Саба?ты? ма?саты: Жан?яда?ы ?ке мен бала арасында?ы ?арым-?атынасты ны?айту,?лтты? салт-д?ст?рімізге байлансты ?ке орныны? ерекше екендігін ??ындыру,?кеге деген бала махаббатын ояту.
Отбасы м?шелерімен д?рыс ?арым-?атынас жасай білу керектігіне о?ушыны? ойын жеткізу
Саба?ты? к?рнекілігі: ?ке туралы на?ыл с?здер,шарлар,?з ?олдарымен сал?ан суреттер т.б
Гимн орындау
М??алім с?зі:
«Ана-сая болар ба?ы? болса,?ке-ас?ар тауы?» дейді ?аза?та.
Бір к?н бар, жылатар к?н, ж?батар к?н,
Бір к?н бар,м??айтар к?н,?уантар к?н.
Мейлі ол ша?ыра? с?тті болсын,с?тсіз болсын,
«?ке» деген сезімді ?мытар кім,- дей отырып ??рметті ?келер,б?гінгі сіздерге арнал?ан «?ке — ас?ар тау» атты сынып са?атымызды ашы? деп жариялаймыз. «Жа?сыдан жаман туады,бір ая? ас?а ал?ысыз. Жаманнан жа?сы туады,адам айтса нан?ысыз» дейді хал?ымыз,б?гінгі сынып са?атымызда ?ке туралы ой ?оз?алады. ?р ша?ыра?та ?кені? орны ерекше. ?ке-отбасыны? асыраушысы,отбасы м?шелеріні? тірегі,?ам?оршысы. ?кені? мінез-??л?ы,?згелермен ?арым-?атынасы,?нері мен білімі баланы? к?з алдында?ы ?лгі,?неге алатын,о?ан ?арап ?сетін нысанасы. Отбасыны? пейіл-береке,ынтыма?ы ?шін ота?асыны? ?діл,?стамды болуы орасан ма?ыз?а ие. Оны? т?рбиелік р?лі де зор. Ер бала ?кесімен сырлас, жолдас, дос. Ол ?р?ашан бір ?рекет жасау ?шін ?уелі ?кесімен сырласады. Ер баланы? ?сіп, жетіліп, ?з алдына жеке т?л?а болып ?алыптасуына, ?о?амда?ы ?з орнын д?рыс табуына ?кені? ат?арар е?бегі ерекше. Отбасыны? ?йыт?ысы, берекесі,мейір-шапа?ат к?зі — ?ке. ?кені? б?л р?лі бала-ша?аны? ?кеге,ана?а деген с?йіспеншілігімен,?ам?орлы?ымен,ана жанын ?ас- ?аба?ынан жанарынан таны?ышты?пен ны?ая биіктей береді. «?мірге ?рпа? келтіріп,оны асырау ар?ылы ?ке ?з міндетіні? ?штен бірін ?ана орындайды. Ол адамзат?а адам, ?о?ам?а ?ызыметкер, мемлекетке азамат беруге міндетті. Осынау ?ш міндетті орындау?а ?абілетті бола т?ра кімде-кім оны орындамаса айыпты» деген екен педагог Жан Жак Руссо.
??рметті ?келер сіздерге зор денсаулы?, жан?ялары?ыз?а мол ба?ыт,е?бектері?ізге жеміс тілеймін.
Ж?ргізуші: На?ыз ?ке а?ылг?й де ас?ар жан,
Барлы? ?рпа? ?келерден бастал?ан.
Ал,?келер,?здері?е арнал?ан
Б?гінгі той,?уаныш пен мереке.
Ж?ргізуші: ?кем мені? ас?ар тауым, тірегім,
Б?рінен де сен ?ымбатс? білемін.
?анат ?а?ып кетсем алыс ?ия?а,
Сен деп со?ар ж?дыры?тай ж?регім.
1-о?ушы: Салтанат
Ж?здері?нен к?рем шатты? арайын,
Болсын солай ?рбір к?ні?,?р айы?.
