Баяндама: Бастауыш класта?ы шапша? о?ытуды ?андай жолмен сапалы етеміз?

Күні:06.01.2014

Баяндама

Тақырыбы:Бастауыш кластағы шапшаң оқытуды қандай жолмен сапалы етеміз?

Оқу жылдамдығын қалыптастыру бастауыш сыныптан басталады.Осы кезеңде баланың дұрыс оқуы ,әрі жылдам,әрі мазмұнды түсіне оқи білу –үлкен еңбектің жемісі.Сондықтан жылдам оқу-оқушы үлгерімінің негізгі факторы.Әдетте кім тез оқыса,сол көп оқиды,көп оқыса,көп біледі.Оқу жылдамдығы артқан сайын ,есте сақтау қабілеті де ,ақыл-ой еңбегіне ынталылығы да арта түседі.

Оқу сабағын жүргізуде және оған қажетті әдіс-тәсілдерді іздестіру үстінде мыналарды ескеру қажет:

біріншіден, бастауыш сынып оқушыларының оқу дағдысын жетілдірудің бір шарты –оқушының дұрыс және мүдірмей оқуын қамтамасыз ету.Олай етпеген жағдайда оқушының мәтінді толық түсінуін қамтамасыз ету мүмкін емес.Екіншіден,оқу сабағында оқушының ойлау қабілетін ,қызығушылығын ,

бір затты екіншісімен салыстырып,бірін екіншісіне қарама-қарсы қойып бай-

қағыштығын т.б.қасиеттерін дамыту керек.

Үшіншіден,оқушының шығармашылық қиялына әсер ете білу керек.Дұрыс оқу талабына келетін болсақ, оқушы мәтінді дұрыс оқуға дағдыланбайынша,

білімді жете меңгере алмайды.Сондықтан мәтінді оқытқанда оқушының

әрбір сөзді дұрыс айтуы мен оқуын мұғалім жіті қадағалап отыруы керек.

Ал дұрыс оқу дегеніміз-оқушының оқып тұрғанда сөз ішінен әріпті,жеке буынды ,не жеке сөзді қалдырып кетпей оқуы,кейбір буынды не жеке сөзді қайталамай оқуы,кейбір дыбыстардың ,сөздердің орнын ауыстырмай,сөзді бұзбай оқуы,мәтіндегі сөздердің мағынасына қарай лайықты дауыс ырғағын

сақтап оқуы.

Мәтінді оқуда бұл талаптар орындалмаса ,онда бала мәтіннің сөзін дұрыс қабылдай алмайды.Оқушылардың оқу дағдыларын байқау жұмысын жүргізген кезде дұрыс оқудың талаптарының үнемі іске асыра бермейтіні

байқалады.Бұған мыналар себепші болады деп ойлаймын:

а)Мәтінді оқуда баланың оны дұрыс қабылдауына жете көңіл бөлінбей,жал-

пы ұққанын айтуға тырысушылық;

ә)Мәтінді оқу кезінде мұғалім тарапынан оқушының әр сөзді дұрыс оқып,әр дыбысты дұрыс айтуына көңіл бөлінбейтіндігі;

б)Баланың жеке бас ерекшеліктері мен оның қаншалықты дәрежеде оқи

алатындығын ескермей,жөнсіз асықтырушылық.

Баланы дұрыс оқуға дағдыландыру үшін ,біріншіден,оның жіберген қатесін елеусіз қалдырмау керек,екіншіден,қателерді түзетудің дұрыс жолын білу керек.

Бастауыш сынып оқушыларының көбінесе жіберетін қателері:

1.Оқып тұрған оқушы кейде бір буынды немесе көп буынды сөзді қайта-

қайта оқи беруі жиі кездеседі.Бұл көбінесе 1-сыныпта болып,2-сыныпта си-

рек ұшырасады.Мұның себебі бұл кезде яғни оқу дағдысын меңгертудің

алғашқы сатысында ,оқушының қабылдау процесі мен оны ұғуы бірдей

болмайды.Бала бір буынды немесе көп буынды бірнеше қайталап оқыған-

нан кейін ғана оның мәнін ұға бастайды.

2.Бала жылдам оқуға тырысып,соның салдарынан жекелеген сөздерді

қате оқиды. Мысалы: «азығы екен» деген сөзді «аз екен», «азық екен»

деген сияқты.

Үйде баланы отырғызып,ертегіні,әңгімені оқып болмай тұрмайсың деп

міндеттеп қоямыз.Егер бала нашар оқитын болса,тұтас ертегі не әңгімені

оқу үшін бір сағаттан аса уақыт керек.Ал бұл жағдай,біріншіден,баланы жалықтырып шаршатады,екіншіден, оның оқуға деген ынтасын жояды.Онан

да 5 минуттан бірнешеге бөліп оқытса,әлдеқайда тиімді.Алдымен бала бір

абзацты оқып,мазмұнын айтады.

Қазір көптеген мектептерде тиімді әдіс ретінде қолданылып жүрген-жаппай

дауыстап оқу.

Жаппай дауыстап оқу дегеніміз-барлық оқушы бірден,көршісіне және басқаларға кедергі жасамайтындай дәрежеде дауыстап оқуы.Әркім өзінше ,өз жылдамдығымен оқиды.Уақытты 2 минуттан бірте-бірте 5 минутқа дейін

көбейтуге болады.Әр сабақтағы 5 минуттық оқу.

Сонымен қатар ұйқы алдындағы оқу өте тиімді.Оның мәні мынада.Адам

Ұйықтар алдындағы оқиғаның ,жағдайдың әсерімен ұйықтайды.8 сағат ұйықтағанда ол адамның миынан кетпейді.,адамның ағзасыбұған үйреніп қалыптасқан.

Қазіргі кезде бастауыш сынып оқушыларының оқу жылдамдықтары арт-

ты.

Благодар орта мектебі

Баяндама

Тақырыбы:

«Бастауыш кластағы шапшаң оқытуды қандай жолмен сапалы

етеміз?»

Дайындаған:Бастауыш класс мұғалімі

Баймаханова Амангүл Жәнібекқызы

2013-2014 оқу жылы