Bir xonali songa ko‘paytirish yoki bo‘lishni o‘z ichiga olgan tarkibli masalalar. tengsizliklarni tanlash usuli bilan yechish.

BIR XONALI SONGA KO‘PAYTIRISH YOKI BO‘LISHNI O‘Z ICHIGA OLGAN TARKIBLI MASALALAR. TENGSIZLIKLARNI TANLASH USULI BILAN YECHISH.

Darsning maqsadi:

Ta’limiy: o‘quvchilarga tengsizliklarni tanlash usuli bilan yechishni tushuntirish, tarkibli masala yechish. TK1: so‘z va gaplarni bog‘lagan holda o‘z fikrini aniq va ravshan ifodalay olish; TK6: aniq hisob-kitoblarga asoslangan holda shaxsiy rejalarni tuzish; FK1: o‘rganilgan matematik tushunchalarni qabul qila olish, mavzuga doir tegishli misollar keltira olish.

Tarbiyaviy: o‘quvchilarda kelajakka ishonch hissini uyg‘otish, kasbga yo‘llash. TK3: masala yechimiga yaqinlashish darajasini baholay olish va zarur hollarda o‘z faoliyatini to‘g‘rilay olish;

Rivojlantiruvchi: tasavvur ko‘nikmalarini rivojlantirish. FK2: o‘qituvchi bilan hamkorlikda masalaning yechimini topish rejasini tuza olish, tuzilgan reja asosida ishlay olish va o‘z faoliyatini to‘g‘rilab olish.

Darsning borishi:

I. Tashkiliy qism.

II.O‘tilgan mavzuni mustahkamlash.

O‘tilgan mavzuni mustahkamlashda o‘quvchilarga sonlar beriladi va ulardan bu sonlarni xona qo‘shiluvchilariga ajratish talab etiladi.

846 = 800 + 40 + 6 5423 = 5000 + 400 + 20 + 3

2211 = 2000 + 200 + 10 + 1 6002 = 6000 + 2

4020 = 4000 + 20 5409 = 5000 + 400 + 9

III.Yangi mavzuning bayoni.

Yangi mavzu masala sharti bajarish jarayonida tushuntiriladi. 13- masala bilan tanishtiriladi. Masalada uchragan sonlarni yuzlik, o‘nlik va birliklarda ifodalanadi.

1. O‘yinchoqlar do‘konida 849 ta archa o‘yinchog‘i sotildi. Bu necha yuzlik, o‘nlik va birliklardan iborat? O‘quvchilar 849 ni yuzlik, o‘nlik va birliklarga ajratadilar.

849 = 800 + 40 + 9

1. Do‘konda 6 ta yuzlik va 8 ta o‘nlik archa o‘yincholari sotildi. Nechta o‘yinchoq sotilgan?

6 ta yuzlik + 8 ta o‘nlik = 680ta

14-misol. Ekranda multimediali ilova shaklida bajariladi. Har bir tengsizlikda a harfining qiymatini shunday tanlash kerakki, natijada tengsizlik to‘g‘ri bo‘lsin. Bunda tengsizlikni tanlash usuli bilan yechish tushuntiriladi.

200 – a 198 bunda a ning mos qiymatlarini tanlanadi. Agar ixtiyoriy 15 sonini tanlab ko‘rsak, 200 – 15 = 185, 185 soni 198 dan katta bo‘la olmaydi. Demak, tanlagan sonimiz faqat “1” yoki “0” bo‘lishi mumkin.

200 – 1 198 200 – 0 198

199 198 200 198

Qolgan tengsizliklarni qanoatlantiruvchi qiymatlar ham shu tariqa topiladi.
a ∙ 9 a = 1, a = 2, a = 3, a = 4, a = 5, a = 0.

1 ∙ 9

9

a : 8 9 a = 80, a = 88, a = 96.. . 8 ga bo‘linadigan 96 dan katta sonlar.

80 : 8 9 88 : 8 9 96 : 8 9

10 9 11 9 12 9

15-misol. Misol doskada tushuntirish bilan bajariladi.

15 ∙ 4 + 4 ∙ 23 = 4 ∙ (15 + 23)= 4 ∙ 38 = 152

11 ∙ 9 – 32 : 4 = 99 – 8 = 91

84 : 3 – 36 : 3 = 28 – 12 = 16

46 : 2 + 51 : 3 = 23 + 17 = 40

IV. Yangi mavzuni mustahkamlash.

IPT

Yangi mavzuni mustahkamlash uchun o‘quvchilar guruhlarga ajratiladi. Har bir guruhga tengsizliklarni qanoatlantiruvchi qiymatni topishga doir topshiriqlar beriladi. Guruhlar bajargan ishlarini taqdimot qiladilar:

1-guruh:

a : 12

a = 0 0 : 12 0

a = 12 12 : 12 1

a = 24 24 : 12 2

a = 36 36 : 12 3

a = 48 48 : 12 4

a = 60 60 : 12 5

2-guruh:

180 – a 174 a = 0, a = 1, a = 2, a = 3, a = 4, a = 5.

a = 0 180–0174 180 174

a = 1 180–1174 179 174

a = 2 180–2174 178 174

a = 3 180–3174 177 174

a = 4 180–4174 176 174

a = 5 180–5174 175 174

3-guruh:

38 + 2∙a

a = 0 38+2∙0 38+0 38

a = 1 38+2∙1 38+2 40

a = 2 38+2∙2 38+4 42

a = 3 38+2∙3 38+6 44

a = 4 38+2∙4 38+8 46

4-guruh:

6 ∙ a – 4

a = 1 6 ∙ 1 – 4 6 – 4 2

a = 2 6 ∙ 2 – 4 12 – 4 8

a = 3 6 ∙ 3 – 4 18 – 4 14

a = 4 6 ∙ 4 – 4 24 – 4 20

5-guruh:

56 – 3 ∙ a 42 a = 0, a = 1, a = 2, a = 3, a = 4.

a = 0 56 – 3 ∙ 0 42 56 – 0 42 56 42

a = 1 56 – 3 ∙ 1 42 56 – 3 42 53 42

a = 2 56 – 3 ∙ 2 42 56 – 6 42 50 42

a = 3 56 – 3 ∙ 3 42 56 – 9 42 47 42

a = 4 56 – 3 ∙ 4 42 56 – 12 42 44 42

V.Uyga vazifa berish.

O‘tilgan mavzu yuzasidan savol-javob o‘tkaziladi. 16- 17 topshiriqlar uyga vazifa qilib beriladi.

VI. O‘quvchilarni baholash.