Тойлары?ыз ??тты болсын,?келер,
Балалары? т?ге берсін мерейін.
2-о?ушы: Ерс?лтан
Есімде бейнесі ?кемні?,
К?лімдеп ма?ан ?арайтын.
Мен са?ан талпынсам,
??ша?ын жая сап к?теріп алатын.
3-о?ушы:Динара
С?улелі с?з с?не ме,
Орны б?лек батаны?.
Бізге т?лім,?неге –
А? тілеуі ?кені?.
4-о?ушы:Ба?д?улет
?р с?зіні? а?ырын,
Жа?сылы??а тірейді.
?адап айтып а?ылын,
К?пке ба?ыт тілейді.
5- о?ушы:Райг?л
Атамны? ?н-к?йі ?ажайып,
?жемні? ?лдиі ?ажайып.
Анамны? мейірімі ?ажайып,
?кемні? пейілі ?ажайып.
Осындай жа?сы ?дет ?ажайып
?алмасын еш?ашан азайып.
6-о?ушы:Арман
?кем шытса ?аба?ын-
«Бай?а балам» дегені.
Ал?ан к?п-а? саба?ым,
Жа?сы к?рем мен оны.
7-о?ушы:Дари?а
Бой?а ?уат береді,
«?й, жарайсы?»дегені.
Мен ?кемнен ?р кезде,
Соны естігім келеді.
8-о?ушы:Ж?лдызай
Ойлайды ?р?ашан да бала ?амын,
К?ремін аяла?ан ала?анын.
?кемнен ал?ан асыл ?асиетті,
Елімні? керегіне жаратамын.
9-о?ушы:Н?рбол
Ойнаймыз,к?леміз,
Жар?ылдап ж?реміз.
?кені сыйлаймыз,
Айт?анын ты?даймыз.
10- о?ушы:?сел
Арайлы а? тілекпен,
?н жолдаймын ?зі?е.
Са?ынышты сазды ж?рекпен,
Сыр арнаймын ?зі?е.
Хор «?кешім»
Ж?ргізуші:
Шаршасада сыр бермеген ?кешім,
Сен мен ?шін е?бекс?йгіш ?кесі?.
?зі?де ?лгі,ісі?де ?лгі ?лы?а,
Кім с?ймейді болса ?зі?дей ?кесін.
11-о?ушы: Н?рс?лтан
?ам?орсы? ?ке ?мірде,
?уатым сенсі? к??ілге.
?лпештеп мені ?сірді?,
?шармын ерте? к?гі?де.
12-о?ушы: Г?лмира
А?саймын жылы с?зі?ді,
А?ылшым бол?ан кезі?ді.
Есімде ?ке са?таймын,
Ас?ар биік ?зі?ді.
13-о?ушы: Аймира
Арманым еді? а?са?ан,
?келсем ба?ыт мен са?ан.
?рпа?ы? болып жал?адым,
?уаншы,?ке,сен ма?ан.
14-о?ушы: Серік
Те?іздей шал?ып ж?ремін,
С?йенер сенсі? тірегім.
Барсам да ?айда, жан ?ке,
?зі?мен бірге ж?регім.
15-о?ушы: Бекзат
К?кке ?рмелеп к??ілі?,
Н?р?а толсын ?мірі?.
Ба?ытты бол, жан ?ке,
?за? болсын ??мыры?.
О?ушыларды? жаз?ан шы?армалары о?ып береді.
?келерге ситуациялы? с?ра?тар ?ою жауап алу.
Ура” ?ке мен “бес” алдым.Бала?ыз ?зіні? ал?аш?ы жетістіктері жайында ?уанышы ?ойнына сыймай ата-анасына айтып жатыр. Жылдар ?те берді, сіз м?ндай ?уанышты с?здерді бар?ан сайын сирек естисіз. Сыныптан сынып?а к?шкен сайын ?лгеріміні? кеми беретіні неліктен деп ойлайсыз?
