kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Рабочая программа к учебнику М.Ф.Кронниковой «Букубаар. 1 кылаас»

Нажмите, чтобы узнать подробности

 «Төрөөбүт тыл» үлэлиир бырагыраама Федеральнай государственнай үөрэх стандартын ирдэбилинэн Кронникова М.Ф. «Букубаар» 1 кылаас үөрэнэр кинигэ; Семенова С.С., Васильева Н.Н., Төрөөбүт тыл, 1 кылаас  үөрэнэр кинигэ  / Семенова С.С., Васильева Н.Н.; [Н. Николаева ойуулара]. – Дьокуускай : Бичик, 2015. – 144с. – («Саха оскуолата» систиэмэ) оңоһулунна.

   Төрөөбүт тыл – көлүөнэттэн көлүөнэ±э бэриллэр ханнык ба±арар норуот улуу нэһилиэстибэтэ, киһи аймах ытык өйдөбүллэриттэн биирдэстэрэ. Төрөөбүт тыл – о5о5о тулалыыр эйгэтин кыра5атык билэр-көрөр, чугас дьонун-сэргэтин кытта истиңник бодоруһар, иэйиитэ уһуктар, өйө санаата сайдар, өбүгэтин үөрэ5ин утумнуур сүрүн эйгэтэ.

   Билигин төрөөбүт тыл, Федеральнай государственнай үөрэх стандартын ирдэбилинэн, уопсай үөрэхтээһин булгуччулаах чааһыгар киирэн, базиснай үөрэх былааныгар миэстэтэ, үөрэтиллэр чааһа чопчу ыйыллан үөрэтии таһыма үрдээтэ. Начаалынай оскуола5а төрөөбүт тылы үөрэх биридимиэтин быһыытынан үөрэтиигэ түмүк ирдэбили эмиэ ФГҮӨС сүрүннүүр.

   Ити ааттаммыт докумуон быһыытынан, начаалынай үөрэхтээһиңңэ нуучча уонна төрөөбүт тылы үөрэтиигэ тэң таһымнаах түмүк ирдэнэр. Төрөөбүт тыл атын үөрэх биридимиэттэрин кытта бииргэ о5о лиичинэс быһыытынан сайдыытын хааччыйыахтаа5а этиллэр, ону сэргэ урукку өттүгэр ирдэнэ илик саңа булгуччулаах ирдэбили – үөрэнээччигэ үөрэх дэгиттэр дьайыыларын иңэриини киллэрэр.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Рабочая программа к учебнику М.Ф.Кронниковой «Букубаар. 1 кылаас»»

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Болугурская средняя общеобразовательная школа с углубленным изучением отдельных предметов»

МР «Амгинский улус (район)


Рассмотрено и рекомендовано

Педагогическим советом

от «___»__________ 2017 года,

Протокол №


«Утверждена»

Директор МБОУ «Болугурская СОШ»

______________ /А.П.Михайлов/

Приказ №

«___» __________ 2017 г.




РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

к учебнику М.Ф.Кронниковой «Букубаар. 1 кылаас»

на 2017-2018 учебный год

УМК «Школа России»





Кожурова Орлеяна Михайловна

Учитель начальных классов

Общ.стаж работы:23

Пед.стаж : 23

КК:первая












2017 г. с. Болугур





БЫһААРЫЫ СУРУК

Үөрэх биридимиэтин өйдөбүлэ

«Төрөөбүт тыл» үлэлиир бырагыраама Федеральнай государственнай үөрэх стандартын ирдэбилинэн Кронникова М.Ф. «Букубаар» 1 кылаас үөрэнэр кинигэ; Семенова С.С., Васильева Н.Н., Төрөөбүт тыл, 1 кылаас үөрэнэр кинигэ / Семенова С.С., Васильева Н.Н.; [Н. Николаева ойуулара]. – Дьокуускай : Бичик, 2015. – 144с. – («Саха оскуолата» систиэмэ) оңоһулунна.

Төрөөбүт тыл – көлүөнэттэн көлүөнэ±э бэриллэр ханнык ба±арар норуот улуу нэһилиэстибэтэ, киһи аймах ытык өйдөбүллэриттэн биирдэстэрэ. Төрөөбүт тыл – о5о5о тулалыыр эйгэтин кыра5атык билэр-көрөр, чугас дьонун-сэргэтин кытта истиңник бодоруһар, иэйиитэ уһуктар, өйө санаата сайдар, өбүгэтин үөрэ5ин утумнуур сүрүн эйгэтэ.

Билигин төрөөбүт тыл, Федеральнай государственнай үөрэх стандартын ирдэбилинэн, уопсай үөрэхтээһин булгуччулаах чааһыгар киирэн, базиснай үөрэх былааныгар миэстэтэ, үөрэтиллэр чааһа чопчу ыйыллан үөрэтии таһыма үрдээтэ. Начаалынай оскуола5а төрөөбүт тылы үөрэх биридимиэтин быһыытынан үөрэтиигэ түмүк ирдэбили эмиэ ФГҮӨС сүрүннүүр.

Ити ааттаммыт докумуон быһыытынан, начаалынай үөрэхтээһиңңэ нуучча уонна төрөөбүт тылы үөрэтиигэ тэң таһымнаах түмүк ирдэнэр. Төрөөбүт тыл атын үөрэх биридимиэттэрин кытта бииргэ о5о лиичинэс быһыытынан сайдыытын хааччыйыахтаа5а этиллэр, ону сэргэ урукку өттүгэр ирдэнэ илик саңа булгуччулаах ирдэбили – үөрэнээччигэ үөрэх дэгиттэр дьайыыларын иңэриини киллэрэр.

Үөрэх биридимиэтин сыала уонна соруга

Начаалынай оскуола5а төрөөбүт тылы үөрэтии биридимиэтэ атын үөрэх биридимиэттэрин ортотугар үөрэнээччи тылын-өһүн уонна өйүн-санаатын сайыннарар, үөрэх дэгиттэр дьайыыларын иңэрэр кыа5ынан бас-көс балаһыанньаны ылар биридимиэт буолар. Онон бу биридимиэти үөрэтии таһымыттан саха оскуолатыгар начаалынай үөрэхтээһин уопсай туруга, үөрэнээччи салгыы сүрүн оскуола5а ситиһиилээхтик үөрэнэрэ тутулуктаах.

Төрөөбүт тылы начаалынай уопсай үөрэхтээһин таһымыгар үөрэтии сыалын үс хайысха5а араарыахха сөп:

  1. үөрэнээччигэ төрөөбүт тыл туһунан билиини аан дойду туһунан научнай билии быстыспат сор5отун быһыытынан иңэрии, тыл үөрэ5ин сүрүн хайысхаларын кытта билиһиннэрии, онно оло5уран, о5о билэр-көрөр, толкуйдуур кыа5ын сайыннарыы;

  2. үөрэнээччи дьону-сэргэни кытта төрөөбүт тылынан бодоруһар үөрүйэ5ин, саңа (тыл) култуурата киһи уопсай култууратын быстыспат сор5ото буоларын туһунан өйдөбүлгэ тирэ5ирэн, саңа (тыл) араас көрүңэр (кэпсэтии, суруйуу, аа5ыы, өйтөн аа5ыы, о.д.а.) үөрэтэн, салгыы сайыннарыы;

  3. үөрэнээччигэ төрөөбүт тыл норуот ытык өйдөбүллэриттэн биирдэстэрэ буоларын быһыытынан ураты харыстабыллаах сыһыаны иңэрии, хас биирдии киһи ийэ тылын сайыннарар иэстээ5ин өйдөтүү.

Төрөөбүт тылы начаалынай оскуола5а үөрэтии сыала маннык сүрүн соруктары быһаардахха ситиһиллэр:

  • дьону-сэргэни кытта бодоруһар саңа (тыл) сүрүн көрүңнэрин үөрэнээччигэ үөрэх дэгиттэр дьайыыларын иңэриини кытта бииргэ алтыһыннаран үөрэтии;

  • тыл (саңа) – бодруһуу сүрүн ньымата диэн тутаах өйдөбүлгэ тирэ5ирэн, үөрэнээччи кэпсэтэр уонна санаатын толору этэр (тыл этэр), суруйар үөрүйэ5ин сааһыгар сөп түбэһиннэрэн сайыннарыы;

  • тыл үөрэ5ин билиитигэр, сурук-бичик култууратын төрүт өйдөбүллэригэр оло5уран, үөрэнээччи төрөөбүт тылын литературнай нуорматын тутуһарын, ал5аһа суох саңарарын уонна суруйарын ситиһии;

  • тыл үөрэ5ин сүрүн салааларын (лексика, фонетика, морфология, синтаксис, тиэкис) туһунан уопсай өйдөбүлү иңэриигэ тирэ5ирэн, үөрэнээччи толкуйдуур дьо5урун сайыннарыы, сааһыгар сөп түбэһиннэрэн, өй үлэтин дьайыыларыгар үөрэтии;

  • төрөөбүт тылы билии, харыстааһын, сайыннарыы сүрүн ньымаларыгар үөрэтии.

Үөрэх былааныгар үөрэх биридимиэтин миэстэтэ

Саха тылын үөрэтии чааһа начаалынай уопсай үөрэхтээһини сүрүннүүр бырагырамађа бэриллэр төрөөбүт тылынан үөрэнэр кылаастарга аналлаах базиснай үөрэх былаанын тирэђирэн быһаарыллар.

Ити ыйыллар базиснай үөрэх былааныгар нуучча уонна төрөөбүт тылы үөрэтии чаастарын ахсаана тэңнэнэн, ордук государственнай статустаах төрөөбүт тыл үрдүк таһымңа үөрэтиллэр усулуобуйа тэриллибитэ көстөр.

Үөрэх федеральнай базиснай былаанынгар олођуран 1 кылааска нэдиэлэђэ төрөөбүт тылы уонна литературнай аађыыга холбоон 5 чаас бэриллэр.

Нэдиэлэтээҕи нагрузка - 5ч.- 33 нэдиэлэ, сыл түмүгэр-165 ч.

1 чиэппэр – 45ч. 2 чиэппэр -35ч. 3 чиэппэр – 45 ч. 4 чиэппэр – 40 ч.

«Саха оскуолата» систиэмэ

Үөрэнэр кинигэлэр:

Кронникова М.Ф. « Букубаар». / Кронникова М.Ф. «Букубаар» 1 кылааска үөрэнэр кинигэ;– Дьокуускай: Бичик, 2015с.; Семенова С.С., Васильева Н.Н., Төрөөбүт тыл, 1 кылаас үөрэнэр кинигэ / Семенова С.С., Васильева Н.Н.; [Н. Николаева ойуулара]. – Дьокуускай : Бичик, 2015. – 144с. – («Саха оскуолата» систиэмэ) оңоһулунна.

Быйылгы үөрэх сылыгар 14 ођо - 8 кыыс, 6 уол- «Колосок» уһуйаантан үөрэнэ киирдэ. О5олор бары аахпаттар. Буукубаны барытын билэр о5о суох. Сүрүн бол±омтону дор±оону араарыыга, буукубаны билиигэ, кэпсиир дьођуру сайыннарыы тиэмэлэригэр уурабыт.

Үөрэх биридимиэтин үөрэтии түмүгэ

ҮӨРЭХ САТАБЫЛЛАРЫН САЙЫННАРЫЫ ТҮМҮГЭ

Бэйэни салайынар-дьаһанар сатабыл.

Тылы сайыннарар сыалы-соругу таба туруорунар, сатаан былаанныыр, туох ханнык түмүккэ быһа холоон билэр. Тугу билэрин-билбэтин, тугу ситэри үөрэтиэхтээђин арааран өйдүүр.

«Тылы сэрэйэр» дьођуру сайыннарыы. Бэйэтин сааһыгар сөп түбэһэр тиэкискэ үөрэппит матырыйаалын сүнньүнэн тыл литературнай нуормата саңарар эбэтэр суруйар киһи тылыгар төһө сөпкө эбэтэр сыыһа туттулларын тута «сэрэйэн» билэр, итэђэһин, алђаһын быһаарар, көннөрөр, бэйэтин тылыгар- өсүгэр тыл нуорматын ирдэбилин тутуһарга дьулуһар.

