kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Нурова Зауре Жумаровна

Нажмите, чтобы узнать подробности

Бастауыш сынып о?ушыларына білім беруде жа?а инновациялы? технологияларды пайдалану
 


      Білім беру сапасы – ?о?амда?ы білім беру ?рдісіні? жа?дайын, н?тижесін, сондай-а? жеке т?л?аны? к?сіптілігіні? ?алыптасуы ж?не даму болаша?ыны? ?ажеттілігін аны?тайтын ?леуметтік категория. Білім беру сапасы білім беру мекемелеріндегі жастарды о?ыту мен т?рбиелеу ?ызметтеріні? ?рт?рлі к?рсеткіштеріні? жиынты?ы, я?ни білім беру мазм?ны, о?ыту формасы мен ?дістері бойынша аны?талады. Сонды?тан педагогика ?ылымыны? ерекшелігі де – баланы? т?л?алы? дамуына ба?ыттал?ан жа?а о?ыту технологияларын шы?аруы болып отыр.

      Б?гінгі та?да республикада?ы ж?не айма?та?ы экономикалы? нары?ты? ?атынастарды? ?алыптасу жа?дайында елімізді? ?леуметтік- экономикалы? дамуы ?о?ам ?міріні? барлы? саласында, оны? ішінде мектепте о?ыту мазм?ны мен о?ытуды? ?азіргі технологияларын жетілдіру ?зекті м?селелерді? бірі болып отыр.
    ?аза?стан Республикасыны? «Білім туралы» за?ында (1999) білім беру саласында?ы мемлекеттік саясатты? ?станымдарыны? бірі – жеке адамды ?алыптастыру?а ба?ыттал?ан ролі ж?не педагог ?ызметкерлер о?ушыларды? мемлекеттік білім беру стандартында к?зделген де?гейден т?мен емес білім, білік, да?ды алуын ?амтамасыз етуге, оларды? жеке шы?армашылы? ?абілеттеріні? дамуы ?шін жа?дай жасауы ?ажеттігі ?арастырыл?ан.
      Д?ст?рлі о?ыту технологиясыны? білімді мемлекеттік стандарт де?гейінде толы? ме?геруіне кепілдік бермей отыр?анды?ы о?ушыларды? білім жетістіктеріні? н?тижелерінен к?рініс табуда. Осы?ан орай о?у-т?рбие ?рдісін жетілдіруді? ?азіргі технологияларын жетілдіріп, мектепте саба? беруде ?олдану ар?ылы білім сапасын жа?сарту?а болатынды?ына басым ба?ыт берілуде.
       ?азіргі кезде мектепті? о?у-т?рбие ?рдісінде 50-ден астам педагогикалы? технологияларды? ?олданылып ж?ргені м?лім. Б?л технологияларды? б?рін бір саба?та ?амту м?мкін емес. Сонды?тан, мектептегі ?рбір п?нді о?ыту технологиясын та?дап, іріктеу ж?не оны іс-?рекеттік т?р?ыда жетілдіру ар?ылы о?ушыны? білім жетістіктерін арттыру?а болады. М?нда о?ушыны? ?рекеті – технологияны ?абылдауы, ынтасы, ??штарлы?ына к??іл б?лінуі тиіс.
      Бастауыш сатыда ?рбір п?н бойынша о?ушыларды? о?у жетістіктеріні? ?лшеуіштер т?сілдері ретіндегі де?гейлік тапсырмалар ж?йесін дайындау?а болады. О?ушыны? дайынды? де?гейін саралау о?ушыны? жеке танымды? м?мкіндігін ескеруді? басты т?сілі ретінде ?арастырылуы тиіс. Тапсырмаларды білімді ?абылдау?а ба?дарлан?ан іс-?рекеттік модель ретінде ?арастыру?а болады. О?ытудан к?тілетін н?тижелер тізбесін негізге ала отырып, ?рт?рлі де?гейдегі тапсырма т?рлерін ауызша тексеру, жазбаша тексеру, тапсырма беру, жауапты талдау тапсырмалары, бір ?ана д?рыс жауабы бар тапсырмалар, ашы? ж?не еркін жауабы бар тапсырмалар, т?рлі практикалы? сипатта?ы тапсырмалар т?рінде ?арастыру?а болады.
       Тапсырмаларды? м?ндай т?рлері о?ушыны? іс-?рекеттік – компетенттік т?сілге (?з бетінше іздену, ?з бетінше білім алу, ?зін-?зі білім алу?а т?рбиелеу, дамыту) бейімделуіне м?мкіндік береді.
      Мектепте о?ытуды технологияландыру ?азіргі нары?ты? экономика жа?дайында ?мір талабынан туындап отыр.
