Баяндама «Ата-аналарды? бала т?рбиелеудегі жауапкершілігі туралы»

БАЯНДАМА: «Ата-аналарды? бала т?рбиелеудегі жауапкершілігі туралы»

«Ата-аналарды? бала т?рбиелеудегі жауапкершілігі»

Ата-ананы? мектептегі алатын орны. ?ай елде, ?ай кезде болмасын, бала т?рбиесін ерекше дамытушы да, ілгері апарушы да-балалар, я?ни б?гінгі ?рпа?-ерте?гі елді? болаша?ы.

Мен баяндамамны? ал?ы с?зін шы?ыс ??ламасы ?л-Фарабиді? с?зінен баста?ым келеді: «Адам?а е? бірінші білім емес, т?рбие берілуі керек, т?рбиесіз берілген білім-адамзатты? хас жауы, ол келешекте оны? барлы? ?міріне апат ?келеді» делінген. Осы?ан байланысты мектебімізде баланы ?мірге бейімдеуде мектеп, м??алім ж?не ата-ананы? орны б?лек.

Ма?саты: Мектеп, ата-ана, ?стаз болып бірігіп, сапалы білімді, саналы т?рбиелі, салауатты ?рпа? т?рбиелеу.

Сынып жетекшіні? ат?аратын міндеті;

Ата-ананы? ат?аратын міндеті;

Бірлесіп жасалатын ж?мыс, к?тілетін н?тиже;

Сынып жетекшіні? міндеті:

1.
Ата-аналармен ты?ыз байланыста болу;

2.
О?ушыларды, ата-аналарды сыныпты? ж?не ?о?амды? ?жымдарды? іс-шараларына тарту;

3. ?р о?ушыны? жеке басыны? ?асиетін, психологиялы? ерекшелігін, жан-жа?ты ба?ылап, зерттеу, оларды? к?сіптік ба?дарлы?ын, ?рі ?мірлік к?з?арасын ?алыптастыру, ?абілетін ж?не танымды? ?асиетін дамыту;

4. Та?ырыпты? ата-аналар жиналысын ?ткізу;

5. Ата-аналар комитетімен кездесу;

6. О?ушыларды? ???ы?тарын ж?не ?леуметтік жа?дайын ?ор?ау?а к?мек к?рсету;

7. ?з сыныбында саба??а ?атысып отыру ж?не п?н м??алімдерімен ж?мыс;

8. Сыныпта бол?ан т?тенше жа?дайларды дереу мектеп ?кімшілігіне хабарлау.

Ата-ананы? міндеті:

1. Бала?ызды? сынып жетекшісімен ты?ыз байланыста болуы;

2. Саба?тан келген бала?ы? к?нделікті к?нделігін тексеріп, к?мек к?рсету;

3. Мектепішілік ата-аналар жиналысына ?атысу;

4. Сыныпты? ата-аналар комитетіні? т?райымымен байланыста болу;

5. Бала?ызды? мектептегі жа?дайын жасау барысында ?з еркінізбе? о?у-т?рбие іс-шараларына ?аржылы? к?мек к?рсету;

6. Мектептегі ашы? есік к?ні бала?ызды? саба?ына ?атысу;

Ата-аналармен ж?ргізілетін ж?мыс не??рлым тиімді болуы ?шін олармен байланысты? ?р?илы т?рлерін ?олдану ?ажет. Кейбір сынып жетекшілері то?санны? ая?ында ?лгерім ?орытындылары туралы ата-аналар жиналыстарын ?ткізуімен ж?не о?у?а ?лгермеуші немесе т?ртіпсіз балаларды? ата-аналарын барлы? уа?ытта бірдей келісіп ?рекет жасамауы м?мкін.