Бэйэ саңатын сайыннарар бађаны үөскэтии. Төрөөбүт тылын барђа баайын сыаналыыр, тыл кэрэтигэр умсугуйар, санаатын сиһилии этэргэ, кэпсииргэ дьулуһар.

Хонтуруолланыы. Бэйэ саңатын өрүү кэтэнэр, көрүнэр, алђаһа суох саңарарга, санаатын ыпсаран, хомођойдук этэргэ кыһаллар.

Билэр-көрөр сатабыл. Үөрэнэр сатабыл.

Үлэ сыалын-соругун таба туруоруу. Төрөөбүт тылын үөрэтэригэр сыал-сорук туруорунан көдьүүстээхтик үлэлиир.

Билиини-көрүүнү кэңэтэр араас матырыйаалы туһаныы. Сахалыы үөрэх, наука литературатыттан (тылдьыттартан, ыйынньыктартан, энциклопедиялартан, араас кинигэттэн) туһааннаах информацияны, билиини дөбөңнүк булар, бэлиэтэнэр, түмэр, ситимниир араас ньыманы табыгастаахтык туһанар.

Билиини сааһылааһын (структурирование знаний). Саңа били ыларга баар билиитигэр тирэђирэр. Атын биридимиэттэргэ ылбыт билиитин сатаан ситимниир (интеграция знаний).

Тобулук өйү сайыннарар үөрүйэхтэр. Төрөөбүт тыл оскуолађа ођону сайыннарар үөрэх тутаах салааларыттан (биридимиэттэриттэн) биирдэстэрэ. Онон үөрэнээээччи саха тылын үөрэтэр кэмигэр үөрэнэргэ төрүт буолар өй үлэтин сүрүн үөрүйэхтэрин баһылыыр.

Рефлексия. Сыалы-соругу ситиһэр ньымаларын уонна усулуобуйаларын төһө сөпкө талбытын сыаналыыр, холонор.

Бэлиэни-символы туһанар үөрүйэхтэр. Дорђоон (буукуба), тыл, этии чилиэннэрин, тиэкис анал бэлиэлэрин сатаан туһанар. Анал бэлиэлэринэн этии, тиэкис моделын оңорор. Бэриллибит модельга тирэђирэн, тылы, этиини толкуйдуур, тиэкиһи айар.

Бодоруһар сатабыл.

Бииргэ үлэлиир үөрүйэх. Дьону кытта бииргэ алтыһан үөрэнэр, үлэлиир араас ньыманы баһылыыр (пааранан, бөлөђүнэн, хамаанданан, о.д.а.).

Кэпсэтэр үөрүйэх. Кэпсэтии уратыларын өйдүүр, табан кэпсэтэр. Кэпсэтэр киһитин убаастыыр, сэңээрэр, санаатын болђойон истэр, ылынар. Кэпсэтэр кэмңэ бэйэ көрбүтүн, истибитин, аахпытын сиһилии сэһэргиир. Дьон өйдөспөт буолар төрүөттэрин сөптөөхтүк сыаналыыр, сатаан ырытар, өйдөһүү суолун буларга бађалаах.

Үөрэх биридимиэтин ис хоһооно

Начаалынай оскуола5а төрөөбүт тылы үөрэтии – уопсай үөрэхтээһин систиэмэтигэр саха тылын үөрэтэр биридимиэт быстыспат сор5ото, «Филология» үөрэх уобалаһыгар төрүт буолар сүрүн куурус.

Төрөөбүт тылы начаалынай оскуола5а үөрэтии маңнайгы кылааска «Бодоруһуу култуурата» диэн саңа киирэр салааттан са5аланар, ол кэнниттэн «Грамота5а үөрэтии» диэн үгэс буолбут аа5арга уонна суруйарга үөрэтэр салаа «Аа5арга уонна суруйарга үөрэнэбит» салаа кэнниттэн биирдэ төрөөбүт тыл уонна литературнай аа5ыы биридимэттэрэ тус-туспа үөрэтиллэр. Ити кэмтэн ыла начаалынай оскуола5а төрөөбүт тыл биридимиэтин сүрүн ис хоһоонун тиһиктээхтик үөрэтии са5аланар.

Төрөөбүт тылы үөрэтии ис хоһоонугар маннык сүрүн научнай хайысхалар киирэллэр:

  1. Бодоруһуу култуурата.

  2. Саңа көрүңэ: истии, саңарыы, аа5ыы, суруйуу.

  3. Тыл үөрэ5ин тутаах салааларын туһунан уопсай өйдөбүлэ: фонетика, лексика, морфология, синтаксис.

  4. Сурук-бичик култуурата: таба суруйуу уонна сурук бэлиэтэ.

  5. Ситимнээх саңаны сайыннарыы (тиэкис туһунан сүрүн өйдөбүл).

Сүрүн хайысхаларга киирбит тиэмэлэр ис хоһоонноро начаалынай оскуола үөрэнээччитин сааһын уратытын, өйүн-санаатын кыа5ын, билэр-көрөр дьо5урун учуоттаан таңыллыахтаахтар.

БОДОРУҺУУ КУЛТУУРАТА

Дьону кытта бодоруһуу араас көрүңэ: кэпсэтии, сэһэргэһии, сүбэлэһии, сөпсөһүү. Тылы бодоруһуу сүрүн ньыматын быһыытынан арыйыы: бодоруһууга саңа (вербальные средства общения) уонна туттуу-хаптыы (невербальные средства общения) суолтата. Саңарыы уонна истии култууратын, кэпсэтии сиэрин тутуһуу.

САҢА КӨРҮҢЭ: ИСТИИ, САҢАРЫЫ, СУРУЙУУ

Истии. Дьону кытта бодоруһууга (кэпсэтиигэ) истии култууратын тутуһуу. Кэпсэтии сыалын-соругун, дьон этэр санаатын, кэпсэтии ис хоһоонун өйдөөһүн. Сахалыы араас тиэкиһи истии, сүрүн ис хоһоонун, болђойуллуохтаах түгэннэрин истэн сиһилии ылыныы, истибиккэ олођуран тус санааны үөскэтии. Истибиттэн туһааннааы, суолталаађы сурунуу, анал бэлиэлэри туһанан, ис хоһоонун, тутулун исхиэмэнэн көрдөрүү.

Аађыы. Сахалыы араас тиэкиһи сахалыы саңа интонациятын, төрүт дорђоон этиллиитин тутуһан, тэтимнээхтик аађыы. Тиэкиһи туох сыаллаах-соруктаах аађартан көрөн, аађыы араас көрүңүн сатаан туһаныы (үөрэнэр аађыы, билсиһэр аађыы, сорудахтаах аађыы, о.д.а.). Аађыы кэмигэр тиэкис сүрүн санаатын өйдөөһүн, наадалаах, туһалаах информацияны араары. Аахпыт тиэкис сүрүн ис хоһоонугар тус сыанабылы (сыһыаны) сатаан этии. Тиэкистэн синонимы, сомођо домођу, түөлбэ тылы, ойуулуур-дьүһүннүүр ньыманы туттуу бастың холобурун булуу, анаан болђойуу, аахпыты кэпсииргэ туһаныы. Аађыллар тиэкистэн билбэт, өйдөөбөт саңа тыллары тылдьыттан булуу. Ааптар санаатын, иэйиитин биэрэригэр тиэкис тутулун, этии арааһын хайдах туһаммытын быһаарыы. Аађыыга тиэкис интонациятын, туонун сүрүн санаађа сөп түбэһиннэрэн таба тайаныы.

Саңарыы (дорђоонноох саңа). Кэпсэтии сиэрин, саңарыы култууратын тутуһуу. Дьону кытта табан кэпсэтии. Кэпсэтиини тођоостоохтук көђүлээһин, сађалааһын, салђааһын, түмүктээһин. Саныыр санааны толору, сиһилии тириэрдэр инниттэн кэпсэтии сыалыгар-соругар, ис хоһоонугар сөп түбэһэр сахалыы тылы-өһү, ойуулуур-дьүһүннүүр ньымалары таба туһаныы. Саңарыы кэмигэр туттуу-хаптыы бэлиэтин тођоостоохтук туттуу. Саңа тиибин арааһын (ойуулааһын, сэһэргээһин, тойоннооһун) туттан тыл этии. Кэпсэтии, тыл этии түгэниттэн дорђоону күүһүрдэн-сымнатан, үрдэтэн-намтатан, уһатан, куолас толбонун, эгэлгэтин туһанан истээччигэ тус сыһыаны, иэйиини тириэрдии. Этэр санааны сааһылаары эбэтэр тустаах өйдөбүлү истээчччигэ тоһођолооон тиэрдээри тођоостоох миэстэђэ анал тохтобуллары (паузаны) сатаан туһаныы. Түгэниттэн көрөн, саңарыы тэтимин сөпкө талыы.

Суруйуу (суругунан саңа). Сурук-бичик култууратын тутуһуу. Тупсађай буочарынан ыраастык суруйуу. Тиэкиһи устуу, истэн суруйуу. Саныыр санааны суругунан сиһилии тиэриэрдии. Аахпыттан суруйуу. Дьиэ кэргэн, чугас дођор, таптыыр дьарык, айылђа, кыыллар тустарынан, ону таһынан аахпыт айымньы, хартыына, киинэ ис хоһоонун, экскурсияђа, быыстапкађа сырыытын туһунан тэттик тиэкистэри суруйуу (өйтөн суруйуу). Суругунан үлэђэ сомођо домођу, синоним тыллары, онтон да атын сахалыыы ойуулуур-дьүһүннүүр ньымалары туттуу. Тиэкис тутулун, сахалыы таба суруйуу, сурук бэлиэтин быраабылатын тутуһуу.

ТЫЛ ҮӨРЭђЭ

Төрөөбүт тылбыт – саха тыла. Төрөөбүт тыл киһи олођор суолатата.

Дорђоон уонна таба саңарыы. Саңа дорђоонун өйдөбүлүн, сахалыы дорђоон арааһын билии. Төрөөбүт тылын дорђооннорун, ордук чуолаан сахалыы ураты дорђооннору (уһун-кылгас аһађас уонна хоһуласпыт, сэргэстэспит, маарыннаһар бүтэй дорђооннору, дифтоннары, һ, нь, мурун, i ђ дорђооннору) арааран истии, чуолкайдык, таба саңарыы нуорматын тутуһуу. Саха тылыгар киирии тыллары үксүн сахатытан, аһађас дорђооннор дьүөрэлэһиилэрин сокуонун тутуһан саңарыы. Тылы дорђоонун састаабынан ырытыы.

Лексика. Норуот тылын туһунан уопсай өйдөбүлү, төрүт уонна киирии тыл уратыларын билии. Литературнай тыл суолтатын билии, нуорматын тутуһуу. Тыл лексичиэскэй суолтатын быһаарыы. Хомуур суолталаах, түөлбэ тыл, биир уонна элбэх суолталаах тыллар, көспүт суолталаах тыллар, омоним, антоним, синоним өйдөбүллэрин билии, тиэкистэн булуу, саңарар саңађа сөпкө туттуу. Быһаарыылаах тылдьыт арааһын сатаан туһаныы, тыл суолтатын тылдьыттан булан быһаарыы.

Графика. Сурук сайдыытын бэлиэ түгэннэрин билсии, киһи олођор суолтатын өйдөөһүн. Сахалыы сурук-бичик сайдыытын историятын билии. Дорђоон буукубаларын билии, таба ааттааһын. Буукубалары суруллар ньымаларынан холбоон, ыраастык, тэтимнээхтик илиинэн суруйуу. Сурукка туттуллар атын бэлиэлэри, өйдөбүллэри (абзац, тылы көһөрүү бэлиэтэ, тыл икки арда (пробел) сөпкө туһаныы. Компьютерга сахалыы шрибинэн тиэкиһи бэчээттээһин.

Морфология. Тыл састааба диэн өйдөбүлү, тыл уларыйар уонна үөскүүр ньыматын билии. Саңа чааһын туһунан уопсай өйдөбүлү билии. Саңа чаастарын бөлөђө: ааттар (аат тыл, дађааһын аат, ахсаан аат, солбуйар аат), туохтуурдар (аат туохтуур, сыһыат туохтуур, тус туохтууур), сыһыат, көмө саңа чаастара. Тылы састаабынан ырытыы (тыл олођо, сыһыарыыта). Тыллары сүрүн бэлиэлэринэн (грамматическай халыыптарынан) бөлөхтөөһүн, ырытыы. Саңарар саңађа тыл литературнай нуорматын тутуһуу.