      Жа?а а?паратты? технологияны? ерекшелігі – м??алімдер мен о?ушылар?а ?з бетімен бірлесіп, шы?армашылы?пен ж?мыс істеуге м?мкіншілік береді.
      Мектептерді? о?у ?рдісіне жа?а а?паратты? технологияны енгізу ар?ылы о?у сапасы жа?сарып, дамыта о?ыту ж?зеге асырылып, саба? ?ар?ыны жеделдетіліп, жеке т?л?амен ж?мыс істей отырып, саралап, даралап о?ыту?а м?мкіндік туады. Жа?а а?паратты? технологияны ша?ын жина?тал?ан мектептерде де пайдалану?а болады. Онда саба?ты тиімді ?ткізуге, о?ушыларды? танымды? белсенділігін арттыру?а, ?рбір о?ушыны? ?з беттерінше ізденіп білім алуларына к?мектесуге болады. Жа?а технология о?ушыны? ?зіндік ж?мыс ат?аруына ж?не е? бастысы – о?ушыны? білім жетістіктерін жа?сарту?а ы?пал етеді. ?азіргі ?мір талабына сай 1-сынып?а арнал?ан «Математика» электронды? о?улы?ы (авт. ??рманалина Х.Ш., Спатаев И.) ?аза? тілінде 2002 жылы (ЦПТИО) даярланып, республика мектептеріне берілді. Б?л электронды? о?улы? мектеп о?ушылырын а?паратты? технологияны кіші жастан ме?геруге к?мектесіп, о?ушыларды? ?з бетімен білімдерін толы?тыруларына м?мкіндік береді.
      Мектепті? бастауыш сатысында ке?інен ?олданылып ж?рген о?ытуды? ?азіргі технологиялары: дидактикалы? бірліктерді ірілендіру технологиясы (П.М.Эрдниев) бір мезгілде тура ж?не кері амалдар мен операцияларды ме?геруге к?мектеседі ж?не ірілендіру ?а?идасына с?йеніп ??растырыл?ан жатты?улар жиынты?ы білімді саналы да берік ме?геруге к?мектеседі, математиканы о?ытуды? есеп шы?ару?а негізделген технологиясы (Р.Г.Хазанкин) есептерді шы?аруда ?рт?рлі ?дістерді ?олдану ж?не о?ушылар бірін-бірі тексеру ар?ылы есепті? д?рысты?ына к?з жеткізулеріне болады, дамыта о?ыту технологиясы (Л.С.Выготский, Л.В.Занков, Д.Б.Эльконин, В.В.Давыдов) дамыта о?ыту ж?йесі жеке т?л?аны жеделдете ?ар?ынды, барлы? сапалармен с?йкестікте жан-жа?ты дамыту?а ба?ыттал?ан, о?ытуды? модульдік технологиясы (В.М.Монахов) о?у ?рдісін ма?сатты жобалап, ??ру?а болады. О?ытуды? компьютерлік технологиясы компьютермен ж?мыс істеу техникасын ме?геру, сыныпта белсенділік к?рсету, жеке ж?мыс істеу, жекелеп к?мек к?рсету, проблемалы? о?ыту технологиясы, тірек сигналдары ар?ылы о?ыту технологиясы (В.Ф.Шаталов) теория ж?не практиканы блок т?рінде топтау, тірек-схема, тірек-конспект т?рінде берілген теориялы? материалдарды сыныпта ме?геру, ?йде ?з бетімен іздену, ж?мыс істеу, т?сіндіре бас?арып – оза о?ыту (С.Н.Лысенкова) алынатын білімні? ал?аш?ы б?лігін алдын ала о?ыту, де?гейлік саралап о?ыту технологиясы бірнеше де?гейде тапсырма беру ж?не ж?йелік негізде о?ыту технологиясы (?алиев Г.Г.), шо?ырландырып – ?ар?ынды о?ыту технологиясы (?бді?алиев ?.А., Н?рахметов Н.Н.), блокты?-модульды? технологиясы (Жанпейісова М.) ?азіргі та?да ?олдау табуда.[1]
?азіргі ?алымдану ж?не техниканы? ?ар?ынды даму кезінде о?у-т?рбие ?рдісін ізгілендіру ?зекті м?селелерді? бірі болып табылады.
О?у-т?рбие ?рдісін ізгілендіру – жеке т?л?аны? еркін дамуы ?шін оны? бойында жалпы азаматты? ??ндылы?тарды? ?алыптасуын ?амтамасыз ететін дидактикалы? ?станым ретінде басшылы??а алынуы тиіс.