Бала?ыз жа?сы о?иды.Т?ртіпті сыпайы болып ?сіп келеді. Жа?а ?й сатып алуы?ыз?а байланысты оны бас?а мектепке ауыстырды?ыз.Саба??а белсенділігі т?мендеген сия?ты. Б?рын?ыдай емес,ашуланша?. Бірнеше рет себебін с?ра?аны?ызбен еш н?рсе айта ?оймады.Енді не істейсіз?
?ызы?ыз мектептен келіп анасына “сізге ма?ызды бір н?рсе айт?ым
келеді” десе, анасы “сенсіз де басым ауырып т?р, мазамды алма” депті.
Сіз не деп жауап берер еді?із?
Бала?ыз жа?сы о?иды.Т?ртібі де жа?сы.Бірде сынып жетекшісі ?йге телефон со?ты.“Б?гін ?лы?ыз саба??а келмеді. Б?дан б?рын да бірнеше рет келмей ?ал?ан” деді. Сізді? оны мектепке жібермеген к?ні?із бол?ан жо?.
Сабақтың мақсаты: Жанұядағы әке мен бала арасындағы қарым-қатынасты нығайту,ұлттық салт-дәстүрімізге байлансты әке орнының ерекше екендігін ұғындыру,әкеге деген бала махаббатын ояту.
Адамгершілікке,ынтымақтыққа,кішіпейілдікке,ізеттілікке, үлкенге құрмет,кішіге ізет көрсете білуге тәрбиелеу.
Отбасы мүшелерімен дұрыс қарым-қатынас жасай білу керектігіне оқушының ойын жеткізу
Сабақтың көрнекілігі: Әке туралы нақыл сөздер,шарлар,өз қолдарымен салған суреттер т.б
Гимн орындау
Мұғалімсөзі:
«Ана-сая болар бағың болса,Әке-асқар тауың» дейді қазақта.
Бір күн бар, жылатар күн, жұбатар күн,
Бір күн бар,мұңайтар күн,қуантар күн.
Мейлі ол шаңырақ сәтті болсын,сәтсіз болсын,
«Әке» деген сезімді ұмытар кім,- дей отырып құрметті әкелер,бүгінгі сіздерге арналған «Әке — асқар тау» атты сынып сағатымызды ашық деп жариялаймыз. «Жақсыдан жаман туады,бір аяқ асқа алғысыз. Жаманнан жақсы туады,адам айтса нанғысыз» дейді халқымыз,бүгінгі сынып сағатымызда әке туралы ой қозғалады. Әр шаңырақта әкенің орны ерекше. Әке-отбасының асыраушысы,отбасы мүшелерінің тірегі,қамқоршысы. Әкенің мінез-құлқы,өзгелермен қарым-қатынасы,өнері мен білімі баланың көз алдындағы үлгі,өнеге алатын,оған қарап өсетін нысанасы. Отбасының пейіл-береке,ынтымағы үшін отағасының әділ,ұстамды болуы орасан маңызға ие. Оның тәрбиелік рөлі де зор. Ер бала әкесімен сырлас, жолдас, дос. Ол әрқашан бір әрекет жасау үшін әуелі әкесімен сырласады. Ер баланың өсіп, жетіліп, өз алдына жеке тұлға болып қалыптасуына, қоғамдағы өз орнын дұрыс табуына әкенің атқарар еңбегі ерекше. Отбасының ұйытқысы, берекесі ,мейір-шапағат көзі — әке. Әкенің бұл рөлі бала-шағаның әкеге ,анаға деген сүйіспеншілігімен,қамқорлығымен,ана жанын қас- қабағынан жанарынан танығыштықпен нығая биіктей береді. «Өмірге ұрпақ келтіріп,оны асырау арқылы әке өз міндетінің үштен бірін ғана орындайды. Ол адамзатқа адам, қоғамға қызыметкер, мемлекетке азамат беруге міндетті. Осынау үш міндетті орындауға қабілетті бола тұра кімде-кім оны орындамаса айыпты» деген екен педагог Жан Жак Руссо.
Құрметті әкелер сіздерге зор денсаулық, жанұяларыңызға мол бақыт,еңбектеріңізге жеміс тілеймін.
Жүргізуші:Нағыз әке ақылгөй де асқар жан,
Барлық ұрпақ әкелерден басталған.
Ал,әкелер,өздеріңе арналған
Бүгінгі той,қуаныш пен мереке.
Жүргізуші: Әкем менің асқар тауым, тірегім,
Бәрінен де сен қымбатсң білемін.
Қанат қағып кетсем алыс қияға,
Сен деп соғар жұдырықтай жүрегім.
1-оқушы: Салтанат
Жүздеріңнен көрем шаттық арайын,
Болсын солай әрбір күнің,әр айың.
Тойларыңыз құтты болсын,әкелер,
Балаларың төге берсін мерейін.
2-оқушы: Ерсұлтан
Есімде бейнесі әкемнің,
Күлімдеп маған қарайтын.
Мен саған талпынсам,
Құшағын жая сап көтеріп алатын.
3-оқушы:Динара
Сәулелі сөз сөне ме,
Орны бөлек батаның.
Бізге тәлім,өнеге –
Ақ тілеуі әкенің.
4-оқушы:Бақдәулет
Әр сөзінің ақырын,
Жақсылыққа тірейді.
Қадап айтып ақылын,
Көпке бақыт тілейді.
5- оқушы:Райгүл
Атамның ән-күйі ғажайып,
Әжемнің әлдиі ғажайып.
Анамның мейірімі ғажайып,
Әкемнің пейілі ғажайып.
Осындай жақсы әдет ғажайып
Қалмасын ешқашан азайып.
6-оқушы:Арман
Әкем шытса қабағын-
«Байқа балам» дегені.
Алған көп-ақ сабағым,
Жақсы көрем мен оны.
7-оқушы:Дариға
Бойға қуат береді,
«Әй, жарайсың»дегені.
Мен әкемнен әр кезде,
Соны естігім келеді.
8-оқушы:Жұлдызай
Ойлайды әрқашан да бала қамын,
Көремін аялаған алақанын.
Әкемнен алған асыл қасиетті,
Елімнің керегіне жаратамын.
9-оқушы:Нұрбол
Ойнаймыз,күлеміз,
Жарқылдап жүреміз.
Әкені сыйлаймыз,
Айтқанын тыңдаймыз.
10- оқушы:Әсел
Арайлы ақ тілекпен,
Ән жолдаймын өзіңе.
Сағынышты сазды жүрекпен,
Сыр арнаймын өзіңе.
Хор «Әкешім»
Жүргізуші:
Шаршасада сыр бермеген әкешім,
Сен мен үшін еңбексүйгіш әкесің.
Өзіңде үлгі,ісіңде үлгі ұлыңа,
Кім сүймейді болса өзіңдей әкесін.
11-оқушы: Нұрсұлтан
Қамқорсың әке өмірде,
Қуатым сенсің көңілге.
Әлпештеп мені өсірдің,
Ұшармын ертең көгіңде.
12-оқушы: Гүлмира
Аңсаймын жылы сөзіңді,
Ақылшым болған кезіңді.
Есімде әке сақтаймын,
Асқар биік өзіңді.
13-оқушы: Аймира
Арманым едің аңсаған,
Әкелсем бақыт мен саған.
Ұрпағың болып жалғадым,
Қуаншы,әке,сен маған.
14-оқушы: Серік
Теңіздей шалқып жүремін,
Сүйенер сенсің тірегім.
Барсам да қайда, жан әке,
Өзіңмен бірге жүрегім.
15-оқушы: Бекзат
Көкке өрмелеп көңілің,
Нұрға толсын өмірің.
Бақытты бол, жан әке,
Ұзақ болсын ғұмырың.
Оқушылардың жазған шығармалары оқып береді.
Әкелерге ситуациялық сұрақтар қою жауап алу.
Ура” әке мен “бес” алдым.Балаңыз өзінің алғашқы жетістіктері жайында қуанышы қойнына сыймай ата-анасына айтып жатыр. Жылдар өте берді, сіз мұндай қуанышты сөздерді барған сайын сирек естисіз. Сыныптан сыныпқа көшкен сайын үлгерімінің кеми беретіні неліктен деп ойлайсыз?
Балаңыз жақсы оқиды.Тәртіпті сыпайы болып өсіп келеді. Жаңа үй сатып алуыңызға байланысты оны басқа мектепке ауыстырдыңыз.Сабаққа белсенділігі төмендеген сияқты. Бұрынғыдай емес,ашуланшақ. Бірнеше рет себебін сұрағаныңызбен еш нәрсе айта қоймады.Енді не істейсіз?
Қызыңыз мектептен келіп анасына “сізге маңызды бір нәрсе айтқым
келеді” десе, анасы “сенсіз де басым ауырып тұр, мазамды алма” депті.
Сіз не деп жауап берер едіңіз?
Балаңыз жақсы оқиды.Тәртібі де жақсы.Бірде сынып жетекшісі үйге телефон соқты.“Бүгін ұлыңыз сабаққа келмеді. Бұдан бұрын да бірнеше рет келмей қалған” деді. Сіздің оны мектепке жібермеген күніңіз болған жоқ.
Енді не істейсіз?
Жүргізуші: Асқар тау әкешім бар сүйенішім,
Ізгілік,адалдықты сүйеді шын.
Қабақ шытса балалық қылығыма,
Ешқашан болмақ емес ренішім.
Жүргізуші: Көмегімен біздерді мәпелеген,
Ардақты жан өмірде әке деген.
Бақыттымын өмірде әкем барда,
Сол бастаушым-биікке жетелеген.
Әкелерге сұрақтар қою
1.Балаңыздың туған күні,айы,жылы
2.Балаңыздың сізді қатты қуантқаны,әлде ренжіткені есіңізде ме?
3.Балаңыздың ізгі қасиеттері
4.Балаңыздың жаман қасиеттері
5.Балаңыздың пікірімен санасасыз ба?
6.Балаңыздың үйдегі тұрақты міндеттері не?
7. Астана қаласының символы /Бәйтерек/ 8. Мемлекеттік рәміздер қашан бекітілді? /1992ж 4 маусым/ 9. Қазақстан Республикасына сіңген еңбегі үшін, оның тәуелсіздігі жолында күресі үшін берілетін орден /Халық қаһарманы/ 10. Астана қаласының бұрынғы атауы /Целиноград/ 11. Еліміздің оңтүстік астанасы /Алматы/ 12. Мемлекеттік рәміздерді атаңыз./Әнұран, Ту, Елтаңба/ 13. Желтоқсан оқиғасы өткен қала? /Алматы/ 14. Қазақстанның алғашқы Астанасы қай қала? /Орынбор/ 15. Гимннің сөзі мен әнін кімдер жазған? /Ш. Қалдаяқов, Ж. Нәжімеденов, Н. Назарбаев/ 16. Қазақстан қашан тәуелсіз ел болды? /1991 жыл 16 желтоқсан/
Ән «Алтын күз» және бишілер тобы
Ойын «Пантомимика»
Қорытынды
Абайдың жетінші, сегізінші, оныншы қара сөздерінде бала туралы, ақыл үйрену мен насихат тыңдау мәселелері сөз болды. “Жас бала анадан туғанда, екі түрлі мінезбен туады; біреу-ішсем, жесем, ұйықтасам деп туады. Бұлар тәннің құмары….Біреу білсем…көзі көрген ,құлағы естігеннің бәрін сұрап,тыныштық көрмейді. Мұның бәрі-жан құмары,білсем екен,көрсем екен,үйренсем екен деген.Бұл қара сөзде қаралған бала тәрбиесіне негізгі көмекші бірден-бір ата-ана екендігі айдан анық.Бала болашағына негіз салушы ата-ана.
