Бекітемін:
П?ні :музыка
Сыныбы: 4
Уа?ыты:
То?санны? та?ырыбы: Еуропа опералы? театрларына саяхат
Саба?ты? та?ырыбы:
Опералы? театр тарихы
??зыретілікке жеткізетін саба?ты? ма?сат-міндеттері:
А) А?паратты?
?аза? опера театрыны? дамуы туралы т?сінік беру.
Б)Коммуникативтік
?нер ?айраткерлеріні? ?нердегі ?олта?балары туралы
??ымдарын ке?ейту, ?нер ?айраткерлерін ??рметтеуге т?рбиелеу.
В) Проблеманы шешу ??зыреттілігі
О?ушыларды? сахна, актер, режиссер туралы т?сініктерін тере?дету, ой-танымын жетілдіру.
Т?рі:
жа?а материалды т?сіндіру
?олданылатын педагогикалы? технологиялар:
А?паратты?-коммуникативтік технология
?дістер:
Музыка ты?дау, ?н айту, тапсырмалар, с?ра?- жауап.ойын т?рлері.
П?наралы? байланыс:
Саз теориясы ?дебиеттік о?у.бейнелеу
Пайдаланыл?ан к?рнекілігі:
?нтаспа, а?орда, б?йтеректі? суреті
Саба?ты? барысы
О?ытушыны? ?ызметі
О?ушыны? ?ызметі
К?тілетін н?тиже
І. ?йымдастыру кезе?і
1.О?ушылармен амандасу:(Баянмен орындайды)
?лкендерге біз,
Кішілерге сіз.
??рметпенен бас иіп,
С?лем бердік біз.
2.О?ушыларды т?гелдеу:
Саба?та жо? о?ушыларды аны?тау;
3.Дауыс жатты?тыру:
Аспаптар ?ні. Арнайы дауыс жатты?тыру?а шы?арыл?ан ?н.?ні мен с?зін жаз?ан ?.У.Кулмурзина.(Кимылмен орындау)
1.Айман алды сыпыр?ы,
Домбыра ?ылып тарту?а.
Айдар а?аш сындырды,
Дауылпазды ?а?у?а.
1.О?ытушымен амандасу:( ауызша айтады)
?лкендерге біз,
Кішілерге сіз.
??рметпенен бас иіп,
С?лем бердік біз.
2.Кезекші о?ушыны? есеп беруі;
3. ?осылып орындайды.:
?/сы.Аспаптарда ойна,
Ойнаудан бір тойма.
Барлы? бала жинал,
?н айтып бір тойла.
2.Тобыл?ыдан жонып – ап,
Сыбыз?ымен сайрайы?.
Ыс?ышпенен ?обыз-ап,
?йтеуір ??сап ба?айы?.
О?ушы бар зейінімен саба??а к??іл аударуы.
О?ушылар саба? бастау?а дайын
ІІ. ?й тапсырмасы.
?ткен то?санда?ы ?ндер, симфониялы? оркестр аспаптары туралы м?ліметтер «?з білімі?ді тексер» айдары бойынша ж?реді.
О?ушы ?й тапсырмасын жеткізе білуге ба?ытталады.
ІІ. Жа?а материалды игеру кезе?і
0
Абай атында?ы ?аза? мемлекеттік академиялы? опера ж?не балет театры
Абай атында?ы ?аза? мемлекеттік академиялыќ опера ж?не балет театры 1934 жылдыњ 13 ?а?тарында М?хтар ?уезовті? либреттосында «Айман-Шолпан» музыкалы? ?ойылымымен ашылды. Спектакль Ќазаќ драматеатрыны? сахнасында ?тті. Театр ?имараты 1936-1941 жж. салынды. Жылына 200 балет ж?не опералы? спектакльдер ќойылады, 70 мы?дай к?рермен тамашалай алады. Театрды? репертуарында 35 астам опералы? ж?не 40 балет спектакльдері бар.
Мемлекеттік опера ж?не балет театры немесе Астана Опера — Астана ќаласында орналасќан К?л?ш Байсейітова атында?ы ?лтты? опера ж?не балет театры– тікелей Елбасыны? бастамасымен бой к?терген театр. Оны? ??рылысы барысын да ЌР Президенті Н.Назарбаев жеке баќылауында ?стады. Д?л осы алып театр сахнасынан 2012 жылы 14 желтоќсанда жарияла?ан «Ќазаќстан – 2050» стратегиясында Мемлекет басшысы: «біз рухани м?селелер экономикалыќ ж?не материалдыќ т?ртіптегі м?селелерден кем емес м?нге ие болатын мемлекеттік даму кезе?іне аяќ бастыќ» деп атап к?рсеткен болатын. Театр шымылдыѓын т???ыш аш?ан М. Т?лебаевты? «Біржан – Сара» спектаклі. Биыл?ы жылы ќазаќты? осы ?лы композиторыныњ ту?анына 100 жыл толады«Астана Опера» залына 1 мы? 250 к?рермен сияды.
О?ушылар жа?а саба?ты ?абылдайды, ?абылда?ан а?паратты тал?ылап, талдайды, а?парат негізінде білімін ж?иелейді, жина?тайды, одан ?орытынды шы?ара алады.
Музыкалы? сауаттылы?:
«Абай»- композитор А. Ж?банов пен Л. А. Хамидиді? операсы. Либреттосы – М. ?уезовтікі. Операны? ал?аш?ы ?ойылымы 1944 ж. желто?санны? 26 к?ні ?аза?ты? опера ж?не балет театрында Абайды? 100 жылды? мерейтойы ?арса?ында ?ойылды.
Операны сахна?а шы?ар?ан режиссері ?. Жандарбеков, суретшісі ?. ?ожы?ов, дирижері Л. М. Шаргородский болды. Операны? 2-редакциясын Ж?банов пен Хамиди 1956 ж. ?айта жазды.
С?з ?орына жа?а с?з ?осылады
?н жаттау:
«Г?лжазира ?аза?стан» И.Н?сіпбаев.
М??алім домбырамен айтып к?рсетеді.
Ол ?н, И.Н?сіпбаевті? ?ні: «Г?лжазира ?аза?стан».
И.Н?сіпбаев-Жетісуді? Алатау б?ктеріндегі, ?азіргі Е?бекші ?аза? ауданы, К?кт?бе аулында 1922 жылы ?мірге келген.Ол бала кезінен халы? ?ндері мен к?йлеріні? саздарына б?леніп ?скен.Композиторды? ?мірі содан бастап балалар арасында ?тті.И.Н?сіпбаев балалар с?йіп айтатын: «Дос болайы?,б?ріміз», «М??алім –ол бізді?», «Ойыншы?тар», «Жар?ын ж?зді ?стазым»,
«Г?лжазира ?аза?стан». Я?ни, б?гінгі бізді? ?йренгелі отыр?ан ?німіз – «Г?лжазира ?аза?стан» ?ні. ?нді ?йрену барысы: а) ?нні? тоналы:—— до-можор
?)?нні? ?лшемі:—— 2/4
б)?нні? к??іл к?йі:— марш екпінді
в)кездесетін динамикалы? белгілері:—
г)кездесетін н?ктелі ноталар:— (вступ) басталуында,12,13 тактілерінде ж?не ?айталау кезінде кездеседі.
Жа?а ?н ?йрену.
Музыка ты?дауАбай операсынан Халы? хоры
Операда?ы кейіпкерлер: Абай, Жиренше, Ажар, Нарымбет, Айдар т.б
А. Ж?банов (1906 - 1968) А?т?бе облысында ту?ан ?аза? музыка ?неріні? к?рнекті ?айраткері, академик, профессор, музыка зерттеушісі бол?ан., Санкт-Петербург консерваториясын бітірген. А. Ж?банов 1934 жылы ??рман?азы атында?ы халы? аспаптар оркестріні? бас дирижері ?ызметін ат?арады. Оркестрге арнал?ан «Би», «К?й», «??рман?азы маршы», «?аза? маршы» т. б. вокалды? ?ндері: «?арлы?аш», «А? к?гершін» т. б.
Л. Хамиди (1906 - 1983) ?азіргі Татарстанны? Апас ауданы Бували ауылында д?ниеге келген. 1933 ж Л. Хамиди ?аза?стан Мемлекеттік драма театрыны? ша?ыруымен Алматы?а келеді. Ал?аш?ы к?ннен бастап халы? ?ндері мен к?йлерін жина?таумен айналысты.
Операда ?лы а?ын а?артушы бейнесі жан - жа?ты ашылып, Абайды? ?мір с?рген кезіндегі ?ара??ы да надан, байлы?тан бас?а білмейтін топас байлар, ?атыгез ?детті ?стан?ан кейбір адамдар нанымды бейнеленген. Опера барысында Абай б?тіндей халы?пен бірге к?рінеді. Операны? сюжеті бойынша, ?айшылы? негізінде Абайды? с?йікті ш?кірті Айдар мен Ажарды? махаббаты баяндалады.
?лтты? ?нер туралы ??ымы ке?ейіп,музыка ты?дайды.
Елі? досы? Абайжан,
Елі? досы? Абайжан.
Аяу білмес ашумен,
?асы?дамыз б?ріміз.
Абайжан,Абайжан.
Т?рлі т?сті суреттер, буклет к?рсетіледі баланы? танымын ке?ейтіп, ?ызы?ушылы?ын арттыру.
Жа?а саба?ты бекіту
?аза?станда ?андай опера театры бар?
Олар туралы не білесі? ?
«Абай» операсын жаз?ан композиторлар.
2. Сахна?а ?ай жылы ?ойылды?
3. Либреттосын жаз?ан кім?
4. Операда Абай кімдерге ?арсы к?ресті?
- Міне, балалар, Абай ?ле?інде ?ана емес, ?мірінде де ?ділдік, туралы?, шынды? ?шін к?рескен.
Т?сіндірілген та?ырып бойынша жауабын ойша іздейді, жауап береді.
?ойыл?ан с?ра??а жауап беру ар?ылы о?ушы жа?а материалды ?орытындыл-ды
Ба?алау
О?ушылар ж?мысына жалпы сипаттама беру; Та?ырыпты ?ор?ауда?ы жетістіктеріне ба?а беру; Кемшіліктерді ашу, оларды? алдын алу жолдарын к?рсету
Саба?ты ойша зерделейді; Жетістіктер мен кемшіліктерді ?абылдайды. Ба?а ал?ан о?ушы к?нделіктеріне ба?аларын ?ой?ызады.
?й тапсырмасы
«Г?лжазира ?аза?стан» И.Н?сіпбаев.Та?ырыпты т?сінгенін айту.
?й тапсырмасын к?нделіктеріне жазып алады, оны орындауды т?сінеді. О?ытушымен ?оштасады
О?ушылар ?здігінен ?йге берілген тапсырманы орындай алады.
Марат Бейсенғалиев 
Симфония дегеніміз оркестрге арналған көлемді музыкалық шығарма.
Саксофон
Айдана Қарашева - П.И.Чайковский атындағы Мәскеу консерваториясының үшінші курс студенті. Бүгінгі таңда ол Алматыдан шыққан арфа аспабында ойнайтын жалғыз орындаушы. Арфа аспабы Ирландия елінің ұлттық символы саналады. Бұрындары осы елдерде арфашылар өте сыйлы адамдар саналған. Олардың әлеуметтік дәрежелері де қара халықтан не басқа да өнер иелерінен жоғары болған. Соғыс басталған тұста арфашылар шайқасқа қатысатын ерлердің рухын көтеру мақсатында арфа аспабында ойнаған. Құнды арфалардың бетінде өзгеше асыл тастары мен қымбат бұйымдары болған. Тіпті кейбірі оны алтын жалатып та жасаған.Арфаның ең көне түрі ежелгі Мысырдан табылған.Ерте заманда аңшы садақтың кергісін тартқан кезде дыбыс естілген.Содан бір шекті арфа пайда болған.
Ішегі бар алғашқы пернелі музыкалық аспап – клавикорд. Ол XV ғасырда Италия жерінде пайда болды. Пернелі аспаптардың тағы бір түрі – спинет. Спинет XV, XVI және XVII ғасырлары бүгінгі фортепианоның қызметін атқарған.Орган – пианино секілді дыбысы клавиша арқылы шығатын үлкен үрмелі музыкалық аспап. Ол өзі жалғыз тұтас оркестрді алмастыра алады 