Мектепті? бастауыш сатысында о?у-т?рбие ?рдісін о?ушыларды? ?зара іс-?рекетімен м??алім мен о?ушыны? ?зара ?арым-?атынасын д?рыс ?йымдастыру ар?ылы о?ушыны? ойлау белсенділігін арттыру?а, саба?та интерактивтік ?дісті тиімді пайдалану?а болады. М?нда негізгі ж?не жетекші ?рдіс – іс-?рекетті о?ытуды ?йымдастыру. Б?л технологияны? ерекшелігі о?ушыларды? ?здері а?параттар жинап, ?здері жа?алы? ашу?а ?мтылып, ізденіп жауабын тауып, ?зіні? к?з?арасын логикалы? т?рде д?лелдейді. Ол ?з пікірін бір-біріне, топта, сынып алдында айта алады. М?нда жеке т?л?аны? рухын т?рбиелеуге, адамны? адамгершілік болмысын ?алыптастыру?а басты назар аударылуы тиіс. Білім мазм?нын ме?геруде о?ушыларды? жа?а процессуальды? біліктілігіне, а?паратты алдын ала болжау ?абілеттерін ж?не ?ойыл?ан міндетті шы?армашылы?пен дамыту?а к??іл б?лінеді. ?рбір саба?та о?ушыларды? о?у біліктілігімен ?атар ойлауы, іс-?рекеті, ?зара ?арым-?атынасы ж?не ?зіні? сана-сезімі дамып, ?арапайым ойлау операциялары (анализ, синтез, салыстыру, с?рыптау) ж?не шы?армашылы? іс-?рекеті ?алыптасады.
      ?ай салада болмасын, онда?ы ж?мысты? н?тижесі сапасымен ?лшенеді. Мектептегі сан-саналы ж?мысты? ??йылатын арнасы да білімні? сапасында болатыны даусыз. Білім ?о?амды т?ра?тандыратын, рухани м?раны са?тайтын, ?рпа?ты ?рпа??а саба?тастыратын ??рал. Сонды?тан ал?а бас?ан сайын біз хал?ымызды? тарихи ??ндылы?тар, ?лтты? тіл ?азынасын, я?ни халы? ?азынасыны? ба?алы жа?тарын келешекке ?зімізбен бірге индустриясы дамы?ан, толы? техникалан?ан болаша??а ала баруымыз керек, сонда ?ана бізді? ?рпа? ?з тілегін,?з тілін, саба??а деген ?ызы?ушылы?ын, ?абілетін дамытады.
     Бізді? басты ма?сатымыз – білім сапасы. Білімні? сапалы болуы тікелей м??алімге, оны? білім д?режесі мен іздену шеберлігіне байланысты. М??алім – тікелей о?ыту мен т?рбиелеу ?рдісіне жа?алы?ты енгізуші, о?ушымен бірлесе ж?мыс істейтін белсенді ?рекет иесі. Сонды?тан да, ол мектепке жа?алы? енгізуде шешуші р?л ат?арады.
   Мектептегі о?у ж?мысыны? сапасы м??алімні? о?ушыларды? о?у ?рекеті д?рыс ?йымдастыра білуіне, оны? тиімділігін мейлінше жетілдіре білуіне байланысты болады. О?ушылар ?рекетіні? е? басты ж?не жетекші т?рі – о?у.
?алым педагог Л.В.Занков: «О?ыту – о?ушыны? рухани дамуын ?амтамасыз етуі ?ажет», - дейді. [2]
К?рнекті психолог Л.С.Выготский: «Жа?сы о?ыту деп, ол баланы? дамуына ілгері ж?ретін, оны жетекке алатын о?ытуды айтады», - деп т?жырымдайды. [3]
    О?ушыны? ж?мысты шы?армашылы?пен ойлауы, ?абілетіні? дамуы, білуі мен танымды? белсенділігін арттыру – ?азіргі кезде барлы? м??алімдер ?ауымын тол?андырып ж?рген м?селелерді? бірі. Б?л саба??а о?ыту ж?йесіне жо?ары талап ?оюды ?ажет етеді.
?р алуан о?ыту ?діс-т?сілдеріні? тиімді ?олданылуы саба?та о?у-т?рбие м?селелерін барынша д?рыс шешуге себі тиетіндерін, о?ушыларды? белсенділігі мен ?здігінен іс-?рекет жасауын талап ететіндерін іріктеп алу?а байланысты.
       Педагогикалы? ?ылым мен озы? т?жірибені? б?гінгі даму де?гейінде бол?ан о?ыту ?діс-т?сілдеріні? б?рін де еркін игеріп, ?рбір на?тылы жа?дайлар?а орай соларды? бірнешеуіні? жиынты?ын т?рлендіре ?йлесімді, ?рі шы?армашылы?пен ?олдану ?стаз шеберлігіні? басты белгісі болма?.
О?ыту ?діс-т?сілдерін сапалы та?дап алуды осылайша т?сіну о?ытуда табыс?а жетуге негіз жасап, саба?ты? тиімділігі мен сапасын барынша арттыра т?спек.
      О?ушылар?а тере? білім беру ?шін жа?а технологияларды ?олдана отырып т?мендегідей ?а?идаларды есте са?та?ан ж?н:

