?арма??а т?скен ша?ала туралы ертегі

Саба?ты? та?ырыбы: ?арма??а т?скен ша?ала. Марат То?ашбаев.

Саба?ты? ма?саты:

1.М?тінді о?ып, мазм?нын мен идеясын ашу?а к?мек беру.

2.?з бетімен талдау?а, зерттеуге, шы?армашылы? ж?мыс?а м?мкіндік жасау.

3.О?ушыларды? таби?атты, ?орша?ан ?лемді, оны? ?семдігін с?з ар?ылы, к?ркем ?дебиеттегі адам сезімдері ар?ылы т?сінуге жа?дай ту?ызу.

Саба?ты? типі: жа?а білім беру.

Саба?ты? т?рі: аралас саба?.

Саба?ты? ?йымдастыру формасы: жекелей, ж?пты? ж?не топты? ж?мыс.

Саба?ты? к?рнекілігі: М. То?ашбаев портреті, ша?ала суреті, слайд, ?има ?а?аздар.

Саба?ты? ?діс-т?сілдері: СТО стратегиялары, с?ра?-жауп, т?сінік айту.

Саба?ты? барысы:

І. ?йымдастыру кезе?і.

Психологилы? дайынды?

Шырылдады ?о?ырау,

Біз саба?ты бастаймыз

Партамыз?а отырып,

Табыс тілеп к?збенен,

Жа?а білім алу?а,

Ал?а ?адам басамыз.

О?ушыларды топтар?а б?лу. Топ басшысын сайлап алу.

ІІ. ?й ж?мысын тексеру.

-Балалар, ?ткен саба?та біз?андай та?ырыппен танысты??

-Авторы кім? Ол кісі туралы не білеміз?

?р топтан екі о?ушыдан шы?ып, мысалды жат?а о?ып береді. ?осымша с?ра?тар?а жауап береді.

-Ал ?ле?ді жал?астырып келген немесе ??гіме т?рінде жаз?ан о?ушы бар ма?

О?ушылар жазып келген ?ле?дерін о?ып береді.

«Те?із жануарлары» туралы дайындап келген о?ушыны? ша?ын презентациясын к?рейік.

ІІІ. ?ткен саба?ты бекіту. Топты? ж?мыс

1-топ: Балы??а мінездеме береді.

2-топ: Балы? ?андай іс-?рекет жасады? Мысал желісі бойынша табу.

3-топ: Балы? неге ?шырады?

4-топ: Негізгі ойды табу. ?мірмен байланыстыру.

-Балалар, осы мысал?а ?андай ма?ал-м?телдер айту?а болады?

О?ушылар ма?ал-м?телдер айтады.

О?ушыларды? ж?мыстарын ?орытындылау.

- Я?ни, адам барына риза болып, ш?кіршілік ету керек, солай ?ой?! ?р адамда сонымен ?атаржанашырлы?деген ?асиет болу керек. Осы с?збен, балалар, ?андай ойлар туады?

Ассоциация: «Жанашырлы?» деген с?зге ойлары?да ?андай ассоциациялар туындайды?

І?. Жа?а саба?

?нтаспадан ша?ала ??старыны? ?нін ты?дату.

-Б?л ?андай ??сты? дыбысы?

Сергіту с?ті.

Бейнетаспада?ы би ?имылдарын орындау.

Ша?ала Сол?стік айма?тарда ке? тарал?ан. Керемет ?шады,жа?сы ж?зеді ж?не жерде ж?гіреді. Ша?ала ?ар?ылдап дауыстайды. ?ясын жерден биік салады. Ша?ала балы?пен, кемірушілермен, ж?ндіктермен ?оректенеді.

Адамдарды? ??старыны? балапандарын ж?мырт?аларын ?рлайды. К?зде аяз т?сіп, м?з ?ат?ан?а дейін ж?реді, сосын м?з ?атпайтын к?лдерге ?шып кетеді. Наурызды? бас кезінде солт?стік жа?тар?а ?шып келеді.

