Жапонның «Кабуки» театры. Қытай дәстүрлі музыкалық театры

5- сыныпта музыка пәінен өткізген сабақ жоспары.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Жапонның «Кабуки» театры. Қытай дәстүрлі музыкалық театры»

Бекітемін:
Пәні :	Музыка
Сыныбы:	5а,б,
Уақыты:	14.01.17
Тоқсанның тақырыбы:	Әлем халықтарының музыкалық театры.
Сабақтың тақырыбы:	Жапонның «Кабуки» театры
Құзыретілікке жеткізетін сабақтың мақсат-міндеттері:	А) Ақпараттық	Әр елдің өзіндік ерекшеліктеріне тоқтала отырып, музыка мәдениетімен таныстыру, ерекшекліктерін ұғындыру.
	Б)Коммуникативтік	Оқушылардың эстетикалық талғамын қалыптастыру, музыкаға қызығушылығын арттыру.
	В) Проблеманы шешу құзыреттілігі	Музыка тыңдау мәдениетін қалыптастыру, қандай ұлттың музыкасы болмасын, өзіндік түсінік қалыптастыруға үйрету.
Түрі:	жаңа материалды түсіндіру
Қолданылатын педагогикалық технологиялар:	Ақпараттық-коммуникативтік технология
Әдістер:	Музыка тыңдау, ән айту, тапсырмалар, сұрақ- жауап.ойын түрлері.
Пәнаралық байланыс:	Саз теориясы Әлем халықтарыныңөнері, мәдениеті
Пайдаланылған көрнекілігі:	Үнтаспа, бейнеролик

Сабақтың барысы	Оқытушының қызметі	Оқушының қызметі	Күтілетін нәтиже
І. Ұйымдастыру кезеңі	1.Оқушылармен амандасу; «Сәламатсыз ба ?-балалар . Ұстаз еңбегін бағалар » 2.Оқушыларды түгелдеу: Сабақта жоқ оқушыларды анықтау; 3.Дауыс жаттықтыру: C-dur» гаммасы .Стакатто,лигатто . Аспаппен жетектейді.	1.Оқытушымен амандасу; «Сәлематсыз ба ? – ұстазымыз, Өнер – білімге құштармыз.» 2.Кезекші оқушының есеп беруі; 3. Қосылып орындайды.:	Оқушы бар зейінімен сабаққа көңіл аударуы. Оқушылар сабақ бастауға дайын
ІІ. Үй тапсырмасы.	Өткен тоқсандағы әндер , тақырыптар «Таныс мәліметтер» айдары бойыеша жүргізіледі .		Оқушы үй тапсырмасын жеткізе білуге бағытталады.
ІІ. Жаңа материалды игеру кезеңі Жапон халқының музыкасы	Жапон театрының өнері жайлы сөз басталғанда жапондықтар Амэно-Удзумэ Құдай туралы ежелгі аңызды естеріне түсіреді. Ғасырлар бойы гүлденіп келе жатқан жапондық дәстүрлі театрдың қалыптасуын, осы Құдайдың есімімен байланыстырады. Аңызда Күн Құдайы Аматэрасу ағасы — Жел Құдайы Сусаномен ренжісіп калып, Әлемді Күн нұрынан айырып, аспан үңгіріне тығылып қалады. Кеңеске жиналған Құдайлар Аматэрасуды үңгірден қалай шығаруды білмей бастарын қатырып тұрғанда, өзінің көріксіз, жаман түрімен атақты Амэно-Удзумэ Құдайы үңгір алдында билей бастайды. Оның кисынсыз биін көрген Құдайлар қарқылдап күледі. Күлкіні естіген Аматэрасу қызығып, үңгірден шыға келгенде, жер беті кайта Күн нұрына бөленеді. Осы үңгір алдында билеген Амэно-Удзумэнің биімен Жапонияның ұлттық театрының дүниеге келуін байланыстырады. Географиялық жағдайына байланысты жапон мәдениеті, оның ішінде театр өнері көп жылдар бойы баскалардан оқшау жағдайда дамыды. Жапон театрының негізі ертедегі әдет-ғұрып пен діни мерекелерде қалана бастады. VII—VIII ғасырларда жапон театры біртіндеп Корея, Қытай және Үндістанның театр түрлеріне жақындай түсті. Олардың кейбіреулері жапон театр тарихынан гигаку (VII ғ.) дегеи атпен орын алды. Гигаку сауығы қарабайыр би пьесаларынан құралды. Оған қатысушылар маска киіп, ойын көрсетіп отырды. XI ғасырдан кейін гигакуді музыкалык театр өнерінің басқа түрлері ығыстырып шығара бастады. Оның кейбір элементтері бугаку мен сингакуге қосылды. Бугаку деп аталатын музыкалы би сауығын дін мен сарай зиялылары діни мерекелерде, мінәжат ету кезінде өткізілетін салтқа айналдырды.