Саба? та?ырыбы: " ?ліппе - білім бастауы "

Әбіш негізгі жалпы білім беретін мектебі

1-сынып жетекшісі Жаманкулова Ардақ Садуақасқызы

Сабақтың тақырыбы: Әліппе-білім бастауы.

Мақсаты:

а )Оқушылардың сауат ашу пәнін оқу барысында алған білімдерін тиянақтау,өз өнерлерін ата- аналарға көрсету, эстетикалық талғамдарын тереңдете түсу;

б) Өзін - өзі басқаруы мен ана тілін сүйіп,қастрлеуге тәрбиелеу;

в) Ойлау, есте сақтау , сөйлеу қабілеттерін дамыту.

Әліппе ана тілі макеттері,Ы.Алтынсарин портреті,шарлар, рәміздер,мақал- мәтелдер,центр,компьютер,шашылған әріптер, гүлдер ,ұрандар т.б.

Барысы:

Мұғалім: Құрметті ұстаздар, ата -аналар,оқушылар!

Бүгін елдігіміз ескеріліп, егеменді ел болған, тәуелсіз тұлпардай етек жеңіміз кеңейіп, атымыз алысқа жетіп жатқан шақта бүгінгі сіздер үшін тойларыңызға тоғы бір той қосылмақ.

Ана тілінің ғажайып,әрі шынайы әлеміне бүлдіршіндерді дәл жетелейтін, өз тілін оқып үйренуге,оқи алсам деген ұмтылысқа шақыратын – әліппе оқулығы. Міне, бүгін біз барлық ғылымның анасы, біздің болашағымыздың негізі әліппемен қоштасу ертеңгілігіне келіп отырсыздар. Тойларыңыз тойға ұлассын!

Шашу,шашу шашыңдар!

Ақ сандықты ашыңдар.

Бұл мереке бұл тойдың,

Бастаңғысын жасаңдар!

(Мейірбектің әжесі шашу шашады. )

(Оқушылар музыка әуенімен билеп «Білім »кемесіне мініп сыныпқа кіреді.)

Бала деген , шіркін- ай , балдай екен,

Тәттілігі жая мен жалдай екен.

Арып- ашып даладан келгеніңде,

Бал иісін таттырып алдайды екен –деп

Кенен Әзірбаев атамыз айтқандай кішкентай бүлдіршіндеріміздің бал тіліне құлақ салайық!

Арсен: Армысыздар,мұғалімдер ,әз жандар,

Білім іздеп инемен құдық қазғандар.

Құшақ жая қарсы аламыз сіздерді,

Би билеп,әнде бүгін шырқалар.

Әліппемен қоштасу тойы құтты болсын!

Айсана:Қош келіпсіз ақ жаулықты аналар,

Жүздеріңнен мейірім мен нұр тамар.

Алдарыңда жауқазындай құлпырған

Біз алаңсыз балғын шақты балалар.

Хор: Құтты болсын тойымыз!

Ән: М.Омаров «Мектебім»( хормен орындалады.)

Нұрбек: Бар білімнің бастауы,

Бар ғылымның бастауы,

Жас балаға нұр шашқан,

Қандай кітап тіл ашқан ? Хормен: Әліппе

Мұғалім: Олай болса, өзіңіз алғаш рет қолымызға ұстаған аяулы әліппенә ортаға шақырайық. Хормен: Әліппе, әліппе әліппе! (Ортаға әліппемен ана тілі келеді.)

Әліппе: Аңсар. Армысыздар,жас достар!

Армысыздар ата -аналар!

Болашаққа жол бастар

Әліппе келді ортаға,

Білім деген ғажайыптың

Әлпібиін меңгерген,

Келешегі қазақтың Басталады сендерден

Мұғалім: Ал, балалар,Әліппе жайлы не білесіңдер? Кәне ораға салайық.

Гүлфарида: Келгенде алғаш мектепке,

Білмуші едік әріпте.

Оқимыз қазір ертекте,

Үйреттің оны Әліппе.

Енді біз жаза аламыз,

Әріпті қосып әріпке.

Ырза боп саған жүреміз,

Қош бол, сүйікті әліппе!

Данагүл: Әліппем, менің Әліппем!

Сені қолға алып мен.

Есігін аштым мектептің,

Ертеңгі сәуле жарықпен.

Ән: «Әліппе»

Саян: Қош бол, құтты Әліппем!

Көп нәрсені үйреттің

Таныстырып әріппен,

Тақылдатып сөйлеттің.

Жақсы білім көрімдік

Болсын бізге қалайық.

Не үйрендік, не білдік,

Кәне ортаға салайық.