Синтаксис. Этии уонна тыл ситимэ уратыларын, этии арааһын (сэһэн, ыйытыы, күүһүрдүү) билии. Тэнийбит уонна тэнийбэтэх этии, судургу уонна холбуу этии, сирэй саңа, ойођос саңа, диалог, туһулуу өйдөбүллэрин билии, этиигэ, тиэкискэ арааран булуу, бэйэ этиитин толкуйдааһын. Этиини таба интонациялаан аађыы, сурукка саңа дэгэтин сурук бэлиэтинэн араарыы. Этии чилиэнинэн ырытыы.

СУРУК-БИЧИК КУЛТУУРАТА

Таба суруйуу. Таба суруйуу сурук-бичик култуурата буоларын өйдөөһүн. Уһун аһађас дорђооннору, дифтону, хоһуласпыт, сэрэгэстэспит, маарыннаһар бүтэй дорђооннору, саха тылыгар киирии дорђооннору таба суруйуу. Сахалыы араастык этиллэр тыллар таба суруллуулара тыл төрүт сокуоннарыттан тахсалларын, норуокка үөрүйэх, үгэс буолбут нуормаларыгар олођуралларын өйдөөһүн, харыстабыллаахтык сыһыаннаһыы. Киэңник, элбэхтик туттуллар эбэтэр сахалыы этэргэ табыгастаах киирии тыллары сахатытан суруйуу, тылбаастанар эбэтэр саха тылынан бэриллэр кыахтаах нуучча тылларын сахалыы солбугунан биэрии; олохторо нуччалыы суруллар киирии тыллар сыһыарыыларын таба суруйуу.

Сурук бэлиэтэ. Сурук бэлиэтэ – тыл култууратын сорђото буоларын, киһи этэр санаатын чуолкайдыырга, суругу-бичиги тупсарарга биллэр-көстөр туһалаађын, тиэкис ыһыллыбатын, биир сомођо, сибээстээх буоларын хааччыйарын өйдөөһүн. Сахалыы этиигэ сурук бэлиэтин арааһын сатабыллаахтык туттуу.

СИТИМНЭЭХ САҢАНЫ САЙЫННАРЫЫ

Туох сыаллаах-соруктаах саңарарын, суруйарын чуолкай өйдөөн (тиэмэ, сүрүн санаа), дьон өйүгэр-санаатыгар тиийимтиэтик санаатын сааһылаан, араас тиэкистэри холкутук саңарар, суруйар (истэн суруу, өйтөн суруйуу, о.д.а.) үөрүйэђи сайыннарыы. Тиэкис сүрүн санаатыгар олођуран, тиэкиһи таба ааттааһын. Тиэкис тиибиттэн көрөн (сэһэргээһин, ойуулааһын, тойонноооһун), тиэкис тутулун тутуһуу (киирииитэ, сүрүн чааһа, түмүгэ), былаанын оңоруу (кылгас, тэнийбит), кэрчик тиэмэлэргэ бытарытыы. Тыл туттуллар уратытын, дэгэтин учуоттаан, сахалыы тутуллаах этиилэрии (логичность речи), ойуулуур-дьүһүннүүр ньымалары, тыл баайын (богатство речи), сөпкө туттуу (уместность речи).

1кылааһы бүтэрэригэр үөрэнээччи маннык билиилэри баһылыахтаах:

  1. Аа5арга үөрэнии. Схеманан этиини тылга, тылы сүһүөххэ, сүһүө5ү дор5оңңо араара үөрэнии. Дор5оон арааһын, өйдөбүллэрин арааран билии.

  2. Кылгас, уһун а/д, дифтонг, б/д букватын, й дор5оон а/д кытта ситимин бэлиэтиир букваны, сымнатар, араарар бэлиэни үөрэтэр.

  3. Буква бэчээтинэйин уонна суруллуутун араарыы. Маарыннаһар буквалары тэңнээн көрүү.2,3 букваны холбуу көрөн аа5ар сатабылы үөскэтии. Сүһүө5ү холбоон, тыл таһаара үөрэнии. Тылы дор5оон уһунун тутуһан, сүһүө5ү үргүлдьү холбоон аа5арга үөрэтии.

  4. Суруйарга үөрэнии. Бары ирдэбили ойдоон тутуһарга эрчийии.

  5. Буква элеменнэрин ситимнииргэ үөрэнии. Бутун букваны, 2-3 буквалаах сүһүө5ү араарбакка суруйуу.

  6. Бэчээттэммит уонна илиинэн суруллубут тылы, кылгас этиини ал5аһа суох устуу. Судургу тутуллаах 1-2 сүһүөхтээх тылы, этиини истэн суруйуу. Этии са5аланыыта, анал аат суруллуутун билии.

  7. Этии бүтэһигэр точканы туруоруу. Ыйытыы, күүһүрдүү бэлиэтин өйдөөһүн.

  8. Суруйбуту бэрэбиэркэлээһин, ал5аһы көннөрө үөрэнии.

Yөрэх стандартын ирдэбилинэн

1-гы кылаас бүтүүтэ үөрэнээччигэ ирдэбил:

- дорҕоону, буукубаны, тылы, этиини араарар;

- аһаҕас, бүтэй, кылгас аһаҕас, уһун аһаҕас дорҕооннору, дифтоннары уонна сэргэстэспит, хоһуласпыт бүтэй дорҕооннору билэр;

- саха тылын дорҕооннорун уонна буукубаларын, киирии дорҕооннорун уонна буукубаларын билэр;

- истэн таба суруйар (диктант-кээмэйэ 15-20 /10-15/ тыл)

- тыл сүhүөхтэрин уонна көһөрүү быраабылатын билэр;

- этии бүтүүтүгэр тохтобул оҥорор, ону сурукка туочуканан бэлиэтиир;

- саха тылын алфавитын билэр буолуохтаах;

Маҥнайгы кылааһы бүтэрэр үөрэнээччи билиэхтээх:

  • Төрөөбүт тыл бары дорҕооннорун, киирии бүтэй дорҕооннору;

  • Сахалыы сурукка туттуллар бары буукубалары уонна кинилэр ханнык дорҕооннору бэлиэтииллэрин;

  • Тыл сүһүөххэ хайдах арахсарын;

  • Кыра кээмэйдээх 5-6хоһоону (нойосуус);

  • 2-3 саха суруйааччытын аатын

Маҥнайгы кылааһы бүтэрэр үөрэнээччи сатыахтаах:

  • Кыра текиьи үргүлдьү сүhүөхтээн уонна бүтүн тылларынан, сөп түргэннээхтик өйдөөн ааҕары (ортотунан мунуутэ5э 20 – 25 тылы)

  • Буукубалары уонна кинилэр ситимнэрин сыыһата суох суруйары, уһун аһаҕас, хоһуласпыт бүтэй дорҕооннору, дифтоннары табатык бэлиэтиири;

  • Илиинэн уонна бэчээтинэй буукубаларынан суруллубут тыллары, тыллар ситимнэрин, этиилэри ал5аhа суох устары;

  • Тыллары, тыллар ситимнэрин уонна 3-4 тыллаах этиилэри истэн суруйары;

  • Тылы суhуоххэ араарары уонна 1-2 суhуохтээх тыл дор5ооннорун араастарын ыйа-ыйа, схема комотунэн ырытары;

  • Этиини улахан буукубаттан са5алыыры, этии бутуутун точканан бэлиэтиири;

  • Текст ис хоhоонунан ыйытыыга толору эппиэттиири;

  • Хартыынанан уонна бэйэ уруhуйунан кыра 4-5 этиилээх кэпсээни онороруу;

  • Кэпсээни, остуоруйаны, хоhоону ойдоон истэри уонна ыйытыы комотунэн эбэтэр иллюстрациянан сирдэтэн кэпсиири;

  • Урут аахпыт уонна сана кинигэни тас корунунэн арааран билэри уонна аа5ыллыбыт айымньы геройдарын ааттыыры;

Үөрэх биридимиэтин материальнай-техническэй хааччыйыы

Кронникова М.Ф. «Букубаар». / Кронникова М.Ф. «Букубаар» 1 кылааска үөрэнэр кинигэ; – Дьокуускай: Бичик, 2015.- 96 с.;

Семенова С.С., Васильева Н.Н., Төрөөбүт тыл, 1 кылаас үөрэнэр кинигэ / Семенова С.С., Васильева Н.Н.; [Н. Николаева ойуулара]. – Дьокуускай : Бичик, 2015. – 144с. – («Саха оскуолата» систиэмэ) оңоһулунна.

Захарова, Лариса Васильевна. Литература аађыыта : үлэлиир бырагыраама : 1 – 4 кылаас / [ааптардар: Л.В. Захарова, У. М. Флегонтова ; Саха ϴрөсп. Үөрэђин мин-бэтэ]. – Дьокуускай: Бичик, 2013.

Семенова, Светлана Степановна. Төрөөбүт тыл: үлэлиир Бырагыраама : 1 – 4 кылаас / [ааптардар: С.С. Семенова, Н.Н. Васильева, М.Ф. Кронникова] ; Саха ϴрөсп. Үөрэђин мин-бэтэ]. – Дьокуускай: Бичик, 2013

Габышева М.Е., Потапова Р.Е.,.Белолюбская А.Г. Букубаарга суруллуулар: үлэлиир тэтэрээт: Дьокуускай: Бичик, 2017с.

Уөрэх цифровой ресурсалара.

Презентациялар

«Төрөөбүт тыл» биридимиэт УМК-н сыhыаннаах мультимедийнай, электроннай сыhыарыылара (үөрэх босуобуйалара)

Бэчээтинэй босуобуйалара

Сахалыы алпабыыт (истиэнэ5э ыйанар таблица)

Буукубалар, дор5ооннор, тыл сүhүөхтэрин фишкалара.

Тыл үөрэ5ин сүрүн үөрэ5ин таблицалара - бэйэ оІоґуга.

Ытык өйдөбүллэр тиэмэлэринэн уонна бодоруґуу т°гэннэрин тиэмэлэринэн о5о кэпсииригэр аналлаах хартыыналар ( биирдиилээн уонна бөлө5үнэн үлэни хааччыйыы), ону таґынан цифровой варианнар эмиэ киирэлллэр.

Көрдөрөр – иhитиннэрэр босуобуйалар

«Төрөөбүт тыл» биридимиэт УМК-гар сыґыаннаах аудио- диискэлэр.

Оонньуулар уонна остуол оонньуулара

Бодоруґууга үөрэтэр ситуационнай оруолунан оонньуу кэмпилиэгэ

Оонньуулар уонна остуол оонньуулара

Букубаар (нэдиэлэ5э 5 ч, барыта 90ч)



Уруок темата

Чааһа


Үөрэнээччи үлэтин сүрүн көрүҥнэрэ



Учуутал үлэтин

сүрүн көрүҥнэрэ


Уруок тэрилэ


Олоҕу кытта сибээстиир түгэннэр


дата



Букубаар иннинээҕи кэм



26






1

Киирии уруок. Тыл өйдөбүлэ.

1

Предметтэри уруһуйунан көрөн ааттыыр.Кинилэр тустарынан кэпсиир.Саҥарар саҥаттан тылы араарар.

Үөрэнэр кинигэни билсиһиннэрии. Кинигэни туттан үөрэнэргэ үөрэтии. Тыл өйдөбүлүн биэрии.Саҥарар саҥаттан тылы арааран истэр үөрүйэҕи иҥэрии

хартыыналар

Биһиги төрөөбүт тылбыт – саха тыла. Сахалыы сөпкө ыраастык саҥара үөрэниэҕиҥ.

4.09

2

Тыл модела. Тыынар уонна тыыммат предметтэри бэлиэтиир тылларга.с4-5

1

Кинигэ ойуутугар уонна тус бэйэтин билиитигэр, кэтээн көрүүтүгэр олоҕуран ханнык дьыл кэмэ буоларын быһаарар. Күһүн бэлиэлэрин ырытар, ааттыыр. Хартыынанан бэйэтин санаатын сааһылаан кэпсиир.

Оҕо тылын сайыннарыыга саҥарар саҥа сатабылыгар үөрэтии. Кэпсииргэ атын оҕону истэргэ, тус бэйэтин санаатын этэргэ, ырытарга, мөккүһэргэ көҕүлүүр.

