Та?ырыбы: «Гамма, этюдтар ойнау ар?ылы о?ушыны? техникасын ?сіру»

Саба?ты? та?ырыбы: «Гамма, этюдтар ойнау ар?ылы о?ушыны? техникасын ?сіру»
П?ні: Жеке саба?, баян аспабы.
Саба?ты? т?рі: ашы? саба?.
Саба?ты? ма?саты: Гамма, этюдтар ?йрету ар?ылы о?ушыларды? к?рделі шы?армалар ойнау?а ?ызы?ушылы?ын арттыру.
Саба?ты? ?діс - т?сілдері: О?ушы?а гаммаларды ?ш поэзияда о? ?олмен арпеджио, аккордтар ?йрету.
Саба?ты? к?рнекілігі: Стендтер, буклеттер, пайдаланатын кітаптар
Саба?ты? барысы:
I. ?йымдастыру кезе?і:
II. Техникалы? жатты?у кезе?і.
До мажор, фа мажор, соль мажор гаммаларын ?р т?рлі штрихта ойнату.
III. ?й тапсырмасын тексеру
IV. Жа?а саба?
V. ?орытынды
VI. Ба?алау.
Сырнай сыныбын ж?ргізетін ?стазды? негізі ма?саты музыкант т?рбиелеу. Сырнай?а ?йретумен ?атар о?ушы?а эстетикалы? т?рбие беріледі. Оларды? к?ркем шы?армаларда?ы ?демілікті сезінуін ?з музыкалы? ?абілетін дамытуына сырнайда орындаушылы? шеберлігін жетілдіруіне ы?пал жасалады. Музыкалы? к?ркем шы?армаларды? м?нін тере? т?сінбей музыкант т?рбиелеу м?мкін емес. Аспапты? техникалы? к?ркемдік м?мкіншілігін білу, оны шы?арма мазм?нын ашу ?шін пайдалану болаша? к?сіп?ой немесе ?уес?ой музыкантты? шы?армашылы? ж?мысыны? н?тижелі болуын ?амтамасыз етеді. О?ушыларды? о?у ж?йесінде берілген тапсырманы о?ытушыны? басшылы?ымен орындалуы ?шін ж?не дамыта о?ыту принципіні? негізі боп табылатын ойлау ?абілетін дамыту ма?сатында шы?армамен ?з бетінше ж?мыс істеуге ?йретіп, оларды? шы?армашылы? белсенділігін арттырып, техникалы? ?иынды?тарды же?уге ба?ыттал?ан. Балалар с?зге ?ара?анда, ?имылды тез ?абылдайды. Сол себептен теориялы? т?сініктемелер ?ыс?а т?жырымды болып, міндетті т?рде аспапта ойнап к?рсетіліп отыруы керек. ?р жа?а шы?арманы бала?а м??ият т?сіндіріп ?ана шектелмей, іс ж?зінде ойнатып, ??ындырып жіберген ж?н.
Дыбыс ?атарын (гамма мен арпеджиосы) о?ушылар?а нота ?йренген кезе?нен бастап таныстыр?ан ж?н. Іс – т?жірибемізде осы жала? техникалы? жатты?уларды жа?адан о?и баста?ан о?ушылар?а ойната беру оларды? музыка?а деген ынтасын жойып жіберетін кездері болатынын да бай?ап ж?рміз. Сонды?тан, олар?а ал?аш?ы дыбыс ?атары мен аккорд дыбыстарына негізделіп жазыл?ан ?уендерді берген пайдалы.
а) дыбыс ?атарына негізделген ?уен.
Жо?арыда берілгендей, дыбыс ?атары менарпеджио?а негізделіп жазыл?ан ?уендер о?ушыны поэзиялы? ойлау негізінде о?ыту?а жа?дай жасайды. Б?л о?ушыны? аппликатурасы д?рыс ?йымдастыра отырып, сауса?тарды? ретті т?рде ойнау да?дысын ме?геруіне жол ашады.?ай халы?ты? музыка аспаптары болсын ?мірге жайдан-жай келмеген. Ол адамны? жан д?ниесі, ішкі сезім иірімдерін білдіру ?ажеттілігінен, ?р халы?ты? т?рмыс-тіршілік, салт-д?ст?р, ?дет-??рыптарына орайласа туын-дап пайда бол?ан. Адам болмысыны? с?збен, ?н-?ле?мен айтып жеткізуге болмайтын сырлы саз, ?уен ?нін, к?рделі сезімдерінсыртка шы?ару ?шін музыкалы? аспаптарды ойлап шы?ар?ан.

Жалпы каза?ты? ?лтты? музыка аспаптарыны? саны ?те к?п бол?ан. ?аза?ты? музыка аспаптарын т?бегейлі, жеріне жеткізе зерттеген ?алым Б. Сарыбаевты? айтуынша жер-жерлердегі м?ражайлар ?орлары мен экспозицияларда ?аза?ты? 400-ден астам к?не музыкалы? аспаптары са?таулы.

Баян (ежелгі орыс жазушысы Боянны? атымен атал?ан) – ?рмелі тілді, клавишті музыкалы? аспабы, хроматикалы? гармоника. 1907 жылы жетілдірілген т?рт ?атарлы хроматикалы? гармоника?а оны жасаушы шебер П.Е.Стерлигов пен гармоншы Я.Ф.Орланский баян деп ат ?ойды. Сондай – а? 20 ?асырды? басында Россияда В.П. Хегстремні?, Н.З.Синицкийді? баян жасау ж?йелері пайда болды. Баянды жеке к?йінде тартумен ?атар оркестрде пайдаланады.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Та?ырыбы: «Гамма, этюдтар ойнау ар?ылы о?ушыны? техникасын ?сіру» »

Сабақтың тақырыбы: «Гамма, этюдтар ойнау арқылы оқушының техникасын өсіру»
Пәні: Жеке сабақ, баян аспабы.
Сабақтың түрі: ашық сабақ.
Сабақтың мақсаты: Гамма, этюдтар үйрету арқылы оқушылардың күрделі шығармалар ойнауға қызығушылығын арттыру.
Сабақтың әдіс - тәсілдері: Оқушыға гаммаларды үш поэзияда оң қолмен арпеджио, аккордтар үйрету.
Сабақтың көрнекілігі: Стендтер, буклеттер, пайдаланатын кітаптар
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі:
II. Техникалық жаттығу кезеңі.
До мажор, фа мажор, соль мажор гаммаларын әр түрлі штрихта ойнату.
III. Үй тапсырмасын тексеру
IV. Жаңа сабақ
V. Қорытынды
VI. Бағалау.
Сырнай сыныбын жүргізетін ұстаздың негізі мақсаты музыкант тәрбиелеу. Сырнайға үйретумен қатар оқушыға эстетикалық тәрбие беріледі. Олардың көркем шығармалардағы әдемілікті сезінуін өз музыкалық қабілетін дамытуына сырнайда орындаушылық шеберлігін жетілдіруіне ықпал жасалады. Музыкалық көркем шығармалардың мәнін терең түсінбей музыкант тәрбиелеу мүмкін емес. Аспаптың техникалық көркемдік мүмкіншілігін білу, оны шығарма мазмұнын ашу үшін пайдалану болашақ кәсіпқой немесе әуесқой музыканттың шығармашылық жұмысының нәтижелі болуын қамтамасыз етеді. Оқушылардың оқу жүйесінде берілген тапсырманы оқытушының басшылығымен орындалуы үшін және дамыта оқыту принципінің негізі боп табылатын ойлау қабілетін дамыту мақсатында шығармамен өз бетінше жұмыс істеуге үйретіп, олардың шығармашылық белсенділігін арттырып, техникалық қиындықтарды жеңуге бағытталған. Балалар сөзге қарағанда, қимылды тез қабылдайды. Сол себептен теориялық түсініктемелер қысқа тұжырымды болып, міндетті түрде аспапта ойнап көрсетіліп отыруы керек. Әр жаңа шығарманы балаға мұқият түсіндіріп қана шектелмей, іс жүзінде ойнатып, ұғындырып жіберген жөн.
Дыбыс қатарын (гамма мен арпеджиосы) оқушыларға нота үйренген кезеңнен бастап таныстырған жөн. Іс – тәжірибемізде осы жалаң техникалық жаттығуларды жаңадан оқи бастаған оқушыларға ойната беру олардың музыкаға деген ынтасын жойып жіберетін кездері болатынын да байқап жүрміз. Сондықтан, оларға алғашқы дыбыс қатары мен аккорд дыбыстарына негізделіп жазылған әуендерді берген пайдалы.
а) дыбыс қатарына негізделген әуен.
Жоғарыда берілгендей, дыбыс қатары менарпеджиоға негізделіп жазылған әуендер оқушыны поэзиялық ойлау негізінде оқытуға жағдай жасайды. Бұл оқушының аппликатурасы дұрыс ұйымдастыра отырып, саусақтардың ретті түрде ойнау дағдысын меңгеруіне жол ашады.Қай халықтың музыка аспаптары болсын өмірге жайдан-жай келмеген. Ол адамның жан дүниесі, ішкі сезім иірімдерін білдіру қажеттілігінен, әр халықтың тұрмыс-тіршілік, салт-дөстүр, әдет-ғұрыптарына орайласа туын-дап пайда болған. Адам болмысының сөзбен, ән-өлеңмен айтып жеткізуге болмайтын сырлы саз, әуен үнін, күрделі сезімдерінсыртка шығару үшін музыкалық аспаптарды ойлап шығарған.

Жалпы казақтың ұлттық музыка аспаптарының саны өте көп болған. Қазақтың музыка аспаптарын түбегейлі, жеріне жеткізе зерттеген ғалым Б. Сарыбаевтың айтуынша жер-жерлердегі мұражайлар қорлары мен экспозицияларда қазақтың 400-ден астам көне музыкалық аспаптары сақтаулы.

Баян (ежелгі орыс жазушысы Боянның атымен аталған) – үрмелі тілді, клавишті музыкалық аспабы, хроматикалық гармоника. 1907 жылы жетілдірілген төрт қатарлы хроматикалық гармоникаға оны жасаушы шебер П.Е.Стерлигов пен гармоншы Я.Ф.Орланский баян деп ат қойды. Сондай – ақ 20 ғасырдың басында Россияда В.П. Хегстремнің, Н.З.Синицкийдің баян жасау жүйелері пайда болды. Баянды жеке күйінде тартумен қатар оркестрде пайдаланады.