-Балалар, б?гін біз Марат То?ашбаевты? «?арма??а т?скен ша?ала» ??гімесімен танысамыз.

Марат То?ашбаев «Президент ж?не Халы?» газетiнi? бас редакторы, жазушы-журналист, «Алтын Ж?лдыз» сыйлы?ыны? иегері, ?аза?стан педагогикалы? ?ылымдар академиясыны? академигі.

Ма?ынаны тану. «ДЖИКСО» стратегиясы.

Бастап?ы «жан?я» тобын «ж?мысшы» тобына т?ртке санау ар?ылы б?лу.

М?тін т?рт б?лімге б?лініп, А4 ?а?азына дайындал?ан 1,2,3,4 б?лімдер балалар?а таратылады. 1-топ 1-б?лімді, 2-топ 2-б?лімді, 3-топ 3-б?лімді, 4-топ 4-б?лімді о?ып талдайды. Топтан бір о?ушы ?ор?айды.

-Балалар, м?тінде ?андай т?сініксіз с?здер кездесті?

С?здік ж?мысы

Теплоход – кеме.
Полуба – кемені? екінші, ?шінші ?абаты.
Каюта – кемені? б?лмесі.
З?кірге – ?арма?ты? инесі ?ш тарма?ты.

?яласы – бір топта?ы ша?ала.
Топшасы – ??сты? ая?ы.
Шаба? – балы?ты? баласы.
Шыжымдап тарту - аз-аздап, біртіндеп тартты.

Бейк?н? – к?н?сіз

Топпен ж?мыс.

1 топ: «5 жолды ?ле? стратегиясы» бойынша ша?ала с?зіне ?ле?

??растыру.

2 топ: РАФТ стратегиясы. ?ркенге хат жазу.

3 топ: ??гіме бойынша сурет салу. Ма?ал-м?телдер жазу.

4 топ: С?ра?тар?а жауап беру.

?ркен ?андай бала?

Ша?аланы асырама? бол?ан бала неге оны босатып жіберді?

??гімеде осыны? себебін білдіретін с?йлем бар ма?

Жазушы баланы? ша?аланы босатып жіберу ар?ылы ?андай ой

айтпа? болды?

?р топ ?з ж?мыстарын орта?а салады. ??гіме идеясы ашылады.

Саба?ты ?орыту.

-Балалар, сендер жаз?ан ??гіме мен саба?та ?ткен м?тінні? ??састы?ы бар ма?

О?ушыларды? ой-пікірлерін ты?дау.

Жанды, жансыз таби?ат пен адам, оны? сезімдері ??гімеде ?алай к?рінгенін ?зінділерден табу ар?ылы талдау кейіпкер бейнесін, мінез- ??л?ын аша т?спек.

-Адам таби?атта?ы тіршілік иелеріне жанашырлы? к?з?араспен ?арау?а тиіс.

?йге: м?тінді мазм?ндау, ша?ала туралы ?ызы?ты ?осымша м?лімет табу.

Ба?алау.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«?арма??а т?скен ша?ала туралы ертегі»

Сыныбы: 4

Өтілу күні:

Мақсаты:

Білімділік: М.Дулатов туралы жан-жақты мағлұмат беру, өлеңнің мазмұнын ашу, түсініп, мәнерлеп оқуға үйрету.

Дамытушылық: Өлең оқу дағдысын жетілдіру, ұйқас бойынша талдау қабілетін, белсенділігін арттыру. Сөздік қорының молаюына ықпал жасау.

Тәрбиелік: Халқымыздың тұрмыс-тіршілігі мен салт-дәстүрін оқушы санасына сіңіре отырып, оны қастерлей білуге тәрбиелеу.

