Та?ырыбы: Атадан ?ал?ан асыл с?з
Ма?саты:
а) білімділік: Атадан ?ал?ан асыл с?здерді ?скеле? жас ?рпа??а мирас ету, д?ст?р саба?тасты?ын ??ындыру. О?ушыларды с?зді? т?ркінін т?сініп, орынды с?йлеуге, ?з ойларын толы? жеткізе білуге ?йрету;
?) т?рбиелік: Аталы с?здерден ?лгі, ?неге алу?а, ?лтты? ??ндылы?тарды бойларына сі?іріп ?суге т?рбиелеу;
б) дамытушылы?: О?ушыларды? аталы с?здер ар?ылы рухани байлы?ын, ойлау ?абілеті мен с?йлеу м?нерін, с?здік ?орын дамыту, ?лтты? д?ниетаным негіздерін ?алыптастыру;
К?рнекіліктер: Т?ле, ?йтеке, ?азыбек билерді? суреттері, ?анатты с?здер, о?ушыларды? ?лтты? киімдері, си?ырлы тая?ша, шарлар, ба?алаушылар.
Саба?ты? т?рі: Саяхат саба?
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і:
?н?ранды орындау
Сынып о?ушыларын топ?а б?лу.
?діл?азылар м?шелерімен таныстыру.
І топ: «С???арлар»
Топ басшысы: С???армыз ?ша жетілер,
Т?менде б?рін ?алдырып.
Жамбы т?р к?кте біз ілер,
?анатты н?р?а малдырып!
ІІ топ: «Т?лпарлар»
Топ басшысы:
Т?лпармыз шаба жетілер,
Жарал?ан жігер, намыстан.
Же?істі? туы желбірер,
Ж?йрікпіз желмен жарыс?ан!
Топтарды? ?рандары:
І. С???арлар ?ша жетіледі.
ІІ. Т?лпарлар шаба жетіледі.
М??алім: Атадан ?ал?ан асыл с?здерді ?йренуге біз «С?зстан?а» саяхат?а шы?амыз. «С?зстан» дегеніміз - атадан ?ал?ан асыл с?здер, к?п ?асырлы? тарихы бар ?аза? ?дебиеті. Хал?ымыз «?нер алды - ?ызыл тіл» деп аса жо?ары ба?ала?ан. Сонды?тан біз сол «С?зстан?а» саяхат жасауды ма?сат еттік. Б?гінгі ашы? т?рбие са?атында асыл с?здер еліне бет ал?ан жолда к?п кедергілер кездеседі екен. Біз сол кедергілерден табандылы?пен, тап?ырлы?пен ?туіміз керек.
- ?алай ойлайсы?дар, атадан ?ал?ан асыл с?здерге не жатады?
О?ушылар: На?ылдар, ырым - тыйым с?здер, ма?ал - м?телдер, ?тірік ?ле?дер, к?ркем с?здер, а?ыз ??гімелер, шешендік с?здер.
М??алім: Б?ларды неге асыл с?здер дейміз?
О?ушылар: ?йткені аталарымыз асыл с?здер ар?ылы а?ыл айтып, «Жа?сыдан ?йрен, жаманнан жирен» деген.
М??алім: Д?рыс айтасы?дар балалар. Б?рын?ы аталарымыз ?мірден к?рген - т?йгендерін жина?тап, бай т?жірибесін бізге с?збен ?рнектеп, м?ра ?ылып ?алдыр?ан. Ендеше, біз «С?зстан?а» жету ?шін ?лкен ?ш кедергі бекеттен ?теміз. Бекеттерге жеткенше мына тапсырмаларды орындауымыз керек.
І кедергі бекет: «?нер жастан»
І.«Б?йге» Б?л кезе?де топтарымыз салт - д?ст?р, ?дет - ??рып бойынша ?ойыл?ан с?ра?тар?а жауап береді.
1. М?сылманны? ?асиетті кітабы? (??ран)
2. ?аза? шопандарыны? шахматы не? (то?ыз??мала?)
3. ?ылыштан ?ткір не бар? (тіл)
4. Е? киелі ??с не? (а??у)
5. ?аза? ырымында бала?а ми жегізбейді. Ол нені білдіреді? (Себебі мидай былжыр, бос белбеу, ынжы? болып ?седі дейді)
6. Киіз ?йді? ??рылысында кереге мен ша?ыра? ортасын ?осатын б?лігі не?(уы?)
ІІ. «Ма?ал - с?зді? м?йегі» Б?л кезе?де с?ра?тар?а ма?ал - м?телдер ар?ылы жауап бересі?дер.
1. Адамны? ?ай м?шесі ?ор?а?, ?ай м?шесі батыр? (К?з ?ор?а?, ?ол батыр)
2. Т?кірік к?л бола ма? (К?п т?кірсе, к?л болады)
3. ?андай жа?дайда айна?а ?кпелемеу керек? (Аузы? ?исы? болса, айна?а ?кпелеме)
4. Семіздікті к?теретін жануар? (Семіздікті ?ой ?ана к?тереді)
5. От?а т?сіп к?ймеуге бола ма? (Отан ?шін от?а т?с к?ймейсі?)
6. Жыланды інінен ?алай шы?арамыз? (Жылы - жылы с?йлесе?, жылан інінен шы?ады)
ІІІ. «Кім к?п біледі?» ( топ м?шелері ?тірік ?ле?дерден жарыс?а т?седі)
І?. «Ескірмейтін есті с?з» (топ м?шелері ?здері білетін ырым - тыйым с?здерден жарысады)
Би:
ІІ кедергі бекет: «Білгенге маржан»
?. Сауалдар?а жауап беру.
1. Жеті атаны ата.
2. Жеті ?азына не?
3. ?ш арсызды ата.
4. Жолаушыны? м?раты не? (жету)
5. Саудагерді? м?раты не? (сату)
Ал бізді? м?ратымыз не? (о?ып, білім алу)
?н: «С?лем берем ?лкенге»
С?зі: ?тепберген А?ыпбековтікі
?ні: Дабыл Омаровтікі
ІІІ кедергі: «Ойлан, тап!»
?І. Ж?мба?тар шешу. (топ м?шелері бір - біріне жасырады)
?ІІ. ?аза?та т???ыш.
1. Е? т???ыш шешен (Жиренше)
2. Е? т???ыш ?алым, саяхатшы (Шо?ан У?лиханов)
3. Е? т???ыш ?аза? ?ліппесін жаз?ан (Ахмет Байт?рсынов)
4. Е? т???ыш биші (Шара Жиен??лова)
5. Е? т???ыш елбасшымыз (Н. ?. Назарбаев)
6. Е? т???ыш д?ниеж?зі чемпион ата?ан ал?ан палуан (?ажым??ан М??айтбасов)
І?. ?орытынды.
М??алім: Атадан ?ал?ан асыл с?здер - бізді? ?мір серігіміз, а?ыл - ке?есшіміз. Ол с?здер ?рпа?тан - ?рпа??а жетіп отыр?ан. Ал енді атадан ?ал?ан асыл с?здерді ??ыну ?шін не істеуіміз керек? Ол ?шін Абай атамызды? ?сиетті с?здерін есімізде са?тайы?.
І топ: Бес н?рседен ?ашы? бол,
?сек, ?тірік, ма?танша?,
Еріншек, бекер мал шашпа?,
Бес д?шпаны? білсе?із.
ІІ топ: Бес н?рсеге асы? бол,
Талап, е?бек, тере? ой,
?ана?ат, ра?ым, ойлап ?ой.
Бес асыл іс к?нсе?із.
«Си?ырлы тая?ша» ?дісі. Б?гінгі т?рбие са?атында ?андай ой т?йді??
Нені ?йренді??
?н: «Не деу керек?»
С?зі:
?ні:
Же?імпаз топты марапаттау.