Бастауыш мектептегі білім сапасын арттыруда?ы о?ытуды? жа?а ?діс-т?сілдеріні? саба?тасты?ы
Бастауыш мектептегі білім сапасын арттыруда?ы о?ытуды? жа?а ?діс-т?сілдеріні? саба?тасты?ы
Бастауыш мектептегі білім сапасын арттыруда?ы о?ытуды? жа?а ?діс-т?сілдеріні? саба?тасты?ы
Білім негізі бастауышта ?аланатыны барша?а м?лім. Бастауыш буында б?лдіршін о?уды, сауатты жазуды, с?йлей білуді, арифметикалы? амалдарды пайдалагуды ?йренеді. Сонды?тан бастауыш клсс м??алімдеріне ?ойылатын талап ?те жо?ары болатыны за?дылы?.
Бастауыш класс м??алімі ?р о?ушыны? психологиялы? ерекшелігін зерттейді. Осы?ан орай ?р?айсысымен жекелей ж?мыстар ж?ргізеді. Т?рлі ?діс-т?сілдер пайдаланады. М?селен, кейбір балалар есептуге ж?йрік, ал с?йлеуге т?йы?. Енді біреулері естігенін тез ?абылдайды, біра? есептеуге шор?а? немесе жазу каллиграфиясы наша болып келеді. Бастауыш класс м??алімі ?р баланы? осындай ?лсіз т?старымен ж?мыс жасап, ж?не оны ерекше зерттеп білуі керек. Сонда ?ана ?тілгелі отыр?ан саба?ты? мазм?нына талдау жасай отырып, белгілі бір на?тылы жа?дай?а байланысты ж?зеге асыру?а тиісті деп белгіленген о?у-т?рбие ма?сатын орындау ?шін е? тиімді деген ?діс-т?сілдерді? ?атарларын ?йлесімді т?рде та?дап алуы да жетістікке жетуге бір табан жа?ындатады. Бастауыш класты? м??алімі ба?дарлама к?лемінде білім беріп ?ана ?оймай, п?ндер ар?ылы баланы? дамуын ?амтамасыз етуі керек. Дамыта о?ыту, о?улы? мазм?нымен оны о?ыту ?дістерімен ж?зеге асады. Баланы о?у?а ?ызы?тыру м?селелері ?р?ашанда ?зекті. Осы жерде ?олданатын ?діс-т?сілдер туралы м?селе де туындайды. О?ыту ?дістеріні? ?ызметіне о?ытушылы?, о?ан ?ызы?ушылы? тудыру, дамытушылы?, т?рбиелік, ?йымдастырушылы? ?ызметтері жатады. ?йткені, ?дістер тек о?ыту ??ралы ?ана емес, олар ар?ылы ?ызы?ушылы? тудыру, т?рбиелеу, б?кіл о?у-т?рбие ?рдісін ?йымдастыру?а болады. О?ыту ма?сатына жету жолдары ?те к?п. Оны? тиімдісін табу м??алім шеберлігіне байланысты. О?ытуды? ?дістері: 1. Білім алу к?зіне ?арай. 2. ?ызметіне немесе дидактикалы? ма?сатына орай. 3. Танымды? ?рекеттерді? т?ріне ?арай. 4. О?ушыларды? белсенділігне ?арай жіктеледі. Осындай о?ыту ?дістерін ескере отырып, саба??а дайындалу барысында м??алім ?діс-т?сілдерді ?зі та?дайды.