Күтілетін нәтиже:

Оқушы ақын өмірімен танысады, өлеңнің мазмұнын түсінеді. Сөздік қоры молаяды.
Пәнге деген қызығушылығы артады, шығармашылық қабілеті дамиды.
Халықтың салт-дәстүрін қастерлей білуді үйренеді.

Негізгі идеялар: Көктемгі құбылысты, наурыз айының ерекшелігін ажырата білу.

Көрнекілігі: М.Дулатовтың портреті, дерекнамалық сызба кесте, өлеңнің мағынасына сай плакат

Әдіс-тәсілдері: ой шақыру, топтастыру, түсіндіру, сахналау

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу

Жауабы табылған әр сұрақ пен орындалған әр тапсырма өз орнына қойылуы тиіс.

Үй тапсырмасын тексеру

Шәкәрім Құдайбердіұлы «Жаз келер» өлеңі

1-тапсырма: Шәкәрім Құдайбердіұлы туралы білімдерін тексеру.(№1)

2-тапсырма: «Жаз келер» өлеңін жатқа айту.(№2,3,4,5)

Жаңа сабақ

3-тапсырма: (№6)

Қызығушылықты ояту

- Жаңа сабақты бастамас бұрын тақтадағы хронологиялық кестеге назар салайық, әрі бұл адамның кім екенін анықтайық.

1885ж.

дүниеге келді

1935 ж.

қайтыс болды.

1897-1902 ж.

Торғай қаласындағы уездік орыс-қазақ мектебінде оқыды.

1906 ж.

Петербургтен саяси күрескер ғана емес, шабытты ақын болып оралды.

1907 ж.

Петербургте шыққан «Серке» газетіне «Жастарға» деген өлеңі, бүркеншік атпен «Біздің мақсатымыз» деген мақала жариялайды.

1909ж.

«Оян, қазақ!» атты өлеңдер жинағы жарық көреді.

1913ж.

А.Байтұрсыновпен бірге «Қазақ» газетін шығарады.

1920ж.

Ташкентке келіп «Ақ жол» газетінде қызмет атқарады

1922 ж.

жазықсыз қамауда отырып шығады.

1922-1926 ж.

Орынбордағы ағарту институтында оқытушы болады.

1928ж.

бір топ қазақ зиялылырымен бірге қамауға алынады да, он жылға сотталады.

1935ж.

тұтқында қайтыс болады.

Дерекнама иесі - М.Дулатов

4-тапсырма: (№7)

Толықтырулар:

Тақтада топтап, дәптерге көшіріп алу.

қазақтың аса көрнекті ағартушысы қоғам қайраткері

ақын ж азушы

жалынды көсемсөз шебері

Туған жері — Сарықопа уезінің, Торғай облысының үшінші ауылы (қaзipгi Қостанай облысының Жанкелдин ауданына қарасты "Қызбел" ауылы). Әкесі — Дулат аймағына аты шыққан шебер кісі болған, ер тұрман жасап, етік, мәсі тіккен. Шешесі — Дәмеш ойын тойдың базары, әнші кісі болған. Әкесі балаларын жастайынан оқуға береді. Алғашқыда бала Міржақып ауыл молдасынан оқып, хат таниды. Молдадан екі жыл оқығаннан кейін, 1897 - 1902 жылдары, ауыл мектебінде орысша оқытатын Мұқан мұғалімнен дәріс алады. Бұл мектеп Міржақыптың білімін толықтырумен қатар, азамат ретінде қалыптасуына да аса зор ықпал жасайды.
5-тапсырма (№8)

«Өшпес өмір өнегелері» тарауынан М.Дулатовтың қандай шығармасымен таныстық?
Шешенің балаларын сүюі.