Сингаку XI ғасырда комедиялықпантомима, ән-би, акробатика, қуыршақ ойындары төрізді халық өнерінің түрлерін қамтитын сарагакуге ұласты.XII ғасырдың басында бугаку өнері қүлдырап, оның орнын әскери қауымға кең таралған энгаку мен сарагаку басты. Бугакудың кейбір элементтері Жапонияның классикалық музыкасы мен би өнерінің негізін құрады. Сарагаку сауығы діни мерекелер кезінде орындалып, көпшілік арасында кең таралды Сарагаку актерлері ойлап тапқан жаңа пьесалар "Но" деген атпен белгілі болды. Соның негізінде XIV ғасырда театрдың жаңа бір түрі — Но театры дүниеге келді. "Но" сөзі "шеберлік" дегенді білдіреді және бұл әбден театрдың атына сай келеді. Но спектакльдері музыкалық болып келеді, мәтіннің көп бөлігін солист және хор орындайды. Би мен музыкаға құрылған Но сауығын ерлер хоры, флейта мен барабан оркестрі сүйемелдеді Атақты теоретик, актер және драматургтер — Киецугу Каньами (1333—1384) мен Мотокие Дзэами (1363—1443) әскери адамдар мен ақсүйектерге арналған. Жетекші драматургі — Кабуки театрына да жазған Мондзаэмон Тикамацу (1653—1724). Кабуки театры XVII ғасырда пайда болып, XVIII ғасырда шырқау биікке көтерілді. Кабуки театрында музыка, би және драмалық элементтері біртұтас болып келді. Оның қалыптасқан дәстүрлері Жапонияның қазіргі театрында да сақталған. Кабуки театры Но театрының биін, кёгеннің көркем сөз өнерін және дзёруридің драмалық формалары мен музыкалық негізін пайдаланды. Бірақ мұнда оқиғаны жырау — гидаю емес, актерлер айтатын болған. Кабуки театрында қалыптасқан көркемдік әдістер канонға айналды.		Оқушылар жаңа сабақты қабылдайды, қабылдаған ақпаратты талқылап, талдайды, ақпарат негізінде білімін жүйелейді, жинақтайды, одан қорытынды шығара алады.
Ән жаттау: Марзан Арапбаева «Қазақ елі осындай »	Мұғалім домбырамен айтып көрсетеді . Қазақ елі осындай Қарашы қазақ еліме, Қарашы қазақ жеріме, Кең өлке - Сарыарқасы, Береке, дән алқасы. Мереке, ән алқасы. Арайлы, алтын таңдары, Жайдары жарқын жандары. Азғарлы арманы бар, Аспанды таулары бар, Бақшалы баулары бар.	Қайырмасы: Иә, солай! Иә, солай! Қазақ жері осындай! Иә, солай! Иә, солай! Қазақ елі осындай !	Жаңа ән үйрену.
Музыка тыңдау	Жапонның «Кабуки» театры спектаклінен үзінді.	Ұлттық өнер туралы ұғымы кеңейіп,музыка тыңдайды.	Оқушының танымын кеңейтіп, қызығушылығын арттыру.
Жаңа сабақты бекіту	«Кабуки » қай елдің театры? Қандай аңызға байланыстырылады? Жапонның алғашқы театры. «Кабуки» театры қай ғасырда дамыды?	Түсіндірілген тақырып бойынша жауабын ойша іздейді , жауап береді .	Қойылған сұраққа жауап беру арқылы оқушы жаңа материалды қорытындылай-ды
Бағалау	Оқушылар жұмысына жалпы сипаттама беру; Тақырыпты қорғаудағы жетістіктеріне баға беру; Кемшіліктерді ашу, олардың алдын алу жолдарын көрсету	Сабақты ойша зерделейді; Жетістіктер мен кемшіліктерді қабылдайды. Баға алған оқушы күнделіктеріне бағаларын қойғызады.
Үй тапсырмасы	Ән жаттау Тақырыпты қосымша іздену	Үй тапсырмасын күнделіктеріне жазып алады, оны орындауды түсінеді. Оқытушымен қоштасады	Оқушылар өздігінен үйге берілген тапсырманы орындай алады.

Бекітемін:
Пәні :	Музыка
Сыныбы:	5 а,б,
Уақыты:	21.01.17
Тоқсанның тақырыбы:	Әлем халықтарының музыкалық театры.
Сабақтың тақырыбы:	Қытай дәстүрлі музыкалық театры
Құзыретілікке жеткізетін сабақтың мақсат-міндеттері:	А) Ақпараттық	Оқушыларға Қытай халықтарының өнері, әдебиеті, мәдениеті, салт- дәстүрі туралы түсіндіру
	Б)Коммуникативтік	Музыкалық сауаттылықтарын арттыру.Музыканың өмірдің бір бөлшегі екенін ұғындыру
	В) Проблеманы шешу құзыреттілігі	Музыкалық сауаттылыққа , өнер ұйренуге бағыттау . Эстетикалық тәрбие беру.
Түрі:	жаңа материалды түсіндіру
Қолданылатын педагогикалық технологиялар:	Ақпараттық-коммуникативтік технология
Әдістер:	Музыка тыңдау, ән айту, тапсырмалар, сұрақ- жауап.ойын түрлері.
Пәнаралық байланыс:	Саз теориясы
Пайдаланылған көрнекілігі:	Үнтаспа, бейнеролик

Сабақтың барысы	Оқытушының қызметі	Оқушының қызметі	Күтілетін нәтиже
І. Ұйымдастыру кезеңі	1.Оқушылармен амандасу; «Сәламатсыз ба ?-балалар . Ұстаз еңбегін бағалар » 2.Оқушыларды түгелдеу: Сабақта жоқ оқушыларды анықтау; 3.Дауыс жаттықтыру: C-dur» гаммасы .Стакатто,лигатто . Аспаппен жетектейді.	1.Оқытушымен амандасу; «Сәлематсыз ба ? – ұстазымыз, Өнер – білімге құштармыз.» 2.Кезекші оқушының есеп беруі; 3. Қосылып орындайды.:	Оқушы бар зейінімен сабаққа көңіл аударуы. Оқушылар сабақ бастауға дайын
ІІ. Үй тапсырмасы.	«Суреттерді сөйлете білеміз бе ?» айдарымен жұмыс. Ән жаттау Тақырыпты қосымша іізденістері.		Оқушы үй тапсырмасын жеткізе білуге бағытталады.
ІІ. Жаңа материалды игеру кезеңі Қытай музыкасы	Қытайдың театр өнері халық ән-биі мен мейрамдарға, діни салт-жораларға арналған сауықтар элементтерін қамтитын "бай си" ("жүз ойын-сауық") ойыны түрінде пайда болған. Б.з.д. II—I мыңжылдықтың жазба ескерткіштерінде "чан-ю" ("әнші-актер"), "пай-ю" ("қуақы"комик") деген терминдер кездеседі. Хань дәуірінде қалалардың өркендеп, колөнер кәсіпорындарының көбеюі театр өнерінің дамуына әсер етті. "Бай си" ойынына тұрмыстық көріністер ене бастады. Мәдениеті жоғары дамыған Таң империясы дәуірінде қытай әдебиеті мен өнеріне, көбінесе би өнерінің дамуына үлкен әсер еткен буддизм кең етек жаяды. Өкіметті, сатқын әкімдерді әжуа еткен сатиралық "Цанъцзуюн туралы ойын" шағын пьеса-диалогтері танымал бола бастады. Бірінші амплуалар: тапқыр қалжыңбас — цанъцзунь, ақпейіл ақымақ — цанъгу. Қойылым импровизациялық түрде болды. Ән мен бидің сахналық жаңа формасы — дацюй пайда болды. Мұның өзі музыка мен әннің, би мен [[пантомима]ның] элементтерін біріктірген негізі театрлық формаға айналды. IX ғасырдың орта шенінде Таң императоры Сюань-Цзунь сарайының жанынан музыканттар мен бишілер, әншілер дайындайтын "Алмұрт бағы" ("Лиюань") атты театр мектебі құрылды. X—XII ғасырларда театр одан әрі дами түсіп, кәсіби актер труппалары пайда бола бастайды. Бірінші драмалық форма — комедиялық импровизациялық көріністер ~ цзацзюй (араласқан ойын-сауық) пьесалары болды.Қытай театрының барлық кейіпкерлері төрт топқа бөлінеді: шен — ерлер рөлі, у — әскери адамдар, дань— әйелдер және чоу—комедиялық рөлдер. Осылардыңәрбіреуініңөзіндік қимыл-қозғалыс пен драмалықәрекеттер кешені болды. Бұл театрдағы актерлік өнердің жоғары техникасы, дәстүрлі сахналык бейнелердің терең психологиялық трактовкасымен үйлесім табады.^[1] XIII—XIV ғасырларда қытай театры кемелдене түсті. XIII ғасырда цзанцуй драмасы кең етек жаяды. Бұл пьеса төрт актіге бөлінеді, оған айқындық пен композиция қарапайымдылығы, тартыс шиеленісі тән. Әр акт — бір әуеннен, бір әнші-кейіпкерден тұрады. Қытай драмасы екі бағытта дамыды. Цзацзюй пьесалары солтүстік бағыттагы театрға (бэйцюй) жатады. Бұл жанрда Гуанъ Ханъ-цин' ("Доу Э љкпесі"),Ban Ши-фу ("Батыс флигель"),Бо Пу ("Платандағы жаңбыр"), т.б. драматургтер жазды. Юань заманындағы цзацзюй театры сахнасында ең басты орындаушылар — әйелдер болды, бұл басқа театр жанрларынан XX ғасырдың 30-жылдарына дейін осымен ерекшеленіп келді.		Оқушылар жаңа сабақты қабылдайды, қабылдаған ақпаратты талқылап, талдайды, ақпарат негізінде білімін жүиелейді, жинақтайды, одан қорытынды шығара алады.
Ән жаттау: Маржан Арапбаева «Қазақ елі осындай »	Мұғалім домбырамен айтып көрсетеді . 2. Алатау, Алтай арасы, Еділ мен Ертіс саласы, Үстірт пен терістігі, Көрінбес кемістігі. Қиырсыз кеңістігі. Даламдай дархан пейілді, Анамдай артқан мейірі, Біртұтас халқымыз бар, Мызғымас қалпымыз бар. Әлемге даңқымыз бар	Қайырмасы. 3. Көгінде күлген ай, күні Шалқыған шалқар тау-қыры Сарқылмас кеніміз бар, Айтулы көліміз бар, Айбынды еліміз бар!	Жаңа ән үйрену.
Музыка тыңдау:	Қытай музыкасын тыңдау .	Ұлттық өнер туралы ұғымы кеңейіп,музыка тыңдайды.	Түрлі түсті суреттер, буклет көрсетіледі баланың танымын кеңейтіп, қызығушылығын арттыру.
Жаңа сабақты бекіту	«Кім шапшаң? » ойынымен әртүрлі сұрақтар арқылы қорытындылау .	Түсіндірілген тақырып бойынша жауабын ойша іздейді , жауап береді .	Қойылған сұраққа жауап беру арқылы оқушы бойында проблеманы шешу құзыреттілігі шыңдалады, жаңа материалды қорытындылай-ды
Бағалау	Оқушылар жұмысына жалпы сипаттама беру; Тақырыпты қорғаудағы жетістіктеріне баға беру; Кемшіліктерді ашу, олардың алдын алу жолдарын көрсету	Сабақты ойша зерделейді; Жетістіктер мен кемшіліктерді қабылдайды. Баға алған оқушы күнделіктеріне бағаларын қойғызады.
Үй тапсырмасы	Жанрлары , ребус, Ән жаттау .	Үй тапсырмасын күнделіктеріне жазып алады, оны орындауды түсінеді. Оқытушымен қоштасады	Оқушылар өздігінен үйге берілген тапсырманы орындай алады.