Б?дан бас?а сыныпта, мектепте болатын кез-келген ж?мыстар?а мектепішілік іс-шаралар?а, сынып жетекшілерді? е? бірінші ?олдап, демеу к?рсететін-сынып о?ушыларыны? ата-аналары. Осы?ан байланысты сынып жетекші е? бірінші сынып ата-аналар т?райымымен ж?не сынып ата-аналарымен ты?ыз байланыста болуы керек. Кез келген м?селені? жауабы ата-аналармен шешімін табу?а тиісті. Осы жоспарды барлы? сынып жетекшілері б?л м?селені бірлесіп д?рыс жол?а ?оя білсе, к?птеген ж?мыстарымыздан же?ілдіктер бай?алар еді. Осы?ан байланысты к?птеген ата-аналар сынып жетекшіні? ай сайын ?ткізетін ата-аналар жиналысына келмей де жатады, о?ушыны?ызды? ата-анасымен ?алай байланыс жасау керектігі жайлы шешілетін к?птеген жолдары бар.

1. О?ушыны? жан?ясына барып т?ру.

Б?л-ата-аналармен жеке ж?мыс істеуді? не??рлым ке? тара?ан ж?не тиімді т?рі. Жан?я?а бар?анда сынып жетекшісі ?з о?ушысыны? ?йдегі ?мірімен, т?рмыс жа?дайымен танысады. Ата-аналарымен ж?не жан?яны? бас?а м?шелерімен ??гімелескенде ,сынып жетекшісі о?ушыны? мінезі, ?ызы?уы мен икемділігі туралы ата-аналарына, ?лкендер мен кішілерге ?арым-?атынасы туралы ма?л?маттар алады.

Ата-аналарын мектепке тек баласы т?ртіп б?з?анда немесе жаман о?и баста?анда ?ана ша?ырмау керек. Кейде о?ушы ?зін жаман ?стамайды, жа?сы о?иды, біра? сынып жетекшісі оны? сыныптан тыс о?уын ?йымдастыру, оны ?андай да бір ?о?амды? пайдалы ж?мыс?а ?атыстыру, оны? белгілі бір салада?ы дарынын дамыту?а ?ажетті жа?дайлар жасау туралы да ата-аналармен келісіп алуы керек.

Ата-аналар мектеп м??алімдерімен кездесіп отыру пайдалы ?ана емес, ?ажет те. Ол кездесулер мектеп пен жан?я арасында ты?ыз байланыс орнату?а, о?ушыларды? о?уы мен т?ртібінде кемшіліктерді болдырмауы ?шін дер кезінде шара ?олдану?а м?мкіндік береді.

1. Ата-аналармен хат алмасу.

Кейбір сынып жетекшілері жан?ямен байланыста ата-аналармен хат жазысып т?ру т?рін ?олданады.

Хат ар?ылы мектеп о?ушысыны? ?лгерімі мен т?ртібі туралы хабарлап т?рады.

Кейде хат жаз?анда ата-аналардан жан?я т?рбиесіндегі ?иынды?тар туралы с?рау?а, бала т?рбиесі ж?нінде олар ?андай ?дебиеттер о?итынын біліп, ол ж?нінде тиісті жа?а кітаптар ?сыну?а болады.

Ата-аналармен хат жазысу?а о?ушыны? к?нделік д?птері пайдаланылады. Сынып жетекшілері онда о?ушысыны? о?у?а, ?о?амды? ж?мыс?а ?атысты т?ртібі туралы ?ыс?аша жазып отырады.

2. Сыныпты? ата-аналар жиналысы.

Б?л-сынып жетекшісіні? жан?ямен байланысыны? аса-ма?ызды бір т?рі.

Сыныпта?ы о?у-т?рбие ж?мысыны? жайымен ж?не міндеттерімен ата-аналарды таныстырып отыру ?шін м?ндай о?у жылыны? басында ж?не ?рбір то?санны? ая?ында ?ткізіледі.

Оларды? ма?саты ата-аналарды на?тылы педагогикалы? біліммен ?аруландырып, жан?яда бала т?рбиелеуді? алды??ы ?атарлы т?жірибесімен таныстырып отыру болып табылады. Біз, сынып жетекшілері е? бірінші ?зімізді? жетекшілік етіп отыр?ан сыныбымызды? ата-аналарына арнал?ан педагогикалы? білімдерді насихаттау ?шін ??гімелер мен лекциялар ?ткізуіміз керек.

