Жыл басы-Наурыз!

Тәрбие сағаты:Наурыз-жыл басы

Мақсаты:«Наурыз» мейрамы туралы түсінік беру арқылы қазақ халқының салт-дәстүрін көрсету және оны құрметтей білуге тәрбиелеу.

Барысы:Мұғалім: Құрметті ұстаздар,ата-аналар,оқушылар.Бәріміздің көптен күткен Наурыз мерекеміз келіп қалды.Мерекелеріңіз құтты болсын!

Наурыз «жаңа күн» деген сөз.Яғни бұл күн біздің ата-бабаларымыз,арғы тегіміз,мыңдаған жылдардан бері мерекелеп келе жатқан жыл басы мерекесі.

Наурыз той құтты болсын!Ұлыстың Ұлы күні аталған Наурызда еңбектеріңіз өнімді болып,тілектеріңіз қабыл болсын!

1-жүргізуші:Наурыз келсе,құт келгені,халайық!

Есік ашып,шашу шашып,

Ел боп қарсы алайық.

2-жүргізуші:Той пердесін ашайық,

Тойға шашу шашайық.

Той шашуға тойыңдар,

Бұдан кейін ойын бар.

1-жүргізуші:Уа,жарандар,жараңдар!

Көңілің бар алаңдар.

2-жүргізуші:Ата менен анаң бар,

Үлкен-кіші ағаң бар.

1-жүргізуші: Наурыз тойы басталды,

Бәрің бері қараңдар!

2-жүргізуші. Жүріңдер Наурызға басып аяқ,

Қалыс қадам болмасын некен-саяқ.

Ән шырқап,би билейтін қауым болып,

Тұрмайық уақыт келді өнерді аяп.

1-оқушы: Наурыз келді,жайраң қақты таң күліп,

Жап-жасыл боп кетті дүние жаңғырып.

Жақсылыққа жаршы болған Наурызым,

Сен өмірдің көктемісің мәңгілік.

2-оқушы:Наурыз тойың,наурыз тойың,

Құтты болсын,халайық.

Күй төгілсін,күй төгілсін,

Шырқап әнге салайық.

Хор«:Наурыз той»

3-оқушы:Жылқы жылы кел төрлет,

Ел достығын өркендет.

Мол болсын ырыс,құт,

Болсын елде тыныштық.

4-оқушы: Құтты болсын Наурыз той!

Құлпырып тұр қыр мен ой.

Күн менен түн теңелді,

Жер шуаққа кенелді.

5-оқушы:Қыс өтіп,қар кетіп,

Шырайлы жаз жетіп.

Шаруаның кенелген,

Мейрамы ежелден.

Құтты болсын Наурыз!

6-оқушы.Ұлыс бақыт әкелсін,

Әр күніміз жақсы болсын.

Достығымыз берік болсын,

Білім-өнер серік болсын,

Ұлыс оң болсын,бестік баға мол болсын.

7-оқушы:Көктем жетті көл-көсір шуақ болып,

Қыс барады өиылып жылап тұрып.

Шатырында үйлердің наурыз жүр,

Мұз көрпесін ақпанның лақтырып.

Ән:«Наурыз думан»

8-оқушы: Бақта бұлбұл сайрайды,

Жайнап көктем нұрымен.

Жаңа дәстүр жырымен,

Ел наурызды тойлайды.

9-оқушы:Күн менен түн теңелді,

Жер шуаққа кенелді,

Қуанышты ел енді.

Наурыз келді салтымыз,

Көгерсін деп халқымыз.

Көшеге тал егеміз,

Жарқырады күніміз,

Жайқалып жас гүліміз.

10-оқушы:Малдар төлдеп,қой қоздап,

Сүттен бұлақ ағызған.

Жаңа жылдың сипаты,

Молшылыққа аңыз боп,

Басталыпты наурыздан.

Ән:«Шақырады көктем»

Наурыз қыз:Білесіңдер ме?Наурыз тойының өзіне тән лкен ырым асы-наурыз көже.Наурыз көже жеті түрлі дәмді астың құрамынан жасалады.Оның мәні жаңа жылда тойымшылдық,молшылық,татымды өмір болсын деген ырымды,тілекті паш етеді.

11-оқушы:Наурыз тойындағы тағамдарда көбінесе ақ тамақ басым болады.Өйткені бұл кезде төрт түлік төлдеп,ақ молайған кез.

12-оқушы:Сондықтан да тойшылар бір-біріне ”ақ мол болсын“,”сауар көбейсін”деген тілектер айтады.Халық аңызы бойынша Қыдыр баба барлық босағаны аттап,қуаныш әкеліп,жақсылық шашады екен.

1-жүргізуші:Балалар,бізге қыдыр бабамыз бірнеше тапсырмалар беріп жіберіпті.Барлығымыз соны шешіп көрелік.

Тапсырмалар:

1.Дүниеде не тәтті,не жұмсақ,не жетім?

1-оқушы:Ананың сүті тәтті.

Ананың қолы жұмсақ.

Жаңбыр жаумаса ел жетім,

Басшысы болмаса ел жетім.

2.Қандай ырым мен тиым сөздерді білесіңдер?

2-оқушы Малды теппе,

Ақты төкпе.

2-оқушы:Отты шашпа

Күлді баспа.

4-оқушы:Бүйіріңді таянба

Жағыңды таянба.

5-оқушы:Бос бесікті тербетпе.

Бесікті ашып қалдырма.

3.Жеті атаңды ата.

6-оқушы:Әке,бала,немере,шөбере,шөпшек,немене,туажат.

4.Сүттен жасалатын тағамдарды ата.

7-оқушы:Айран,сүт,ірімшік,құрт,қатық,шұбат,қымыз,қаймақ,май,іркіт.

5.Наурыз көже қалай жасалады№

8-оқушы:Наурыз көже жеті түрлі тамақ қосуарқылы жасалады.

6,Ұлттық ойындарды ата.

9-оқушы:Алтыбақан,аударыспақ,қыз қуу,көкпар тарту,ат жарыс,теңге алу,ақсүйек,тоғызқұмалақ.т.б.

7.Жеті қазынаны ата:

10-оқушы.Ер жігіт,сұлу әйел,білім,жүйрік ат,алғыр тазы,қыран бүркіт,берен мылтық.

8.Үш алысты ата

11-оқушы:Кәрі мен жас,жақсы мен жаман,алыс пен жақын.

Би:Қамажай.

12-оқушы:Құт-береке наурыз айым келді деп,

Жер түледі жасыл-желек желбіреп.

Айналайын атамекен,кең далам,

Толиқсиды нұрға балқып,елжіреп.

13-оқушы.Аспанымда ақша бұлттар аунайды,

Наурыз тойы көңілімді баурайды.

Тебіренген табиғат та мәз-мейрам,

Аңқылдаған қазағымнан аумайды.

Көрініс:Бай мен Алдар.

14-оқушы:Жатыр шалқып көңілім,шалқып әнім,

Наурыз сыйлар қуаныш,бақыт нәрін.

Ұлыстан соң күтіп тұр Ұлы күнің,

Наурыз көжеге бәрің кел,бәрің,бәрің!

Бата беру

Ұлыс оң болсын!

Ақ мол болсын!

Ұлыс бақты болсын!

Төрт түлік ақты болсын.

Ұлыстың ұлы күнінде,

Ұлың оңға қонсын,

Менің берген бұл батам,

Алланың құлағына шалынсын!