„ЫЬыах“, „Сахалыы иЬиттэр“ хартыына

Сайыҥҥы айылҕа кэрэтин сэҥээрэн, өйдөөн көрөн кэрэхсиэҕиҥ.

5.09

3

Предмет аатын болохтооьун. С6

1

Предметинэн киһи туттар, тугу баҕарар гынар, онтон тылынан предмети ааттыыр диэн өйдүүр. Предмети тылынан ааттыыр. Кинигэҕэ бэриллибит тыл символическай бэлиэтин билэр, туттар.

Олоххо тыл предмети ааттыырга наадатын оҕо бэйэтэ арыйарын ситиһии.

Тыл символическай бэлиэтэ, предметнэй хартыыналар

Бодоруһан бөлөҕүнэн үлэлии үөрэниэҕиҥ.

6.09

4

Предмет аатын уонна хайааһыны көрдөрөр тыллар.с7

1

Араас предметтэр биир ааттаах буолууларын, биир предмет хас да тылынан ааттанарын кэтээн көрөр. Саҥарбыт тылын моделынан бэлиэтиир. Саха тылыгар тыынар предметтэртэн киһини эрэ ким? диэн ыйытарын өйдүүр.

Араас предметтэр биир ааттаах буолууларын, биир предмет хас да тылынан ааттанарын кэтээн көрөргө усулуобуйа тэрийэр.

Предметкэ ким? туох? Диэн ыйытыылары оҕо сөпкө туруорар үөрүйэхтэрин иҥэрэр. Тыл моделин киллэрии.


Тыл модела, предметнэй хартыыналар, ИКТ.

Тулалыыр эйгэттэн биир ааттаах икки предмети булабыт.

7.09

5

Этии модела. С 9 Этиигэ тыллар ситимнэһиилэрэ.

1

Оҕо хартыылары предмет аатын уонна хайааһыны көрдөрөр тыллары араарар. Предмет аатын уонна хайааһынын көрдөрөр тыллар моделларын таһаарар, туттар.

Хайааһыҥҥа тугу гынар? хайыыр? диэн ыйытыыны туруорар.

Оҕо тыллар предмет аатын уонна хайааһыны көрдөрөллөрүн кэтээн көрөн быһаарарын ситиһии. Предмет аатын уонна хайааһыны көрдөрөр тыллар моделларын киллэрии. Хайааһыны көрдөрөр тылларга тугу гынар? хайыыр? диэн ыйытыылары туруортарыы.

Предмет аатын уонна хайааһыны көрдөрөр тыллар моделлара, предметнэй хартыыналар, ИКТ

Күннээҕи олоххо оҥорор хайааһыннарын ааттыыбыт. „Киһини үлэ киэргэтэр“

8.09

6

Предмет бэлиэтин көрдөрөр тыллар. С 10

1

Предметтэри тэҥнээн кинилэр бэлиэлэрин быһаарыы. Хайдах? диэн ыйытыыны туруоруу. Предмет өҥүн, дьүһүнүн, быһыытын, кээмэйин көрдөрөр тыллары арыйыы.Тыллыры ыйытыы көмөтүнэн бөлөхтөргө араарыы.

Предмет бэлиэтин көрдөрөр тыллар моделларын таһаарар, туттар.

Саҥарар саҥатыгар предмет аатын, бэлиэтин, тугу гынарын көрдөрөр тыллары арааран истэр.

Предмет бэлиэтин көрдөрөр тыллары буларга предметтэри тэҥнэтэн көрдөрүү. Предмет бэлиэтин көрдөрөр тылларга хайдах? диэн ыйытыыны туруоралларын ситиһии. Биир предмет хас да бэлиэлээх буоларын арыйыы.

Предмет бэлиэтин көрдөрөр тыллар моделларын киллэрэр, онно тирэҕирэн этии толкуйдатар.

Предмет бэлиэтин көрдөрөр тыллар моделлара, предметнэй хартыыналар, ИКТ

Дьоммут, доҕотторбут саҥаларыгар предмет аатын, бэлиэтин, тугу гынарын көрдөрөр тыллары болҕойон истэбит.

11.09

7-8

Тылы сайыннарыы с12

2

Тыллар ситимнэспиттэрэ этии буоларын арыйыы. Этии киһи санаатын тириэрдэр суолталааҕын өйдөөһүн. Этии моделин оҥоруу. Уһун уонна кылгас сурааһыннары суруйуу.

Этии киһи санаатын тириэрдэр суолталааҕын өйдөтүү.Этиини моделынан суруйтарыы. Бэриллибит схеманан этии толкуйдатыы.

Оҕо бэйэтин санаатын сааһөылаан этиитин ситиһии. Суруйарга сөпкө олорорууну уонна тэтэрээти, уруучуканы сөпкө тутууну үөрэтии.

Тыл моделлара, этии схемата, ИКТ

Телефонунан кэпсэтии культуратын билэбит, тутуһабыт.

12.09

13.09

9

Дорҕооннору истии с13

1

Этии тылтан турарын истэн, саҥаран быһаарар. Тыл иннигэр атын тылы туруорар ньыманы туттан этии хас тыллааҕын быһаарар. Этиини тылларга сөпкө араарбытын дакаастыыр.

Алларанан, үөһэнэн токурдаах иҥнэри көнө сурааһыннары суруйуу.

Тыл иннигэр атын тылы туруорар ньыманы туттан этии хас тыллааҕын дакаастыылларын ситиһии. Схеманан этии толкуйдаатыы.

Тыл моделлара, этии схемата, ИКТ

Дьиэ кэргэҥҥэ бары үлэлиибит.

14.09

10

Аһаҕас уонна бүтэй дорҕооннор.с14


1





1

Уонна диэн тыл предмет аатын бэлиэтин, тугу гынарын көрдөрбөт ураты тыл буоларын арыйар. Көмө тыл моделын билэр, туттар, этиигэ бэлиэтиир.

Буукуба элеменнэрин суруйуу.

Оҕо иннигэр проблема туруоран көмө тылы быһаартарыы. Көмө тыл моделын киллэртэрэр. Этиини схеманан суруйтарыы (тыл моделын 4 көрүҥүн туттан). Схеманан этии толкуйдатыы. „Тыл“ диэн тиэмэҕэ бэрэбиэркэни ыытыы (№1)

Тыл уонна көмө тыл моделлара, этии схемата, предметнэй хартыыналар,ИКТ

Доҕордуу буолуоҕуҥ.

15.09

11

Ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох бүтэй дорҕооннор.с 15

18.09

12-14

Уһун уонна кылгас аһаҕас дорҕооннор.с 16

3

Ханнык баҕарар предмет ханнык эрэ матырыйаалтан оҥоһулларын курдук тыл дорҕоонтон турарын истэн, саҥаран быһаарар.

Тылы дорҕооҥҥо араарар.Тыл дорҕооннорун уочаратынан уһатан саҥаран быһаарар. Схемаҕа сөп түбэһэр этиини толкуйдуур. Оҥорбут этиитигэр тыл 4 моделын сөпкө туттар. Буукуба элеменнэрин суруйуу.

Тыл дорҕоонтон турарын өйдөтүү. Тыл дорҕооннорун уочаратынан уһатан саҥарар ньыманы үөрэтии.

Схемаҕа сөп түбэһэр этиини толкуйдатыы.

Тыл уонна көмө тыл моделлара, этии схемата, предметнэй хартыыналар,2-3 дорҕоонтон турар тыллар ойуулара, ИКТ

Саха норуотун төрүт дьарыга – уһаныы, булт, сүөһү иитиитэ, балыктааһын.

19.09

20.09

21.09

15

Дифтонг.с17

1

Тылы сүһүөххэ араарар. Тыл хас сүһүөхтээҕин айаҕын хаста аппытынан кэтээн көрөн билэр. Аһаҕас уонна бүтэй дорҕооннору саҥаран көрөн араарарга үөрэнэр. Дорҕоон бэлиэтин билэр, туттар.Тыллар моделларын тэҥниир, дорҕооннорун уларытан саҥа тылы таһаарар. Буукуба элеменнэрин суруйуу.

Сүһүөх, аһаҕас, бүтэй дорҕоон диэн терминнэри билиһиннэрии. Тыл биир дорҕооно уларыйдаҕына саҥа тыл үөскүүрүн арыйтарыы. Тылы сөпкө сүһүөххэ араарыы үөрүйэҕин киллэрии.

Аһаҕас уонна бүтэй дорҕоон фишкалара, тыллар моделлара, “Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ.

Дифтонг саха тылын уратыта.


22.09

16-20

Сүһүөх.с18

5

Маас уонна мас диэн тыллары тэҥнээн көрөн хас дорҕоонноохторун, бүтэй уонна аһаҕас дорҕооннорун, суолталарын быһаарар. Уһун уонна кылгас аһаҕас дорҕооннор, дифтонг уратыларын кэтээн көрөн арыйар. Аһаҕас дорҕоон сүһүөҕү үөскэтэрин өйдүүр. Тылы дорҕоонунан ырытан фишканан суруйар, фишканан суруллубут схемаҕа тыл толкуйдуур. Аһаҕас дорҕоон буукубаларын суруйуу. Схемаҕа сөп түбэһэр этиини толкуйдуур.

Аһаҕас дорҕоон үс көрүҥүн билиһиннэрии. Аһаҕас дорҕоон сүһүөҕү үөскэтэрин өйдөтүү. Тылы дорҕоонунан ырыттаран фишканан суруйтарыы. Тыл суолтатыгар үлэ ыытыы.

Аһаҕас, бүтэй дорҕооннор уонна дифтонг фишкалара, тыллар моделлара, предметнэй хартыыналар,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Бодоруһа үөрэнэбит: мин истэбин, миигин истэллэр.

25.09

26.09

27.09

28.09

29.09


21-25

Хоһуласпыт бүтэй дорҕооннор. С 19

5







1

Хартыынанан тыллары ааттаан 11 хоһулаһар бүтэй дорҕоону билсэр. Хоһуласпыт бүтэй дорҕоон сүһүөххэ икки аҥы арахсарын өйдүүр, араарар. Тыллары тэҥнээн көрөн, ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох бүтэй дорҕооннору араарар. Паараласпыт бүтэй дорҕооннору саҥаран , истэн араара үөрэнэр. Паараласпат 7 бүтэй дорҕоону билсэр. Ньиргиэрдээх бүтэй дорҕоон фишкатын бэлиэтиир. Фишканан тылы ырытан суруйар.

11 хоһулаһар, 8 хоһуласпат, 12 паараласпыт, 7 паараласпат, бүтэй дорҕооннору билиһиннэрии. Ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох бүтэй дорҕооннору кэтээн көрөн, паараласпыт дорҕооннору таһаартарыы. Тылы дорҕоонунан ырытыы үлэтин салгыы тэрийэн ыытыы. Тыл схематынан тутта үөрэтии. “Дорҕоон“ диэн тиэмэҕэ бэрэбиэркэлиир графическай диктаны суруйтарыы (№2)

Аһаҕас, ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох бүтэй дорҕооннор уонна дифтонг фишкалара, тыллар моделлара, предметнэй хартыыналар,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Бодоруһа үөрэнэбит: мин истэбин, миигин истэллэр.

2-10

3.10

4.10

5.10

6.10



9.10

26

Ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох бүтэй дорҕооннор. С20-22 Графическай диктант.



Букубаар кэмэ



52






27-28

Саҥаны сайыннарыы.


2

Буукуба дорҕоон бэлиэтэ буоларын өйдүүр. [а],[ы],[о],[у] дорҕооннору буукубанан бэлиэтиир. Тылы саҥаран , истэн бу дорҕооннор миэстэлэрин быһаарар. Кылгас аһаҕас биир буукубанан, уһун аһаҕас икки буукубанан бэлиэтэнэрин арыйар. Тыллары тэҥнээн көрөн уһун аһаҕас, кылгас аһаҕас дорҕооннор уратыларын араарар. Бу дорҕооннору саҥарарга тыл хайдах балаһыанньаҕа баарын кэтээн көрөн кэлин аһаҕас дорҕооннор буолалларын быһаарар. Тыл ортотугар сүһүөх бүтэй дорҕоонтон саҕаланарын өйдүүр, тутуһар.Аһаҕас дорҕоон буукубаларын суруйуу.