  1. м??алім п?нді ?зі жетік тере? біліп, оны балалар?а жай, ?арапайым тілмен, ?мірмен байланыстыра отырып беруі ?ажет.
  2. м??алім о?ушыларды? жеке басыны? психологиясын (жан д?ниесін) жете біліп, ?р о?ушыны? ж?регіне жол таба білуі ?ажет.
  3. м??алім ?р о?ушы?а, б?кіл сынып?а талап ?оя білуі керек.
  4. м??алім ?р саба?та ?ылым мен техника жа?алы?тарын д?рыс ?олдана білуі.
  5. м?мкіндігінше, кейбір ?лкен та?ырыптарды топтап, жеке блоктар т?рінде топтай білуі.
  6. балаларды? есте са?тау ?абілеттерін арттыру ?шін жа?а саба?ты тірек конспектілері мен жеке тірек белгілері бойынша беру.
  7. саба?та балаларды? п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттыру ?шін ?рт?рлі ?ызы?ты элементтерді пайдалану.
  8. ?рбір саба? ?з д?режесінде ?туі ?ажет.


Білім беру саласында ат?арылып жат?ан игі істермен ?атар т?бегейлі
шешімін к?тіп жат?ан проблемалар да к?п. Оны? бірсыпырасы алда шешімін табар деп ?міттенеміз. Дана бабамыз Ж.Баласа??н: «Елді? ?зегі білік, кілті – тіл, ?адір ?асиеті – кісілік» деген екен.[4] Ойлап отырса?, осы т?жырымдар т?тастай дерлік жастарды? санасына, ?н бойына сапалы біліммен, ?решіл рухты сі?іретін, ?лемдік ?ркениет асуында, ел т?уелсіз туын берік ?стау?а м??алмайтындай жастарды т?рбиелейтін біздерге, педагогтар?а арнап айт?андай сезіледі.
     ?азіргі нары?ты? экономиканы? с?раныстарын ?ана?аттандыру?а ж?не экономиканы?, ?ндіріс салаларыны? дамуына сай жастар?а компетентті т?л?а ретінде ?алыптастыру ?шін м??алімдер о?ытуды? ?азіргі технологияларын пайдаланып, оны одан ?рі заман талабына сай жетілдіруі ?ажет. Осылай о?ушыларды? білім жетістіктеріні? де?гейін к?теруге болады.
       О?ушыны? шы?армашылы? ?абілеті практикалы? ?рекеттері, ізденімпазды?ы ар?ылы дамиды. Шы?армашылы??а ?йрететін саба?тар – жа?а технологияларды ?олдану болып табылады. М?ндай саба?тарда о?ушы?а ерекше ахуал, м??алім мен о?ушы арасында ынтыма?тасты? ?атынас ?алыптасады. М??алім б?л жа?дайда білімді т?сіндіріп ?оюшы, ба?ылаушы емес, ба?алаушы емес, танымды? іс-?рекетін ?йымдастыратын ?жымды? шы?армашылы? істерді? ?йыт?ысы. Тек осындай о?ыту ?ана о?ушы интеллектісіні? к?зін ашып, шы?армашылы?ын дамытады.