Бар кітапқа бас болған,

Әліппе ғылым ағасы.

Әліппеден басталған,

Даналықтың данасы.

Қайролла: Иә, бүгін біздің қуанышымызда шек жоқ, өйткені біз тұңғыш

сауатымызды ашқан Әліппені бітірдік.

Хор: Рахмет саған, Әліппем!

Бекзада: Әліппе деген даңғыл жол,

Апарар сені алысқа.

Жеңіл емес, ауыр жол,

Тырысып бақ намысқа.

Хор: « Арманым-асыл әнім»авторы А.С.Жаманкулова,

Саян: Әліппемен қош айтысып қаламыз,

Енді қолға басқа кітап аламыз.

Ата -ана қуанышқа ортақ бол,

Сауатты боп шықты міне балаңыз.

Ләззат:

Жақсы кітап Әліппе,

Үйретеді әріпке.

Қуыршақпен қоштасып,

А- дан бастап үйретті

Түгел маған танытты.

Ашыла берді алдымнан,

Кең дүние есігі. Мейірбек:

Соғылған сомдап алтыннан Қуантуға елімді,

Әліппе білім бесігі. Қуантуға жерімді.

Қуантуға жүректі,

Қуантуға түлекті

Мен мектепке барамын.

Армандарым көп менің,

Атқарамын деп келем

Өз бесігім – мектебім.

Бейне таспадан көрніс: «Мектептегі алғашқы бастамам»

Арсен: Жақсы білім көрімдік,

Болсын бізге халайық.

Не үйрендік, не білдік,

Кәне ортаға салайық.

Әліппе Аңсар : Балалар, сендер менен не оқыдыңдар, сонда сендер менен не үйрендіңде?

Хор: Жұмбақ, жаңылтпаш, санамақ, өлең, ән үйрендік. Енді кітапты өзіміз ои аламыз. Ыбырай, Абай аталарымызбен таныстық.

Әліппе Аңсар: Ы.Алтынсарин кім?

Ы.Алтынсарин –тұңғыш қазақ ағартушысы. Ол алғаш Әліппені жазған. Біз Ыбырай атамыздың «Бір уыс мақта» әңгімесі мен «Мақта қыз бен мысық» ертегісін оқыдық.

Мұғалім: Балалар, Ы.Алтынсарин атамыз сендерге қандай өсиет қалдырды?

Балалар: «Кел, балалар оқылық» өлеңін жатқа айтады.

Сендер осы өсиетті орындап жүрсіңдер ме?

Мейірбек: Тату- тәтті достармыз біз,

Ынталы да талантты.

Көп білуге құштармыз біз,

Жақсы оқимыз сабақты.

Бекзада: Қазақстан дейтін менің елім бар,

Жатыр алып жарты дүние әлемін.

Бұл даланы анам жаспен суарған,

Бұл далада атам қолға ту алған.

Бұл далада жылап келіп уанған,

Бұл даланы көріп алғаш қуанған.

Бұл далада өскен жанда жоқ арман,

Олай болса, заманға иленбей, заманды биле, алғыр жас!

Мұғалім: Дүниетанудан не үйрендік, кәне ортаға салайық.

-Балалар қазір жылдың қай мезгілі№

-Қыста қандай ойындар ойнайсыңдар?

-Жылдың неше мезгілі бар?

-Ауа райын немен өлшейді? Термометр

-Табиғат нешеге бөлінеді?

-Балықтың жүзуіне және құстардың ұшқанына қарап адамдар не ойлап тапқан?

-Қазір «Көңілді почта» ойыны арқылы сіздерге алыстан келген хаттарды оқып берейін сендер өз үйлеріне таратасыңдар.

Мұғалім: Енді мемлекет туралы не білесіңдер, соны ортаға салайық.

1. Біздің отанымыз?

2. Ел рәміздерін ата?

3. Біздің ақшамыз қалай аталады?

4. Біздің астанамыз қай қала?

5. Қандай қалаларды білесіңдер?

6. Отан туралы қандай мақал мәтелдерді білесіңдер?

Отан жерім, Отан суым,

Отан қуат нәр береді.

Отан ұран, Отан туым,

Отан мәңгі гүлденеді.

(Әліппе оқулығындағы Отан туралы көркем сөздер орындалады.)

Қ.Р. мемлекеттік әнұранын орындаймыз.

Өзімізге таныс әріптерден жұмбақ шешейік.