Дорҕоон бэлиэтэ буукуба буоларын өйдөтүү. Аһаҕас дорҕоон буукубаларынан көрөн тыллары аахтарыы. Тылы дорҕоонунан ырытар үөрүйэҕи сайыннарыы. „Кэлин аһаҕас дорҕооннор“ диэн термини киллэрии.

Аһаҕас, бүтэй дорҕооннор уонна дифтонг фишкалара, кэлин аһаҕас дорҕоон букубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөрматырыйаал, предметнэй хартыыналар,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Биир сыаллаах-соруктаах тапсан бииргэ үѳрэнэргэ, үлэлииргэ эрчиллэбит.

10.10

11.10

29-30

А, ы дор5оон буукубалара. С25

2

Буукуба дорҕоон бэлиэтэ буоларын өйдүүр. [а],[ы] дорҕооннору буукубанан бэлиэтиир. Тылы саҥаран, истэн бу дорҕооннор миэстэлэрин быһаарар. Кылгас аһаҕас биир буукубанан, уһун аһаҕас икки буукубанан бэлиэтэнэрин арыйар. Тыллары тэҥнээн көрөн уһун аһаҕас, кылгас аһаҕас дорҕооннор уратыларын араарар. Бу дорҕооннору саҥарарга тыл хайдах балаһыанньаҕа баарын кэтээн көрөн кэлин аһаҕас дорҕооннор буолалларын быһаарар. Тыл ортотугар сүһүөх бүтэй дорҕоонтон саҕаланарын өйдүүр, тутуһар. Аһаҕас дорҕоон буукубаларын суруйуу.

Дорҕоон бэлиэтэ буукуба буоларын өйдөтүү. Аһаҕас дорҕоон буукубаларынан көрөн тыллары аахтарыы. Тылы дорҕоонунан ырытар үөрүйэҕи сайыннарыы. „Кэлин аһаҕас дорҕооннор“ диэн термини киллэрии.

Аһаҕас, бүтэй дорҕооннор уонна дифтонг фишкалара, кэлин аһаҕас дорҕоон букубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, предметтэр, предметнэй хартыыналар,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Биир сыаллаах-соруктаах тапсан бииргэ үѳрэнэргэ, үлэлииргэ эрчиллэбит.

12.10. 13.10

31

У, о с 26

1

Дор5ооннор буукубаларын билсэр. АЬа5ас дор5оон буукубаларын кытта холбоон аа5ар. Бутэй дор5оон фишкаларын буукубанан солбуйан тылы таЬаарар. Суруллубут этии тутулун билэр. Дор5ооннору санаран керен араар ньыманы туттан ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох бутэй дор5ооннору быЬаарар. Дор5ооннор буукубаларын суруйар.

Дор5ооннору сепке санарда уерэтии. Буукубаларын кердеруу, суруйтарыы. 1 уонна 2 суЬуехтээх тыллары, этиилэри аахтарыы. АЬа5ас дор5оон букубатын точканан бэлиэтээн тылы таба суЬуехтуур ньыманы уерэтии. Дор5ооннору санаран керен ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох бутэй дор5оону араарар ньыманы тутуннарыы. Моделынан туЬанан тыл ситимин таЬаарыы.

Фишкалар, дор5ооннор буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун кердерер матырыйаал, тыл моделлара, тыллаах балаЬалар, предметнэй хартыыналар, ИКТ.


16.10

32

Ыа, уо с27

1

Илин, кэлин аЬа5ас дор5ооннор туЬунан билиилэригэр оло5уран, дифтоннары таЬаарыы, суруйуу. Тылга дифтону истэн уонна керен араарыы. Тыл схематыгар уерэппит буукубаларын суруйар. Тыл ортотугар суЬуех бутэй дор5оонтон са5аланарын ейдуур, тутуЬар. Дифтонг буукубаларын суруйуу.

Илин, кэлин аЬа5ас дор5ооннору санардан керен дифтоннары таЬаартарыы. Тылы суЬуеххэ сепке арааралларын ситиЬии. Дифтоннаах тыллары тэннээн кердеруу. АЬа5ас дор5оон буукубаларын суруйуу алгоритмын тутуЬуннарыы. Буукубалар элеменнэрин таба суруйууларын хонтуруоллааЬын.

АЬа5ас, бутэй дор5ооннор уонна дифтонг фишкалара, дифтоннар буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун кердерерматырыйаал, предметнэй хартыыналар, тэтэрээт, ИКТ.

Дьон тугу этэрин болҕойон, тулуйан истэргэ, дьон саҥарар кэмигэр быһа түспэт буоларга кыһаллабыт.

17.10

33

[c] дорҕоон буукубата. С28

1

[c] дор5оону санарар уонна истэр. Фишканы керен септеех дор5оону туруорар, аа5ар. 2-3 дор5оонноох тыллар аЬа5ас дор5ооннорун бэлиэтиир. Тыллары сепке аа5ар.

Тыл буукубанан суруллуутун уонна дор5оонунан бэриллиитин тэннэтэн кердеруу. Билбэт тылларын суолтатын быЬаарыы.

Фишкалар, дор5ооннор буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун кердерер матырыйаал, тыл моделлара, манитнай буукубалар, бутэй дор5ооннору наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, тэтэрээт, ИКТ.

Кэрэни кэрэхсиибит.

18.10

34-35

[л],[р] дорҕооннор буукубалара.с29

2

[л],[р] дорҕооннор буукубаларын билсэр. Аһаҕас дорҕоон буукубаларын кытта холбоон ааҕар. Бүтэй дорҕоон фишкаларын буукубанан солбуйан тылы таһаарар. Суруллубут этии тутулун билэр. [л],[р] дорҕооннору саҥаран көрөн араар ньыманы туттан ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох бүтэй дорҕооннору быһаарар. [л],[р] дорҕооннор буукубаларын суруйар. [р] дорҕоон хоһуласпатын билии.

[л],[р] дорҕооннору сөпкө саҥарда үөрэтии. [л],[р] буукубаларын көрдөрүү, суруйтарыы. 1 уонна 2 сүһүөхтээх тыллары, этиилэри аахтарыы.

Аһаҕас дорҕоон буукубатын точканан бэлиэтээн тылы таба сүһүөхтүүр ньыманы үөрэтии. [л],[р] дорҕооннору саҥаран көрөн ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох бүтэй дорҕооннору араарар ньыманы тутуннарыы. Моделынан туһанан тыл ситимин таһаарыы.

Фишкалар, [л],[р] дорҕооннор буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, тыллаах балаһалар, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ, “Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ


19.10

20.10

36-37

[м], [н]дорҕооннор буукубалара. С30

2

Тылга хоһуласпыт бүтэй дорҕоон баарын сүһүөхтээн билэр ньыманы туттуу. Хоһуласпыт бүтэй дорҕоону сурукка икки буукубанан бэлиэтиир. [м],[н] дорҕооннор хоһулаһалларын, Ааҕыы алгоритмын тутуһар: 1. Тылга аһаҕас дорҕоон буукубатын точканан бэлиэтиир. 2. Дуганан сүһүөҕү бэлиэтиир. 3. Дуганан сирдэтэн тылы ааҕар. Анал аат өйдөбүлүн ылар, улахан буукубаттан сурулларын билэр.

Хоһуласпыт бүтэй дорҕоонноох тыллары сөпкө сүһүөхтэтэн фишканан, онтон буукубанан бэлиэтииргэ үөрэтии. Ааҕыы алгоритмын тутуһуннарыы. Тылы истэн суруйуу алгоритмын киллэрии: 1. Тылы саҥардан сүһүөх моделын оҥорторуу. 2.Сүһүөҕүнэн саҥаран тылы суруйтарыы. 3. Суруйбут тылга аһаҕас дорҕоон буукубатын туочуканан бэлиэтээн тылы бэрэбиэркэлэтии. 4. Суруйбут тылы дуганан сүһүөҕүн бэлиэтээн аахтарыы, буукубаларын бэрэбиэркэлэтии.

Анал аат туһунан өйдөбүлү биэрии.


Фишкалар, [м], [н], дорҕооннор буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, , тыллаах балаһалар, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Өлүөнэ Сахабыт сирин улуу өрүһэ.

21.10

23.10

38

Хоһулаһар уонна хоһуласпат бүтэй дорҕооннор. С31

1

Тылга хоhулаhар уонна хоһуласпат бүтэй дорҕооннор баалларын сүһүөхтээн билэр ньыманы туттуу. Хоһуласпыт бүтэй дорҕоону сурукка икки буукубанан бэлиэтиир. [c],[м],[н],[л] дорҕооннор хоһулаһалларын, [р] дорҕоон хоһуласпатын билии. Ааҕыы алгоритмын тутуһар: 1. Тылга аһаҕас дорҕоон буукубатын точканан бэлиэтиир. 2. Дуганан сүһүөҕү бэлиэтиир. 3. Дуганан сирдэтэн тылы ааҕар.

Хоһуласпыт бүтэй дорҕоонноох тыллары сөпукө сүһүөхтэтэн фишканан, онтон буукубанан бэлиэтииргэ үөрэтии. Ааҕыы алгоритмын тутуһуннарыы. Тылы истэн суруйуу алгоритмын киллэрии: 1. Тылы саҥардан сүһүөх моделын оҥорторуу. 2.Сүһүөҕүнэн саҥаран тылы суруйтарыы. 3. Суруйбут тылга аһаҕас дорҕоон буукубатын туочуканан бэлиэтээн тылы бэрэбиэркэлэтии. 4. Суруйбут тылы дуганан сүһүөҕүн бэлиэтээн аахтарыы, буукубаларын бэрэбиэркэлэтии. 5. [р] дор5оон хоhуласпатын ейдетуу.

Фишкалар, [c],[м], [н],[л],[р] дорҕооннор буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, , тыллаах балаһалар, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ


25.10

39

[б] дорҕооннор буукубата. С32

Бу алаас. С33

1

[б] дорҕоону саҥаран уонна истэн тэҥнээн көрүү. [б] дорҕоону аһаҕас дорҕооннору кытта холбоон сүһүөхтэри ааҕыы. Бу дорҕооннору ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох диэн араарыы. [б] дорҕоон хоһулаһаспатын билии. Тыллары, этиилэри сөпкө сөһүөхтээн ааҕыы. [б] дорҕоон буукубатын, 1-2 сүһүөхтээх тыллары суруйуу.

Паараласпыт бүтэй дорҕоон диэн өйдөбүлү киллэрии. [б] дорҕооннооох тыллары аахтарыы, суруйтарыы.[б] дорҕоону ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох диэн саҥаран көрөн араартарыы.

Фишкалар, [б] дорҕоон буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак , тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, “Букубаарга көмө матырыйаал“

тэтэрээт, ИКТ

Бодоруһа үөрэнэбит: мин истэбин, миигин истэллэр.

26.10

40

И, э,иэ с34

Ини-биилэр. С35

1

Буукуба дор5оон бэлиэтэ буоларын ейдуур, дор5ооннору буукубанан бэлиэтиир. Тылы санаран, истэн бу буукубалар миэстэлэрин быЬарар. Илин, кэлин аЬа5ас дор5ооннор туЬунан билиилэригэр оло5уран, дифтоннары таЬаарыы, суруйуу. Тылга дифтону истэн уонна керен араарыы. Тыл схематыгар уерэппит буукубаларын суруйар. Тыл ортотугар суЬуех бутэй дор5оонтон са5аланарын ейдуур, тутуЬар. Дифтонг буукубаларын суруйуу.

Идин, кэлин аЬа5ас дор5ооннору санардан керен дифтоннары таЬаартарыы. Тылы суЬуеххэ сепке арааралларын ситиЬии. Дифтоннаах тыллары тэннээн кердеруу. АЬа5ас дор5оон буукубаларын суруйуу алгоритмын тутЬуннарыы. Буукубалар элеменнэрин таба суруйууларын хонтуруоллааЬын.

АЬа5ас, бутэй дор5ооннор уонна дифтонг фишкалара, дифтоннар буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун кердерерматырыйаал, предметнэй хартыыналар, тэтэрээт, ИКТ.


