешікпей ?ш бірдей а? ?оянды ?кеп боса?а?а тастай бергенде, Алтайды? бар байлы?ы бізді? ?йге келіп орна?андай ?уанды?.

     М?тінді берілген с?ра?тар бойынша талдау :

1.  Жазушы ?ай кезін еске алады ?

2.  Оны? ?кесіні? а??а шы?уына кімні? с?зі жел бергендей болды ?

3.  ?ансонар дегенді ?алай т?сінесі? ?

4.  ?кесі мен баласы а??а шы?у?а ?алай дайындалды ?

5.  Баланы? шешесі не деп ренжіп с?йледі ?

6.  Бала неліктен ?кесімен бірге а? аулау?а бара алмай ?алды ?

7.  ?келері а? аулаудан орал?анда ?й іші неге ?атты ?уанды ?

8.  Бала ?зі айт?андай «е?бекті? е? ал?аш?ы ?асиетін» ?алайша сезінді?

9.  ?аза?станда ?андай а?дарды аулау?а тыйым салын?ан ?

10.??гімеде ел басынан ?ткен ?андай кезе? суреттелген ?

?.Бекіту. О?и?а желісіне ?арай ??гімені б?лімдерге б?ліп, ат ?ою.

1.     ?ансонар?а дайынды?.

2.     ?кемні? а??а аттануы.

·         А?шыларды к?ту.

1.     Алтайды? байлы?ы немесе бізді? ?уанышымыз.

2.     Кішкене к?мекші

?І.  ?йге  тапсырма: 1. ??гімені т?сініп о?ып, мазм?нын ??гімелеу.

2.                М?тіндегі к?ріністер бойынша суреттер салып келу.

?ІІ. Саба?ты ?орытындылау. Эйлер Венн диаграммасы ар?ылы о?ушыларды? білімін ?орытындылау. ?й тапсырмасы мен жа?а саба?ты салыстыру.

?й тапсырмасы «Балуан»                                Жа?а саба? «Ал?аш?ы к?мек»

Айырмашылы?ы                  ??састы?ы                   Айырмашылы?ы

Адамны? ?уанышты с?ттері

Адам ?мірі туралы

Адамны? ?инал?ан жа?дайы

 ?ІІІ. О?ушыларды? білім де?гейін ба?алау.                                              

Б?дел Т?рсынбаев (1 шілде 1905, ?азіргі Шы?ыс ?аза?стан облысы К?ршім ауданы - 14 тамыз, 1967, Алматы облысы, Жамбыл ауданы) - жазушы, педагог, ?аза?станны? е?бек сі?ірген м??алімі (1950).

?мірбаяны:

• Семей ауыл шаруашылы? техникумын (1935) бітірген.
• ?аз?ПУ-ды (1957) бітірген.
• 1926 - 67 ж. ауылды? ке?ес хатшысы, м??алім
• Семей облысы "Екпінді" газетіні? кызметкері, мектеп директоры.

Шы?армашылы?ы:

• Т???ыш кітабы - "Базар батыр" поэмасы 1942 ж. жары? к?рді.
• "Ба?ытты балалы? ша?" (1955)
• "Т?лкі мен ба?ташы" (1959)
• "?уырша?тар" (1959)
• "He ?ымбат?" (1961)
• "Бізді? ауылды? жігіті" (1962)
• "Ма?танша? ?ызылша жайлы хикая (1964)
• "Ауыл м??алімі" (1967)
• Айнымас достар" (1971) т.б.

Б.Т?рсынбаев ?ле?дер мен ??гімелер жина?тары басылды. Шы?армалары, к?бінесе, балалар?а арнал?ан. Оны? к?птеген ??гімелері мектеп о?улы?тарына енгізілген.