1.Ұстап әкеп шңберді,

Байлап қойдым бағанға.( Ю әрпі)

2. Есепке де кіремін,

Әріпте боп жүреміз. ( З әрпі мен 3 саны)

3.Екі «С» кеп күресті

Арқаларын тіресті. (Х әрпі)

4. Қос бүйірін таянып

Тұратұғын қай әріп? ( Ф әрпі)

5. Қосылса 1 мен 3 арасы,

Қандай әріп қарашы? ( В әрпі)

Көркем сөз «Алфавит сыры»

Мұғалім:«Шашылған әріптер »ойыны Мен әріперді беремін әр қайыссың бір бірден сөз құрап тақтаға жазасыңдар.

-Енді «Әдемі гүл» ойыны арқылы өз білімімізді тексеріп алайық.менің алдымдағы гүл бөлшектерінің артындағы сөздерді оқып,Әліппе оқулығынан тауып оқып бересіздерде гүлді тақтаға әдемілеп қадаймыз.

Міне, барлығыңыз осы гүлдей жайнап өсіңіздер!

Көрніс: «Кім неден күшті?»

«Бір қазан сүт», «Қожаның аты»

-Ал,Әліппе сандарды үйрете ме?

-Математика нелерді үйретеді? «Балапандарды түлкіден құтқарайық» ол үшін балапандардың артындағы тапсырмаларға жауап беріп бір- бірлеп алып кетеміз.

«Санамақ» айтайық (2 түрі айтылады.) Хормен және Қайролла орындап береді.

Оқу білім туралы мақал- мәтел білеміз бе?

1.Күш білімде.

2.Оқусыз білім жоқ,

Білімсіз күнің жоқ.

3. Оқу білім бұлағы,

Білім өмір шырағы

Абай атамыз қандай өсиет қалдырды?

Хормен: Әсемпаз болма әрнеге,

Өнерпаз болсаң арқалан.

Сенде бір кірпіш дүниеге,

Тетігін тап та бар қалан.

-Бір бірімізгі жұмбақ жасырайық.

-Ендеше мен жасырайын: Бір үйге көзсіз боп басыңды сұғасың,

Бұл үйден көрген болып шығасың (Мектеп)

Қабат қабат қаптама

Ақылың болса аттама? ( Кітап)

Әліппе Аңсар: Мен бүгінгі тойға қиындық пен қызықты бірге бөліскен жан досым, ұстазымды қонаққа шақырып едім. Сол кісі бар ма?

Мейірбек: Осы ән аяулы ұстазымызға арналады.

Ән: «Мұғалім ол біздің»

Кірқожалақ пен Жалқаубектей боламыз ба? Жоқ.

Би: «Қазақ биі» Сынып қыздарының орындауында.

Әліппе Аңсар: Құрметті оқушылар, мен сендердің білімді, ынталы,ақылды екендеріңе көзім жетті.Қоштасатын да уақыт келді.Бірақ сендер мұңаймаңдар.Сендерге бүгін сыйлық жасағалы отырмын.Мұра ретінде бұл мейрамхананы « Ана тілі» деген балама қалдырып отырмын. Атадан қалған тұяқ ретінде мейрамхана баламның атымен аталсын

Бәрі: Қош бол, құтты Әліппем,

Көп нәрсені үйреттің

Таныстырып әліппен,

Тақылдатып сөйлеттің

Оқушылар Әліппемен қоштасады.

Данагүл: Құрметті қонақтар! Сіздер бүгін жаңа «Ана тілі» атты мейрамхананың салтанатты ашылу рәсімінің куәгері болып отырсыздар. Ендеше салтанатты ашылу рәсімін ақ жаулықты әжемізге береміз.

Әже: Мейрамхананың кілтін ұстазға берейін. Беріп тұрып өз тілегін айтады.

Ата аналарға оқушылардың сұрағы,бірлесе отырып жауап берсеңіздер.

1.Сіз балаңыздың мектептен киін немен шұғылданғанын қалайсыз?

2.Сіз балаңыздың достарының қандай болуын тілейсіз?

3. Өнеріңізді көрсетіңіз? АтАллллАлаААа

Ата-аналармен қонақтардың өнерін тамашалайық.

Ән: « Ақкөгершін»

Мұғалім: «Батаменен ел көгереді» деген екен қазақ атамыз,бата, тілекті мектебіміздің басшысы Серік ағайға тілейік. Сөз тілегі өзіңізде.

Соңынан «Жылы жүрек» ойыны арқылы сабағымызды қорытындылаймыз.Оқушылар бір -біріне жүрек беру арқылы өз тілектерін жеткізеді.

Мұғалім: Құрметті ұстаздар, ата аналар аяулы шәкірттер!

Көлге айналған бұлақтың,

Қайнар көзі Әліппе.

Том -том қалың кітаптың ,

Басы болар Әліппе ! - дей келе сабағымызды аяқтаймыз.Рахмет.