Бастауыш сыныпта к?ркем жазу

ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРЕТІН МЕКТЕПТЕРДІҢ МҰҒАЛІМДЕРІНЕ АРНАЛҒАН

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ҚҰРАЛ

Бастауыш сыныпта

көркем жазу

әдістемелік құралы

Жамбыл 2015

УДК 379 (с 77)

ББК 74-202.4

Пікір жазған:

Асанбаева Сәуле Асанбайқызы, Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық

университеті Көптілді білім беруді дамыту орталығының директоры,

ф.ғ.к., доцент

«Бастауыш сыныпта көркем жазу» әдістемелік құралы / Оналбаева Кульсара Сеилхановна – Жамбыл : Ғани Мұратбаев атындағы орта мектебі,

2015. – 29 б.

ISBN 978-601-7211-41-7

Ұсынылған әдістемелік құрал бастауыш сынып мұғалімдері үшін сабақ жоспарларын дайындау барысында пәнге деген қызығушылығын арттыру мақсатында оқушыларды білім жағынан өсуге ынталандыратын логикалық ой көзқарастарын қалыптастыратын көмекші құрал, маңызды материал бола алады.

Құрал 29 сабақ жоспарынан жинақталған.

Бұл әдістемелік құрал жалпы білім беретін мектептердің бастауыш сынып мұғалімдері мен оқушыларға пайдалану үшін арналған.

УДК 379 (с 77)

ББК 74-202.4

ISBN 978-601-7211-41-7 © Ғани Мұратбаев атындағы орта мектебі, 2015

© Оналбаева Кульсара Сеилхановна, 2015

Жамбыл облысы Шу ауданы Шу қаласы

Ғани Мұратбаев атындағы орта мектебінде

бастауыш сынып бойынша оқу ісі жөніндегі директордың орынбасары

Оналбаева Кульсара Сеилхановнаның

«Бастауыш сыныпта көркем жазу» әдістемелік құралына

ПІКІР

Ұсынылып отырған құрал жалпы білім беретін мектептердің бастауыш сынып мұғалімдеріне арналған.

Әдістемелік құрал балалардың жас ерекшелігін ескере отырып шебер әдіс-тәсілдер қолданып жасалған, осы құрал оқушының саусақтарының икемділігін дамыта отырып оқушыларды сауатты мәнерлеп жазуға үйрету, сонымен қатар әр оқушының алдындағы қойған мақсаты мәнерлеп жазу каллиграфиясын сақтап, әдемі жазуға дағдыландыру, сауаттылықтарын арттыру мақсатын көздейді. Ұтымды қолданылған әдістер заманауи талаптарға сай. Құралдың оқу үрдісінде мәні зор.

Осы әдістемелік құрал мұғалімдерге оқу үрдісінде құнды әдістемелік құрал болып табылады.

Пікір жазған: Асанбаева Сәуле Асанбайқызы, Қазақ мемлекеттік

қыздар педагогикалық университеті

Көптілді білім беруді дамыту орталығының

директоры, ф.ғ.к., доцент

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: А а әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, каллиграфиялық талаптарға сай жазуға,көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Сабақты жұмбақтың шешуін табумен бастау.

Менің үшін жақсы адам, Артық көрем басқадан, Апа, ата сөздерін Қайсы әріптен бастаған? (А)

• А дыбысы қандай дыбыс?

• А дыбысынан басталатын сөздерді ата.

• Сыныбымызда кімнің есімі А дыбысынан басталған?

• Көзімізбен көріп, қолымызбен жазсақ бұл не болады? (Әріп)

А әрпінің таңбалану элементтерімен таныстыру. Тақтаға бас және кіші элементтерінің жазылуын түсіндіру. Қолды ауада жаттықтыру. Дәптермен жұмыс: Қолға қалам аламыз

Дәптерімізді ашамыз

Салақтықтан қашамыз

Әдемі етіп жазамыз.

Сергіту сәті:

Алатаудыңаясында Алма терді Алмагүл.

Алуан бала арасында Артта қалмай, алда жүр.

Сабақты қорыту: А дыбысы қандай дыбыс.

Буын жалғасын тап.

Ал- ..

Ар-..

Ай-..

Ап-..

А дыбысынан басталатын қала аттарын ата.

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: Т т әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Суреттердегі берілген жануарларды атау. Түлкі, тарақ табақ, тауық, тырна, тиін.

.Суреттердің қандай ұқсастығы бар? а/ барлығы екі буындық сөздер. ә/ барлығы Т дыбысынан басталған.

Т дыбысы - дауыссыз дыбыс. Сөздің барлық буындарында келеді.

Бастайды ол «таңды» да, Бастайды ол «талды» да. Келіп тұрған қай әріп, «Тау» мен «тастың» алдында? (Т)

Дәптермен жұмыс:

Т дыбысының элементтерін тақтаға жазып түсіндіру.

Қолды ауада жаттықтыру.

Буындық диктант. Ат та А-та ат-та

Ауызша сөзжұмбақтың жауабын табу.

Т	а	с Далада болатын қатты зат 3 пен 5 сандарының арасындағы сан Жыл құсының бірі
т	ө	р	т
т	ы	р	н	а

Сабақты қорыту: Есте сақтау жаттығуы

Т кәдімгі телеграф бағаны, Кейде оған ұқсатасың балғаны.

Т дыбысына сөздер айтып жарысу.

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: П п әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Жұмбақты шеш:

Ата-анаңмен барып сен, Әр үйде бір қақпабар, «Пілді» көрдің «парктен». П- аумаған тап солар. Осы атаулар , зер салшы,

Басталған қай әріптен? (П)

«Пілдер» мәтінін оқу, мағынасын әңгімелеу.

«Сөз тізбек» ойыны: (п) дыбысынан басталған сөздерді есіткенде оң қолмен белгі беру. Пластилиннен жасадым: парашютті, пәуеске арба,парта, пеш,параходты,пианино,піл,пингвин,папханы,пышық, пияз,помидор,панаманы.

Дәптермен жұмыс. П әрпінің кіші, бас элементтерінің жазылу үлгі

бойынша, орындалу тәртібін түсіндіру.

Қолды ауада жаттықтыру.

Буындық диктант орындау. Ап, па, ап-та, а-па

Сергіту сәті:

Қатуланса қыс күні,

Қарауылдап суатты,

Фрак киіп үстіне,

Ән сап тұрған сияқты.

Жаңылтпашты кім тез жаттай алады?

Пеш үстінде бес мысық,

Бес күзетші – бес пысық

Сабақты қорыту: Бүгін қандай әріппен таныстық?

Қандай сөздерді үйрендік?

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: Н н және ң әріптері

Сабақтың мақсаты: Әріптерді таныту, ерекшеліктерін аңғарту, дыбыстарды ажырата білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Ас біткенннің анасы- Мен жүремін таңда да,

Қасиетті «нан» осы. Іңірде мен бармын.

Қайсы әріптен басталған, Мен жүремін шаңда да,

Соңғы әрпін де қарашы?(н) Сіңірде де мен бармын. (ң)

Н, ң әріптері дауыссыз дыбыстар. Н – дыбысы сөздің барлық буындарында келеді. Ң - дыбысы сөз басында келмейді.

Сөз тізбек: Н- Нан, нар, нағашы, нұр, намыс, нау Ң- аң, таң шаң, маң, жаңбыр, қоңырау, іңір, сіңір

Дәптермен жұмыс. Әріптердің жазылу емлесін түсіндіру.

Қолды жаттықтыру жұмыстарын жүргізу.

Сөздік диктант орындау. Нан, ана, ар-на, аң, таң, на, ан

Жаңылтпаш айтамыз. Нау ма, дау ма?

Нау да - дау,

Дау да - нау.

А - буынынан басталатын сөздерді ата.

1.Ана сөзімен мәндес сөз.

2.Бала үшін асыл жан

3.Әкеңнің әкесі саған кім болады?

4.Бал жинайтын еңбек қор жәндік.

Сабақты қорыту: Н, ң дыбыстары қандай дыбыстар?

Қандай сөздерде кездеседі?

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: Ғ ғ әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Жаңылтпаш айту. Ерекше дыбысты аңғару, атау.

Талғат, балға тап,

Тағы да жаңғақ шақ,

Шақсаң, сақ шақ.

Жұмбақтың шешуін тап. Ұқсайды өзі шалғыға,

Елестет көз алдыңа.

Кәне , ойланып табайық,

Болды екен бұл қай әріп? «Ғ»

«Ғ» дыбысына сөздер атау: ғарыш, Ғалым, Ғабит Ғазиз, ғылым, ағаш, таға, жаға, сағат, қолғап.

Дәптермен жұмыс:

Ғ әрпінің таңбалануын түсіндіру.

Бас және кіші элементтерінің жазылуын түсіндіру .

Қолды ауада жаттықтыру.

Сөздік диктант орындау: таға, аға, ана, ата, апа, нан, аң таң

Адасқан буындар

та	шы
аң	та
ап	ға

Сабақты қорыту: Ғ дыбысынан басталатын сөздерді ата.

Ғ дыбысы қандай дыбыс.

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: Р р әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, дыбыс ерекшелігін ұқтыру. сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

• Балалар иттің қалай дыбыстайтынын білесіңдер ме?

-Р-Р-Р-Р

Р – дыбысы қандай дыбыс? Сөздің қандай буындарында келеді?

«Ақылды күшік» мәтінін оқу. Сұрақ арқылы түсінігін толықтыру.

Тізбек сөздер.

Раушан гүлі жамағат, Рауғашқа аттанды, Расында ғажап-ақ! Рүстем мен Рауан.

Дәптермен жұмыс: Әріп таңбалануын түсіндіру. Қолды ауада жаттықтыру.

Көшірме диктант жазу. Дауысты дауыссыз дыбыстардың астын тиісті түстермен сызу.

Сергіту сәті: Баратыным - қыр.

Қонатыным - гүл.

Теретінім - нәр.

Беретінім - бал.

Түсіп қалған әріпті тап.

Тал * ат, ар*а, та*, та* а, пар*а, ан * р,

Жұмбақ шешуін тап

Зу етіп жоқ болған,

Соңында от қалған. (Ға*ыш)

Сабақты қорыту: Р дыбысынан басталатын сөздерді ата.

Р дыбысынан басталатын кісі есімдерін айт.

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: Л л әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, дауысты дауыссыз дыбыстарды ажыра білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем , таза орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Мынау - доға , қарайық,

Ұқсайды оған қай әріп (л)

-Доп қандай? - Ала, үлкен.

-Ешкінің төлін не дейміз? -лақ

Есте сақтап, жатқа айту : Тастан тасқа секірген

Ұзын , салпаң құлақты.

Қойдан маза кетірген

Кім білмейді...?

Дәптермен жұмыс: Л әріп элементтерінің жазылуын түсіндіру

Қолды ауада жаттықтыру.

Сөздік диктант: Ала, алға, арала, арша, алаша,

Ал, тал, пал, алға

Жұмбақ шешу. Балықта бар да, нанда жоқ,

Халықта бар да, ханда жоқ. (л)

Түсіп қалған сөзді тап.

Лаулап жанған ....

Желбіреген ...

Балада да мен ...

Біледі мен әр ...

Керекті сөздер: бармын,жалауда,аула,алауда.

