С.Сейфуллин. А?са? киік.

П?нні? аты

Уа?ыты:

Кабинет:

М??алім

Саба?ты? атауы

С. Сейфуллин. А?са? киiк

Ма?саты

К?тілетін н?тиже

Ма?саты: А?ын шы?армашылы?ымен таныстыру, ?ле?ні? мазм?нын ме?герту, эстетикалы? ж?не экологиялы? т?рбие беру; ?дебиет теориясынан ма?л?мат алу
Міндеті: о?ушылар топ ішінде ынтыма?тасты?пен ж?мыс істейді; бір-бірімен ой б?лісіп, берілген ?ле?ді талдап салыстырады; ж?мыс кезінде ойларын орта?а салып, жауап береді.
Саба?ты? ?дісі: с?ра?-жауап, топтастыру, де?гейлік тапсырмалармен ж?мыс
П?наралы? байланыс: география, сурет.
Саба?ты? к?рнекілігі: интерактивті та?та, а?ынны? портреті, ?аза?стан картасы, жануарлар суреті.
Барысы: Сыныпты ?ш топ?а б?лу, топ жетекшілерін та?айындау.

Психологиялы? ахуал

Психологиялы? дайынды?

Біз балдыр?ан баламыз,

??стай ?анат ?а?амыз.

Д?ниені аралап,

О?ып білім аламыз.

О?ушылар ше?берде жиналып,м??аліммен бірге б?гінгі саба??а с?ттілік тілейді.

?ызы?ушылы?ты ояту

?й тапсырмасын с?рау
1. Жамбылды? ?стазы кім?
2. О?ушыларды? батырлы?, ту?ан жер, т?рт т?лік туралы жаз?ан ж?мыстарын ты?дау
3. Пейзаж деген не?
4. Т?ркістан ?аласы туралы не білеміз?
Ой ?оз?ау.
- О?ушылар, мына бір ?ле?ді еске т?сірейік.
?йден шы?ып балалар
«Жаз болды, міне!» десіп т?р.
Са?ындыр?ан жаз желі
О?т?стіктен есіп т?р.
Жылы ескекті? лебімен
Д?ние бал?ып иіп т?р.
Са?ындыр?ан жаз ?сері
??ша?тап беттен с?йіп т?р.
- С?кен Сейфуллинні? «Наурыз» ?ле?і.
- ?те д?рыс. Сонымен б?гінгі саба?ымыз С?кен Сейфуллинні? ?ле?і «А?са? киік» Ендеше, С?кен туралы не білеміз? Де?гейлік тапсырмалармен ж?мыс ж?ргізейік.
І де?гей
1. О?улы?тан а?ын ?міріне топтастыру ж?мысын ж?ргізу(1-слайд С?кенні? суреті,топтастыру сызбасы) 2. Сурет ар?ылы киікті тауып, а?ынны? шы?армасы киікке арнал?анын аны?тау (2-слайд а?дарды? суреттер топтамасы)
М??алімні? ?осымша дерек беруі. (А?б?кен, киік – ж?п т?я?тылар отрядыны? б?кендер туысына жататын, т?л?асы ірі, ?ой?а ??сас, д??ес т?мсы?ты, к?йіс ?айыратын т?з жануары. ?сті?гі ерні салбырап, етті т?мсы??а айнал?ан. Текесіні? м?йізі ?ай?ылау келеді, ешкісінде м?йіз болмайды. Жаз айларында ар?а т?сі сар?ыш тартады, ?ыста т?сі а?шылданады. ?аза? хал?ы «??ралайды? сал?ыны» деп атайтын мамыр айында?ы киікті? баласын ?ргізуіне ата?ан. К?біне егізден, кейде 3 ла? та туады. ?те а?ылды ж?не ?андай таби?и ортада болмасын, тез бейімделіп кететін жануар екендігі аны?. Бетпа?далада?ы а?б?кендер ?сімдікті? 81 т?рімен ?оректенеді. Олар ?р т?рлі ш?птерді жылды? мезгіліне ?арай та?дап жейді. Киіктер ш?пті жерден ж?лып жеуге ?ана да?дылан?ан.)
3. «А?са? киік» ?ле?ін т?сіне, м?нерлеп тізбектей о?у (О?улы?пен ж?мыс)
ІІ де?гей
1.?ле?де ?андай жерді суреттеген? (3-слайд ?аза?стан картасынан Бетпа?даланы к?рсету) (Бетпа?дала – Сарыар?а деген ?лкен айма?ты? ш?л даласы. Онда киік мекен етеді. ?йткені ол ш?лді жа?сы к?реді. Онда елді мекен, ?зен, к?л де болмайды. ?сімдіктен жусан ?седі. Ша?ын б?та?тарды? ?зінде де «?у баялыш» жапыра? болмайды.)
2. ?андай ?сімдік атаулары кездесті? Д?птермен ж?мыс. (К?кпек, баялыш, жусан ш?лді жерде ?сетін жапыра?сыз ш?птер)
3. Киікті неге те?ейді? (?ле?де киік суреттеледі. А?ын оны жас бала?а те?ейді. ?рбір кішкентай бала с?лу болады. Б?кен бала сия?ты с?лу. )
ІІІ де?гей
1. Киікті? портреті ?андай?
(Та?ы аппа?, екі к?зі м?лдір ?ара
Б?кеннен с?лу а?ды мен к?рмедім
К?здері м?лдіреген а? б?кенді
?ап - ?ара екі к?зі м?лдіреген
?демі екі танау желбіреген)
2. ?ле? ?алай ая?тал?ан? (?ле?де с?лу а? киікті? аянышты та?дыры, адам ?олынан жасал?ан ?иянат айтылады. О?и?а жапан далада о? тиіп жаралан?ан б?кенні? шыбын жанын ?ояр?а жер таппай мазасыздан?ан с?тін суреттеумен ая?талады.)
3. ?ле?ге талдау жаса Д?птермен ж?мыс. (1.Та?ырыбы:киікті? аянышты та?дырына арнал?ан; 2. Шума? саны -17; буын саны – 11; идеясы – экологиялы? жа?дайды ашына айтуы)
І? де?гей
1. «Азайды со??ы кезде бай??с б?кен»,
«М?йізін пайда ?ылып, шетке сат?ан» деген жолдарда нені т?сіндік? (Адамдарды? ?з таби?атына зиянкестік іс-?рекет жасап, зияны жо? а?дарды? саны ?азіргі кезде сиреп кеткені туралы айтса, киік м?йізінен пайда тап?ысы келген пайдак?нем, а?ша?а ??ны?ып, таби?ат?а кесел келтірген адамдарды ашы? айыптап отыр).
2. ?ле? са?ан несімен ?серлі болды? (?ле?дегі а?ынны? таби?атты суреттеуі, жанашырлы?ы ?нады. Бас?а шы?армалар?а ?ара?анда бізге ?сер еткені – адамдарды? таби?атты ?ор?амауы, мергендерді? аяусыз жазы?сыз а?ды атуы. Мергенні? мергендігі жал?ыз киікке т?скені адам баласын ашындырмай ?оймайды. Себебі ?азіргі та?да саны жа?ынан азайып бара жат?ан т?з жануары.)
3. ?ле? ?алай ая?талады деп болжам жасайсы?? (А?ын киікті? ?лгені не ?лмегені туралы бізге на?ты м?лімет айтпа?ан. Сонды?тан ?ансырап ?луі м?мкін немесе жолаушы?а кез болып мейірімді жандарды? ?олында жара?атынан жазылуы м?мкін, ит – ??с?а жем болуы м?мкін немесе жолшыбай адам?а кез болып, ол адам ?аза?ша бауыздап етін азы? етуі м?мкін.)
Бекіту:
1. Бетпа?та келе жатты, сандалып,
?а??ыра?тап басын иіп,
Анда-санда ?лін жиып,
Ша?ады шыбын жанны? ?инал?анын
Жал?ыз - а? м?лдіреген екі к?зі
?лі кетіп сорлы киік жы?ыл?анда
Ботаг?з сахарада ?ына терген – ?ле? жолдарынан ?дебиет теориясыны? ?ай т?рі бар? (кейіптеу)
?йге тапсырма 1) ?ле?нен ?зінді жаттау
2 ) ?аза?станны? «?ызыл кітап?а» енген жануарлар ж?не ??стар туралы м?лімет жинап келу.