6-тапсырма (№9,10,11,12)

Диалог ретінде жазылған «Шешенің балаларын сүюі» өлеңін сахналандыру

7-тапсырма (№13)

Ой шақыру стратегиясы

Бағанадан бергі жапсырмалауымыздың нәтижесінде жыл мезгілдерінің бірін бейнеледік. Бұл қай жыл мезгілі?
Көктем.
Ал көктемнің алғашқы айы қалай аталады?
Наурыз.
Наурыз дегенде есімізге не түседі.
Наурыз айындағы мерекелер.Ұшып келе жатқан құстар, өрісте жайылып жүрген мал, жайқалып өсіп жатқан гүлдер.

Қосымша мәлімет

- Наурыз қандай мейрам?
- Наурыз мейрамы - ежелгі заманнан қалыптасқан жыл бастау мейрамы. Қазіргі күнтізбе бойынша (наурыздың 22) күн мен түннің теңесуі кезіне келеді. Көне парсы тілінде нава - жаңа рәзаңһ - күн, «жаңа күн» мағынасында, қазіргі парсы тілінде де сол мағынамен қалған (но - жаңа роуз - күн; мағынасы «жаңа күн»), яғни «жаңа жылды» (күн өсуін белгілеуі) білдіреді. 2010 жылдан бастап Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас ассамблеясы «Халықаралық Наурыз күні» қарарына сәйкес 21 наурыз - Халықаралық Наурыз күні болып қабылданды. Қазақстанда Наурыз мейрамы үш күн: 21 - 23 наурыз аралығында аталып өтіледі (2010 жылдан бастап). Жалпы, Наурыз парсы, кавказ және түрік халықтарының арасында көктем мейрамы және жаңа жылдың басталуы ретінде тойланады. Ол Иранда 21 наурызда, Орталық Азия елдерінде және Әзірбайжанда, мемлекеттік мереке ретінде Тәжікстанда және Қазақстанда - 22 наурызда, Өзбекстан мен Түркияда 21 наурыз күні аталып өтіледі.

Мағынаны тану

Кітаппен жұмыс

М.Дулатов туралы мәліметті оқып танысу.

«Наурыз» өлеңінмұғалімнің мәнерлеп оқып беруі, өлеңге талдау.

Оқушылардың кезектесіп оқуы.

Дәптермен жұмыс

Өлеңнің 2 шумағын көшіріп жазу, талдау жасау

Ойнаған анау бала,

Көкорай жалын дала.

Егіндік егін еккен,

Ұзамай болар жаңа.

1 шумақ, 4 тармақ, 2 бунақ, 7 буын, а,а,б,а ұйқасы

Қорытынды: «Наурызда» тақырыбында шағын мәтін құрау

Үйге тапсырма: М.Дулатов туралы дерек, өлеңді жаттау

Бағалау .

Қармаққа түскен шағала. Марат Тоқашбаев.

Әдебиеттік оқу 4 сынып

Сабақтың тақырыбы: Қармаққа түскен шағала. Марат Тоқашбаев.

Сабақтың мақсаты:

1.Мәтінді оқып, мазмұнын мен идеясын ашуға көмек беру.

2.Өз бетімен талдауға, зерттеуге, шығармашылық жұмысқа мүмкіндік жасау.

3.Оқушылардың табиғатты, қоршаған әлемді, оның әсемдігін сөз арқылы, көркем әдебиеттегі адам сезімдері арқылы түсінуге жағдай туғызу.

Сабақтың типі: жаңа білім беру.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.

Сабақтың ұйымдастыру формасы: жекелей, жұптық және топтық жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: М. Тоқашбаев портреті, шағала суреті , слайд, қима қағаздар.

Сабақтың әдіс-тәсілдері: СТО стратегиялары , сұрақ-жауп, түсінік айту.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Психологилық дайындық

Шырылдады қоңырау,

Біз сабақты бастаймыз

Партамызға отырып,

Табыс тілеп көзбенен,

Жаңа білім алуға,

Алға қадам басамыз.

Оқушыларды топтарға бөлу. Топ басшысын сайлап алу.

ІІ. Үй жұмысын тексеру.

-Балалар, өткен сабақта бізқандай тақырыппен таныстық?

-Авторы кім? Ол кісі туралы не білеміз?

Әр топтан екі оқушыдан шығып, мысалды жатқа оқып береді. Қосымша сұрақтарға жауап береді.

-Ал өлеңді жалғастырып келген немесе әңгіме түрінде жазған оқушы бар ма?

Оқушылар жазып келген өлеңдерін оқып береді.

«Теңіз жануарлары» туралы дайындап келген оқушының шағын презентациясын көрейік.

ІІІ. Өткен сабақты бекіту. Топтық жұмыс

1-топ: Балыққа мінездеме береді.

2-топ: Балық қандай іс-әрекет жасады? Мысал желісі бойынша табу.

3-топ: Балық неге ұшырады?

4-топ: Негізгі ойды табу. Өмірмен байланыстыру.

-Балалар, осы мысалға қандай мақал-мәтелдер айтуға болады?

Оқушылар мақал-мәтелдер айтады.

Оқушылардың жұмыстарын қорытындылау.

- Яғни, адам барына риза болып, шүкіршілік ету керек, солай ғой?! Әр адамда сонымен қатаржанашырлықдеген қасиет болу керек. Осы сөзбен, балалар, қандай ойлар туады?

Ассоциация: «Жанашырлық» деген сөзге ойларыңда қандай ассоциациялар туындайды?

ІҮ. Жаңа сабақ

Үнтаспадан шағала құстарының үнін тыңдату.

-Бұл қандай құстың дыбысы?

Сергіту сәті.

Бейнетаспадағы би қимылдарын орындау.

Шағала Солүстік аймақтарда кең таралған. Керемет ұшады,жақсы жүзеді және жерде жүгіреді. Шағала қарқылдап дауыстайды. Ұясын жерден биік салады. Шағала балықпен, кемірушілермен, жәндіктермен қоректенеді.

Адамдардың құстарының балапандарын жұмыртқаларын ұрлайды. Күзде аяз түсіп, мұз қатқанға дейін жүреді, сосын мұз қатпайтын көлдерге ұшып кетеді. Наурыздың бас кезінде солтүстік жақтарға ұшып келеді.

-Балалар, бүгін біз Марат Тоқашбаевтың «Қармаққа түскен шағала» әңгімесімен танысамыз.

Марат Тоқашбаев «Президент және Халық» газетiнiң бас редакторы, жазушы-журналист, «Алтын Жұлдыз» сыйлығының иегері, Қазақстан педагогикалық ғылымдар академиясының академигі.

Мағынаны тану. «ДЖИКСО» стратегиясы.

Бастапқы «жанұя» тобын «жұмысшы» тобына төртке санау арқылы бөлу.

Мәтін төрт бөлімге бөлініп, А4 қағазына дайындалған 1,2,3,4 бөлімдер балаларға таратылады. 1-топ 1-бөлімді , 2-топ 2-бөлімді, 3-топ 3-бөлімді, 4-топ 4-бөлімді оқып талдайды. Топтан бір оқушы қорғайды.

-Балалар, мәтінде қандай түсініксіз сөздер кездесті?

Сөздік жұмысы

Теплоход – кеме.
Полуба – кеменің екінші, үшінші қабаты.
Каюта – кеменің бөлмесі.
Зәкірге – қармақтың инесі үш тармақты.

Ұяласы – бір топтағы шағала.
Топшасы – құстың аяғы.
Шабақ – балықтың баласы.
Шыжымдап тарту - аз-аздап, біртіндеп тартты.

Бейкүнә – күнәсіз

Топпен жұмыс.

1 топ: «5 жолды өлең стратегиясы» бойынша шағала сөзіне өлең

құрастыру.

2 топ: РАФТ стратегиясы. Өркенге хат жазу.

3 топ: Әңгіме бойынша сурет салу. Мақал-мәтелдер жазу.

4 топ: Сұрақтарға жауап беру.

Өркен қандай бала?