Сабақты қорыту: тізбек сөздер: лашын,лама,Лана,ЛомбардЛайла.

Л дыбысынан басталатын құс аттарын ата.

Л қандай дыбыс?

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: У у әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, дауысты дауыссыз дыбыстарды ажыра білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем , таза орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Уық деген немене? Уыз жегің келе ме? Қай әріптен атаулар Басталып тұр атаңдар? (У)

Тізбек сөздер:Уәли, Уәлихан, Уфа, Украина, уық, уыз. Хормен қайталау. Жаңа дыбысты дыбыстау.

У дауыссыз, дауысты дыбыста болады. Дауысты дыбыстан бұрын және кейін келсе дауыссыз дыбысты, ал дауыссыз дыбыстан кейін келсе дауысты дыбыс болып өзгеріп тұрады.

Табиғат сырлары сөзжұмбағын шешу

Су, тау, ауа, тас, ау, аула, науа, тауар,

а

ла

у

А

С

та

Буын жалғасын тап: та- рау, па- лау, а- лау

Дәптермен жұмыс: У әрпінің жазылуын түсіндіру.

Қолды ауада жаттықтыру

Жұмбақ шешуін тап, жауабын жаз: Балықшының құралы,

Екі әріптен тқрады.

Бір әріпті жалғадым,

Содан тыныс алғаным. (Ау - ауа)

Сабақты қорыту. У дыбысы қалай өзгеріп тұрады?

У әрпі бар сөздерді атау.

Күні:

Көркем жазу

Сабақтың тақырыбы: Ш ш әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, дауысты дауыссыз дыбыстарды ажыра білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем , таза орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Үрлеп алып ойнауға болады,

Жинап алып,байлауға болады. (шар)

Шар сөзін қайталау, жаңа дыбысты ажыратып алу, сипаттама жасау.

Ш әрпін айтсақ жасырмай,

Үш аша айыр басындай.

Сергіту сәті; Отырып – ақ орнымда Сен білмесең, егерде

Айдын көлді кешемін Былай ескек есемін.

ш	а	р				Доп тәрізді
ш	а	р	а			Қыз есімі
ш	ы	р	ш	а		Қысы –жазы бір түсте
ш	а	ғ	а	л	а	Су жағасындағы құс

Дәптермен жұмыс. Ш әрпін дәптерге үлгі бойынша орындау.

Көшірме диктант ал-ша , шала, арша, ура, тула, шар,

Дауысты дыбыстардың астын сыз.

Жаңылтпаштан Ш әрпі бар сөздерді атау.

Шаңқ – шаңқ етіп шағала, Шахматшы болсаң келешекте Шабақ ілер жағада Шоқанды қане жеңе ғой.

Сабақты қорыту: Ш дыбысы қандай дыбыс

Ш дыбысы кездесетін сөздерді ата.

Шаттық, шалғы, шырша т б сөздерді буынға бөлу.

Күні:

Көркем жазу

Сабақтың тақырыбы: И және й әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріптерді таныту, ерекшеліктерін ұқтыру дауысты дауыссыз дыбыстарды ажыра білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем , таза орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Қылдырықтай бір нәрсе иретілген, Ағайынды бала батыр, Бойында арқаны бар сүйретідген. Шомылуға бара жатыр. (Ине) (Иінағаш)

Ине , иінағаш сөздері қандай дыбыстан басталып тұр?

И - дауысты дыбыс. Ит, инелік, Игілік, Иса, Ибат, Ибалы т.б сөздерді атау.

Келесі жұмбақты шешу, Бір тілім боп туады, Дөп-дөңгелек болады. Күннен күнге толады, Түнде күлімдейді,

Суда дірілдейді. (Ай)

Й- жауыссыз дыбыс, тез айтылады, дауыссты дыбыс алдында, кейін келеді.

Дәптермен дұмыс: И.й әріптеріне мысалдар жазу.

Қай әріпті қоямын?

Т * ін	Та *	*не	К*ім	Т*ын	С*ыр	Ша*
И й	И й	И й	И й	И й	И й	И й

Жаңылтпаштарды есте сақтау, тез айту. Бар,май шайға, Ителгі алмас күшті аңды, Байқа , жай шайқа. Ителгі аулар тышқанды.

Сабақты қорыту: И,й әріптері келетін сөздерді ата.

Й әрпі сөз басында келе ме?

И дыбысынан басталатын сөздерді ата.

Күні:

Көркем жазу

Сабақтың тақырыбы: О о әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріптерді таныту, ерекшеліктерін ұқтыру дауысты дауыссыз дыбыстарды ажыра білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем , таза орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Орақ, ожау, ошақ, орындық сөздеріне дыбыстық талдау жасау, жаңа дыьысты атау.

О- дауысты дыбыс. Сөздің бас буындарында келеді.

Отан –Ана, Отан – жер, Отан- дана, Отан – ел.

Жұмбақтар шешу.

Оспан да өлең жаттады, жерде жоқ, Олжас та өлең жаттады. Отта бар. Қай әріптен басталған Барда жоқ Екеуінің аттары? «О» Жоқта бар. «О»

Дәптермен жұмыс: Әріптің таңбалануын түсіндіру.

Қолды ауада жаттықтыру.

Отар, орал, орау, тор, шолу, ой, той, сай, тай

Сабақты қорыту: О дыбысынан басталатын сөздерге мысал келтір.

Отан туралы мақалдар айту

Күні:

Көркем жазу

Сабақтың тақырыбы: Қ қ әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріптерді таныту, ерекшеліктерін ұқтыру дауысты дауыссыз дыбыстарды ажыра білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем , таза орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Оңға қарай, Оқысаң да - бір халық.

Солға қарай Оқысаң да сол халық (Қазақ)

Жұмбақ шешуін талдау арқылы жаңа дыбысты бөліп алып Қ қ әрпімен танысу.

Қ әрпіне байланысты сөздерді атау. Қала, қалам, калақ, қамшы, құлып, қуыршақ, қамыс, қайрақ, қайық. Қарындаш.

Сергіту сәті; Отырып – ақ орнымда Сен білмесең, егерде

Айдын көлді кешемін Былай ескек есемін.

Дәптермен жұмыс. Ө әріптерінің жазылуын түсіндіру. Қолды ауада жаттықтыру. Тақтаға сөздер жазу, дыбыстық талдау жасау.

-ра, - лам, - рындаш, - сық,

Жұмбақтар шешу.

Кішкентай ғана бойы бар, «Қ» - дан бастап оқысаң, Айналдырып киген тоны бар. Қызыл отқа табынам. (Қой) (Қазан)

Сабақты қорыту. О дысына байланысты сөздерді ата.

О дыбысы қандай дыбыс.

Күні:

Көркем жазу

Сабақтың тақырыбы: Д д әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріптерді таныту, ерекшеліктерін ұқтыру дауысты дауыссыз дыбыстарды ажыра білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем , таза орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Дың – дың қоңыраумын, Дың- дың соғыламын,

Дың – дың мектепке Дың-дың шақырымын.

-Қоңырау дыбысын қайталау. Бірінші дыбысты анықтау.

Д дауыссыз дыбыс.

• Д дыбысынан басталатын қандай сөздерді білеміз?

Жұмбақтар шешу

Алыстағы қоянды, Тиіп кетсе ән салған, Алдыңа әкеп қояды. Даусына ел тамсанған.

(Дүрбі) (Домбыра)

Дәптерімізді ашамыз, Қолға қалам аламыз. Салақтықтан қашамыз Тап-таза етіп жазамыз.

1.Д әрпінің жазылуын түсіндіру

2.Сөздік диктант жазу. Дос, доп, дала, доға, Дулат, Досай,

Дастарқан, Дана, Данажан.

Адасқан буындар

-бол

-ға

-пан

Қар

Шол

Дос

Сабақты қорыту. Жаңылтпаш Дегелек-ау, дегелек

Дамылдасын деген ек

Дауысты дыбыстарды ата.

Күні:

Көркем жазу

Сабақтың тақырыбы: М м әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріптерді таныту, ерекшеліктерін ұқтыру дауысты дауыссыз дыбыстарды ажыра білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем , таза орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Үстінде үйдің Бас салмақ болып,

Тұр еді мысық, Ыршыды мысық.

Қасына келді Жөнелді торғай Бір торғай ұшып. Пыр етіп ұшып.

–Мысық қандай дыбыс шығарады?

Оқушылардың жауабын тыңдап болып М дыбысының таңбасын көрсету, жаңа әріппен таныстыру.

Дәптермен жқмыс; а/ М әрпінің баспа, жазба түрлерін көрсете отырып жазба элементтерінің орындалуын түсіндіру. ә/ Қолды ауада жаттықтыру.

Буындарды байланыстырып орындау

рат

нас

ма

ша

қа

та

рал

са

Жұмбақ шешуін табу. Титтей егесің, Темір қалып,

Қаның төгесің. Іші толған әріп.

(маса) (машинка)

Сабақты қорыту: М дыбысынан басталатын қандай сөзденрді білеміз. Мақалдар айту. Мағынасы туралы әңгімелеу.

Күні:

Көркем жазу

Сабақтың тақырыбы: Б б әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріптерді таныту, ерекшеліктерін ұқтыру дауысты дауыссыз дыбыстарды ажыра білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем , таза орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Қарсы алғанда мамасы Мектебінен Қошайды, «Бес» алған -ау, шамасы,

Бес саусағы шошайды.

Бес, бір сандарының бірінші дыбысын тап. Балық, бесік, бал т.б сөздерді атау, дыбыстық талдау жасау.

Дәптерге Б дыбысының таңбасын түсіру. Сөздік диктант орындау. Бақыт Бауыржан.Берік Балауса. Бану Батыр Балжан,балық бақа,бауыр,бұлбұл,

Жұмбақтар шешу.

Қызықтырып әркімді-ақ, Иесі оның сәби,

Суда жүзер жалтылдап. Әрі төсек, «Б» әрпінен басталған, Әрі үй. (бесік) Сол жәндіктің атын тап? (балық)

Тізбек сөздерді бірге қайталау

Бүгін Бекен,Берік,Биғаш,Биғайша бәріміз балар бақшасына барып бүлдіршін балдырғандарға бауырсақ бүлдірген бердік.

Сабақты қорыту: «б» дыбысынан басталатын қандай сөздерді білеміз. Б дыбысы қандай дыбыс.

Сөздың қай буындарында келеді?

Күні:

Көркем жазу

Сабақтың тақырыбы: С с әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріптерді таныту, ерекшеліктерін ұқтыру дауысты дауыссыз дыбыстарды ажыра білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем , таза орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Сабақты әңгімемен бастау.

Самат секіріп ойнап, өзенге қарай келе жатты. Жол бойында өзіне қарай айбат шегіп тұрған жыланды көріп, тоқтай қалады. Жылан басын көтеріп, ысылдап тұр. Баллар, сонда жылан қандай дыбыс шығарып тұр? Оқушылардың жауабын есту арқылы «С» дыбысына байланысты сөздер айту.

Сара келіп сабақтан, Сексеуілді сындырды. Сан шаруаны тындырды: Сазан балық қуырды, Самауырға салатын Сауды сары сиырды.

Дәптермен жұмыс: С дыбысының таңбасымен таныстыру. Жазылу элементтерін түсіндіру. Қолды ауада жаттықтыру.

Буындық, сөздік диктант орындау. Дауысты,дауыссыз дыбыстарды табу,астын сызу.

Са, су, со, ас, ос, ус, асу, осу, салу, сту, сат, сап, суат, сула. Саламат. Сайлау.Сағила. Сара. Самат. Сабит .Сағи

Жұмбақ шешу.

Тілі бетінде, Аспанға да ұшады,

Сөзі шетінде.(сағат) Жергеде сіңіп батады. (су)

Сабақты қорыту: «С» дыбысына байланысты қандай сөздерді білеміз? С дыбысы қандай дыбыс?

Күні:

Көркем жазу

Сабақтың тақырыбы: Ы ы әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріптерді таныту, ерекшеліктерін ұқтыру дауысты дауыссыз дыбыстарды ажыра білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем , таза орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Сабақты жұмбақтың шешуін табумен бастау.

Кесе, шыны, пиала. Оларсыз шай құя ма? Қасықсыз тамақ жемейміз. Бәрінің атын не дейміз? (ыдыс)

Сөзді бірнеше рет созп айту. Ы дыбысының таңбасымен таныстыру. Баспа, жазба түрлерімен таныстыруһып, жазылуын тақтаға жазып түсіндіру.

Дәптермен жұмыс: Қолды ауада жаттықтыру.

Сөздік диктант орындау.

Ыдыс, ықылас, ылғи, қасық, табыс, дыбыс, ырыс, шырша

Бес саусақ Бас бармақ, қойды баға ғой, Сұқ саусақ, шөпті шаба ғой, Ортан қол, суға бара ғой, Аты жоқ қолға жұмыс жоқ, Шынашақ ұйықтап қала ғой!

Жаңылтпаштар айту.

Ықылас пен Жасыбай, Ыбылжыған қимылы Ыдыстарын тасымай, Ығыр қылды сыйлы іні. Ырыскүлден үлгі алма Ысқырығын жоғалтып Ынтасыз жүр тілді алмай. Ыдыс іздеп бір күні. Сабақты қорыту: Қандай дыбыспенен таныстық? Ы дыбысынан бастаталын қандай сөздерді білеміз?

Көркем жазу

Күні:

Сабақтың тақырыбы: Ж ж әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріптерді таныту, ерекшеліктерін ұқтыру дауысты дауыссыз дыбыстарды ажыра білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем , таза орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Сабақты аңыз әңгімемен бастау.

Ертеде орманда бір жолбарысс тіршілік етіпті.жолбарыс аяңдап келе жатса,ағаштың қасынды жираф жайбарақат шөп жеп тұр екен.жолбарыс бұған дейін жирафты көрмеген екен.өзін аң патшасы санайтын жолбарыс қорыққанын білдірмей, жөн сұрайды -Ау,сорайған,сен кім боласың?

Оқыс дауыстан шошыған жираф аятары дірілдеп: - «Мен бе, ж-ж-ж-ж-ж-ж-жи-жи-жирафпын ғой»,-деп әрең тіл қатыпты. «Атың қызық екен, ж-ж-ж-жи-жи-жираф», деп қайталап жолбарыс жөніне кетеді.

Жолбарысқа жираф не деп жауап берді?

Буындарды оқу Жу, жы, жа, жо, жи

Дәптермен жұмыс: Ж дыбысынын таңбасымен танысу. Жазба, баспа түрлерінің жазылуын түсіндіру. Қолды ауады жаттықтыру.

Абасқан буындар

Жа		ын
Жу		лын
жи		сан

Жұмбақ , жаңылтпаштар айту. Ж дыбысынан басталатын сөздерді теріп айту.

Жазда тұрып жоғары, Жағажай, Күзде жерге қонады. Жағажайда Қамажай.

«жапырақ» Жағажайды жағалай

Жүгіреді Қамажай.

Сабақты қорыту: Ж дыбысына басталатын кісі аттарын ата.

«Жайлау» тақырыбына байланысты әңгіме құрастыру.

Күні:

Көркем жазу

Сабақтың тақырыбы: Ұ ұ әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріптерді таныту, ерекшеліктерін ұқтыру дауысты дауыссыз дыбыстарды ажыра білуге,сауатты оқуға, жазуға, көркем , таза орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

Қалыптастыру

Жаңа сабақ:

Темір құсты алып батпан Көк аспанда қалықтатқан Ағаларды кімдер дейді? Алдымен тез тауып мақтан.

а/ Ұшқыш сөзіндегі бірінші дыбысты бірге атау. ә/ Ұ дыбысы дауысты дыбыс. б/ Сөзді буынға бөлу дыбыстық талдау жасау.

Дәптермен жұмыс: Ұ әрпінің жазылу емлесімен таныстыру . Қолы жаттықтыру жұмыстарын өткізу.Буындар жалғасын табу.

-мекен, - дана

Ұл

-дай, - ман , -ша

Жұмбақ шешуін табу,дыбыстық талдау жасау. Қанатсыз құс маңып барады, Құрғақ жерде сақтайсың, Көзінен жас тамып барады. Менсіз тамақ татпайсың.

(бұлт) (тұз)

Сабақты қорыту: Бұгін қандай дыбыспен таныстық?

Бұл қандай дыбыс?

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: Е е әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, каллиграфиялық талаптарға сай жазуға,көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Жарға шығып ойнайды, Ойынға бір тоймайды. Болса – дағы сақалы, Секеңдеуді қоймайды.

Е дыбысынан басталатын сөздерді атау . Елік, есік, еден, екі. Шеге, кесе,

Е дыбысы дауысты дыбыс.

Сергіту сәті:

Есті бала ер жетіп, Ессіз бала кері кетіп, Елдің қамын ойлаған. Есерлігін қоймаған.

Дәптермен жұмыс. Е дыбысының баспа, жазба таңбаларының жазылуын түсіндіру. Көркем жазуын қадағалау.

Көшірме диктант.

Еңбек ерлікке жеткізер, Ел қазынасы - ескі сөз, Ерлік елдікке жеткізер. Ел шырағы – екі көз.

Түсіп қалған дыбыстарды тап.

Бал * қ, ша * ғы, к * се, е * ек, ем * н, ес * п.

1. Бірден кейінгі сан.

2. Берік ағаш

3. Балалар сүйіп тыңдайтын шығарма

4. Ұн тазалаушы құрал.

е	к	і
е	м	е	н
е	р	т	е	к
е	л	е	у	і		ш

Сабақты қорыту: Е дыбысы қандай дыбыс. Сөздің қай буындарында келеді. Е дыбысынан басталатын кісі есімдерін ата.

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: К к әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, каллиграфиялық талаптарға сай жазуға,көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Қызыл , сары, қоңыр , көк, Торға түсіп қалмашы, Алуан-алуан көбелек, Торғайға жем болмашы.

-Бұл өлеңде не туралы айтылып тұр? Көбелек.

Көбелек сөзіндегі бірінші дыбысты атаңдар. Ол қандай дыбыс.

• К дыбысы дауысты дыбыс.

• К дыбысынан басталатын қандай сөздерді білесіңдер?

Кітап, кеме, көмір, кірпі, кілем, кесе, кептер, көбік т.б.

Дәптермен жұмыс: а/ К дыбысының таңбалануын түсіндіру. Баспа жазба түрлерін таныту. ә/ Қолды ауада жаттықтыру жұмыстарын жүргізу.

Буындық диктант орындау: -ке, -ки, -ку, -ка, -ко, -ок, -ак, -ик, -ек.

Жұмбақ шешуін табу, дыбыстық талдау жасау.

Айғайы жоқ, Кеткен әбден еті өліп, Айтады көп, Жатпайды ол жол таңдап. Айтқанына, Көп найзасын көтеріп, Қайтары жоқ. (кітап) Барады өзі томпаңдап. (кірпі)

ме	се	ше	те	зек	кіл

Сабақты қорыту: К дыбысы қандай дыбыс? Қандйа сөздерді үйрендік?

Жаңылтпаштар жаттау. Кекілік ау , кекілі

Кетіп қалма секіріп.

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: І і әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, каллиграфиялық талаптарға сай жазуға,көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Ірімшікті жедің ғой, Оның аты біз жазған «Тәтті екен» дедің ғой. Қайсы әріптен басталған?

Ірімшік сөзіндегі ерекше дыбысты тап.

І дыбысынан басталатын қандай сөздерді білесіңдер?

Жұмбақ шешу, і дыбысы бар сөздерді ажырату.

Есікте бар, Кірпі де бар, Үйде жоқ. Құста жоқ. Бесікте бар, Түлкіде бар, Шиде жоқ. (І) Мысықта жоқ (І)

Дәптермен жұмыс: а/ І і дыбысының таңбасының жазылуын түсіндіру.

ә/ Қолы ауада жаттықтыру

б/ Буындық, сөздік диктант жазу. Дауысты, дауыссыз

дыбыстарды белгілеу.

Іс, іл, ір ті, тіс, тіл, рі, іні, ін , тірі, кірпі, кілем, кітап, ерін.

Түсіп қалған дыбысты тап.

Ілг * ш	Кі * і	Ер * ек	К * тап	Ел * к
І , е , а	Ш , с ,	Т , п , н	Е , і ,	Е , и , і

Жаңылтпаштардан і дыбысының санын табу.

Ізгі түсті Ізмұрат, Ізмұратты біз бірақ. Іздеп-іздеп таппадық, Ізім- қайғы , қызық-ақ.

Сабақты қорыту: І дыбысы қайсы дауысты дыбыс түріне жатады?

І дыбысынан басталатын кісі есімдерін ата.

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: Ә ә әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, каллиграфиялық талаптарға сай жазуға,көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Таныстырар әріппен «Әліппе» деген аты оның Мынау кітап – Әліппең Басталған қай әріптен?

Ә дыбыс қалай айтылып тұр?

Әдыбысынан басталатын сөздерді ата.

Әже, әке, әтеш, әйнек, әшекей, әкім, әділ, әсем, әдемі, әдеп т.б.

Есте сақтап жақа айту.

Әжем – күйші, Әпкем – биші, Асқан шебер Ағам -үйші. Ісі - нұсқа, Әкем - ұста. Үй салады Жаз бен қыста.

Дәптермен жұмыс. Ә дыбысы таңбасы, жазба баспа түрлерімен танысу.

Көшірме диктант. Әжем ертіп әкелді, Әкем сатып әперді.

Әйнек салды әйнекші, Әдемілеп пәтерді.

Ә дыбыс бар сөздерді теріп атау, буынға бөлу.

Қате жазылған сөздерді тап:

Асем, атеш, кытап, кылем, аспан, тәза,бәспа, табақ, шаңа, терек.

Сабақты қорыту: Ә дыбысы дауысты дыбыстың қай түріне жатады?

Дауысты, дауыссыз дыбыстарды сөздерден бөлектеп

теру. Ә дыбысына сөздер атау.

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: З з әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, каллиграфиялық талаптарға сай жазуға,көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Сабақты «Маса» мәтінімен бастау.

• Маса қандай дыбыс шығарады?

З дыбысының қалай дыбысталуына қайталап, жаттығулар орындау. Зу- зу- зу - жазу. Зы- зы- зы- қозы. За- за- за - ауа қандай таза. Аз- аз - аз - келді, міне , қаз. Ыз - ыз - Анар жақсы қыз.

Дәптермен жұмыс. З з дыбысының таңбалануын түсіндіру. Қолды ауада жаттықтыру. З дыбысына байланысты өздерді жазу, дыбыстық талдау жасау.

Адасқан сөздер

А - Ә	*ке, * теш
Ы -І	*дыс. *шік
И -У	*нелік, * ық
қозы		кісінейді
сиыр		мөңірейді
жылқы		маңырайды

Есте сақтау жаттығуларын орындау.

Білесің бе бұл істі - Балқытып ап күмісті,

Зергерлікке кім дайын? Сапырады судайын.

Сабақты қорыту: З дыбысы қандай дыбыс? Сөздің қай буындарында

келеді?

Зауза, заман, залдары, зергер, зымыран сөздерін

буынға бөлу, дыбыстық талдау жасау.

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: Ө ө әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, каллиграфиялық талаптарға сай жазуға,көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

«Өрікте» - сөздің басында, «Бөрікте» - «б-ның» қасында. Бұл қай әріп, көріңдер, Енді айтып беріңдер.

Ө дыбысы – жауысты дыбыс. Ө дыбысы сөзде жіңішке буын құрайды.

Өрік. Өгіз, өрмекші, өмір, өсімдік, өзен. Өркен.

Дәптермен жұмыс: Ө дыбысының таңбалануын түсіндіру.

Қолды ауада жаттықтыру.

Сөздік диктант жазу. Ө дыбысы бар сөздердің астын сызу.

Өмірбек мектепке барады. Ол өнерлі оқушы. Өмірбектің Көршібек, Өміргүл деген достары бар. Олар әдепті, тәртіпті оқушылар.

Жұмбақ шешуін тап.

Өрде өскен өрікті, Көктемде ерте гүлдеймін, Өмірсерік көріп тұр, Кешгуді білмеймін, Сөйлемде бұл қай әріп, Піспей тұрған кезімде, Бірнеше рет келіп тұр. (Ө) Мене аулақ жүр! – деймін. (Өрік)

Өсімдік түрлерін ата

Ағаш, бұта, шөптектес өсімдіктер

Сабақты қорыту: Ө дыбысына сөздер айт. Ө дыбысы дауысты дыбыстың қай түрін жатады. Ө дыбысы келетін сөздерді ата.

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: Г г әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, каллиграфиялық талаптарға сай жазуға,көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Аналарға сыйлайтын, Аралар бар жинайтын, Бұл немене, балалар, Ұзуге адам қимайтын? (Гүл)

Гүл сөзіндегі бірінші дыбысты бөліп атау. Г дыбысына сөздер айту, буыынға бөліп дыбыстық талдау жасау.

Жұмбақтар шешу.

Көшеде құдық -

Қарайық –

Ұқсайды оған қай әріп? (Г)

Дәптермен жұмыс. Г дыбысының таңбасы жазба, баспа түрлерімен танысу. Г дыбысын ауада жазба түрін жазып жаттығулар жасау.

Буындық, сөздік диктант орындау.

-га, -гу, -ге, -ги, - гі, ше-ге, е-гін, кі-лем, е-тік, газ,

К – г өзгеруіне жаттығулар орындау.

Күрек – күрегі. Шелек - шелегі. Терек – терегі.

«Гүл өсірем үйде» өлеңді жатқа , мәнерлеп айту.

Гүл өсірем үйде, Гүл күткенді біледі, Су құямын күнде. Бойын сылап күледі. Күнде гүлін ашады, Жұпарынмаған шашады.

Сабақты қорыту. Г дыбысы қандай дыбыс? Сөздің қайсы буындарында

келеді? Г дыбысынан басталатын қандай сөздерді

үйрендіңдер?

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: Ү ү әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, каллиграфиялық талаптарға сай жазуға,көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Үскірік ышқынып, Үскірік сұп-суық, Үйіріліп соғады Үсіктей сорады.

Ү дыбысынан басталған сөздерге назар аудару, қайдалап айту, Ү дыбысының дыбысталуын үйрету.

«Үйрек» десе - бірінші, Бұл қайсы әріп екенін «Бүйрек» десе – екінші, Біреу айтып берсінші.

Ү – үйрек, үлкен, үстел, үтік, үкі, түлкі, түс, үн.

Дәптермен жұмыс: а/ Ү дыбысының таңбасын , жазба, баспа түрлерін таныстыру. ә/ Қолды ауауда жаттықтыру жаттығуларын орындау. б/ Берілген үлгі бойынша жазба жұмысын орындау.

Жұмбақтарды көшіру, дыбыстарды ажырату.

Баласын тізіп соңына Халық қу деп Сүңгіп жүріп үйретті. Қылған күлкі, Су жұқпайтын тонына Айласы көп Кім біледі...? (үйрек) Бұл не?... (түлкі)

Жоғалған дыбысты тап.

Үст * л, қ * с , т * лкі , қас * ыр, бар * с, жа * быр.

Сабақты қорыту.

Ү дыбысы қайсы дыбысқа ұқсайды? Жіңішке буын құрайтын дыбыстарды ата.

Мақал қатарарынан ү дыбысын тап.

Үндемеген – үйдей пәледен құтылады.

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: Я я әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, каллиграфиялық талаптарға сай жазуға,көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Ақ қоян-ау,ақ қоян, Қалың шидің тасасын. Үркек қоян, сақ қоян, Ақ қоян-ау, ақ қоян, Дыбыс шықса қашашың, Үркек қоян, сақ қоян, Белден бір-ақ асасың. Қаша берсең қалыңға, Отырасың паналап, «Қорқағым» деп ат қоям.

Қоян сөзіндегі ерекше дыбысты атау. Я дыбысы дауысты дыбыс.

Қос дыбыстарға жатады. Й+А дыбыстарының бірігуінен пайда болады.

Тізбек өлеңді бірге оқу.

Жая, мая, сая, Шаян, қоян, ұя,

Аяз, пияз, сия, Бәрінде бар «Я» Аяқ, таяқ, қия, - Иә ?!

Дәптермен жұмыс: Я дыбысының таңбалануын түсіндіру. Қолды ауада жаттықтыру. Үлгі бойынша жазба жұмысын орындау.

Есте сақтау жаттығуларын орындау

Кең пейілін ұқтырып,

Көрсетті деп мықтылық,

Барлық әріп «Я» ны

Құрметтейді тік тұрып.

Сабақты қорыту: Я дыбысын қандай дыбыс дейміз? Я дыбысы келетін тағы қандай сөздерді білеміз?

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: Ю ю әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, каллиграфиялық талаптарға сай жазуға,көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Үй жабдықтарын көрсете отырып барлығында қандай ұқсастық барын табуды тапсыру.

Барлық жиһазда ою бар. Ою сөзінде неше дыбыс, неше буын бар? Ою сөзіндегі екінші буындағы дыбысты атау.

Ю дауысты дыбыс. бұл да қос дыбысты әріпке жатады. Й+У.

Суреттерді пайдаланып Ю дыбысынан басталатын, келетін сөздерді қайталау.

Дәптермен жұмыс: Ю дыбысының баспа, жазба түрлерін таныту, жазылуын түсіндіру. Қолды жаттықтыру жұмыстарын орындау. Үлгі бойынша жазба жұмысын жүргізу.

Жұмбақтар шешу, дыбыстарға ажырату.

Тәтті көрсе бас салар, Аюда бар, Айнымайды баладан, Тиінде жоқ, Үп- үлкен бос жасқанар, Оюда бар, Кіп-кішкентай арадан. (аю) Түйінде жоқ. (Ю)

Ю дыбысы бар сөздер айтып жарысу: Аю. Ою. Юбка, Юнга, Юпитер, Юрист, Юбелей.

Сабақты қорыту: Ю дыбысы қандай дыбыстардың бірігуінен

пайда болады? Жаңа қандай сөздермен

таныстыңдар?

Күні:

Көркем жазу.

Сабақтың тақырыбы: Э э әрпі

Сабақтың мақсаты: Әріпті таныту, сөз буындарынан ажырата білуге,сауатты жазуға, каллиграфиялық талаптарға сай жазуға,көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілетін дамыту.

Жабдығы: әріп , кеспе әріптер, суреттер.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Дыбыс , әріп ұғымы бойынша түсінігін

қалыптастыру.

Жаңа сабақ:

Элеватор маңына Эрик ағай тағы да, Экскаватор тоқтады. Электрикті жоқтады.

Осындағы эеватор, экскаватор, электрик сөздерін таңдап алу, дыбыстық талдау жасату, Э дыбысын бқліп айтқызып әріппен таныстыру.

Жұмбақтар шешу. Э дыбыстарын анықтау.

Кішкентей күн ішінде, Топырақ жемей жата алмайды, Жарқырайды түн ішінде. Тас шайнап та қақалмайды.

(Электр шамы) (Экскаватор)

Дәптермен жұмыс: Э дыбысының таңбалануын түсіндіру.

Баспа жазба түрлерімен таныстыру. Қолды

жаттықтыру жұмыстарын орындау. Үлгі

бойынша жазба жұмыстарын орындау.

Көшірме диктант.

Біз элеваторға бардық.элеватор қырман басына орналаскан.біз элеватордың ішін аралап шықтық.элеваторға астық тиеген машиналар ағылып келіп-кетіп жатыр.

Сабақты қорыту: Э дыбысы қандай дыбыс. Сөздің қай

буындарында келеді? Э дыбысынан

басталатын басқа сөздерді атау.

Ерте кезде адамдар тасқа, ағашқа т.б. заттарға жазуды бастаған.
Өте ерте кезде адамдар тасқа сурет салу арқылы өз
Мәселен, бес жүз мың жыл бұрын өмір сүрген Египет
Иероглиф сөзі « киелі таңба» деген мағынаны білдіреді. 
Қазіргі кезде иероглифпен Қытай мен Япония елдері жазады.
Қытайлықтар үшін иероглиф тек белгі емес, сонымен қатар сурет
Славян халықтарына келетін болсақ, қазіргі кезде олардың өз алфавиті
Қазақ алфавитінің шығу тарихына тоқталсақ Қазан төңкерісіне дейінгі оқулықтарды
1. Ы.Алтынсарин құрастырған орыс алфавитіне негізделген оқулықтар. 
2. Араб алфавитіне негізделген оқулықтар. 
Ы.Алтынсарин жаңа оқулық жасау мәселесімн 60 –жылдардың басында –
Білімін көтеретін, тақырыбы оларды ызықтыратын кітаптарды қазақтың өз тілінде,
Ал А.Е. Алекторовтың, А.В. Василевтің әліппелері орыс алфавитін қазақ
А.Е.Алекторовтың өзінің «К мудрости ступенька» атты еңбегінде: « В
Бұл әліппелерде қазақ дыбыстарының орыс дыбыстарына ұқсастарын береді де,
А.Байтұрсынов ағарту, сауат ашу төңірегінде атқарған қызыметі айрықша. 1912
Мысалы: алғашқы сабақта а, р, з, дыбыстарын өтуді ұсынса
Алғашқы сабақта бір – екі буынды сөздерденаспайды.Екінші сабақта 
З.Ерғалиұлының 1910 жылы шыққан « Қазақ әліппесі» - ол
Сол сияқты тағы бір оқулық А.Байділдиннің « Жаңа әліппе»
Басқа ғылымдар сияқты көркем жазуды оқытуда да ғалымдар арасында
Алғашқы кезде жазуға үйрету көптеген қиындықтар туғызды. Көркем жазуға
Уақыт өте келе көркем жазу пән ретінде бастауыш мектепке
Көркем жазу пәні педагогика, гигиена, физиология,психология т.б. пәндермен байланысты.
Көркем жазуды тек әдіскерлер ғана емес, гигиенистер – А.С.Вирениус,
Көркем жазуға үйретуде: тік жазу керек пе, әлде көлбеу
1969 жылдан бастап республика мектептері оңайлатылған жаңа жазу шрифтісіне
Оңайлатылған алфавиттегі әріптердің басым көпшілігі өзінің сызылуы жағынан байланыстырып
Байланыстырып жазуды қалыптастыру үшін мұғалім мына төмендегілерді ескеруге тиіс: 
а) қолжазба әріптерінің биіктігі мен ені 2:1 қатысына сай
ә) жазу оң жаққа қарай 65° көлбеу болуға тиіс,
б) дөңгелек немесе жартылай дөңгелек элементтері бар әріптерді сөз
Жазуға үйрету жүйесінде әр түрлі әдістер: көшіре жазу әдісі,
Көшіріп жазу әдісі бойынша мұғалім дәптерге қарындашпен жазады
Сызықтық әдіс арқылы оқушы әріптің көлемін, пішінін, арақашықтығын, көлбеулігін
1857 жылы Германияда графикалық торкөздер пайда болды. XIX
Ресейде суретші мұғалімдер көркем жазу пәнінен дәріс бергендіктен олар
Генетикалық әдіс көркем жазуда әріп элементтерін жазып үйренуді талап
Тактикалық немесе ритмикалық әдіс. Ритм – бүкіл жазу элементтерінің
Карстер әдісі қолдың қозғалысын дамыту үшін дамыту үшін жасалынатын
Міне, бұл көркем жазудың дәстүрлі әдісі болып табылады. Бұл
1.2.Көркем жазудың мақсаты, міндеті,принциптері. 
Мектептегі оқыту үрдісі сауат ашудан басталатыны белгілі. Сауат
Көркем жазу пәнінде әріп таңбаларын әдемі, көркем етіп салуға
Көркем жазу пәнінің алғашқы сабақтарында оқушылардың жеке басына және
Осыдан кейін осы талаптардың сабақта орындалуы, әріп формалары мен
Әріптің көлемі біркелкі болуы I, II сыныптарда аса назар
2 – 3 сыныптарға арналған дәптерлер арақашықтығы 9 мм
Көркем жазуға үйренудің принциптері жалпы дидактикалық принциптерге сүйенеді. 
Көрнекілік принципі жазуға, әсіресе көркемжазуға үйренудің негізі Яғни,
Көрнекілік принципін алғаш зерттеп, оған мәнді үлес қосқан Я.А.
Осы принцип негізінде Я.А.Коменский алғашқы оқытудың методикасын жазды. 
К.Д.Ушинский көрнекілік жайындағы ілімді дамыта келіп, көрнекілік балалардың психологиялық
Оқыту мен тәрбие процесінде сөз бен іс, теория мен
Сонымен, көрнекілік принципінің оқыту мен тәрбие материалдарын, әсіресе теориялық
Көркем жазуда оқушы ғана түсіндіру, тапсырма беру көп қиындық
Оқушылар түсіне отырып жазуының маңызы зор.Мәселен, оқушылар көлбеу жазудың
Екінші ереже – элемент, әріп, сөз арасындағы қашықтықтың сақталуы.
Түсіне отырып жазу оқушылардың өзінің немесе өзгенің қатесін түзетуге
Қайталау принципі бойынша жаттығулар жазу арқылы жазу дағдылары автоматтандырылады.
Бірақ барлық жаттығуларды орындау барысында дағдылар қалыптаса бермейді.Орындалатын жаттығуда
Жаттығу немесе қайталау – дағдысы қалыптастырудың ең ескі түрі
Көркем жазу дағдыларын игерту оқушылардың ерекшеліктерін ескеруді талап етеді:
Қарапайымнан күрделіге қарай жүру принципі немесе бірте – бірте
II сыныпта оқушының үзіліссіз жазуды үйренеді. 
Онайдан қиынға қарай жүру әріптің формасымен жұмыс істеу барысында
Оқушыларды көркем жазуға үйрете отырып, олардың жеке дара ерекшелігін
Мұғалім оқушының дұрыс отыруын, дәптерді орналастыруын, қаламсапты ұстауын, әріптің
Көркем жазуда оқу мен жазуды байланыстыра алу маңызы
Жалпы баланың коллиграфиялық дағдысын қалыптастыруда көркем жазу пәні тек
Психофизиологиялық ерекшеліктерді ескере отырып көркем жазу дағдысын қалыптастыру.
Оқушыларды дұрыс әрі көркем жазуға үйрету үшін оның қалыптастыру
Жазба жұмыстарын орындау, жазу дағдыларын қалыптастыру, дамыту мақсатында психологиялық
Жазу өте күрделі процесс. Ол адамның ми іс -
Көркем жазуға үйрету кезінде саусақтың қазғалысының маңызы зор. Яғни,
4 – 5 жасар баланың салған түзу сызықтары қисық
Д.Б.Эльконина, Л.Ф.Ткачевой, Л.В.Журовой т.б. зерттеулері бойынша 6 жасар
Жазудың графикалық дағдысы мектепке дейін қалыптасады. Мысалға, мектепке дейінгі
Жазуға үйренудің басында 6 жасар баланың жазу жылдамдығы баяу
Жазу үрдісін жүзеге асыру үшін жазу құралдарының ( қаламсап,
Ережесі: 
1. Жазудың құралдарын пайдалана білу; 
2. Дәптердің дұрыс орналасуы; 
3. Дұрыс отыра білу; 
4. Қолдың дұрыс қозғалысы; 
Дұрыс жазу үшін: 
1. Үлгі мен жазудың нәтижесін салыстыра білу; 
2. Баспа әріпті жазбаша түрде жаза білу; 
3. Әріптің дұрыс жазылуын білу; 
4. Әріпті байланыстыра білу ( үзіліссіз, жоғарғы жағынан, төменгі
5. Әріптің біркелкілігін сақтау; 
6. Сызықтар арасында және бір сызықта жаза білу; 
7. Жазудың басталуы және бір жолды дұрыс толтыра білу; 
8. Жазудың бағытының дұрыстығы; 
Бұл ережелерді оқушылар бірден емес 2 - 
Оқушы жазуының айқын болмау себебін көбінесе, оның жазуға жете
Жазу дағдыларын игеру үшін оқушы әрбір дыбыс таңбаларың жазылу
Жазуды үйренудің бірінші кезеңінде көптеген артық қозғалыс жаасалып,энергия
Жазуға үйренудің алғашқы кезеңінде қолдың қозғалысы көздің бақылауымен жазылып
Әріптің үлгісі мен оқушының өзі жазған әріптерді салыстыра алмаудың
Үлгімен салыстыра келе қате жазғаның көре тұра оқушы қайта
Мұғалім тақтаға әріптің жазылу әдісін көрсеткенде оның жазылу
Жазу дағдыларын игеру үшін оқушы әрбір дыбыс таңбаларын жазылу
Жазу жұмысының гигиенасы. Жазу сабағында ми ғана емес, сондай
Жазу жұмысы, әсіресе үздіксіз жазу жұмысы ( диктант )
Жазу жұмыс кезінде көзге көп күш түседі, өйткені әріптерді
Парта оқушының бойы сай келмейінше, оның бетінің керекті көлбеулігі
Қиғаш жазу кезінде дәптер денеге қарама – қарсы, оның
Кейбір мектеп гигиенашылары қиғаш жазуға қарағанда түзу жазуды неғұрлым
Шарикті қаламсап. 
Қазіргі таңда жазуға құралдары ғылыми техникалық прогреске сай болу
Қаламсапты үш саусақпен: үлкен, сұқ саусақ, бармақпен ұстаймыз. Сұқ
Сабақ барысында қаламсапты ашып, шашпау керек. Әр түрлі түсті
Дәптер. 
1 сыныпқа арналған қазіргі дәптерлер екі түзу сызықпен сызылған,
2 – 3 сыныпқа арналған дәптерлер арақашықтығы 9 мм
Жалпы, көркем жазу жаттығулары қазақ тіліне арналған дәптерге жазылуы.
Жұмыс көлемі: 1 сыныпта – 2 жол ( екінші
Көркем жазудан оқушыларға жеке баға қойылмайды. Алайда әрбір
Жазу жұмысын жақсарту үшін мұғалім оқушы дәптерін жүргізуге қойылатын
1. Аса ұқыпты, түсінікті етіп жазу. 
2.Дәптердің сыртқы бетіне жазылатын жазулардың біркелкі болуы, оның қандай
1 – сынып оқушыларына арналған дәптердің сыртына жазылатын жазу
3. Шетіндегі ашық жолдарды басып жазбау. 
4. 1 – сыныптың қазақ тілі мен математика пәні
1 – сынып екінші жарты жылдықтан бастап, сондай –
5. Жаттығу мен есепнөмерлерін қо, жазба жұмысының қайта орындалғаның
6. Азат жолдарды сақтап жазу. 
7. 1 – 3 сыныптарда әрбір жазба жұмысының
8. Қазақ тілінен орындалатын жұмыстың датасы мен тақырыбы арасына
Әр күнде орындалған жұмыстан соң немесе әрбір аяқталған текстен
9. Жазба жұмыстарында жіберілген қателерді төмендегідей тәртіппен түзету: қате
10. Барлық түзету сызықтарын ұқыпты етіп қарандашпен, аса қажет
Тақта. 
Сыныптағы тақта қара немесе күнгірт жасыл түске боялуы тиіс.
Айырмашылығы мынада: 
1. Дәптерге жазуда қолдың ұсақ бұлшықеттері жұмыс істейді. Ал,
2. дәптерге жазуда көпнесе өзімізге қарай жазамыз және әріптің
Егер оқушының дәптердегі жазуының тексеру үшін мұғалім әріптің үлгісіне
Осы талаптарды орындау негізінде оқушының көркем жазу дағдысы қалыптасады. 
Әдемі жазу - өнер. Таза, анық, әдемі жазуды оқу
Оқушыларды көркемжазуға үйретуде үш нәрсені басшылыққа алу керек: біріншісі
Ал, сауат ашудың әліппе кезеңінде әріптерді жазып үйренеді. Әріптің
Баланың әлемі – бұл нақты заттың әлемі. Егер баламен
Оқушылардың оның немесе сауатты жазу дағдыларынқалыптастыру мектеп табалдырығын аттаған
Бастауыш сынып оқушыларынла белгілі – бір жазу жүйесі қалыптаспаған,
Жазу дағдыларын қалыптастыру немесе оны дамытып отыруды негізгі шарттардың
Жазу жұмыстарын орындау, жазу дағдысы қалыптастыру,дамыту мақсатында психофизиологиялық анализ
Жазудағы каллиграфиялық дағдыларды үйретудің әдістемелік жолдары. 
Жазудың сапасы және оны қалыптастыру жұмыстары. 
Оқушылардың жазу жұмысына қарап кейбіреуінің жазуы таза, көркем, анық
Мұндай қателіктер кетпес үшін мұғалім көркем жазу немесе қазақ
Жазу сапасына оның айқындылығын, біркелкілігі, дұрыс байланысуы, жұмыс жолында
Жазудың сапасын дұрыс қалыптастыру үшін мұғалім мынадай бағытта жұмыс
1. Ең алдымен бірінші сабақтан бастап әріптің формасымен жұмыс
2. Әріптердің дұрыс байланысуы ж.ж.к. 
3. Біркелкі көлбеу болуын ж.ж.к. 
4. Әріптің биіктігі біркелкі болуын ж.ж.к. 
5. Әріп арасына, әріп элементтері, сөз, сөйлем арасындағы қашықтықтың
6. Сыныпта оқушылардың жазу жылдамдығы бірдей болуы керек. 
7. Жазу біркелкі ритмикалық болуы керек. 
Әріптің формасымен жұмыс – көркем жазу негізгі міндетінің бірі,
I сыныптың оқушысы барлық әріптің таңбалануының үйренеді, бірақ
Оқушылардың әріп формасын түсіне отырып жазу маңызы орын алады.
Әріпті түсіне отырып шеру үшін мынаны білу керек: 
1. Әріптің негізгі немесе байланыстыра ажырата білу. 
2. Әрі әріптің элемент ерекшеліктеріне назар аудару ( шиек,
3. Әріптің жазылу ерекшеліктеріне назар аудару. 
4. Дұрыс жазылған немесе дұрыс емес жазылған әріәпті ажырата
Бұл элемент бағыты бірдей, түзу штрихпен жазылу керек.Әріпте қанша
Щ әріпті қай әріпке ұқсайтынын анықтайды. ( ш,ц
Мұғалім тақтаға щ әріпті жаза отырып, оның ерекшелігін айтады.
Кейбір оқушылар әріптің жазылу жолын жеке көрсектсе ғана дұрыс
Оқушылар дұрыс бағытта қозғала отырып жазу үшін 
Мұғалім оқушының қатесін көркенде ерекше назар аудару керек
Әріптің формасымен жұмыс жасағанда оның сөзде, сөйлемде жазылуы, байланысуына
Жазу үрдісіне немесе әріп элементтеріне талдау. 
Графикалық дағдыларды үйрету барысында жазу үрдісінің заңдылықтарын негізделмегендіктен, әріп
Ерте кезде, әріп элемнттін талдау жазу шрифтінің ерекшеліктерімен байланысты
Кіші әріп элемнеттері: 
- түзу сызық; 
Үлкен әріптердің элементтері: 
- түзу сызық; - оң жағына
Әріпті бұлай бөлшекке бөлуді, мұғалім әріп элементіне талдау жасауда
Әліппе кезеңінде элементпен талдау балаға әріпті бейнелеуге көмектеседі. Бірақ,
Осы қозғалыспен негізгі элемент – түзу сызық салынады.Келесі элементі
Негізгі элемент - өзіне қарай қозғалу - өз көлбеулікпен
Әріпті негізгі немесе көмекшіэлементке бөлу де өзінен бастап жазу
Әріптің жазбаша түрінің кейбірі жазу заңдылығына сәйкес келмейді. 
Өзімізге қарай төмен жазуды тік, ал өзімізден жоғары қарай
Жазуға оқытудың алғашқы кезінен бастап – ақ мұғалім негізгі
Әліппе кезеңінен кейін, әріпті қайталау үшін мынадай жаттығулар береді:
и|| и || и || н|| н
в || в || в || г
Бұл арқылы әріптің негізгі элементін ажыратуға көмектеседі. 
Осылайша әріпке талдау жасау маңызды орын алады. Бұл әдіс
Бұл элементтерді әріпті жазғанда ғана көре аламыз. 
Жазу барысында қозғалыс элементі суретін салуға сәйкес келе
Ф әріпін екі дөңгелекше бар. Бірақ, екінші дөңгелекше біріншісіне
Бұл мысалдарды, яғни қозғалыс элементтеріне талдау және шрифт элементтеріне
Жазу үрдісіне талдау жүргізу әріптер арасындағы ұқсастықты, айырмашылықта, қозғалыс
Әріп элементтеріне талдау жасай отырып, элементтің оңайына күрделісіне қарап
Бұл генетикалық принципке сәйкес, оңайдан қиынға қарай жазуға негізделеді. 
Алғашқы жазуды мақсатымн альфавиттегі кіші немесе бос әріптер графикалық
Әріптер тобы 
Кіші әріптер: 
І . и ш
ІІ. л м ь 
ІІІ. о а ю ф
ІV. с е ч
V. х ж ә 
VI. й ғ ц 
Бас әріптер: 
І. И Ш Ц 
ІІ. О Ө С З
ІІІ. Ж У Н К
ІV. Г Ғ П 
V. А Я Д Ы
1. Әріп құрамында тек негізгі немесе қосымша элементі бар,
Кейбір оқушылар бұл әріпті жіңішке, басқа элементтерін қысыңқы
Мұндай қателер әріптің әртүрлі жазылған үлгілерін салыстыру нәтижесінде жойылады. 
Тақтаға үш и әріп жазылады: 
Екеуі дұрыс емес, біреуі дұрыс. 
Балалар үш үлгіге қарап дұрыс жазылған үлгіге көру керек.
2. элементтер арасындағы арақашықтық сақталмауы; Бұл
3. әріпті жазуда элементтерді әр түрлі
Бұл қатені жою үшін мынадай жаттығу беруге болады: 
Үлкен И және Ш әріптері бір – біріне ұқсас
Мынадай қателер кетеді: а) 
дұрыс бағытта жазылмаған. Бұл қатені жою үшін қозғалыстың бағытына
б) элементтер арасындағы қашықтықтың біркелкі емес; 
Қатені түзету кезінде элементтер арасындағы қашықтықтың бірдей болу керектігін
4. элементтер арасындағыорын қалдырылмаған: бұл қате
Мынадай әріптерде: п, Т, Р көбінесе ұқсас қателер кетеді. 
Бұл қате әріптің негізгі немесе қосымша элемент талдау жасағанда
Сонымен қатар мынадай жаттуғылар : соңғы элементі жазылмайды, те
Осыдан кейін оқушылар элементті сақтайды. 
Мынадый жаттығулар да ------- : 
Мұдай жаттығулар қатені түсінуге көмектеседі немесе әріпті дұрыс жазуды
Кіші р және п әріптерінде де ұқсас қателер
Қатені қосатын элементті ----- ерте бас---дықтан болады. 
Қатені түзеу үшін мұғалім тақтаға әріпті жазып көрсетеді.Оқушылар қайталайды. 
Бір – біріне ұқсас қателер үлкен немесе кіші л
Қатені түзеу үшін мынадай жаттығулар беріледі: 
Кейде бұл әріптердің жоғарғы жағы дөңгелектеп жазады: 
Оқушыларға жоғарғы жағы дөңгелетеу қажет емес екенін түсіндіру керек:
Үлкен немесе кіші Я, я әріптерінің жазуларында қате сирек
Мұндай қате жіберген балаға өз қатесін өзіне табуды талап
Келесі топтағы әріптер: у, ц, ч, щ, ш, 
Мұндай элементтерге терең талдау және арнайы жаттығулар жүргізу барысында
Баланың назарын у әрпінің шиегі төменнен, ц әрпінің шиегі
1 сыныпта мұғалім көрнекі түрде ілмекшелерден бастап шиекті жазуда
ескертеті маңызды нәрсе, у әрпі сияқты шиек төменгі сызықта
У және ц әріптерін түсіндіргенде тақтаға негізгі элементтерінің 
Бұл әріптің формасынан көрініс береді. 
Кіші у, ц, щ әріптерінде ұқсас қателер кетеді: 
шиектің солға қарай ауытқып жазылуы; 
шиектің формасының дұрыс еместігі; 
шиектің көлемі және формасы дұрыс емес; 
шиекті жазуды дұрс бастамау. 
Мұғалім тағы да дұрыс әріпті жазылған, әріпке талдау жасап
Осылайша әріптерді топқа бөліп жұмыс жасау бір – біріне
ғана емес, сонымен қатар жазу ерекшелігіндей айырмашылықты түсінуге үлесі
Үлкен Ч әріпінің жазылуында кететін қателер үлкен 
Кіші ч әріпінен шапшан жазу барысында қателер
Бір – біріне ұқсас кіші а және
Әріпте үзіліс пайда болған. Оқушыларға бұл қатенің пайда болу
Кіші д әріпінде сонымен қатар имектің дұрыс емес
Кіші б әріпін жазғанда тек 1 сыныпта ғана
1. жұмыс
2. жоғарғы жақтағы қайыру кезде тік бұрыш жасаған.
3. әріпті бұрылыстан кейін қайрып жазған. 
4. әріптің дөңгелекшесінің дұрыс емес жазылуынан жоғарғы
Кіші а, д, б әріптері алдынғы әріппен үзіліссіз 
Жартылай дөңгелекше әріптердің ішінде үлкен Е әріптерінде көп қате
1. жартылай дөңгелекше жазғанда прапорцияның бұзылуы. Мұғалім
2. әріп біркелкі жазылған. Оқушыларға төменгі дөңгелекше
Кіші және үлкен С, с әріптерін жазу аса
Кіші е әріпі жазу қатемен байланысты емес, себебі
Кіші ы әріпін жазғанда көбінесе прапорция бұзылады. Мынадай қателер
1. имектен кейінгі сызық жоғары қарай тік
2. имек тіпті салынбаған. Бұл қатені түзеу үшін
3. екінші элемент бірінші элементке өте жақын жазылған.
4. дөңгелекшесі үлкен және өте кіші
5. әріп өте тік немесе дөңгелектелініп жазылған. Бұл
Үлкен және кіші К, к әріптерінің өзіндік ерекшелігі бар.
Бұл әріпті жазғанда мынадай қателер кетуі мүмкін: 
1. элементтер арасындағы арақашықтық сақталмаған. 
Үлкен және кіші ж әріптері бірдей жазылады. Айырмашылығы
Жартылай дөңгелекшемен ортанғы элемент арасында қашықтық дұрыс сақталмаған. Оқушыларға
Үлкен В және З әріптері ұқсас келеді. Келесі әріптерімен
Бірінші элементтен екінші элементалыс орналасқан. 
Жартылай дөңгелекше жазғанда прапорцияның бұзылуы. Мұғалім жоғарғы дөңгелекше кішкентай
Кіші з әріпі сағат тілінін бағытымен жазылады. Оқушы жартылай
Мынадай қателері кетуі мүмкін: жартылай дөңгелекше
Бұл қатені түзету үшін мұғалім з әріпі жиі
Кіші ф әріпі екі дөңгелекшеден тұрады. Бірақ олар әртүрлі
Оқушылар кіші ф әріпімен талдау жұмыстарын жүргізгенмен, үлкен Ф
жарты дөңгелкшесі біркелкі емес. 
Жарты дөңгелекшенің жазылуын жақсарту үшін ең алдымен оқушыларға дөңгелекшені
Үлкен Ф әріпінің ортаңғы элементі келесіәріптермен У, Г,
Мынадай қателер кетуі мүмкін: 
бірінші элемент дұрыс емес жазылуы. Негізгі элементпен қосымша элементті
Үлкен Д әріпінің формасы күрделі. 
Мынадай қателер кетуі мүмкін: толық дәрежеде
Үлкен Г, П, Т, Р әріпінің жоғарғы элементі оңнан
Мынадай қателеркетуі мүмкін: 
жоғарғы элементі дұрыс емес жазылған; 
төменге қарай жазылған элементтер дұрысемес жазылған; 
элементтер арақашықтығы сақталмаған; 
төменгі элементі дұрыс жазылмаған. 
Әріптермен бұлайша талдау жұмыстарын жасау, жазу жұмысын жақсартуда маңызы
Жазу барысында қолды дәптерден алмай үзіліссіз жазу
Үзіліссіз жазу бұл жедел жазу үшін үлесі зор үзіліссіз
Әріпті жазбаша түрде жазғанда үзіліссіз байланысуы ескеріледі. Жазбаша
Қазақ алфавитіндегі әріптерді жазуда үзіліс жасау – жасалмауына қарай
Кіші әріптер. 
І. Үзіліссіз жазылатын бір элементті кіші әріптер: 
ә б в г е
ІІ. Үзіліссіз жазылатын көп элементті кіші әріптер: 
а д з и л м н ң
ғ й к қ ө р ұ х і
ф ж ё 
Бас әріптер 
І. Үзіліссіз жазылатын бас әріптер: 
ІІ. Бір үлеспен жазылатын екі элементті бас әріптер: 
ІІІ.Екі үзіліспен жазылатын әріптер: 
IV. Үш үзіліспен жазылатын төрт элементті бас әріп: 
Жедел жазуға көшу барысында сөз ішіндегі әріптердің бір –
Бірінші топ. Соңғы элементтері имек сызықтарға 
аяқталған үлкен және кіші әріптер: 
Бұл топтағы әріптердің соңғы негізгі элементтері келесі әріптермен үзіліссіз
Бұлардың ішіндегі кейбір әріптердің үстіне,
а) қосымша белгілерді қоймай кету. 
ә) қосымша белгілерді бұрмалап жазу.
Аталған графикалық қателерді болдырмау үшін мұғалім тарапынан қосымша таңбаларды
Соңғы элементтері түрлі имек сызықтарға аяқталған топтағы әріптерді өзара
Сөз болып отырған топ құрамындағы әріптерін жазуда да белгілі
Аталған әріптердің жазу темпін жеделдету дағдыларын қалыптастыру 
үшін төмендегі тәрізді даярлық жаттығулары жүргізіледі. 
Бірінші топтағы әріптердің басым көпшілігі келесі әріптермен төменгі жағынан
Екінші топ. Оң жағы (қосылатын жағы ) дөңгелеген
бас әріптер мен кіші әріптер: 
Бұл топтағы әріптер келесі әріптермен үзіліспен жазылатын, қосымша жалғас
Жазу барысында жасалған қол үзіліс оқушылардың жазу темпін тежеп
Аталған қиындықтардың ескере отырып, бұл топтағы әріптердің келесі әріптермен
Дөңгеленген элементтерге аяқталған әріптер сөздегі өзінен кейінгі әріптермен жалғас
Бұл топтағы қалған кіші әріптер: 
келесі әріптермен үстіне жүргізілген жалғас сызықтар арқылы байланысады: 
Мұндай дөңгелеген кіші әріптер өзінен соң келген 
әріптерімен тек төменгі жағынан жүргізілген жалғас сызықтар арқылы 
нысады: 
Дауысты, дауыссыз дыбыстарды жазуға үйретудің жолдары. 
Үлкен А әріп жазылу емлесі.
Үлкен А әріп үлгісі тақтада тұрады. Әріпті
екі элементтің ортасы қалың; 
бірінші элементті тік . Бұл и әрпінің
Үлкен және кіші а әріпі жазу үзіліссіз
Кіші а дыбысының емлесі. 
а әріпі ең алғаш үйретіледі және
Оқушылардың қателерінбайқай жүре мұғалім, оны қалай дұрыс жазу керектігін
Мұндай қателерді түзеу үшінмұғалім оқушыларға қайта үйретеді. Мысалға, екі
3. Ә дыбысының емлесі. 
Ә әріпі үзіліссіз жазылады. Бұл дыбысты таңбалау са қиындық
Мынадай қателер кетуі мүмкін: 
иегі кішкентай; 
әріпті жазуды дұрыс бастамаған; 
Қатені түзеу үшін санау әдісіне сүйенсек болады. Немесе үлгімен
Кіші ә дыбысы үлкенӘ дыбысы сияқты айырмашылығы көлемінде. 
4. Үлкен Б әріптің емлесі. 
ҮлкенБ әріб бір үзіліспен жазылады. Келесі әріппен үзіліссіз байланысады.
Пропорцияны бұзу; 
Оқушыларға төменгі сызықтан жоғары жерде қиылысатын түсіндіру керек. 
5. Кіші б әріптің емлесі. 
Б әрібі алдыңғы әріппен үзіліссіз байланысады. Әріп үзіліссіз жазылады
Мынадай қателер кетуі мүмкін : 
Жоғарғы элементі өте қиғаш жазылған. Бұл қатені түзеу қиынға
Мынадай қателер кетуі мүмкін: 
Жоғарғы жақтағы қайырма тік жасалынған, дөңгеленіп кетуіне назар аудару
Жоғарғы жағы өте ұзын. Мұғалім оны түсіндіру керек. 
Ортасында үзіліс бар. Бұл қате әріпті дұрыс басталмауынан 
6. Үлкен В дыбысының емлесі. 
В әріпікелесі әріппен және өзінің жазылуы да үзіліссіз.
Мынадай қателер кетуі мүмкін: 
Бұл қателерді түзеу үшін әріпті жазуды қайта үйрету керек. 
7. Кіші в дыбыстың емлесі. 
Бұл әріптіңформасы қиын. Сондықтан оқушылардыңәріптің қай бағытта жазылатынын білу
Мұны мұғалім тақтаға жазып көрсетеді: 
Имекті жоғарғы сызықтан сәл төмен жерден бастаймыз. Жоғарғы сызықтан
в әріпі әріп әртүрлі байланыста болады. 
Мысалға: 
тменгі жақтан байланыс; 
жоғарғы жақтан байланыс; 
Мынадай қателер кетуі мүмкін: 
Дөңгелектің дұрыс емес салынуы; 
Бағыты дұрыс емес; 
Дөңгелек әріп. 
1.салыстыру арқылы түзетіледі; 
2. бағытты сақтау арқылы; 
3. мынадай жаттығулар арқылы: 
8. Г, г дыбыстың емлесі. 
Кіші г әрібін жазуға оңай. Себебі, ол әріпті дайындық
Үлкен Г әрібі жоғарыдан төменге қарай жазылады немес келесі
9. Ғ, ғ әріптерінің емлесі. 
Бұл дыбыстардың таңбалануы Г үлкен немесе кіші г әріпіне
10. Д, д әріптің емлесі. 
Мұғалім түсіндіреді: « кіші д әріпін әр түрлі жазамыз,
Алдыңғы әріппен байланысса әріпті төменнен бастап жазамыз. 
Кіші у әрібі сияқты, д әрібін жазғанда да имекті
Қатені түзеу үшін имектің қандай болатындығын айту керек немес
Үлкен д әрібінің формасы күрделі. Сондықтан оның жазылуын түсіндіргенде
Қателері: 
Форамсының бұзылуы; 
өте кішкене имек; 
әріптермен дұрыс байланыспаған; 
Қатені түзеу үнемі қадағалау арқылы немес үлгімен салыстыру арқылы
11. Е, е дыбысының жазылу емлесі. 
Е әріпі аса қиындықты тудырмайды. Сондықтан көп оқушылар қатесіз
Үлкен Е әріпі қиындау. Әсіресе төменгі дөңгелекшені жазу қиынға
Сондықтан мынадай қателер кездеседі: 
Алтынғы элементі сопақшалау жазылған. 
Бұл элемент үстіңгісіне қарағанда дөңгелектеу болу керек. Тақтаға салып
Кейбір үлгермейтін оқушылардың қолын ұстап үйрету керек. 
Элементтер арасындағы пропорция сақталмаған. 
Үстіңгі элемент астыңғы элементтен кішкене екенін түсіндіру керек.[26./19-25б./,27./45-65б./] 
12.Ё, ё әріптердің жазылу емлесі. 
Ё әрібі е әрібі сияқты.Тек төбесіндегі нүктелерден ғана айырмашылық
13. Ж, ж әріптің жазылу емлесі. 
Үлкен және кіші ж әріптерінің формасы бір, тек көлемі
Бұл әріп алфавиттің соңғы жағында үйретіле де, мұны құрамында
Арақашықтық сақтамағандықтан; 
Үзіліссіз жазылмаған; 
Қатені дұрыс жазылған әріппен салыстыра отырып жөндеуге болады. 
14.З, з әріптерінің жазылу емлесі. 
Кіші з әріпін жазу қиынға соғады. Себебі, әріптің формасында
Қателері: 
Бірінші бөлігін төменгі сызыққа тигізген; 
Имектің формасын бұзу; 
Ең бірінші бұл қатенің болу себептері анықтап алу керек:
Қатені әріптің әрбөлігін талдау арқылы түзеуге болады. 
Санап отыру қажет. 
Үлкен З әріпі оқушыларға жазуға жеңіл болады. Себебі бұл
Әріптің жазылуын былай түсіндіреді: « сағат тілімен жазамыз. Бірінші
Қате 
Қатені түзеу үшін оқушы қолдың қозғалысына мұқият қарау керек
15.И, и дыбыстарың жазылу емлесі. 
Әуелі, баспа түрін немес тақтаға жазылғанәріп үлгілері көрсетіледі. Салыстыра
Мұғалім тқтаға кіші и әріпін түсіндіре отырып жазады: 
Мұғалім оқушылардың жазғанына қарай жүре, барлығына ортақ қателерді байқайды: 
1. 
2. екінші элементі қашық немесе бірінші
Бірінші қатені түзеу дәл а әріпінің жазылуын үйреткендегідей болады.
Қатені түзеу үшін бірінші әлементпен екінші элементтің арасында бұрыш
Үлкен И әрібін жазу кезінде қай жерлерін біркелкі жазу
Оқушылардың назарын екі элемент жазғанда олардың ұзындығы біркелкі болуына
Әртүрлі қателеркетуі мүмкін. Бірақ жиі кездесетін: 
Бірэлемент дұрыс жазылмаған; 
Екі элементі жақын орналастырған
Бұл екі қатені біргекездесіп отырады. 
Қателерді түзеу үшін екі түзу сызық одан кейін әріпті
Қосатын элемент біркелкілігіне назар аудару қажет. Бұл жаттығулар өзін
т.б. 
16. й әрібінің жазылу емлесі. 
Бұл әріптің и әрібінен айырмашыдлығы ноқатында ғана. Сондықтан
17. К, к әрібінің жазылу емлесі. 
Үлкен және кіші к әріптері бір үзіліспен жазылады. Бірінші
Тақтаға көрсетіледі: 
Үлкен К әріпі формасы жағынан ұқсас келеді. Оның ілгекшесі
Үлкен к әріпін жазуды түсіндіреді: «Келесі жұмыс жолының жоғарғы
Мынадай қателер кетуі мүмкін: 
өте тік, дөңгелектенбей жасалған элемент; 
Бұлжердегі қате т әріпінде де кездескен. Яғни, оның
18. Үлкен Қ және кіші қ әріптердің емлесі. 
Үлкен немес кіші қ әріптері бір үзіліспен жазылады. Бұл
Мынадай қателері кетуі мүмкін: 
Имектің дұрыс емес жазылуы; 
Бұл қателердің кетуі сирек кездеседі. Сондықтан оқушымен жеке жұмыс
19. Л, л әріптердің емлесі. 
Кіші л әріпін өткенде бірінші элементке назар аударамыз. Бұл
Л әріпімен басқа әріпті қосып жазғанда төмен жағынан
Үлкен л әріпін жазғанда мұғалім оқушылардан: « Бірінші
Мынадай қателер кетуі мүмкін: 
әріптің бағыты дұрыс емес; 
жоғарғы жағының дұрыс жазылмауы; 
Бұл қатені түзеу үшін, қайталау қажет. 
20. М, м әріптерін жазу емлесі. 
М әріпі оқушылардыңжазу тәжірибесі бар кезде үйретіледі. Сондықтан бұл
Бірінші элементі л әріпі сияқты, екіншісі и әріпі. Бұл
Мынадай қателеркетуі мүмкін: 
Бірінші элемент бағыты дұрыс емес болғандықтан, барлық әріп дұрыс
Бірінші элемент дұрыс жазуды үйрету керек. 
Дұрыс жазылған әріптің бір бағыты жағылған жерін белгілеп қою
21. Үлкен Н әріп жазу емлесі. 
Үлкен Н әріпі біркелкі және үзіліссіз жазылады. Оны элементке
Бұл ритмді түсінге оқушы ешқашан шатастырмайды. 
Мынадай қателеркетуі мүмкін: 
өте жақын немесе өте алыс ара қашықтық: 
22. Кіші н әріпінің жазылу емлесі. 
Бұл әріптің жазылу барысында болатын қиындығы ілгекшесінде. Мұғалім түсіндіреді:
Мынадай сызбасы беріледі: 
Балалар бұл элементтерді жеке – жеке жазып үйренеді. 1
Мынадай қателеркетуі мүмкін: 
Имекті дұрыс жазбау немесе мүлдем жазбау. 
Имектің жазылуына әрдайым ерекше назар аудару қажет. 
Санап отырудың да маңызы бар. 
23. О, о әріптердің жазылу емлесі. 
Оәріпті жұмырлау болып келеді. Бұл әріптің жазғанда оқушы назарын
О әріпі сағат тіліне қарама – қарсы бағытта жазылады.
Кіші о әріпінің жазылуының басталуы а әріпі сияқты. Ал
24. Ө әріпінің жазылу емлесі. 
Ө дыбысы бір үзіліспен таңбаланады. Ө дыбысын дәл о
Сызықтың төмен орналасуы; 
Бірінші қатені түзеу үшін үлгімен салыстыра отырып, оқушыларға өз
25.П, п әріптерініңжазылу емлесі. 
Үлкен және кіші п әріптерін жазу аса қиындықтудырмайды. Себебі
26.Үлкен Р әріпінің жазылу емлесі. 
Үлкен Р әріпінің бірінші элементті үлкен Т әріпінің элементі
Мынадай қателер кетуі мүмкін: жоғарғы элементі қате жазылуы: 
Бір жаққа қисайып жазылуы, 
Салыстыру арқылы қатені жоюға болады. 
Кіші р әріпінің жазылу емлесі. 
Р әріпі үзіліссіз жазылады. Әріптің жазылуы: « әріпті жазуды
27. С, с әріптің жазылу емлесі. 
Бұл әріптер формасы жағынан бірболғандықтан кететін қателер әріппен үзіліс
Үлкен С әріпін өткенде санаудың көмегі зор. 
С әріпін жазғанда қатенің кездесуі өте аз. Соған қарамастан
Алғашқы дөңгелектің жеткіліксіздігі. 
Әріп жаза жастағанда қалай басталуы керек екендігін ескеру қажет. 
28.Т, т әріптің жазылу емлесі. 
Кіші т әріпті үзіліссіз жазылады. Балаларқиындықсыз жазады. Бірақ олардың
Бұл қатені түзеу үшін мынадай жаттығу жасау керек: 
Параллель сызық 
Мынадай қателер кетеді: 
Жоғарғы элементін дұрыс жазбау; 
Біркелкінемес параллель емес; 
Бұл әріпті өткенде оқушылар ең алғаш рет 3 –
29.У, у әріптерінің жазылу емлесі. 
У әріпі бірде дауысты, бірде дауыссыз болады. Кіші
Бірінші элементті қолды дәптерден алмай үзіліссіз жазып, имек сызықты
Екінші элементін жазуда не маңызды? Сызық тік
Мынадай қателер кетуі мүмкін: 
Имектің солға қарай қатты қиғаштығы. 
Бұл жағдайда, мұғалім имек сызықтың жазылу барысында оның ерте
Имек жұмыс жолының сәл төмендеу жерінде қиылысуы оқушылардың назарын
Имектің формасының өзгеруі. 
Бұл қатені түзеу үшін дұрыс немесе дұрыс емес жазылған
Бірінші элемент дұрыс емес жазылған. 
Оқушыларға элементті жазу барысында біркелкілікті сақтау керек екендігін ескерту
Одан басқа мұғалім көрнекілік ретінде екі элемент ортасындағы бұрышқа
Қателерді түзеу үшін мынадай жаттығулар жасау керек: 
Үлкен У әрпін жазуда сол сабақта өтіледі. Бұл әріпті
30. Ұ, ұ дыбыс емлесі. 
Үлкен және кіші ұ дыбысын өту барысында у және
Мынадай қателер кетуі мүмкін: 
Соңғы элемент дұрыс жазылмаған; 
әріптің бағыты дұрыс емес. 
Бірінші қатені түзеу үшін соңғы элемент дөңгелектеніп емес, тік
31. Ү дыбысының жазылу емлесі. 
Ү дыбысы үзіліссіз жазылады. Ү әріп әріптен кейін орындалатын,
32.Х, х әріптің жазылу емлесі. 
Үзіліспен жазылады. Үзіліссіз жазған қиын болғандықтан әріпті онай жазуға
Әріпті жазуды былай түсіндіреді: « Бірінші сол жақтағы жарты
Мынадай қателер кетуі мүмкін: 
Жарты дөңгелекше дұрыс салынбаған; 
Жарты сопақшаның арасынан қашықтық сақталынбаған. 
33. Һ дыбысының жазылу емлесі. 
Һ дыбысының біріншіэлементі тік сызық, ал екінші элементі г
34. Ц, ц әріпінің жазылу емлесі. 
Мұғалім ц әрібі қай әріпке ұқсайтынын сұрайды. И әрібінен
Мынадай қателер кетуі мүмкін: 
Имекті қалай жазу керектігін қайта қараймыз. 
35. Ч, ч әріпінің жазылу емлесі. 
Мұғалім әріпті жаза отырып түсіндіреді: « әріпті үстіңгі
Үлкен Ч әрібін жазғанда мұғалім балалардан бұл әріптің бірінші
36. Ш, ш әріптің жазылу емлесі. 
Элементті тастап кету; 
Бұл жерде бірдей элементтерді санап алу қажет. 
Үлкен ш әрібі де, үлкен И әріпке ұқсас жазылады.
37. Щ, щ әріптердің жазылу емлесі. 
Бұл әріпті ц әрібінен салыстыра өтеміз. Яғни, оның айырмашылығы
38. Ъ әрібінің жазылу емлесі. 
Бұл әріпті жазу қиын емес. Әріпті түсіндіргенде қандай әріптермен
39. Ы, ы әріптердің жазылу емлесі. 
Ы әріпі жазылу қиындық тудырады. Мұғалім былай түсіндіреді: «
Мынадай қателер кетуі мүмкін: 
Бұл қателер имекті дұрыс салмағаннан кетеді. Қатені түзеу үшін
Мәселен былай түзеуге болады: 
Мұғалім: - Сіздердің кейбіреулеріңіз әріпті дұрыс жазбапты (
Бұл жердегі қатесі неде? Неге кейбіреулеріңіз олай жазасыңдар? Сіздер
Оқушылар 3 – 5 әріп жазады. Сонымен қатар мынадай
Имек пен қоса дөңгелегі дұрыс жазылмаған. Қайтадан жазып көрейік
40. Кіші және үлкен І әріптің жазылу емлесі. 
Үлкен және кіші і әріпі бір үзіліспен жазылады.
41. Ф, ф әріптің жазылу емлесі. 
Бұл әріптің формасы күрделі.Сондықтан оны жазуда қателер кетеді. Әріп
Алдыңғы немесе келесі әріптермен үзіліссіз байланысады. 
Жазудағы қателер: 
Формасының бұзылуы; 
Алдыңғы немесе келесі әріппен байланысу қайталанады. 
Әріпті үзіліссіз жазуға болады. Бірақ қиындау келеді. 
Мынадай қателер кетуі мүмкін: 
42. Ю, ю әріптің жазылу емлесі. 
Ю әрібі үзіліссіз жазылады немес келесі әріппен үзіліссіз баланысады.Әріпті
Үлкен Ю әріпі де біріншісі н әрібі сияқты,
43. Э, э әріптің жазылу емлесі. 
Келесі әріптермен үзіліссіз байланысады. Ортасындағы элемент бөлек жазылады. 
Әріпті жазғанда оның формасына, аяқ жағының қайырылуына назар аудару
44. Я, я әріптің жазылу емлесі. 
Үлкен немесе кіші я әріптердің формасы бір болғанымен, көлемі
Қате: 
Пропорция бұзылуы; 
Оқушыларға бірінші элементті дұрыс бағытта жазбайды, ал екінші элементті
2.3. Бастауыш мектепте көркем жазу пәні негізінде жүргізілген
Бастауыш сынып оқушыларының каллеграфиялық жазу дағдыларын қалыптастырудың 
( төмен, орта, жоғары ) 
Төмен: бастауыш сыныптың оқушыларында әріп элементтен жазу жөнінде қызықтары
Орта: графика - каллеграфиялық жазу дағдыларын қалыптастыруда орфаэпиялық және
Анықтау барысында сыныптағы оқушылар жазу жайлы ұғымдары бар, бірақ
Қалыптастыру эксперименті үш кезеңде өтілді: 
Оқушыларға жазу дағдыларын қалыптастырудың тиімді жолдарын тілге сүйне отырып,
І кезеңде – балаға жазу дағдыларын сауатты, шапшаң түрде
ІІ кезеңде – көркем жазуға үйрету арнайы қазақ тілі
ІІІ кезеңде – арнайы бастауыш мектептің аптасына бір рет