Пайдаланыл?ан ?дебиеттер


  1. Ералиева М. О?ытуды? ?азіргі технологиялары / М. Ералиева // Бастауыш мектеп. – 2006. - №5. 3-5 бет.

  2. Абдрахманова К. Т?менгі жаста?ыларды о?ыту ерекшеліктері / К.Абдрахманова // Бастауыш мектеп. – 1989. - №9. 10 бет.

  3. М??анов М. Жас ж?не педагогикалы? психология / М.М??анов. – Алматы: Мектеп, 1982. -182 бет.

  4. Баласа??н Ж. ??тты білік. – Алматы, 198
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Нурова Зауре Жумаровна »

Қазақстан Республикасы«Ескелді ауданы әкімдігінің Ш.Уәлиханов атындағы орта мектеп-гимназиясы мектепке дейінгі шағын орталығымен» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің бастауыш сынып мұғалімі Нурова Зауре Жумаровна




Бастауыш сынып оқушыларына білім беруде жаңа инновациялық технологияларды пайдалану


Білім беру сапасы – қоғамдағы білім беру үрдісінің жағдайын, нәтижесін, сондай-ақ жеке тұлғаның кәсіптілігінің қалыптасуы және даму болашағының қажеттілігін анықтайтын әлеуметтік категория. Білім беру сапасы білім беру мекемелеріндегі жастарды оқыту мен тәрбиелеу қызметтерінің әртүрлі көрсеткіштерінің жиынтығы, яғни білім беру мазмұны, оқыту формасы мен әдістері бойынша анықталады. Сондықтан педагогика ғылымының ерекшелігі де – баланың тұлғалық дамуына бағытталған жаңа оқыту технологияларын шығаруы болып отыр.