27.10

41-42

[т] дорҕоон буукубата. С36

Эбэм таабырына. С37

2

[т] дорҕоону саҥаран уонна истэн тэҥнээн көрүү. [т],[тт] дорҕооннору аһаҕас дорҕооннору кытта холбоон сүһүөхтэри ааҕыы. [т] хоһулаһар диэн билэр. 2-3 дорҕоонноох тыллар аһаҕас дорҕооннорун бэлиэтээн, сүһүөххэ арааран ааҕар. Этиини сөпкө ааҕар. Туочуканы көрөн куолаһын намтатар. Сурукка тылы көһөрүү быраабылатын билэр. Анал аат туһунан билиилэрин кэҥэтэр. Олорор сирдэригэр баар анал ааттары дьонноруттан ыйыталаһан билэр. [т] дорҕоон буукубатын суруйар.

Тыл буукубанан суруллуутун уонна дорҕоонунан бэриллиитин тэҥнэтэн көрдөрүү. Билбэт тылларын суолтатын быһаарыы. Этии интонациятын тутуһарга үөрэтии. Сурукка тылы көһөрүү быраабылатын быһаарыы.

Фишкалар, [т],[тт] дорҕооннор буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак , тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“

тэтэрээт, ИКТ

Кырдьаҕастан сүбэтин, эдэртэн эйэтин ыл.

6/11

7.11

43

Ү, ɵ, үɵ с38

Yɵрүү. С39

1

Буукуба дор5оон бэлиэтэ буоларын ейдуур, дор5ооннору буукубанан бэлиэтиир. Тылы санаран, истэн бу буукубалар миэстэлэрин быЬарар. Илин, кэлин аЬа5ас дор5ооннор туЬунан билиилэригэр оло5уран, дифтоннары таЬаарыы, суруйуу. Тылга дифтону истэн уонна керен араарыы. Тыл схематыгар уерэппит буукубаларын суруйар. Тыл ортотугар суЬуех бутэй дор5оонтон са5аланарын ейдуур, тутуЬар. Дифтонг буукубаларын суруйуу.

Илин, кэлин аЬа5ас дор5ооннору санардан керен дифтоннары таЬаартарыы. Тылы суЬуеххэ сепке арааралларын ситиЬии. Дифтоннаах тыллары тэннээн кердеруу. АЬа5ас дор5оон буукубаларын суруйуу алгоритмын тутЬуннарыы. Буукубалар элеменнэрин таба суруйууларын хонтуруоллааЬын.

АЬа5ас, бутэй дор5ооннор уонна дифтонг фишкалара, дифтоннар буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун кердерерматырыйаал, предметнэй хартыыналар, тэтэрээт, ИКТ.


8.11

44-45

[к] дорҕооннор буукубалара. С40-41

2

[к] дорҕоону саҥаран уонна истэн тэҥнээн көрүү. 2-3 дорҕоонноох тыллар аһаҕас дорҕооннорун бэлиэтээн, сүһүөххэ арааран ааҕар.Этиини сөпкө ааҕар. Тиэкиһи соппутуойу, туочуканы тутуһан ааҕар.[к] хоһулаһар диэн билэр. Учуутал ааҕарын өйдөөн истэр уонна ыйытыыларга хоруйдуур. Сахалыы ааттары билэр. Иккилии сүһүөхтээх тыллары таба суруйуу.

[к] дорҕоон ньиргиэрдээ5ин, ньиргиэрэ суо5ун моонньуларын туттан араарар ньыманы үөрэтии. Хоһуласпыт бүтэй дорҕоонноох тыллары сөпкө сүһүөххэ араартаран ааҕалларын, суруйалларын ситиһии. Күүһүрдүү этиигэ интонацияны тутуһуннарыы.

Фишкалар, [к], [кк] дорҕооннор буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, , тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Сахам сирин улуустара

9.11

10.11

46-47

[х] дорҕооннор буукубалара. С 42-43

2

[х] дорҕоону саҥаран уонна истэн тэҥнээн көрүү. 2-3 дорҕоонноох тыллар аһаҕас дорҕооннорун бэлиэтээн, сүһүөххэ арааран ааҕар. [х] дорҕоону аһаҕас дорҕооннору кытта холбоон сүһүөхтэри ааҕыы. Бу дорҕоону ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох диэн араарар. [х] дорҕоон хоһулаһарын билэр. Этиини уста үөрэнэр.

[х] дорҕоону аһаҕас дорҕооннору кытта холбуу тутан сүһүөҕү

чуолкайдык аахтарыы. Тиэкис ис хоһоонун ырытыыга үлэлээһин. Оҕо бэйэтин санаатын этэрин көҕүлээһин. [х] дорҕоонунан бүтэр тылларга -ха диэн сыһыарыыны эптэххэ хоһулаһыы үөскүүрүн көрдөрүү, аахтарыы. Этиини суруйарга тыллары сүһүөҕүнэн суруйалларын ситиһии.

Фишкалар, [х],[хх] дорҕооннор буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, , тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Кыыллар тустарынан кинигэтэ көрүөххэ, кыыллар ааттарын ааҕыахха.

11.11

13.11

48-49

[д] дорҕооннор буукубалара. Хоһулаһар уонна хоһуласпат бүтэй дорҕооннор. С44-45

2

[д] дор5оону санарар уонна истэр. Фишканы керен септеех дор5оону туруорар, аа5ар. [д] хоЬуласпат диэн билэр. 2-3 дор5оонноох тыллар аЬа5ас дор5ооннорун бэлиэтээн, суЬуеххэ арааран аа5ар. Этиини сепке аа5ар. Туочуканы керен куолаЬын намтатар. Сурукка тылы кеЬеруу быраабылатын билэр. Анал аат туЬунан билиилэрин кэнэтэр. Олорор сирдэригэр баар анал ааттары дьонноруттан ыйыталаЬан билэр. [д] дор5оон буукубатын суруйар.

Тыл буукубанан суруллуутун уонна дорҕоонунан бэриллиитин тэҥнэтэн көрдөрүү. Билбэт тылларын суолтатын быһаарыы. Этии интонациятын тутуһарга үөрэтии. Сурукка тылы көһөрүү быраабылатын быһаарыы.

Фишкалар, дор5ооннор буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун кердерер матырыйаал, тыл моделлара, манитнай буукубалар, бутэй дор5ооннору наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, тэтэрээт, ИКТ.


15.11

16.11

50-51

[й] дорҕоон буукубата. С46-47

2

[й] дорҕоон буукубатын билсэр. [й] дорҕоон ньиргиэрдээх, паараласпат дорҕоон буоларын саҥаран, истэн арыйар. [й] дорҕоонноох тыллары ааҕан баран, кини тыл иннигэр турбатын бэлиэтиир. Саппыйа диэн тыл улахан буукубаттан суруллубутуттан сиэттэрэн анал аат буоларын сабаҕалыыр. Тиэкиһи таба сүһүөхтээн ааҕар. Моделы көрөн тыл ситимин оҥорор. Этиини көрөн уста үөрэнэр.

[й] дорҕоон буукубатын биллэрии. [й] дорҕоон ньиргиэрдээҕин быһаартарыы. Сүһүөҕү аһаҕас дорҕоонунан бэрэбиэркэлиир ньыманы тутуннарыы. Тиэкистэн анал ааттары булларыы, дакаастатыы. Атын киһи ааҕарын болҕойон истэр буолууга үөрэтии. Тылы суруйууга сүһүөҕүнэн саҥаран суруйтарыы.

Фишкалар, [й] дорҕоон буукубатын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Бодоруһа үөрэнэбит: эйэҕэс майгылаах буолуохха.

17.11

20.11

52-53

[г] дорҕооннор буукубалара. Хоһулаһар уонна хоһуласпат бүтэй дорҕооннор с 48-49

2

[г] дор5оону санарар уонна истэр. 2-3 дор5оонноох тыллар аЬа5ас дор5ооннорун бэлиэтээн, суЬуеххэ арааран аа5ар. Этиини сепке аа5ар. ТиэкиЬи сопутуойу, туочуканы тутуЬан аа5ар. „г“ хоЬуласпат диэн билэр. Учуутал аа5арын ейдеен истэр уонна ыйытыыларга хорйдуур. Сахалыы ааттары билэр. Иккилии суЬуехтээх тыллары таба суруйуу.

[г] дор5оон ньиргиэрдээ5ин моонньуларын туттан араарар ньыманы уерэтии. Билбэт тылларын суолтатын быһаарыы. Этии интонациятын тутуһарга үөрэтии. Сурукка тылы көһөрүү быраабылатын быһаарыы.

Фишкалар, дор5ооннор буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун кердерер матырыйаал, тыл моделлара, манитнай буукубалар, бутэй дор5ооннору наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, тэтэрээт, ИКТ.

Амма минньигэс дьэдьэнэ.

21.11

22.11

54

[п] дорҕоон буукубата. С50-51

1

[п], [пп] дор5ооннор буукубаларын билэр. хоЬулаЬар уонна хоЬуласпат бутэй дор5ооннору араарар. Ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох дор5ооннору араарар ньыманы туттар. Тыл хас суЬуехтэн турарын дакаастыыр. Тыллары сепке суЬуехтээн аа5ар. Уерэппит буукубаларын тылга холбоон суруйар.

[п], [пп] дор5ооннор буукубаларын тэннээн хоЬуласпытын, ньиргиэрдээ5ин араартарыы. Буукубалары суруйуу уонна холбооЬун алгоритмын быЬаарыы. ХоЬуласпыт бутэй дор5оонноох тыллары сепке суЬуеххэ арааран аа5алларын ситиЬии. О5о бэйэтин улэтин сыаналанарыгар уерэтии.

Фишкалар, тыл моделлара, манитнай буукубалар, бутэй дор5ооннору наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, тэтэрээт, ИКТ.

Бодоруһа үөрэнэбит: мин истэбин, миигин истэллэр.

23.11

55

[5] дорҕоон буукубата. С52-53

1

[5] дорҕоону саҥаран уонна истэн тэҥнээн көрүү. 2-3 дорҕоонноох тыллар аһаҕас дорҕооннорун бэлиэтээн, сүһүөххэ арааран ааҕар. [5] дорҕоону аһаҕас дорҕооннору кытта холбоон сүһүөхтэри ааҕыы. Бу дорҕооннору ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох диэн араарар. [5] буукуба тыл ортотугар эрэ турарын билэр. Этиини уста үөрэнэр.

[5] дорҕоону аһаҕас дорҕооннору кытта холбуу тутан сүһүөҕү

чуолкайдык аахтарыы. Тиэкис ис хоһоонун ырытыыга үлэлээһин. Оҕо бэйэтин санаатын этэрин көҕүлээһин. Этиини суруйарга тыллары сүһүөҕүнэн суруйалларын ситиһии.

Фишкалар, [5] дорҕоон буукубатын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, , тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Улуустар ааттара.

24.11

56-57

[ч] дорҕоон буукубата. Хоһулаһар уонна хоһуласпат бүтэй дорҕоон.с54-55

2

[ч], [чч] дор5ооннор буукубаларын билэр. ХоЬулаЬар уонна хоЬуласпат бутэй дор5ооннору араарар. Ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох дор5ооннору араарар ньыманы туттар. Тыл хас суЬуехтэн турарын дакаастыыр. Тыллары сепке суЬуехтээн аа5ар. Уерэппит буукубаларын тылга холбоон суруйар.

[ч], [чч] дор5ооннор буукубаларын тэннээн хоЬуласпытын, ньиргиэрдээ5ин араартарыы. Буукубалары суруйуу уонна холбооЬун алгоритмын быЬаарыы. ХоЬуласпыт бутэй дор5оонноох тыллары сепке суЬуеххэ арааран аа5алларын ситиЬии. О5о бэйэтин улэтин сыаналанарыгар уерэтии.

Фишкалар, тыл моделлара, манитнай буукубалар, бутэй дор5ооннору наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, тэтэрээт, ИКТ.

Уһун тымныы кыһыннаах Сахам сирэ.

27.11

28.11

58-59

[һ] дорҕоон буукубата. Хоһулаһар уонна хоһуласпат бүтэй дорҕоон. С56-57

2

[һ] дорҕоон ньиргиэрдээх, паарата суох, хоһуласпат бүтэй дорҕоон буоларын истэн. Кэтээн арыйар. Тыллары ааҕан [һ] дорҕоон тыл ортотугар эрэ турарын быһаарар. Үөрэппит моделларын көрөн тыл ситимин оҥорор. Элбэх сүһүөхтээх тыллары аһаҕас дорҕоонун булан, бэлиэтээн ааҕар ньыманы туттар. [һ] дорҕоонноох тыллары устар.

[һ] дорҕоон ньиогиэрдээх, паарата суох, хоһуласпат бүтэй дорҕоон буоларын арыйарыгар көмөлөһүү. Уратытыгар болҕомтону туһаайыы. Тылы таба сүһүөхтээн ааҕыыларын ситиһии. Тыллары сүһүөххэ араарар ньыманы туттан уһултарыы.

Фишкалар, [һ] дорҕоон буукубатын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ


Сахалар булчуттар.

29.11

30.11

60

[дь] дорҕоон буукубата. Хоһулаһар уонна хоһуласпат бүтэй дорҕоон.

С 58-59








1























1

[дь] дор5оон буукубатын билэр. ХоЬулаЬар уонна хоЬуласпат бутэй дор5ооннору араарар. Ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох дор5ооннору араарар ньыманы туттар. Тыллары аа5ан [дь] дор5оон тыл кэннигэр турбат диэн тумуккэ кэлэр. Тыл хас суЬуехтэн турарын дакаастыыр. Тыллары сепке суЬуехтээн аа5ар. Уерэппит буукубаларын тылга холбоон суруйар.


[ҥ] дор5оон ньиргиэрдээх, хоЬулаЬар, паарата суох бутэй дор5оон буоларын быЬаарар. [ҥ] дор5оону [нь] дор5оону кытта тэннээн кинилэр уратыларыгар бол5омтотун уурар. [ҥ] дор5оон тыл ортотугар уонна кэннигэр турарын билэр. [ҥ] дор5оону сепке санарарга уерэнэр. Саха тылын бутэй дор5ооннорун наардыыр таблицанан бутэй дор5ооннор тустарынан билиитин чинэтэр. Сурукка [ҥ] дор5оон буукубатын тылга холбоон суруйар.

[дь] дор5оон буукубатын тэннээн хоЬуласпытын, ньиргиэрдээ5ин араартарыы. Буукубалары суруйуу уонна холбооЬун алгоритмын быЬаарыы. ХоЬуласпыт бутэй дор5оонноох тыллары сепке суЬуеххэ арааран аа5алларын ситиЬии. О5о бэйэтин улэтин сыаналанарыгар уерэтии.


[ҥ] дор5оон ньиргиэрдээх, хоЬулаьар, паарата суох буоларын быЬаартарыы. [ҥ] дор5оону [нь] дор5оону кытта тэннээн кинилэр уратыларын арыйтарыы. Этиини тылларга арааран, таба суЬуехтээн суруйарга эрчийии. Тылга [ҥ] дор5оон буукубата тыл ортотугар уонна кэннигэр турар тылларын суЬуехтээн, чуолкайдык санардан суруйтарыы. [ҥ] дор5оон хоЬулаЬыытыгар бол5омтону туЬаайыы.

Фишкалар, тыл моделлара, манитнай буукубалар, бутэй дор5ооннору наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, тэтэрээт, ИКТ.

Фишкалар, [ҥ] дорҕоон буукубатын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, тэтэрээт, ИКТ

Күн тахсыытын кэрэтин кэрэхсиэҕиҥ.

1.12

61

[ҥ] дорҕоон буукубата. Хоһулаһар уонна хоһуласпат бүтэй дорҕоон. С60-61 Тылынан диктант.


4.12

62-63

[нь] дорҕоон буукубата. С62-63

2

[нь] дорҕоон буукубатын билсэр. [нь] дорҕоон ньиргиэрдээх, паараласпат дорҕоон буоларын саҥаран, истэн арыйар. Тылга [нь] дорҕоон тыл иннигэр уонна ортотугар турарын бэлиэтиир. Тыллары ааҕан, суруллууларын көрөн, [нь] дорҕоон тыл иннигэр соҕотох, тыл ортотугар хоһулаһарын өйдүүр. Хоһуласпыт [нь] дорҕоону буукубанан бэлиэтии үөрэнэр. Атын хоһуласпыт бүтэй дорҕооннор суруллууларыттан уратылааҕын арыйар. [нь] дорҕоонноох тыллары ааҕыы уонна суруйуу.

[нь] дорҕоон буукубатын билиһиннэрии. Уратытыгар болҕомтону туһаайыы. Тылы таба сүһүөхтээн ааҕыыларын ситиһии. Тиэкиһи этиинэн аахтарыы. Кыһыҥҥы ыйдар ааттарын кытта билиһиннэрии. Буукубалары сөпкө холбооһуну көрдөрөн тыллары суруйтарыы.

Фишкалар, [нь] дорҕоон буукубатын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Ааҕар олус үчүгэй

5.12

6.12

64

Буукубаны дорҕоон арааһынан наардааһын. Саха алпаабыта. С64-65

1

Таблицанан сирдэтэн дорҕоон арааһын наардыыр. Аһаҕас дорҕоон үс арааһын, пааралаһар 6, паарата суох 7, хоһулаһар 11, хоһуласпат 8 бүтэй дорҕоон баарын, 4 киирии аһаҕас уонна 7 бүтэй дорҕоон, 2 дорҕоону биэрбэт буукубалар баалларын чуолкайдыыр. Ханнык буукубанан бэлиэтэнэллэрин чиҥэтэр.Саха алпаабытын билсэр. Хас биирдии буукуба туспа ааттааҕын, алпаабыкка чопчу миэстэлээҕин билэр. Алпаабыты өйгө үөрэтэр. Сэһэргэһэ үөрэнэр. Аахпытын бэйэтин тылынан кэпсиир, тугу ыарырҕаппытын ырытар, түмүк оҥостор. Учуутал этэр буукубатын улаханын уонна кыратын суруйар.

Оҕолор билиилэрин, сатабылларын кэтээн көрүү, бэрэбиэркэлээһин, туохха ыарырҕаталларын быһаарыы, инники үлэни торумнааһын.

Суруйуу, ааҕыы, сэһэргэһии суолталарын оҕолорго тириэрдии.

Буукубаны дорҕоон арааһынан наардыыр таблицата, саха алпаабыта, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Сэһэргэһэ үөрэнэбит.

7.12

65

Ситиьиибин бэрэбиэркэлэнэбин. С 66

1





8.12

66-69

[я],[ю],[е],[ё] буукубалар. С74-77

4

Киирии [я], [ю], [е],[ё] буукубалары билсэр, суруйар. [я], [ю], [е],[ё] буукубалар бүтэй дорҕоону сымнаталларын уонна тыл иннигэр, аһаҕас дорҕоон кэнниттэн икки дорҕоону бэлиэтииллэрин билэр. Ла-ля, ну-ню, мэ-ме, со-сё сүһүөхтэри дорҕоонунан ырытан фишканан сөпкө бэлиэтиир. Сымнаҕас бүтэй дорҕоону уонна кини бэлиэтин билэр. Икки дорҕоон биир буукубанан суруллар түбэлтэлэрин графическай суруллуулары көрөн арыйар. Бу буукубалар нууччалыы суруллар тылга эрэ баалларын өйдүүр уонна сахалыы суруллар тыллары кытта тэҥниир. [я], [ю], [е],[ё] буукубалары суруйар. Кинилэри тылга холбоон суруйар.

[я], [ю], [е],[ё] буукубалар бүтэй дорҕоону сымнаталларын уонна тыл иннигэр, аһаҕас дорҕоон кэнниттэн икки дорҕоону бэлиэтииллэрин быһаарыы. Ла-ля, ну-ню, мэ-ме, со-сё сүһүөхтэри дорҕоонунан ырыттаран , тэҥнэтэн фишканан суруйтарыы. Сымнаҕас бүтэй дорҕоону саҥардан арыйтарыы уонна кини бэлиэтин киллэрии. Икки дорҕоон биир буукубанан бэлиэтэнэрин графическай суруллуулары киллэрэн арыйтарыы. Нууччалыы суруллар тыллары суруйтарыы.

Фишкалар, сымнаҕас бүтэй дорҕоону бэлиэтиир фишка, [я],[ю],[е],[ё] буукубалар бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, тыллаах балаһалар, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Дьиэ кэргэн үтүө үгэстэрэ.

11.12

12.12

13.12

14.12

70

[з] дорҕоон уонна буукуба. С82

1

[з] буукубаны билсэр уонна суруйар. [з] буукубаны дорбуукубаны дороон схематыгар бэлиэтээһин. [з] дорҕоон ньиргиэрдээх киирии дорҕоон буоларын билэр. Аһаҕас дорҕооннору кытта холбоон ааҕар. [з] дорҕоон кытаанахтык уонна сымнаҕастык этиллэрин сөпкө ааҕар. Охсуулаах сүһүөҕү билэр. Тылы, этиини, тиэкиһи ааҕар. [з] дорҕоон улахан уонна кыра буукубатын тэҥнээн көрөр, суруйар.

Киирии ньиргиэрдээх [з] дорҕоон буукубатын билиһиннэрии. [з] дорҕоон кытаанахтык уонна сымнаҕастык этиллэрин сөпкө саҥаран ааҕалларын ситиһии. Киирии тыллары суолталарын быһаарыы. Охсууну сөпкө туруоран ааҕалларын кэтээн көрөр, көннөттөрөр. Текиһи абзаһынан аахтарыы. Буукубалары, тыллары суруйуу алгоритмын быһаарыы уонна тутуһуннарыы.

Фишкалар, [з] дорҕоон буукубатын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Иллэҥ кэммин туһалаахтык атаарабын

15.12

71-72

Паараласпыт [в],[ф] дорҕооннор буукубалара. С78

2

[в],[ф] дорҕооннору саҥаран, истэн тэҥнээн көрөр уонна уратыларын бэлиэтиир, араара үөрэнэр. Үөрэппит ньыматын туһанан [в] ньиргиэрдээх,[ф] ньиргиэрэ суох диэн быһаарар. Бу дорҕооннор ханнык аһаҕас дорҕооннор иннилэригэр туралларыттан көрөн сөпкө кытаанахтык уонна сымнаҕастык саҥаран ааҕар. Дорҕоон схематын көрөн буукубанан бэлиэтиир. [в], [ф] дорҕооннор улахан уонна кыра буукубаларын тэҥнээн көрөр, суруйар. Киирии тыллары сөпкө суруйар.

Паараласпыт [в],[ф] дорҕооннору билиһиннэрии. [в] ньиргиэрдээх, [ф] ньиргиэрэ суох диэн үөрэппит ньымаларын туттан араартарыы. [в],[ф] дорҕооннор ханнык аһаҕас дорҕооннор иннилэригэр туралларыгар болҕомтолорун туһаайыы уонна онтон сиэттэрэн сөпкө аахтарыы. Фишканан үлэни тэрийии. Киирии тыллары аһаҕас дор ҕооннорун булан сүһүөххэ араартаран аахтарыы. Тиэкиһи учуутал ааҕыытын тэҥҥэ сирдэтэн иһиилэрин ситиһии.

Атын киһи ааҕыытын болҕойон, тулуйан истэллэригэр үөрэтии. Оҕолор тиэкис ис хоһоонун өйдүүллэрин ыйытыы көмөтүнэн быһаарыы. Оҕо бэйэтин тылынан тиэкис ис хоһоонун кэпсиирин сэҥээрии. [в],[ф] дорҕооннор улахан уонна кыра буукубаларын киллэрии, тылга ситимнээн суруйтарыы.

Фишкалар, [в],[ф] дорҕооннор буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Айылҕа дьиктитэ.

18.12

19.12

73-74

Паараласпыт [ж],[ш] дорҕооннор буукубалара. С79

2

[ж],[ш] дорҕооннору саҥаран, истэн тэҥнээн көрөр уонна уратыларын бэлиэтиир, араара үөрэнэр. Үөрэппит ньыматын туһанан [ж] ньиргиэрдээх,[ш] ньиргиэрэ суох диэн быһаарар. Аһаҕас дорҕооннору кытта холбоон сүһүөҕү ааҕар. Бу дорҕооннор куруутун кытаанахтар эбит диэн арыйар. [ж],[ш] дорҕооннору чуолкайдык саҥарар. Дорҕоон схематын көрөн буукубанан бэлиэтиир. [в], [ф] дорҕооннор улахан уонна кыра буукубаларын тэҥнээн көрөр, суруйар. Киирии тыллары сөпкө суруйар.