Оларды? мазм?ны ата-аналарды? талаптарына, о?у-т?рбие ж?мыстарыны? на?тылы міндеттеріне байланысты болады.

??гімелер мен лекциялар ж?йелі т?рде белгілі ба?дарлама бойынша ?ткізіліп отырса ?ана к?здеген ма?сатына жете алады. Мысалы: «Ата-аналарды? бала т?рбиелеудегі жауапкершілігі туралы», «Балаларды ??ыптылы??а ?йрету», «?лкендерді сыйлау?а ?йрету», «Баланы? мінез-??лы?ын т?рбиелеу туралы», «Сыныптан тыс о?у?а ?алай басшылы? жасау керек» т.б.

Бала ?негелі болса, с?з жо?, ол к?рікті болады. Сіз, ??рметті ата-ана, ?лы?ызды? немесе ?ызы?ызды? мектепте нашар о?ы?анын ?аламайтыны?ыз белгілі. Кейде, немесе, к?нде бала?ыз «2» деген нашар ба?а алса, онда о?ан ренжисіз, с?гесіз, тіпті тілдеп те жібересіз.

Сондай кезде баламен ?рыс-керіс тудырмай-а? т?сінісіп, ж?н сілтеуге бола ма? ?рине, болады.

Ендеше психологиялы?-педагогикалы? т?р?ыдан берілетін т?мендегі 14 ке?еске ??ла? т?рі?із:

1. Та?ертен (не т?сте) саба??а барарында баланы жайлап ?ана ояты?ыз. Сізді? биязы ?ні?із бен к?лкі?із-а? ?й?ысын ашуы тиіс. Кешегі бір теріс ?ылы?тарын айтып, бас?а т?кке т?рмайтын н?рсеге ж?йкесін ж??артпа?ыз.

Тама?ын ішпей жатып ?рыс-керіс ?йымдастырма?ыз.

2. Егер бала?ыз саба?тан кешігетіндей болып жатса, онда «Бол да болды?!» астына алып ай?айлама?ыз. Оны ертерек оятпа?ан ?зі?із кін?лісіз.

3. Баланы саба??а (?сіресе та?ертен) аш??рса? жіберме?із;

4. «Б?зы? болма!», «?исала?дамай тыныш ж?р!», «Б?гін 2 алса? ??ртамын!» деген ескертулерді жиі айта берме?із. Керісінше, о?ан жылу сыйлап, жа?сы ба?а алып келуіне тілектестік білдірі?із;

5. Есіктен кірмей жатып, «Б?гін ?андай ба?а алды??» деп бас салып балы?ызды с?ра?ты? астына алма?ыз. Мектептен келген бала?ызды к??ілді ?арсы алы?ыз, оны? саба?тан шаршап келгенін ескері?із.

Егер бала ?лденеге ренжіп келсе, бірде?ені айтпа?шы болса, «сені тындау?а уа?ытым жо?» демей, арнайы к??іл б?ліп, м??ият ты?да?ыз;

6. Бала бірде?еге ашуланып ж?рсе, ?ндеме?із. Сабасына т?скен со?, ол бол?ан жайды ?зі-а? айтады;

7. Бала бірде?еге ?ылы?ы ?шін м??алім сізді ша?ыртып алса, ?зара ??гімеге баланы ?атыстырма?ыз;

8. Мектептен келе сала баланы отыр?ызып ?ойып саба??а дайындалтпа?ыз. Олар да 2-3 са?ат ойнап, демал?ан ж?н, т?сте ?йы?тап тыны?сын. Бесін мезгілі-саба??а ?зірленуді? с?тті кезі.

9. Бір мезгілдіе барлы? саба??а ?зірлену талап етпе?із. ?р саба??а ?зірленген кезде ?зіліс жасау д?рыс;

10.Саба??а ?зірленіп жат?ан баланы? желкесінен т?ніп т?рма?ыз. Д?рекі с?йлеме?із. Одан да к?мектесіп, бірлесіп дайындалы?ыз.

11.«Егер, сен, осы саба?ты орындамаса?!» деп басталатын т?ртіпке ша?ыру баланы? ж?йкесіне ?сер етеді. Одан да ?зі?із кірісіп, жайлап жетектеп отыры?ыз.

12.К?нде жарты са?ат еште?еге ала?дамай балалары?ызбен емін-еркін, жа?ын тартып ??гімелесіп т?ры?ыз.

13.Бала?ызды? к??іл-к?йі нашар болса, онда бірден назар аудары?ыз. Ол саба?тан зоры?уы м?мкін.

14.Егер бала?ы айт?аны?ызды ты?дамайтын болса, онда ?стазымен, психолог маманымен, д?рігермен ке?есі?із.

Халы? даналы?ында:

«Баланы 5-ке дейін патша?дай к?тер,

15-ке дейін ??лы?дай ж?мса,

15-тен кейін досы?дай сыйла,» - деген керемет ?ла?атты на?ыл бар. Соны ?рдайым басшылы??а алы?ыз.

Бала бойында?ы жа?ымсыз мінез-??лы?тар ?немі есепке алынса;

Ата-ана мен м??алім бірлікте болып, баланы? жа?сы, жа?ымды істерін ыл?и марапаттау ?ажет.

?орша?ан ортада?ы теріс ?рекеттерден ?немі са?тандырып отырса, м??алім мен ата-ана ?р?ашан сергектік, шыдамдылы? танытып, жан жылуын беріп, шеберлік к?рсете білсе, онда балаларымыз ?зімшіл болмай, ?иынды?тан ?ашпай, міндетті мен парызын орындайтын ?рпа? болары аны?.

Ата-аналар кодексінде:

-Ата-ана ерекше жа?дайда ?ана емес, т?рбиемен ?дайы айналысу?а міндетті;

-Баланы т?рбиелеу ?шін ата-ана ?зіміз т?рбиелі болуымыз керек. Т?рбие беру-а?ыл айту емес;

-Баланы жа?сы к?ргендізінізді мейірімді, жылы с?збен жеткізіп отыры?ыз;

-Мектептегі жа?дайды жа?сарту ма?сатында ?сыныстар айту?а ???ы?ыз бар.

-?ателігін т?сіне білетін,

Д?рыс ж?ріп, к?тіне білетін, ?лкенді сыйлап, кішіні с?йетін,

Білімді жинап, д?ниені шолатындай, - балалары?ыз, ?лкен азамат болып ?ссі?! С?з со?ын ?лы ?стаз Макаренконы?: "Баламен шындап с?йлесу ?шін орын мен уа?ытты та?дай білі?із.

Кіре берістегі, жол-ж?некей айтыл?ан с?з бала к??ілінде керекті із ?алдырмайды деген", - парасатты ойымен т?йіндегенді ж?н к?рдім.

Ата-аналар?а арнал?ан этикалы? кодекс:

1. Мектеп білім оша?ы екенін есте ?ста?ыз.

2. М??алімні? ?о?амда?ы р?лін ба?ала?ыз,?олдау к?рсеті?із.

3. Бала т?рбиесі тек м??алімні? ісі емес,орта? іс екенін ?мытпа?ыз.

4. Мектеп туралы,мектепте бол?ан жа?дай туралы аны?-?аны?ына к?з жеткізбей т?рып ,б?где орындар?а таратпа?ыз.

5. Мектеп – бала?ызды? екінші ?йі екенін т?сінсе?із,?зі?ізді де сол ?йді? м?шесімін деп есепте?із.

6. Мектепішілік ж?не сыныпта?ы ата-аналар жиналысынан ?алыс алма?ыз.

7. ?з бала?ызды? мектептен тыс уа?ытта?ы ?міріне аса ?лкен жауапкершілікпен ?ара?ыз.

8. Бала?ыз сапалы білім алсын десе?із о?ан мектепке ?ажетті ??рал-жабды?тарын уа?ытылы ?пері?із.

9. Бала?ызды? денсаулы?ы мен жеке басыны? тазалы?ына ж?не киіміне жауапты ?ара?ыз.