Бүгінгі таңда республикадағы және аймақтағы экономикалық нарықтық қатынастардың қалыптасу жағдайында еліміздің әлеуметтік- экономикалық дамуы қоғам өмірінің барлық саласында, оның ішінде мектепте оқыту мазмұны мен оқытудың қазіргі технологияларын жетілдіру өзекті мәселелердің бірі болып отыр.
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңында (1999) білім беру саласындағы мемлекеттік саясаттың ұстанымдарының бірі – жеке адамды қалыптастыруға бағытталған ролі және педагог қызметкерлер оқушылардың мемлекеттік білім беру стандартында көзделген деңгейден төмен емес білім, білік, дағды алуын қамтамасыз етуге, олардың жеке шығармашылық қабілеттерінің дамуы үшін жағдай жасауы қажеттігі қарастырылған.
Дәстүрлі оқыту технологиясының білімді мемлекеттік стандарт деңгейінде толық меңгеруіне кепілдік бермей отырғандығы оқушылардың білім жетістіктерінің нәтижелерінен көрініс табуда. Осыған орай оқу-тәрбие үрдісін жетілдірудің қазіргі технологияларын жетілдіріп, мектепте сабақ беруде қолдану арқылы білім сапасын жақсартуға болатындығына басым бағыт берілуде.
Қазіргі кезде мектептің оқу-тәрбие үрдісінде 50-ден астам педагогикалық технологиялардың қолданылып жүргені мәлім. Бұл технологиялардың бәрін бір сабақта қамту мүмкін емес. Сондықтан, мектептегі әрбір пәнді оқыту технологиясын таңдап, іріктеу және оны іс-әрекеттік тұрғыда жетілдіру арқылы оқушының білім жетістіктерін арттыруға болады. Мұнда оқушының әрекеті – технологияны қабылдауы, ынтасы, құштарлығына көңіл бөлінуі тиіс.
Бастауыш сатыда әрбір пән бойынша оқушылардың оқу жетістіктерінің өлшеуіштер тәсілдері ретіндегі деңгейлік тапсырмалар жүйесін дайындауға болады. Оқушының дайындық деңгейін саралау оқушының жеке танымдық мүмкіндігін ескерудің басты тәсілі ретінде қарастырылуы тиіс. Тапсырмаларды білімді қабылдауға бағдарланған іс-әрекеттік модель ретінде қарастыруға болады. Оқытудан күтілетін нәтижелер тізбесін негізге ала отырып, әртүрлі деңгейдегі тапсырма түрлерін ауызша тексеру, жазбаша тексеру, тапсырма беру, жауапты талдау тапсырмалары, бір ғана дұрыс жауабы бар тапсырмалар, ашық және еркін жауабы бар тапсырмалар, түрлі практикалық сипаттағы тапсырмалар түрінде қарастыруға болады.
Тапсырмалардың мұндай түрлері оқушының іс-әрекеттік – компетенттік тәсілге (өз бетінше іздену, өз бетінше білім алу, өзін-өзі білім алуға тәрбиелеу, дамыту) бейімделуіне мүмкіндік береді.
Мектепте оқытуды технологияландыру қазіргі нарықтық экономика жағдайында өмір талабынан туындап отыр.
Жаңа ақпараттық технологияның ерекшелігі – мұғалімдер мен оқушыларға өз бетімен бірлесіп, шығармашылықпен жұмыс істеуге мүмкіншілік береді.
Мектептердің оқу үрдісіне жаңа ақпараттық технологияны енгізу арқылы оқу сапасы жақсарып, дамыта оқыту жүзеге асырылып, сабақ қарқыны жеделдетіліп, жеке тұлғамен жұмыс істей отырып, саралап, даралап оқытуға мүмкіндік туады. Жаңа ақпараттық технологияны шағын жинақталған мектептерде де пайдалануға болады. Онда сабақты тиімді өткізуге, оқушылардың танымдық белсенділігін арттыруға, әрбір оқушының өз беттерінше ізденіп білім алуларына көмектесуге болады. Жаңа технология оқушының өзіндік жұмыс атқаруына және ең бастысы – оқушының білім жетістіктерін жақсартуға ықпал етеді. Қазіргі өмір талабына сай 1-сыныпқа арналған «Математика» электрондық оқулығы (авт. Құрманалина Х.Ш., Спатаев И.) қазақ тілінде 2002 жылы (ЦПТИО) даярланып, республика мектептеріне берілді. Бұл электрондық оқулық мектеп оқушылырын ақпараттық технологияны кіші жастан меңгеруге көмектесіп, оқушылардың өз бетімен білімдерін толықтыруларына мүмкіндік береді.
Мектептің бастауыш сатысында кеңінен қолданылып жүрген оқытудың қазіргі технологиялары: дидактикалық бірліктерді ірілендіру технологиясы (П.М.Эрдниев) бір мезгілде тура және кері амалдар мен операцияларды меңгеруге көмектеседі және ірілендіру қағидасына сүйеніп құрастырылған жаттығулар жиынтығы білімді саналы да берік меңгеруге көмектеседі, математиканы оқытудың есеп шығаруға негізделген технологиясы (Р.Г.Хазанкин) есептерді шығаруда әртүрлі әдістерді қолдану және оқушылар бірін-бірі тексеру арқылы есептің дұрыстығына көз жеткізулеріне болады, дамыта оқыту технологиясы (Л.С.Выготский, Л.В.Занков, Д.Б.Эльконин, В.В.Давыдов) дамыта оқыту жүйесі жеке тұлғаны жеделдете қарқынды, барлық сапалармен сәйкестікте жан-жақты дамытуға бағытталған, оқытудың модульдік технологиясы (В.М.Монахов) оқу үрдісін мақсатты жобалап, құруға болады. Оқытудың компьютерлік технологиясы компьютермен жұмыс істеу техникасын меңгеру, сыныпта белсенділік көрсету, жеке жұмыс істеу, жекелеп көмек көрсету, проблемалық оқыту технологиясы, тірек сигналдары арқылы оқыту технологиясы (В.Ф.Шаталов) теория және практиканы блок түрінде топтау, тірек-схема, тірек-конспект түрінде берілген теориялық материалдарды сыныпта меңгеру, үйде өз бетімен іздену, жұмыс істеу, түсіндіре басқарып – оза оқыту (С.Н.Лысенкова) алынатын білімнің алғашқы бөлігін алдын ала оқыту, деңгейлік саралап оқыту технологиясы бірнеше деңгейде тапсырма беру және жүйелік негізде оқыту технологиясы (Ғалиев Г.Г.), шоғырландырып – қарқынды оқыту технологиясы (Әбдіғалиев Қ.А., Нұрахметов Н.Н.), блоктық-модульдық технологиясы (Жанпейісова М.) қазіргі таңда қолдау табуда.[1]
Қазіргі ғалымдану және техниканың қарқынды даму кезінде оқу-тәрбие үрдісін ізгілендіру өзекті мәселелердің бірі болып табылады.
Оқу-тәрбие үрдісін ізгілендіру – жеке тұлғаның еркін дамуы үшін оның бойында жалпы азаматтық құндылықтардың қалыптасуын қамтамасыз ететін дидактикалық ұстаным ретінде басшылыққа алынуы тиіс.
Мектептің бастауыш сатысында оқу-тәрбие үрдісін оқушылардың өзара іс-әрекетімен мұғалім мен оқушының өзара қарым-қатынасын дұрыс ұйымдастыру арқылы оқушының ойлау белсенділігін арттыруға, сабақта интерактивтік әдісті тиімді пайдалануға болады. Мұнда негізгі және жетекші үрдіс – іс-әрекетті оқытуды ұйымдастыру. Бұл технологияның ерекшелігі оқушылардың өздері ақпараттар жинап, өздері жаңалық ашуға ұмтылып, ізденіп жауабын тауып, өзінің көзқарасын логикалық түрде дәлелдейді. Ол өз пікірін бір-біріне, топта, сынып алдында айта алады. Мұнда жеке тұлғаның рухын тәрбиелеуге, адамның адамгершілік болмысын қалыптастыруға басты назар аударылуы тиіс. Білім мазмұнын меңгеруде оқушылардың жаңа процессуальдық біліктілігіне, ақпаратты алдын ала болжау қабілеттерін және қойылған міндетті шығармашылықпен дамытуға көңіл бөлінеді. Әрбір сабақта оқушылардың оқу біліктілігімен қатар ойлауы, іс-әрекеті, өзара қарым-қатынасы және өзінің сана-сезімі дамып, қарапайым ойлау операциялары (анализ, синтез, салыстыру, сұрыптау) және шығармашылық іс-әрекеті қалыптасады.
Қай салада болмасын, ондағы жұмыстың нәтижесі сапасымен өлшенеді. Мектептегі сан-саналы жұмыстың құйылатын арнасы да білімнің сапасында болатыны даусыз. Білім қоғамды тұрақтандыратын, рухани мұраны сақтайтын, ұрпақты ұрпаққа сабақтастыратын құрал. Сондықтан алға басқан сайын біз халқымыздың тарихи құндылықтар, ұлттық тіл қазынасын, яғни халық қазынасының бағалы жақтарын келешекке өзімізбен бірге индустриясы дамыған, толық техникаланған болашаққа ала баруымыз керек, сонда ғана біздің ұрпақ өз тілегін,өз тілін, сабаққа деген қызығушылығын, қабілетін дамытады.
Біздің басты мақсатымыз – білім сапасы. Білімнің сапалы болуы тікелей мұғалімге, оның білім дәрежесі мен іздену шеберлігіне байланысты. Мұғалім – тікелей оқыту мен тәрбиелеу үрдісіне жаңалықты енгізуші, оқушымен бірлесе жұмыс істейтін белсенді әрекет иесі. Сондықтан да, ол мектепке жаңалық енгізуде шешуші рөл атқарады.
Мектептегі оқу жұмысының сапасы мұғалімнің оқушылардың оқу әрекеті дұрыс ұйымдастыра білуіне, оның тиімділігін мейлінше жетілдіре білуіне байланысты болады. Оқушылар әрекетінің ең басты және жетекші түрі – оқу.
Ғалым педагог Л.В.Занков: «Оқыту – оқушының рухани дамуын қамтамасыз етуі қажет», - дейді. [2]
Көрнекті психолог Л.С.Выготский: «Жақсы оқыту деп, ол баланың дамуына ілгері жүретін, оны жетекке алатын оқытуды айтады», - деп тұжырымдайды. [3]
Оқушының жұмысты шығармашылықпен ойлауы, қабілетінің дамуы, білуі мен танымдық белсенділігін арттыру – қазіргі кезде барлық мұғалімдер қауымын толғандырып жүрген мәселелердің бірі. Бұл сабаққа оқыту жүйесіне жоғары талап қоюды қажет етеді.
Әр алуан оқыту әдіс-тәсілдерінің тиімді қолданылуы сабақта оқу-тәрбие мәселелерін барынша дұрыс шешуге себі тиетіндерін, оқушылардың белсенділігі мен өздігінен іс-әрекет жасауын талап ететіндерін іріктеп алуға байланысты.
Педагогикалық ғылым мен озық тәжірибенің бүгінгі даму деңгейінде болған оқыту әдіс-тәсілдерінің бәрін де еркін игеріп, әрбір нақтылы жағдайларға орай солардың бірнешеуінің жиынтығын түрлендіре үйлесімді, әрі шығармашылықпен қолдану ұстаз шеберлігінің басты белгісі болмақ.
Оқыту әдіс-тәсілдерін сапалы таңдап алуды осылайша түсіну оқытуда табысқа жетуге негіз жасап, сабақтың тиімділігі мен сапасын барынша арттыра түспек.
Оқушыларға терең білім беру үшін жаңа технологияларды қолдана отырып төмендегідей қағидаларды есте сақтаған жөн:

  1. мұғалім пәнді өзі жетік терең біліп, оны балаларға жай, қарапайым тілмен, өмірмен байланыстыра отырып беруі қажет.

  2. мұғалім оқушылардың жеке басының психологиясын (жан дүниесін) жете біліп, әр оқушының жүрегіне жол таба білуі қажет.

  3. мұғалім әр оқушыға, бүкіл сыныпқа талап қоя білуі керек.

  4. мұғалім әр сабақта ғылым мен техника жаңалықтарын дұрыс қолдана білуі.

  5. мүмкіндігінше, кейбір үлкен тақырыптарды топтап, жеке блоктар түрінде топтай білуі.

  6. балалардың есте сақтау қабілеттерін арттыру үшін жаңа сабақты тірек конспектілері мен жеке тірек белгілері бойынша беру.

  7. сабақта балалардың пәнге деген қызығушылығын арттыру үшін әртүрлі қызықты элементтерді пайдалану.

  8. әрбір сабақ өз дәрежесінде өтуі қажет.


Білім беру саласында атқарылып жатқан игі істермен қатар түбегейлі
шешімін күтіп жатқан проблемалар да көп. Оның бірсыпырасы алда шешімін табар деп үміттенеміз. Дана бабамыз Ж.Баласағұн: «Елдің өзегі білік, кілті – тіл, қадір қасиеті – кісілік» деген екен.[4] Ойлап отырсақ, осы тұжырымдар тұтастай дерлік жастардың санасына, өн бойына сапалы біліммен, өрешіл рухты сіңіретін, әлемдік өркениет асуында, ел тәуелсіз туын берік ұстауға мұқалмайтындай жастарды тәрбиелейтін біздерге, педагогтарға арнап айтқандай сезіледі.
Қазіргі нарықтық экономиканың сұраныстарын қанағаттандыруға және экономиканың, өндіріс салаларының дамуына сай жастарға компетентті тұлға ретінде қалыптастыру үшін мұғалімдер оқытудың қазіргі технологияларын пайдаланып, оны одан әрі заман талабына сай жетілдіруі қажет. Осылай оқушылардың білім жетістіктерінің деңгейін көтеруге болады.
Оқушының шығармашылық қабілеті практикалық әрекеттері, ізденімпаздығы арқылы дамиды. Шығармашылыққа үйрететін сабақтар – жаңа технологияларды қолдану болып табылады. Мұндай сабақтарда оқушыға ерекше ахуал, мұғалім мен оқушы арасында ынтымақтастық қатынас қалыптасады. Мұғалім бұл жағдайда білімді түсіндіріп қоюшы, бақылаушы емес, бағалаушы емес, танымдық іс-әрекетін ұйымдастыратын ұжымдық шығармашылық істердің ұйытқысы. Тек осындай оқыту ғана оқушы интеллектісінің көзін ашып, шығармашылығын дамытады.

Пайдаланылған әдебиеттер


  1. Ералиева М. Оқытудың қазіргі технологиялары / М. Ералиева // Бастауыш мектеп. – 2006. - №5. 3-5 бет.


  2. Абдрахманова К. Төменгі жастағыларды оқыту ерекшеліктері / К.Абдрахманова // Бастауыш мектеп. – 1989. - №9. 10 бет.


  3. Мұқанов М. Жас және педагогикалық психология / М.Мұқанов. – Алматы: Мектеп, 1982. -182 бет.


  4. Баласағұн Ж. Құтты білік. – Алматы, 198





Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Начальные классы

Категория: Мероприятия

Целевая аудитория: Прочее.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
Нурова Зауре Жумаровна

Автор: Нурова Зауре Жумаровна

Дата: 16.03.2015

Номер свидетельства: 187538


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства