Сценарий "Красная Шапочка" на горномарийском языке

Якшар Калпак гишан кырык марла у ямак (тетявлалан сценари)

Декораци: шалахай покашты- шыргы, вургымла покашты - Якшар Калпакын томажы.
Тетявла шошым гишан ныжылгы мырым йонгалтарат, ави дон папим айо доно мактат.
Занавес пачылтеш — Якшар Калпакым аважы амалаш пишта.

Ава:
Тынь папалты изиэм,

Мынь падкагыльым тышкем.

Ирок папи докы кет

Да падкагыльым нангет

Якшар Калпак:
Ави мыньын пишок пуры

Лижы тыдын кужы курым!

Тетявла ави гишан мырым мырат.

Ава:
Пуры ирок, ыдырем

Качкындалок пырцыкем.

Теве тылат шыраш, патыл…

Аважы Якшар Калпаклан качкышан корзиным пуа да папажы докы колта. Занавес чучылтеш, пока декорации вашталтеш. Тетявла куштат, мырат:
Если шукы-шукы-шукы,

Если шукы корны мычкы,
Если шукы корны мычкы,
Кыдалаш да кыргыжаш,
То, наверно, то конечно,
То, наверно, то конечно
То наверно лиэш-лиэш
Лиэш Африкыш миаш.

Припев:
А-а, Африкышты ангыр вот техень кымдыкан!
А-а, Африкышты кырык вот техень кукшыцан!
А-а, крокодилвла — бегемотвла,
А-а, обезьянвла — кашалотвла,
А-а да ыжаргы попугай.
А-а да ыжаргы попугай! 

Якшар Калпак кен колта, пирывла лактыт. Икты-кого, весы-изи. Коктынат кишам упшынзыт.

Кого пиры:
— Якшар Калпакын свеза киша! Вадешеш тотлы качкыш лиэш!
Веремам ит тратьы, кыргыж! Якшар Калпакым поктен шоаш келеш. Анжы, охотникын киша доно ит путыйы.
Кого ышанрак пиры охотникын да Якшар Калпакын кишавлам анжыкта. Изи пиры охотникын киша паштек кыргыжаш тынгалеш, кого пиры тыдым йылерак пачшы гыц роалта

Шонгы пиры:
— Кыш кыргыжат ородишка?

Самырык пиры:
— Ну ма эче ак яры?

Шонгы пиры:

— Самынь кыргыжат!

Самырык пиры:
— А кыш келеш ыне?

Шонгы пиры:
— Теве тышкы! 
Мыры юк шакта. Пирывла кок покаш шылыт. Якшар Калпак лактеш.
Якшар Калпак:

Шыргат кыньылын, кыньылын йар,

Ти сылным анжаш ак тем шар

А кеквлажы кыце мырат!

Лыпывла пиш сылнын высат. 
Ныл ыдыр (лыпывла)ныжылгы мыры семеш саранышты куштат. Мыры пытымыкы, Якшар Калпак , пирывлам ужын, лыпывла шайык шылеш. Самырык пиры кыргыж толеш.

Самырык пиры:
- Якшар Калпакым ужделда?

Лыпывла иктор:
- Уке! Уке! Уке! Ма нимат ана палы! Ма нимат ужделна!

Самырык пиры:
- А та паледа, корзиныштыжы ныллы падкагыль улы?  Таландаат сита. 
Якшар Калпак ак тырхы, кыргыж лактеш.

Якшар Калпак:
—Ида ыняны, ныллы агыл. Икты, кокты, кымыт, нылыт, вызыт да эче икты. Цилажы куд падкагыль.

Самырык пиры:

- Ах, махань цевер ыдыраш.Ах, махань калпакшы, ах,махань лицажы. Тынь кышкыла вара кеет?

Якшар Калпак:

— Папи докы кеем. Мынь талашем, колтыдай пожалуйста.

Самырык пиры:

Колтем, колтем. Но анзыц сагаэм мадындал.

-Мыньын мындыравлаэм улы. Ныным шыдырыш выдылмыла. Палшалтет?

Якшар Калпак:

-Ой, мынь талашем. Анят, ыдыр-ырвезывла палшалтеда мылам. Палшалтеда?

Самырык пиры тетявлам мадыкта:

- Ку йылерак йыдалым чиа

- Нунжыкым йытырлаш келеш.

- Ваштыр доно ку йылеракын топым мындыртен кеа.

- Сынзам кымымык ку шукырак роколмам пога.

Вес мадышвламат пырташ лиэш.

Самырык пиры:

-Молодецвла ылыда. Варештеш колташ. Якшар Калпак, алма анжалына, ку йылерак папиэт докы миэн шоэш. Кыргыжына?

Якшар Калпак (магыра):

-Мам ышташ? Ынде пиры папиэм качкеш. Мынь тыдым поктен ам шо, вет тыдын ныл ял ижы. Поктен шомыкемжат мам ыштен кердам? Тыды тыве махань кого капан, а мынь?

Сценыш Йогор тьоти лактеш.

Якшар Калпак :
- Ой тьоти, ытары. Пиры папиэм докы кеш, качкын колтынежы. Айда йылеракын, тьоти.Папим ытараш келеш!

Йогор тьоти:
— Пиш пысын попет. Нимат шым ынгылы. Пиры манат? Кого?

Якшар Калпак :
— Пиш кого. Слон ганьы, а ышмажы крокодилын гань.

Йогор тьоти:
—Ой-ой? Ялем ма вар ли? Эх шонгы линам. Нималан ярдымы. Мынь гыцем ынде ик йанат ак луд! Мыньын самырык ыныкаэмвла улы. Сейчас вот сыгыралам.

Эй, ыныкаэмвла тишкы толда!

Кым ырвезы лактеш.
Йогор тьоти:
— Рота, смирно! Цилан вургымлаш! Пирым кычаш! 
Амасам ырзымы юк шакта.

Папи:
— Шыпшыл кандырам, амаса пачылтеш 
Самырык пиры пырен кеа.
Папи:
— Ыныкаэм толынатыш. Пуры кечы! Тагынамшенок мынь тыньым выченам. Пиш яжоэм шынзынат, махань современный ялашым чиэнат.

Самырык пиры:

- А тынь папи тошаланенат ма? Ясыланыделат?

Папи:
—Кечы мыч варышты веле киэм. Тотлым нимат ам кач. Ышкежат тотлы ам ыл.

Самырык пиры:

-Ма? Мам маньыц папи?

Папи:
— Нимат. Цашан ам ыл манам. Теве кольмы , йыраным капаял кодет гынь веле?.

Самырык пиры(ышке туреш):

Вот капаялам йыранжым изиш да вара качкам. 
Пиры йыраным капаен пытараат, каналташ шынзеш

Папи:
Ыныкаэм вара канет, а кызыт выдым пецкаш намал шындай! 
Пиры выд пецкам темаш цаца. Вара янгылен, тышка шайык йывырт авалянен кеа.

Самырык пиры:

Мынь большы тенге ам керд. Лучи шылам. 

Йогор тьоти ыныкавлажы доно папи докы миэн шот, пирым пачшы гыц роалтат.

Йогор тьоти:
— Лапам куш, месташты шалгы!
Сопротивляялташ бесполезно!
Арыда ырвезывла.

Папи:
— Нигышкат ак шыл, пиш янгылен.
Якшар Калпак дон аважы папи докы миэн шот.

Якшар Калпаклан самырык пиры ыжалла чучеш:
- Пиры такшы худа агыл, эче изи ылеш. Простяш пирым келеш, вес гана иктыланат худам ак ышты.

Самырык пиры:
- Простьыдай пожалуйста! Мынь большы тенге ам ышты.

А теве таланда цевер пеледышвла.
Пиры онгжы гыц цевер пеледышвлам лыктеш да цилалан кычыкта.
Цилан танг гишан мырым мыралтат.