«Скажи мне – и я забуду,
Покажи мне – и я запомню,
Вовлеки меня – и я научусь», деп ата?ты ?стаз айт?ан екен. С?здік ?діс ар?ылы т?сіндіргенді бала тез ?мытады, к?рнекілік ?діс ар?ылы бала есінде са?тайды, ал о?ушыны іс-?рекетке араластыра отырып практикалы? ?дісті пайдаланса?ыз бала ?йренеді екен. О?ытуды? ?азіргі технологияларын о?ыту ?рдісіне ?олдану, о?ан ?ызы?ушылы? таныту, ынта ?ою, оны? ма?сатын, мазм?нын болаша?ын т?сініп, іс ж?зінде асыра білу, белгілі бір ма?сатты ж?йелі дайынды?ты? н?тижесі болып табылатынды?ын ескере отырып, ?з саба?тарымда дамыта о?ыту технологиясын ?олданамын. Ана тілі саба?тарында о?у мен жазу ар?ылы сын т?р?ысынан ойлау технологиясын, д?ниетану саба?тарында ?олданатын тиімді т?сілдерді? бірі- тірек сызбалар. Тірек сызбалар негізгі ойды жина?тау?а, саба?ты аны? т?сіну ?шін, та?ырыпты бекітуде тиімді т?сіл болып табылады. Ал ?аза? тілі, математика саба?тарында Ж.?араевты? «Де?гейлеп саралау» технологиясын ?олдана отырып?ткізу тиімді. Осы технологияны? саба?тарда тиімді жа?тары: О?ушы ?з бетімен ж?мыс жасау?а да?дыланады. Жеке-дара ?абілеттері ай?ындалады. О?ушылар на?ты ?з де?гейінде ба?аланады. Дамыту мониторингі ай?ын к?рініп отырады. Саба??а деген ?ызы?ушылы?ы артады. Сонымен бірге м??алімге ?иынды? келтіретін жа?тары да жо? емес. Біріншіден саба?та?ы уа?ытты тиімді пайдалана отырып, о?ушы тапсырмаларын тексеріп ?лгеру керек. Соынмен ?атемен ж?мысты ?р о?ушы?а т?сіндіре отырып ж?ргізу керек. Себебі, ол келесі тапсырма?а к?шпес б?рын алды??ы тапсырманы д?рыс ме?гергені д?рыс. Барлы? о?ушыны? ж?мысын тексеріп шы?у ауыртпашылы? т?сіреді. Осы?ан орай о?ушыларды? білімін тексеруде тест ?дісі ?те тиімді р?л ат?арады. Тест ар?ылы о?ушы жауапты жанама т?рде емес на?ты береді.
?орыта келгенде, о?ушылар?а сапалы білім беруде, о?у т?рбие ж?мысыны? мазм?нын жа?артуда о?ытуды? жа?а ?діс-т?сілдеріні? ?тымды жа?тарын д?рыс енгіе отырып, ж?йелі пайдалану н?тижесін береді.
Жас ?рпа??а сапалы білім, саналы т?рбие беру жолында саба?ты ?азіргі заман талабына сай т?рлендіріп ?ткізуді? ма?ызы зор. Білім жолы ?р ?стаздан талмай, тынымсыз е?бектенуді, шы?армашылы? ізденісті талап ететін ?иын да ?астерлі жол.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Бастауыш мектептегі білім сапасын арттыруда?ы о?ытуды? жа?а ?діс-т?сілдеріні? саба?тасты?ы »
Бастауыш мектептегі білім сапасын арттырудағы оқытудың жаңа әдіс-тәсілдерінің сабақтастығы
Білім негізі бастауышта қаланатыны баршаға мәлім. Бастауыш буында бүлдіршін оқуды, сауатты жазуды, сөйлей білуді, арифметикалық амалдарды пайдалагуды үйренеді. Сондықтан бастауыш клсс мұғалімдеріне қойылатын талап өте жоғары болатыны заңдылық.