10. ?з уа?ытымен бала?ызды? о?у процесін,к?нделігін,д?птерін ?ада?алап отыры?ыз.

11. Егер мектепке саба? уа?ытында келсе?із, сынып жетекшісін немесе бала?ызды арнайы к?ту орнында к?ті?із.

12. ?з м?мкіндігі?ізге ?арай мектепте ?тілетін, ?ала к?лемінде ?тілетін мерекелік шаралар?а,бай?аулар?а ?атысы?ыз.

13. ?з еріктерімен ?рбір ата-ана мектепке ?йымдастырушылы?,а?паратты? ж?не материалды? к?мек к?рсете алады.

14.Мектеп ішінде, сыныпта бола ?ал?ан ?иын м?селелі жа?дайларда оны мынадай т?ртіппен шешуге тырысы?ыз:

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Баяндама «Ата-аналарды? бала т?рбиелеудегі жауапкершілігі туралы» »

БАЯНДАМА: «Ата-аналардың бала тәрбиелеудегі жауапкершілігі туралы»

«Ата-аналардың бала тәрбиелеудегі жауапкершілігі»

Ата-ананың мектептегі алатын орны. Қай елде, қай кезде болмасын, бала тәрбиесін ерекше дамытушы да, ілгері апарушы да-балалар, яғни бүгінгі ұрпақ-ертеңгі елдің болашағы.

Мен баяндамамның алғы сөзін шығыс ғұламасы Әл-Фарабидің сөзінен бастағым келеді: «Адамға ең бірінші білім емес, тәрбие берілуі керек, тәрбиесіз берілген білім-адамзаттың хас жауы, ол келешекте оның барлық өміріне апат әкеледі» делінген. Осыған байланысты мектебімізде баланы өмірге бейімдеуде мектеп, мұғалім және ата-ананың орны бөлек.

Мақсаты: Мектеп, ата-ана, ұстаз болып бірігіп, сапалы білімді, саналы тәрбиелі, салауатты ұрпақ тәрбиелеу.

Сынып жетекшінің атқаратын міндеті;

Ата-ананың атқаратын міндеті;

Бірлесіп жасалатын жұмыс, күтілетін нәтиже;

Сынып жетекшінің міндеті:

Ата-аналармен тығыз байланыста болу;
Оқушыларды, ата-аналарды сыныптық және қоғамдық ұжымдардың іс-шараларына тарту;

3. Әр оқушының жеке басының қасиетін, психологиялық ерекшелігін, жан-жақты бақылап, зерттеу, олардың кәсіптік бағдарлығын, әрі өмірлік көзқарасын қалыптастыру, қабілетін және танымдық қасиетін дамыту;

4. Тақырыптық ата-аналар жиналысын өткізу;

5. Ата-аналар комитетімен кездесу;

6. Оқушылардың құқықтарын және әлеуметтік жағдайын қорғауға көмек көрсету;

7. Өз сыныбында сабаққа қатысып отыру және пән мұғалімдерімен жұмыс;

8. Сыныпта болған төтенше жағдайларды дереу мектеп әкімшілігіне хабарлау.

Ата-ананың міндеті:

1. Балаңыздың сынып жетекшісімен тығыз байланыста болуы;

2. Сабақтан келген балаңың күнделікті күнделігін тексеріп, көмек көрсету;

3. Мектепішілік ата-аналар жиналысына қатысу;

4. Сыныптың ата-аналар комитетінің төрайымымен байланыста болу;

5. Балаңыздың мектептегі жағдайын жасау барысында өз еркінізбең оқу-тәрбие іс-шараларына қаржылық көмек көрсету;

6. Мектептегі ашық есік күні балаңыздың сабағына қатысу;

Ата-аналармен жүргізілетін жұмыс неғұрлым тиімді болуы үшін олармен байланыстың әрқилы түрлерін қолдану қажет. Кейбір сынып жетекшілері тоқсанның аяғында үлгерім қорытындылары туралы ата-аналар жиналыстарын өткізуімен және оқуға үлгермеуші немесе тәртіпсіз балалардың ата-аналарын барлық уақытта бірдей келісіп әрекет жасамауы мүмкін.

Бұдан басқа сыныпта, мектепте болатын кез-келген жұмыстарға мектепішілік іс-шараларға, сынып жетекшілердің ең бірінші қолдап, демеу көрсететін-сынып оқушыларының ата-аналары. Осыған байланысты сынып жетекші ең бірінші сынып ата-аналар төрайымымен және сынып ата-аналарымен тығыз байланыста болуы керек. Кез келген мәселенің жауабы ата-аналармен шешімін табуға тиісті. Осы жоспарды барлық сынып жетекшілері бұл мәселені бірлесіп дұрыс жолға қоя білсе, көптеген жұмыстарымыздан жеңілдіктер байқалар еді. Осыған байланысты көптеген ата-аналар сынып жетекшінің ай сайын өткізетін ата-аналар жиналысына келмей де жатады, оқушыныңыздың ата-анасымен қалай байланыс жасау керектігі жайлы шешілетін көптеген жолдары бар.

1. Оқушының жанұясына барып тұру.

Бұл-ата-аналармен жеке жұмыс істеудің неғұрлым кең тараған және тиімді түрі. Жанұяға барғанда сынып жетекшісі өз оқушысының үйдегі өмірімен, тұрмыс жағдайымен танысады. Ата-аналарымен және жанұяның басқа мүшелерімен әңгімелескенде ,сынып жетекшісі оқушының мінезі, қызығуы мен икемділігі туралы ата-аналарына, үлкендер мен кішілерге қарым-қатынасы туралы мағлұматтар алады.

Ата-аналарын мектепке тек баласы тәртіп бұзғанда немесе жаман оқи бастағанда ғана шақырмау керек. Кейде оқушы өзін жаман ұстамайды, жақсы оқиды, бірақ сынып жетекшісі оның сыныптан тыс оқуын ұйымдастыру, оны қандай да бір қоғамдық пайдалы жұмысқа қатыстыру, оның белгілі бір саладағы дарынын дамытуға қажетті жағдайлар жасау туралы да ата-аналармен келісіп алуы керек.

Ата-аналар мектеп мұғалімдерімен кездесіп отыру пайдалы ғана емес, қажет те. Ол кездесулер мектеп пен жанұя арасында тығыз байланыс орнатуға, оқушылардың оқуы мен тәртібінде кемшіліктерді болдырмауы үшін дер кезінде шара қолдануға мүмкіндік береді.

1. Ата-аналармен хат алмасу.

Кейбір сынып жетекшілері жанұямен байланыста ата-аналармен хат жазысып тұру түрін қолданады.

Хат арқылы мектеп оқушысының үлгерімі мен тәртібі туралы хабарлап тұрады.

Кейде хат жазғанда ата-аналардан жанұя тәрбиесіндегі қиындықтар туралы сұрауға, бала тәрбиесі жөнінде олар қандай әдебиеттер оқитынын біліп, ол жөнінде тиісті жаңа кітаптар ұсынуға болады.

Ата-аналармен хат жазысуға оқушының күнделік дәптері пайдаланылады. Сынып жетекшілері онда оқушысының оқуға, қоғамдық жұмысқа қатысты тәртібі туралы қысқаша жазып отырады.

2. Сыныптық ата-аналар жиналысы.

Бұл-сынып жетекшісінің жанұямен байланысының аса-маңызды бір түрі.

Сыныптағы оқу-тәрбие жұмысының жайымен және міндеттерімен ата-аналарды таныстырып отыру үшін мұндай оқу жылының басында және әрбір тоқсанның аяғында өткізіледі.

Олардың мақсаты ата-аналарды нақтылы педагогикалық біліммен қаруландырып, жанұяда бала тәрбиелеудің алдыңғы қатарлы тәжірибесімен таныстырып отыру болып табылады. Біз, сынып жетекшілері ең бірінші өзіміздің жетекшілік етіп отырған сыныбымыздың ата-аналарына арналған педагогикалық білімдерді насихаттау үшін әңгімелер мен лекциялар өткізуіміз керек.