Паараласпыт [ж],[ш] дорҕооннору билиһиннэрии. [ж] ньиргиэрдээх, [ш] ньиргиэрэ суох диэн үөрэппит ньымаларын туттан араартарыы. [ж],[ш] дорҕооннор хаһан да сымнаҕастык этиллибэттэрин бэлиэтиир. [ж],[ш] дорҕооннору чуолкайдык саҥардыы. Фишканан үлэни тэрийии. Киирии тыллары аһаҕас дорҕооннорун булан сүһүөххэ араартаран аахтарыы. Тиэкиһи учуутал ааҕыытын тэҥҥэ сирдэтэн иһиилэрин ситиһии.

Атын киһи ааҕыытын болҕойон, тулуйан истэллэригэр үөрэтии. Оҕолор тиэкис ис хоһоонун өйдүүллэрин ыйытыы көмөтүнэн быһаарыы. Оҕо бэйэтин тылынан тиэкис ис хоһоонун кэпсиирин сэҥээрии. [в],[ф] дорҕооннор улахан уонна кыра буукубаларын киллэрии, тылга ситимнээн суруйтарыы.

Фишкалар, [ж],[ш] дорҕооннор буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Уоттан сэрэхтээх буолуохха.

20.12

21.12

75

[ц] дорҕоон уонна буукуба. С81

1

[ц] дорҕоон киирии ньиргиэрэ суох бүтэй дорҕоон буоларын билсэр.Сүһүөхтэри ааҕан, [ц] дорҕоон кытаанах дорҕоон буолар диэн түимүккэ кэлэр. [ц] дорҕоону чуолкайдык саҥаран тыллары ааҕар. Тиэкиһи ааҕарыгар киирии тылларга охсууну тутуһар. [ц] дорҕоон улахан уонна кыра буукубатын тэҥнээн көрөр, суруйар. Киирии тыллары сөпкө суруйар..

Киирии ньиргиэрэ суох кытаанах [ц] дорҕоону билиһиннэрии. [ц] дорҕоону чуолкайдык саҥаран тыллары сөпкө ааҕалларын ситиһии. Тыл схематыгар буукубаны туруортарыы. [ц] дорҕоону [с] дорҕоону кытта тэҥнэтии, нууччалыы суруллар тылларга эрэ баарын өйдөтүү. Ааҕыы араас көрүҥүн туттуу. Этии саҕаланыытын уонна бүтүүтүн сөпкө интонациялаан, этиилэр икки ардыларыгар тохтобул оҥорон аахтарыы. Буукубалары, тыллары суруйуу алгоритмын быһаарыы уонна тутуһуннарыы

Фишкалар, [ц] дорҕоон буукубатын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Саха сиригэр циркэ баар.

22.12

76

[щ] дорҕоон уонна буукуба. С 80

1

[щ] дорҕоон киирии ньиргиэрэ суох бүтэй дорҕоон буоларын билсэр.Сүһүөхтэри ааҕан, [щ] дорҕоон сымнаҕас дорҕоон буолар диэн түимүккэ кэлэр. [щ] дорҕоону чуолкайдык саҥаран тыллары ааҕар. Тиэкиһи ааҕарыгар киирии тылларга охсууну тутуһар. Тиэкиһи ааҕан баран бэйэтин санаатын этэр. [щ] дорҕоон улахан уонна кыра буукубатын тэҥнээн көрөр, суруйар. Киирии тыллары сөпкө суруйар.

Киирии ньиргиэрэ суох сымнаҕас [щ] дорҕоону билиһиннэрии. [щ] дорҕоону чуолкайдык саҥаран тыллары сөпкө ааҕалларын ситиһии. Тыл схематыгар буукубаны туруортарыы. [щ] дорҕоону [ш] дорҕоону кытта тэҥнэтии, нууччалыы суруллар тылларга эрэ баарын өйдөтүү. Ааҕыы араас көрүҥүн туттуу. Этии саҕаланыытын уонна бүтүүтүн сөпкө интонациялаан, этиилэр икки ардыларыгар тохтобул оҥорон аахтарыы. Буукубалары, тыллары суруйуу алгоритмын быһаарыы уонна тутуһуннарыы

Фишкалар, [ш] дорҕоон буукубатын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Идэ барыта үчүгэй.

25.12

77

Ь,Ъ буукубалар. С 83

Тест.

1

Тыллары истэн сымнаҕас бүтэй дорҕооннору булар уонна сымнатар бэлиэ наада диэн түмүккэ кэлэр. Ь буукуба дорҕоон буолбатын, бүтэй дорҕоону сымнатарын өйдүүр. Дорҕоонунан ырытыыга фишкатын ахсаана буукубатын ааҕар аҕыйаҕын быһаарар.

Ъ буукубатын съезд, подъезд диэн тылларга көрөр. Ь,ъ буукубалаах тыллары сөпкө саҥаран ааҕар. Ь,ъ буукубалары суруйар. Бүтэй дорҕоон сымнаҕаһын уонна кытаанаҕын ь,ъ буукубаларынан бэлиэтиир.

Сымнатар бэлиэлээх тыллары саҥардан сымнаҕас бүтэй дорҕооннору булларыы уонна сымнатар бэлиэ туттулларын арыйтарыы. Тыллары дорҕоонунан ырыттарыы. Дорҕоон уонна буукуба ахсааннарын тэҥнэтэн көрдөрүү, быһаартарыы. Ъ буукубатын съезд, подъезд диэн тылларынан билиһиннэрии. Ь,Ъ буукубалаах тыллары сөпкө саҥардан аахтарыы. Ь,ъ буукубалары суруйтарыы. Тылга бүтэй дорҕоон сымнаҕаһын уонна кытаанаҕын ь,ъ буукубаларынан бэлиэтэттэрии. „Киирии дорҕоон буукубалара“ диэн тиэмэҕэ бэрэбиэркэлиир тест ыытыы (№5).

Фишкалар, [ь],[ъ] буукубаларын бэчээтинэйин уонна суруллуутун көрдөрөр матырыйаал, тыл моделлара, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, тыллаах балаһалар, бүтэй дорҕоону наардыыр таблица, предметнэй хартыыналар, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Бодоруһа үөрэнэбит.

26.12

78

Ситиьиибин бэрэбиэркэлиибин с.84

1

Таблицанан сирдэтэн дорҕоон арааһын наардыыр. Аһаҕас дорҕоон үс арааһын, пааралаһар 6, паарата суох 7, хоһулаһар 11, хоһуласпат 8 бүтэй дорҕоон баарын, 4 киирии аһаҕас уонна 7 бүтэй дорҕоон, 2 дорҕоону биэрбэт буукубалар баалларын чуолкайдыыр. Ханнык буукубанан бэлиэтэнэллэрин чиҥэтэр.Саха алпаабытын билсэр. Хас биирдии буукуба туспа ааттааҕын, алпаабыкка чопчу миэстэлээҕин билэр. Алпаабыты өйгө үөрэтэр. Сэһэргэһэ үөрэнэр. Аахпытын бэйэтин тылынан кэпсиир, тугу ыарырҕаппытын ырытар, түмүк оҥостор. Учуутал этэр буукубатын улаханын уонна кыратын суруйар.

Буукубаары барар кэми түмүктээһин. Оҕолор билиилэрин, сатабылларын кэтээн көрүү, бэрэбиэркэлээһин, туохха ыарырҕаталларын быһаарыы, инники үлэни торумнааһын.

Суруйуу, ааҕыы, сэһэргэһии суолталарын оҕолорго тириэрдии.

Буукубаны дорҕоон арааһынан наардыыр таблицата, саха алпаабыта, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ

Сэһэргэһэ үөрэнэбит.

27.12


Букубаар

кэннинээҕи кэм


12






79

Светофор


1

Тылын өһүн салгыы сайыннарар, элбэх саҥа тыллары билэр, этиини таба оҥорор, этиилэри ситимнээн чопчу санаатын этэр, толкуйдуу үөрэнэр. Сэһэргэһиигэ бэйэ бэйэҕэ убаастабыллаахтык сыһыаннаһар, болҕойон тулуйан истэр, ыйытыы биэрэр, этиллибити чопчулуур. Аһаҕас уонна бүтэй дорҕооннору араарар; буукубанан бэлиэтиир; тыллары, тыллар ситимнэрин уонна этиилэри суруйарыгар үөрэппит орфограммалары тутуһар; алҕаһа суох суруйар үөрүйэхтэрин сайыннарар. Түргэнник сүһүөхтээн уонна бүтүн тылларынан ааҕар. Улахан тиэкистэри уонна хоһооннору бэйэлэрэ ааҕа, аахпыттарын ис хоһоонунан ыйытыыларга эппиэттии, учуутал көмөтүнэн ситимнээн кэпсии үөрэнэр. Сүһүөхтээн ааҕыытын сыыйа бүтүн тылынан ааҕыыга көһөрөр. (20-25 тыл мүнүүтэҕэ)

Саҥарар саҥаҕа тыл культуратын тутуһуннарыы, бэйэ бэйэни кытта кэпсэтии үтүө сыһыанаах буолуутугар үөрэтии. Сурукка үөрэтиини уруок аайы 13-17 мүнүүтэ устата ыытыы. Үөрэппит орфограммалары хатылатыы, сурукка тутуһуннарыы. Диктант араас көрүҥүн киллэрии. Сөпкө кичэйэн

табатык ааҕалларын ситиһии. Ааҕыы араас көрүҥнэрин туттан, ааҕыыга интэриэһи үөскэтии. Тыл саппааһын байытыы. Этиини табатык оҥорорго, этиилэри ситимнээн чопчу санааны этэргэ, толкуйдатарга үөрэтии. Айымньы ис хоһоонун өйдөтүүгэ үлэ араас көрүҥүн тэрийии.

Фишкалар, магнитнай буукубалар, буукубалаах абак, тыллаах балаһалар, Буукубаны дорҕоон арааһынан наардыыр таблицата, саха алпаабыта, М.С.Аввакумов „Сурук-бичик“ кинигэтэ,“Букубаарга көмө матырыйаал“ тэтэрээт, ИКТ












Ыйытыыны сѳпкѳ биэрэбит, санаабытын үллэстэбит, истибиппитин уонна аахпыппытын сиһилии кэпсииргэ эрчиллэбит.














28.12

80

Үрүҥ эһэ


1

12.01

81

Төрөөбүт дойдум айылҕата


1

15/01

82

Ытыыр хатыҥ


1

16.01

83

Күндү ийэ барахсан


1

17.01

84

Сүрэҕэ суох сүүс сүбэлээх

1

18.01

85

Дьикти түбэлтэ


1

19.01

86

Ыҥырыа уонна чөкчөҥө


1

22.01

87

Оһуокай.

Истэн суруйуу (№6)


1

23.01

88

Чоппуускалар


1

24.01

89

Барабыай оҕото


1

25.01

90

Билгэ.

Ааҕыыны бэрэбиэркэлээ-һин

1

26.01

Бэрэбиэркэлиир улэ

Графическай диктант ( 09.10)

Тыллары дор5оон схематынан суруйуң

Чуораан, оонньуу, мутукча, хапкаан, аһыңа, килиэп, тоңсо5ой, балык, хоһоон, кырыа.







Тылынан диктант (04.12)

Уңа, хаңас, аан, ааңңа, сон, соңңо, Бу тииң. Хатың турар.Сон саңа.



Диктант «Киирии дор5оон»

Коля летчик буолуо. Юра а5ата командир. Яна учуутал буолуо. Москва герой куорат. Элбэх завод баар.



Диктант «Туун» (26.01)

Туун буолбут. Ый тыгар. Сулустар умайаллар. Арай кутуйах утуйбат. Кыраьа хаар тустэ. Ыраас хаарга куобах суурдэ.




Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Начальные классы

Категория: Планирование

Целевая аудитория: 1 класс.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
Рабочая программа к учебнику М.Ф.Кронниковой «Букубаар. 1 кылаас»

Автор: Кожурова Орлеяна Михайловна

Дата: 31.10.2017

Номер свидетельства: 435593


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

Распродажа видеоуроков!
ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства