Ма?саты: О?ушыларды? еліне,?лтына,тіліне деген с?йіспеншілігін арттыру. Ой-?рісін дамыта отырып,с?здік ?орын ж?не тілді ?лтты? м?ра ретінде сезінуге, тіл м?дниеті са?тай білуге ?йрету, тілімізді? ?адір-?асиетін бойларына дарыту.
К?рнекілігі:?ла?атты с?здер, интерактивті та?та шар мен безендірілген ертегі кейіпкерлері.
М??алім:??рметті ?она?тар,ата - аналар,о?ушылар!
Б?гін біз сіздерді? назарлары?ыз?а «Ана тілім-тірлігімні? ай?а?ы» атты ?неге са?атымызды ?сынамыз.
Ана тілі халы?ты? ?ткен ?рпа?ын,?азіргі ж?не келешек ?рпа?ын м??гілік бірліктерін е? сенімді ??рал болып табылады. Ана тіліміз ар?ылы ?ана біз хал?ымызды, Отанымызды танып білеміз.Бізді? ана тіліміз -?аза? тілі.?аза? тілі-д?ние ж?зіндегі е? бай беделді де бейнелі тілдерді? бірі.
?ткірді? ж?зі,
Кестені? бізі,
?рнегін сендей сала алмас,- деп ?лы Абай атамыз та?ыр?ап та?зым еткен болса,
Елбасы Н?рс?лтан ?біш?лы Назарбаев «?аза?станны? болаша?ы ?аза? тілінде» деген
Олай болса, сіздер ?ш?ыр ойлы,?ткір тілді, ана тіліні? т??ырын биікке к?теретін елімізді? ?ландары, осы ана тілімізді? м?ртебесін биікке ?шыратын с???ары, б?йгені? алдын бермес т?лпары
Автор:?те ерте заманда бір ?адірлі шешен ?ария д?ниеден к?з ж?марында баласына.
?ке:Балам,мен к?п ?замай д?ние салам. «?кем ма?ан ?азына ?алдырмады деп ?кпелеме. Ел ішінде ?алдырып бара жат?ан асыл м?рам бар. Соны іздеп тап, ?адірле, ?астерле!»
Автор:М?ны естіген бала ?ке м?расын іздеймін деп табанынан таусылса да таба алмайды Ойы санса??а кеткен бала бір к?ні ел ішіндегі абзал ?ария?а келеді.
Бала: ата,?кем ма?ан ?андай ?азына ?алдырды. Мен іздеп таба алмадым.М?ны сіз білетін шы?арсыз ,айты?ызшы.
М??алім: Тіл-сар?ылмас ?азына Ол халы?пен бірге дамып,к?нделікті ?арым-?атынас, ісіне, ?асиетіне ?арай байып отырады.Тіл бабаны? к?зі, атаны? м?расы. «Бабалар ?сиеті – бала?а м?ра» дегендей Бабалардан ?ал?ан – асыл м?рамыз?а то?талма?шымыз 5-топ ж?мыс жасайды.(?р топты? газеті шы?ады , ілінеді)Интерактивті та?тда Кітапты? бетін аш?андай келтіру
«Атадан ?ал?ан -асыл м?ра»ауызша жеткен халы? шы?армалары
1-асыл м?рамыз-Ертегілер
2-асыл м?рамыз- Ж?мба?тар
3-асыл м?рамыз-Шешендік с?здер
4-асыл м?рамыз-Айтыс
5-асыл м?рамыз Ма?ал-м?тел
1-топ:Анасы: Ертегілерді негізінен жан-т?німен беріліп жас балалар о?иды.Ойдан шы?арыл?ан,ертегілерді? барлы?ы да «Ерте,ерте,ертеде, Бая?ы ?ткен заманда, Сонау бір атам заманда»деп басталады.
Ертегілерді міндетті т?рде осылай бастап айт?анды?ы ата-бабамызды? ?те тере? білім иелері бол?анды?ын білдірді.Себебі - ертегі кездейсо? арзан д?ние емес,керісінше,халы? ауыз ?дебиетіні? ??рылымы жа?ынын ал?анда е? ?арапайым,ал рухани ??ндылы?ы жа?ынан ба?а жетпес аса ?ымбат к?ркем туындысы болып табылады.Ертегі-рухани т?рбилік м?ні аса зор, к?зіміз к?ріп, ??ла?ымыз ести алмайтын, тек а?ылмен ажыратып,ж?рекпен ?ана т?йсіне алатын,к?рініс.
Автор: «С?з тап?ан?а ?ол?а жо? » дей келе Б?денені? аман ?ал?анын бай?ап отырсыздар.
2-топ: Ж?мба?тар:
Ана:Ж?мба?ты не ?шін айтамыз?- Ойы ?ш?ыр,тере? ойлы, білімпаз болу ?шін
?зге тілді? б?рін біл,?з тілі?ді ??рметте дей келе б?л кезе?де ж?мба? жасырылады.Жауабы 3 - тілде айтылуы керек К?рермендермен бірге шешу. ?ане,олай болса, балалар,бір - бірімізге ж?мба? жасырайы?шы......
Айтыс?а суырып салма, с?зге шешен,?иыннан ?иыстырар білімді, бір с?збен айт?анда сегіз ?ырлы бір сырлы адам ?атыса алады. Міне сол а?ындар?а «Болмаса? да ??сап ба?»деп Абай атамыз айт?андай, осы бір ?лтты? ?нерге біз де талпыныс жасап к?рейікші».
Ол тере? ма?ыналы т?рде айтылады.Оны д?рыс ты?дама?ан адам ма?ынасын т?сінбей де ?алады. Ма?ал с?зді? м?йегі демекші ту?ан тілімізге ?атысты, тіл ?неріне байланысты ма?ал - м?телдер айтайы?
?ане ?зіміз білетін ма?ал - м?телдерді кезектесіп айтып к?релік.
Тіл туралы ойлар ?р топтан 1 - о?ушы
Ертегілер тобынан: 1) Халы? бар жерде- тіл бар. Тіл бар жерде - ?нер бар. ?нер бар жерде – жан -к?йер бар.
Ж?мба?тар тобынан:
2) ?р халы?ты? ана тілі - оны? ба?ыты, оны? ?уанышы.
Шешендік ?нер тобынан:
3) ?з тілінді білу,?з тілінде ер жетіп, ел ?атарына ?осылу-?мірден ал?ан е? ?лкен сыйы?.
Айтыс тобы.
4) Ана тілі?де елдігі?ді, ерлігі?ді жырлайсы?.
Ма?ал-м?тел тобы:
5) Ана тілі?де с?йлеу м?дениеттілікті? ?лшемі болып табылады.
?орытынды:
М??алім: Тіл - ?р ?лтты? ?айталанбас байлы?ы. Тіл бар жерде ?лт та, ел де, жер де болма?. Сонды?тан ?р?айсымыз ?з ?лтымызды? тілін, осы тілі ар?ылы б?кіл ?лемге танытпа?пыз, тіл ар?ылы бас?а да салт- д?ст?рлер ді, ?дет - ??рыптарды, тарихын, м?дениетін, ?дебиетін ?йренеміз. Сонды?тан ?р азамат ?з ?лтыны? ?ам?оршысы, жаршысы, ?ор?аны болары с?зсіз.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Ана тілім - тірлігімні? ай?а?ы. »
Тақырыбы: Ана тілім - тірлігімнің айғағы.
Мақсаты: Оқушылардың еліне,ұлтына,тіліне деген сүйіспеншілігін арттыру. Ой-өрісін дамыта отырып,сөздік қорын және тілді ұлттық мұра ретінде сезінуге, тіл мәдниеті сақтай білуге үйрету, тіліміздің қадір-қасиетін бойларына дарыту.
Көрнекілігі:Ұлағатты сөздер, интерактивті тақта шар мен безендірілген ертегі кейіпкерлері.
Мұғалім:Құрметті қонақтар,ата - аналар,оқушылар!
Бүгін біз сіздердің назарларыңызға «Ана тілім-тірлігімнің айғағы» атты өнеге сағатымызды ұсынамыз.
Ана тілі халықтың өткен ұрпағын,қазіргі және келешек ұрпағын мәңгілік бірліктерін ең сенімді құрал болып табылады. Ана тіліміз арқылы ғана біз халқымызды, Отанымызды танып білеміз.Біздің ана тіліміз -қазақ тілі.Қазақ тілі-дүние жүзіндегі ең бай беделді де бейнелі тілдердің бірі.
Өткірдің жүзі,
Кестенің бізі,
Өрнегін сендей сала алмас,- деп ұлы Абай атамыз таңырқап тағзым еткен болса,
Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев «Қазақстанның болашағы қазақ тілінде» деген
Олай болса, сіздер ұшқыр ойлы,өткір тілді, ана тілінің тұғырын биікке көтеретін еліміздің ұландары, осы ана тіліміздің мәртебесін биікке ұшыратын сұңқары, бәйгенің алдын бермес тұлпары
3 -«А» сыныбына қош келдіңіздер!
Психологиялық дайындық:
1топ:-Армысың ,Шапағатты күніміз!
2 топ:-Армысың,Мейірімді жеріміз!
3 топ:-Армысың табиғат анамыз! Келді сізге өзіңіздің балаңыз!
4 топ:-Қуан далам!
Қуанатын күн бүгін!
Серпіп таста
Мұңды жүрек тұңдігін.
5-топ:Қуан халқым,күшіне енді «Тіл»заңы,
«Сүйінші»деп ақын ұлың жырлады
Ел елдігі бағаланпр тілменен,
Сол арқылы құлпырады гүл бағы.
Көрініс:Сөз қадірі:
Автор:Өте ерте заманда бір қадірлі шешен қария дүниеден көз жұмарында баласына.
Әке:Балам,мен көп ұзамай дүние салам. «Әкем маған қазына қалдырмады деп өкпелеме. Ел ішінде қалдырып бара жатқан асыл мұрам бар. Соны іздеп тап, қадірле, қастерле!»
Автор:Мұны естіген бала әке мұрасын іздеймін деп табанынан таусылса да таба алмайды Ойы сансаққа кеткен бала бір күні ел ішіндегі абзал қарияға келеді.
Бала: ата,әкем маған қандай қазына қалдырды. Мен іздеп таба алмадым.Мұны сіз білетін шығарсыз ,айтыңызшы.
Қария: Әкеңнің сөзі рас, балам.Оның саған қалдырған мұрасы- тіл.Ол шешен адам еді ғой. Бәріміз сөйлеуді сенің әкеңнен үйрендік Тілден қымбат қазына байлық жоқ .
Мұғалім: Тіл-сарқылмас қазына Ол халықпен бірге дамып,күнделікті қарым-қатынас, ісіне, қасиетіне қарай байып отырады.Тіл бабаның көзі, атаның мұрасы. «Бабалар өсиеті – балағамұра» дегендей Бабалардан қалған – асыл мұрамызға тоқталмақшымыз 5-топ жұмыс жасайды.(Әр топтың газеті шығады , ілінеді)Интерактивті тақтда Кітаптың бетін ашқандай келтіру
«Атадан қалған -асыл мұра»ауызша жеткен халық шығармалары
1-асыл мұрамыз-Ертегілер
2-асыл мұрамыз- Жұмбақтар
3-асыл мұрамыз-Шешендік сөздер
4-асыл мұрамыз-Айтыс
5-асыл мұрамыз Мақал-мәтел
1-топ:Анасы: Ертегілерді негізінен жан-тәнімен беріліп жас балалар оқиды.Ойдан шығарылған,ертегілердің барлығы да «Ерте,ерте,ертеде, Баяғы өткен заманда, Сонау бір атам заманда»деп басталады.
Ертегілерді міндетті түрде осылай бастап айтқандығы ата-бабамыздың өте терең білім иелері болғандығын білдірді.Себебі - ертегі кездейсоқ арзан дүние емес,керісінше,халық ауыз әдебиетінің құрылымы жағынын алғанда ең қарапайым,ал рухани құндылығы жағынан баға жетпес аса қымбат көркем туындысы болып табылады.Ертегі-рухани тәрбилік мәні аса зор, көзіміз көріп, құлағымыз ести алмайтын, тек ақылмен ажыратып,жүрекпен ғана түйсіне алатын,көрініс.
Автор: «Сөз тапқанға қолқа жоқ » дей келе Бөдененің аман қалғанын байқап отырсыздар.
2-топ: Жұмбақтар:
Ана:Жұмбақты не үшін айтамыз?- Ойы ұшқыр,терең ойлы, білімпаз болу үшін
Өзге тілдің бәрін біл,өз тіліңді құрметте дей келе бұл кезеңде жұмбақ жасырылады.Жауабы 3 - тілде айтылуы керек Көрермендермен бірге шешу. Қане,олай болса, балалар,бір - бірімізге жұмбақ жасырайықшы......
-Дұрыс балалар,Тіл - адамның қарым-қатынас құралы. «Тілден қымбат қазына жоқ»деп бекер айтылмаған.
3-топ: Шешендік сөздер.
Ата:Қазақ тілі-өзінің даласындай кең пішілген жайдары да, жалпақ тіл.Қазақ нені айтса да ауызды толтырып айтады.Қазақ сөзі қашанда даланың қоңыр желіндей аңқылдап еркін есіп тұрады. Шешендерден шыққан қара сөздің өзінде өлеңге бергісіз келісім, іштей үйлескен ырғақ болады.
Кейде қазақ болып туғаның үшін және әлемдегі бай, сұлу тілде сөйлегенің үшін өзіңді бақытты сезінесің!
4-топ: Айтыс
Ана:
Бүгінгі кеш өзге кештерден өзгеше, өйткені қазақ - сөз қадірін өз қадірім деп білген халық. Кеңдігін де, елдігін де,кемеңгерлігі мен көсемдігін сөзге сыйғызған.
Бүгін сіздерге бала ақындар айтысын ұсынамыз. Айтыскер оқушыларымызбен таныспас бұрын айтысқа аз кем тоқтала кетейін.
Айтыс -бұл ұлттық өнер. Айтыс халық өнерін бейнелейтін көркем әдебиет саласының бірі
Айтысқа суырып салма, сөзге шешен,қиыннан қиыстырар білімді, бір сөзбен айтқанда сегіз қырлы бір сырлы адам қатыса алады. Міне сол ақындарға «Болмасаң да ұқсап бақ»деп Абай атамыз айтқандай, осы бір ұлттық өнерге біз де талпыныс жасап көрейікші».
Ол терең мағыналы түрде айтылады.Оны дұрыс тыңдамаған адам мағынасын түсінбей де қалады. Мақал сөздің мәйегі демекші туған тілімізге қатысты, тіл өнеріне байланысты мақал - мәтелдер айтайық
Қане өзіміз білетін мақал - мәтелдерді кезектесіп айтып көрелік.
Тіл туралы ойлар әр топтан 1 - оқушы
Ертегілер тобынан: 1) Халық бар жерде- тіл бар. Тіл бар жерде - өнер бар. Өнер бар жерде – жан -күйер бар.
Жұмбақтар тобынан:
2) Әр халықтың ана тілі - оның бақыты, оның қуанышы.
Шешендік өнер тобынан:
3) Өз тілінді білу,өз тілінде ер жетіп, ел қатарына қосылу-өмірден алған ең үлкен сыйың.
Айтыс тобы.
4) Ана тіліңде елдігіңді, ерлігіңді жырлайсың.
Мақал-мәтел тобы:
5) Ана тіліңде сөйлеу мәдениеттіліктің өлшемі болып табылады.
Қорытынды:
Мұғалім: Тіл - әр ұлттың қайталанбас байлығы. Тіл бар жерде ұлт та, ел де, жер де болмақ. Сондықтан әрқайсымыз өз ұлтымыздың тілін, осы тілі арқылы бүкіл әлемге танытпақпыз, тіл арқылы басқа да салт- дәстүрлер ді, әдет - ғұрыптарды, тарихын, мәдениетін, әдебиетін үйренеміз. Сондықтан әр азамат өз ұлтының қамқоршысы, жаршысы, қорғаны болары сөзсіз.