Олардың мазмұны ата-аналардың талаптарына, оқу-тәрбие жұмыстарының нақтылы міндеттеріне байланысты болады.

Әңгімелер мен лекциялар жүйелі түрде белгілі бағдарлама бойынша өткізіліп отырса ғана көздеген мақсатына жете алады. Мысалы: «Ата-аналардың бала тәрбиелеудегі жауапкершілігі туралы», «Балаларды ұқыптылыққа үйрету», «Үлкендерді сыйлауға үйрету», «Баланың мінез-құлығын тәрбиелеу туралы», «Сыныптан тыс оқуға қалай басшылық жасау керек» т.б.

Бала өнегелі болса, сөз жоқ, ол көрікті болады. Сіз, құрметті ата-ана, ұлыңыздың немесе қызыңыздың мектепте нашар оқығанын қаламайтыныңыз белгілі. Кейде, немесе, күнде балаңыз «2» деген нашар баға алса, онда оған ренжисіз, сөгесіз, тіпті тілдеп те жібересіз.

Сондай кезде баламен ұрыс-керіс тудырмай-ақ түсінісіп, жөн сілтеуге бола ма? Әрине, болады.

Ендеше психологиялық-педагогикалық тұрғыдан берілетін төмендегі 14 кеңеске құлақ түріңіз:

1. Таңертен (не түсте) сабаққа барарында баланы жайлап қана оятыңыз. Сіздің биязы үніңіз бен күлкіңіз-ақ ұйқысын ашуы тиіс. Кешегі бір теріс қылықтарын айтып, басқа түкке тұрмайтын нәрсеге жүйкесін жұқартпаңыз.

Тамағын ішпей жатып ұрыс-керіс ұйымдастырмаңыз.

2. Егер балаңыз сабақтан кешігетіндей болып жатса, онда «Бол да болдың!» астына алып айғайламаңыз. Оны ертерек оятпаған өзіңіз кінәлісіз.

3. Баланы сабаққа (әсіресе таңертен) ашқұрсақ жібермеңіз;

4. «Бұзық болма!», «Қисалаңдамай тыныш жүр!», «Бүгін 2 алсаң құртамын!» деген ескертулерді жиі айта бермеңіз. Керісінше, оған жылу сыйлап, жақсы баға алып келуіне тілектестік білдіріңіз;

5. Есіктен кірмей жатып, «Бүгін қандай баға алдың?» деп бас салып балыңызды сұрақтың астына алмаңыз. Мектептен келген балаңызды көңілді қарсы алыңыз, оның сабақтан шаршап келгенін ескеріңіз.

Егер бала әлденеге ренжіп келсе, бірдеңені айтпақшы болса, «сені тындауға уақытым жоқ» демей, арнайы көңіл бөліп, мұқият тыңдаңыз;

6. Бала бірдеңеге ашуланып жүрсе, үндемеңіз. Сабасына түскен соң, ол болған жайды өзі-ақ айтады;

7. Бала бірдеңеге қылығы үшін мұғалім сізді шақыртып алса, өзара әңгімеге баланы қатыстырмаңыз;

8. Мектептен келе сала баланы отырғызып қойып сабаққа дайындалтпаңыз. Олар да 2-3 сағат ойнап, демалған жөн, түсте ұйықтап тынықсын. Бесін мезгілі-сабаққа әзірленудің сәтті кезі.

9. Бір мезгілдіе барлық сабаққа әзірлену талап етпеңіз. Әр сабаққа әзірленген кезде үзіліс жасау дұрыс;

10.Сабаққа әзірленіп жатқан баланың желкесінен төніп тұрмаңыз. Дөрекі сөйлемеңіз. Одан да көмектесіп, бірлесіп дайындалыңыз.

11.«Егер, сен, осы сабақты орындамасаң!» деп басталатын тәртіпке шақыру баланың жүйкесіне әсер етеді. Одан да өзіңіз кірісіп, жайлап жетектеп отырыңыз.

12.Күнде жарты сағат ештеңеге алаңдамай балаларыңызбен емін-еркін, жақын тартып әңгімелесіп тұрыңыз.

13.Балаңыздың көңіл-күйі нашар болса, онда бірден назар аударыңыз. Ол сабақтан зорығуы мүмкін.

14.Егер балаңы айтқаныңызды тыңдамайтын болса, онда ұстазымен, психолог маманымен, дәрігермен кеңесіңіз.

Халық даналығында:

«Баланы 5-ке дейін патшаңдай көтер,

15-ке дейін құлыңдай жұмса,

15-тен кейін досыңдай сыйла,» - деген керемет ұлағатты нақыл бар. Соны әрдайым басшылыққа алыңыз.

Бала бойындағы жағымсыз мінез-құлықтар үнемі есепке алынса;

Ата-ана мен мұғалім бірлікте болып, баланың жақсы, жағымды істерін ылғи марапаттау қажет.

Қоршаған ортадағы теріс әрекеттерден үнемі сақтандырып отырса, мұғалім мен ата-ана әрқашан сергектік, шыдамдылық танытып, жан жылуын беріп, шеберлік көрсете білсе, онда балаларымыз өзімшіл болмай, қиындықтан қашпай, міндетті мен парызын орындайтын ұрпақ болары анық.

Ата-аналар кодексінде:

-Ата-ана ерекше жағдайда ғана емес, тәрбиемен ұдайы айналысуға міндетті;

-Баланы тәрбиелеу үшін ата-ана өзіміз тәрбиелі болуымыз керек. Тәрбие беру-ақыл айту емес;

-Баланы жақсы көргендізінізді мейірімді, жылы сөзбен жеткізіп отырыңыз;

-Мектептегі жағдайды жақсарту мақсатында ұсыныстар айтуға құқыңыз бар.

-Қателігін түсіне білетін,

Дұрыс жүріп, күтіне білетін, Үлкенді сыйлап, кішіні сүйетін,

Білімді жинап, дүниені шолатындай, - балаларыңыз, үлкен азамат болып өссің! Сөз соңын ұлы ұстаз Макаренконың: "Баламен шындап сөйлесу үшін орын мен уақытты таңдай біліңіз.

Кіре берістегі, жол-жөнекей айтылған сөз бала көңілінде керекті із қалдырмайды деген", - парасатты ойымен түйіндегенді жөн көрдім.

Ата-аналарға арналған этикалық кодекс:

1. Мектеп білім ошағы екенін есте ұстаңыз.

2. Мұғалімнің қоғамдағы рөлін бағалаңыз,қолдау көрсетіңіз.

3. Бала тәрбиесі тек мұғалімнің ісі емес,ортақ іс екенін ұмытпаңыз.

4. Мектеп туралы,мектепте болған жағдай туралы анық-қанығына көз жеткізбей тұрып ,бөгде орындарға таратпаңыз.

5. Мектеп – балаңыздың екінші үйі екенін түсінсеңіз,өзіңізді де сол үйдің мүшесімін деп есептеңіз.

6. Мектепішілік және сыныптағы ата-аналар жиналысынан қалыс алмаңыз.

7. Өз балаңыздың мектептен тыс уақыттағы өміріне аса үлкен жауапкершілікпен қараңыз.

8. Балаңыз сапалы білім алсын десеңіз оған мектепке қажетті құрал-жабдықтарын уақытылы әперіңіз.

9. Балаңыздың денсаулығы мен жеке басының тазалығына және киіміне жауапты қараңыз.

10. Өз уақытымен балаңыздың оқу процесін,күнделігін,дәптерін қадағалап отырыңыз.

11. Егер мектепке сабақ уақытында келсеңіз, сынып жетекшісін немесе балаңызды арнайы күту орнында күтіңіз.

12. Өз мүмкіндігіңізге қарай мектепте өтілетін, қала көлемінде өтілетін мерекелік шараларға,байқауларға қатысыңыз.

13. Өз еріктерімен әрбір ата-ана мектепке ұйымдастырушылық,ақпараттық және материалдық көмек көрсете алады.

14.Мектеп ішінде, сыныпта бола қалған қиын мәселелі жағдайларда оны мынадай тәртіппен шешуге тырысыңыз: