Операда?ы Абай бейнесі
Музыка
Ма?саты: Абайды? музыкалы? м?расы туралы тере? таныту, ??ындыру. А?ын ?ндеріндегі ерекше ?уен, ыр?а? туралы білімдерін ?алыптастыру. Абай ?ндеріні? опера?а ?ласуы, а?ын т?л?асымен операда?ы бейнесіні? ??састы?ын т?сіндіру. О?ушыларды опера музыкасын т?сініп, ??а білуге баулу, сонымен ?атар адамгершілікке, сезімталды??а, ?нерді с?юге, ?адірлеуге т?рбиелеу.
Саба? т?рі: Аралас саба?.
?діс - т?сілі: баяндау, ойын, сахналау, топтастыру, шы?армашылы? ж?мыс, ?н айту, кубизм ?дісі т. б.
Саба?ты? барысы: 1. ?йымдастыру кезе?і.
а) О?ушылар клас?а Абайды? «Торжор?а» к?йі ?уенімен кіреді.
?) С?лемдесу (музыкамен)
б) Дауыс ашу жатты?уы.
Психологиялы? дайынды?:
К?й ты?даймыз к?мбірлі.
?н айтамыз созылтып,
Би билейміз ыр?а?ты
Біз бастаймыз саба?ты.
- Балалар ?нтаспадан ты?да?ан к?й таныс па? (Торжор?а)
- К?йді? сипаты ?андай? (ж?рдек, к??ілді)
?й тапсырмасы (топты? ж?мыс);
1. Абайды? музыкалы? м?расы туралы (??гімелеу)
2. Абай ?н - к?й сыншысы (суреттеу)
3. Абай ?ндеріні? жина?талуы (зерттеу)
«Адас?ан ноталар» ойыны (?ндер жасыру)
до – К?зімні? ?арасы
ре – Айттым с?лем, ?алам?ас
ми - ?ара??ы т?нде тау ?ал?ып
фа – Бойы б?л?а?
соль – Сегіз ая?
ля – Татьяна ?ні
си – Желсіз т?нде жары? ай.
(ноталарды сызы? бойына орналастыру)
?н айту: Желсіз т?нде жары? ай (сурет бойынша ??гімелеу) ?нді екі дауыста орындау.
?й тапсырмасын ?орыту:
"Абай" топтастыру(композитор, а?ын, к?йші, аудармашы, сыншы)
Жа?а та?ырып: Операда?ы Абай бейнесі ?лы а?ын есімімен аталатын «Абай» операсын А. Ж?банов пен Л. Хамиди Абайды? ту?анына 100 жыл толуына орай арнады.
Либреттосы:
М. ?уезов
(1897 - 1961)
Музыкасын жаз?андар: Л. Хамиди, А. Ж?банов
Операда?ы кейіпкерлер: Абай, Жиренше, Ажар, Нарымбет, Айдар т. б
А. Ж?банов (1906 - 1968) А?т?бе облысында ту?ан ?аза? музыка ?неріні? к?рнекті ?айраткері, академик, профессор, музыка зерттеушісі бол?ан. ?аза?станда?ы композиторлар мектебіні? негізін ?алаушыларды? бірі, Санкт-Петербург консерваториясын бітірген. А. Ж?банов 1934 жылы ??рман?азы атында?ы халы? аспаптар оркестріні? бас дирижері ?ызметін ат?арады. Оркестрге арнал?ан «Би», «К?й», «??рман?азы маршы», «?аза? маршы» т. б. вокалды? ?ндері: «?арлы?аш», «А? к?гершін» т. б.
Л. Хамиди (1906 - 1983) ?азіргі Татарстанны? Апас ауданы Бували ауылында д?ниеге келген. 1933 ж Л. Хамиди ?аза?стан Мемлекеттік драма театрыны? ша?ыруымен Алматы?а келеді. Ал?аш?ы к?ннен бастап халы? ?ндері мен к?йлерін жина?таумен айналысты.
Операда ?лы а?ын а?артушы бейнесі жан - жа?ты ашылып, Абайды? ?мір с?рген кезіндегі ?ара??ы да надан, байлы?тан бас?а білмейтін топас байлар, ?атыгез ?детті ?стан?ан кейбір адамдар нанымды бейнеленген. Опера барысында Абай б?тіндей халы?пен бірге к?рінеді. Операны? сюжеті бойынша, ?айшылы? негізінде Абайды? с?йікті ш?кірті Айдар мен Ажарды? махаббаты баяндалады.
Музыка ты?дау: Абайды? ариясы.
?н ?йрену: «?арлы?аш азат ??спын» ?нін операда ?йелдер хоры орындайды.
Шы?армашылы? ж?мыс:
І топ – Той ?нін сахнада хормен айту.
ІІ топ – ?н ?уеніне биді? ыр?а?ын тауып билеу.
ІІІ топ – Абайды? музыкалы? бейнесін сахналау.
?орыту:
1. «Абай» операсын жаз?ан композиторлар.
2. Сахна?а ?ай жылы ?ойылды?
3. Либреттосын жаз?ан кім?
4. Операда Абай кімдерге ?арсы к?ресті?
- Міне, балалар, Абай ?ле?інде ?ана емес, ?мірінде де ?ділдік, туралы?, шынды? ?шін к?рескен.
Ба?алау: Ноталар ар?ылы ба?алау.
Б?тін нота о – ?те жа?сы.
Жартылы? нота d – жа?сы.
Ширектік нота d – орташа.
?йге тапсырма: Операда?ы Абай бейнесі (мазм?ндау). Кейіпкерлерді сахналау.