Бастауыш класс мұғалімі әр оқушының психологиялық ерекшелігін зерттейді. Осыған орай әрқайсысымен жекелей жұмыстар жүргізеді. Түрлі әдіс-тәсілдер пайдаланады. Мәселен, кейбір балалар есептуге жүйрік, ал сөйлеуге тұйық. Енді біреулері естігенін тез қабылдайды, бірақ есептеуге шорқақ немесе жазу каллиграфиясы наша болып келеді. Бастауыш класс мұғалімі әр баланың осындай әлсіз тұстарымен жұмыс жасап, және оны ерекше зерттеп білуі керек. Сонда ғана өтілгелі отырған сабақтың мазмұнына талдау жасай отырып, белгілі бір нақтылы жағдайға байланысты жүзеге асыруға тиісті деп белгіленген оқу-тәрбие мақсатын орындау үшін ең тиімді деген әдіс-тәсілдердің қатарларын үйлесімді түрде таңдап алуы да жетістікке жетуге бір табан жақындатады. Бастауыш кластың мұғалімі бағдарлама көлемінде білім беріп қана қоймай, пәндер арқылы баланың дамуын қамтамасыз етуі керек. Дамыта оқыту, оқулық мазмұнымен оны оқыту әдістерімен жүзеге асады. Баланы оқуға қызықтыру мәселелері әрқашанда өзекті. Осы жерде қолданатын әдіс-тәсілдер туралы мәселе де туындайды. Оқыту әдістерінің қызметіне оқытушылық, оған қызығушылық тудыру, дамытушылық, тәрбиелік, ұйымдастырушылық қызметтері жатады. Өйткені, әдістер тек оқыту құралы ғана емес, олар арқылы қызығушылық тудыру, тәрбиелеу, бүкіл оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастыруға болады. Оқыту мақсатына жету жолдары өте көп. Оның тиімдісін табу мұғалім шеберлігіне байланысты. Оқытудың әдістері: 1. Білім алу көзіне қарай. 2. Қызметіне немесе дидактикалық мақсатына орай. 3. Танымдық әрекеттердің түріне қарай. 4. Оқушылардың белсенділігне қарай жіктеледі. Осындай оқыту әдістерін ескере отырып, сабаққа дайындалу барысында мұғалім әдіс-тәсілдерді өзі таңдайды.
«Скажи мне – и я забуду,
Покажи мне – и я запомню,
Вовлеки меня – и я научусь», деп атақты ұстаз айтқан екен. Сөздік әдіс арқылы түсіндіргенді бала тез ұмытады, көрнекілік әдіс арқылы бала есінде сақтайды, ал оқушыны іс-әрекетке араластыра отырып практикалық әдісті пайдалансаңыз бала үйренеді екен. Оқытудың қазіргі технологияларын оқыту үрдісіне қолдану, оған қызығушылық таныту, ынта қою, оның мақсатын, мазмұнын болашағын түсініп, іс жүзінде асыра білу, белгілі бір мақсатты жүйелі дайындықтың нәтижесі болып табылатындығын ескере отырып, өз сабақтарымда дамыта оқыту технологиясын қолданамын. Ана тілі сабақтарында оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлау технологиясын, дүниетану сабақтарында қолданатын тиімді тәсілдердің бірі- тірек сызбалар. Тірек сызбалар негізгі ойды жинақтауға, сабақты анық түсіну үшін, тақырыпты бекітуде тиімді тәсіл болып табылады. Ал қазақ тілі, математика сабақтарында Ж.Қараевтың «Деңгейлеп саралау» технологиясын қолдана отырыпөткізу тиімді. Осы технологияның сабақтарда тиімді жақтары: Оқушы өз бетімен жұмыс жасауға дағдыланады. Жеке-дара қабілеттері айқындалады. Оқушылар нақты өз деңгейінде бағаланады. Дамыту мониторингі айқын көрініп отырады. Сабаққа деген қызығушылығы артады. Сонымен бірге мұғалімге қиындық келтіретін жақтары да жоқ емес. Біріншіден сабақтағы уақытты тиімді пайдалана отырып, оқушы тапсырмаларын тексеріп үлгеру керек. Соынмен қатемен жұмысты әр оқушыға түсіндіре отырып жүргізу керек. Себебі, ол келесі тапсырмаға көшпес бұрын алдыңғы тапсырманы дұрыс меңгергені дұрыс. Барлық оқушының жұмысын тексеріп шығу ауыртпашылық түсіреді. Осыған орай оқушылардың білімін тексеруде тест әдісі өте тиімді рөл атқарады. Тест арқылы оқушы жауапты жанама түрде емес нақты береді.
Қорыта келгенде, оқушыларға сапалы білім беруде, оқу тәрбие жұмысының мазмұнын жаңартуда оқытудың жаңа әдіс-тәсілдерінің ұтымды жақтарын дұрыс енгіе отырып, жүйелі пайдалану нәтижесін береді.
Жас ұрпаққа сапалы білім, саналы тәрбие беру жолында сабақты қазіргі заман талабына сай түрлендіріп өткізудің маңызы зор. Білім жолы әр ұстаздан талмай, тынымсыз еңбектенуді, шығармашылық ізденісті талап ететін қиын да қастерлі жол.
