?аза? хал?ыны? ?лтты? музыка аспаптары.

Саба?ты? та?ырыбы ?аза? хал?ыны? ?лтты? музыка аспаптары.
Білімділік ма?саты:  ?аза? хал?ыны? ?лтты? саз аспаптарыны? т?рлерімен  таныса отырып, ?лтты? м?дениетін ?астерлеуге баулу. Саз аспаптарыны? ?ндестігін естіп ?нтаспа ар?ылы ме?геру.
Т?рбиелік ма?саты:   Халы? музыкасына, ?лтты? аспаптарына деген
с?йіспеншілік сезімін арттыру. ?аза? музыка ?нерін ??рметтеуге, адамгершілікке, ?лтты? музыканы ?адірлей білуге т?рбиелеу.
Дамытушылы? ма?саты:  Саз аспаптарыны? ?ндерін ты?дау ар?ылы ?уендік    сезімталды?ын, есте са?тау, ты?дау,?уендерді    жат?а айту ?абілеттерін дамыту.
Саба?ты? т?рі: Сайыс саба?
Пайдаланатын технология:   Дамыта о?ыту технологиясы
Саба?ты? к?рнекілігі: Слайд, музыкалы? аспаптар суреті, музыкалы? орталы?, сызбалар, ?лестірме ?а?аздары
П?наралы? байланыс: ?дебиет, тарих
К?тілетін н?тиже: Топпен ж?мыс жасап шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту, о?у ?рдісінде жа?а о?ыту ?дістерін ме?геру, музыкалы? білімдерін ?алыптастыру.

№

Кезе?дер

?ту барысы

?йымдастыру кезе?і

С?леметсіздер ме балалар! Б?гінгі саба?ымызды мына ?ле? жолдармен бастайы?.

Психологиялы? дайынды?

Екі ішекті? бірін ?атты, бірін с?л-с?л кем б?ра.

?аза? –на?ыз ?аза? емес,

На?ыз ?аза? -домбыра.

?й ж?мысын с?рау

Жа?а саб?ты бастамас б?рын,?й ж?мысын с?рап-жауап ар?ылы с?рап ?темін. Бірнеше баладан.
«Моринхур» ?андай ??ымды білдіреді?
Моринхур аспабы ?алай пайда болды?
Б?л аспап ?андай ?асиетке ие бол?ан?

-С?ра?тар?а жауап бол?ан со? ?орыты?дылап ?темін.

Ой ашар

(жа?а та?ырып)

Ж?мба? шешу ар?ылы, шы?армашылы? тапсырмалар ж?не ойын ар?ылы ой ту?ызып саба?ты? жа?а та?ырыбын ашу.

Ойшыл болса ?ай бала

Тез табады сол ?ана

Кел, ойланып к?рейік

Ой ж?мба?тар айнала

К?йді? ?нін есітпейміз б?ріміз.

?олымыз?а ……… алмай біз
К?не тезірек шеберлікті к?рсетіп.

Орындайы? шы?арманы ой салып.

?аза? хал?ыны? ?лтты? саз аспаптары

( интерактивтік та?тада).
?аза?ты? саз аспаптары ?зіндік ерекшелігі мол, ?те бай м?ра. К?не аспап – б?л ?о?амны? рухани ж?не т?рмысты? ?міріндегі ?р кезе?дерде болып отыр?ан ?згерістерді? м?дени ку?сі, тарихи ескерткіші.
?аза? халы? аспаптарын ?айта жа?артып, оларды? ке? т?рде насихатталуына мол е?бек сі?іріп, со?ына ?ыруар м?ра ?алдыр?ан Болат Шам?али?лы Сарыбаев еді ( портретін к?рсету). Профессор, орындаушы, ?аза?ты? ?нертану музыкалы? зерттеу ?ылымыны? кандидаты.

Презентация бойынша

Презентация бойынша « ?аза?ты? ?лтты? саз аспаптары» та?ырыбына т?сінік беру. Топтар?а б?лінуі.

Топ?а б?лу

-О?ушыларды топ?а б?лу.?здері? таныстырып ?теді.

1 топ- Шертпелі аспаптар тобы, топ — « Домбыра»
?раны— « ?нер, білім, б?рі де о?уменен табыл?ан» Домбырадай к?мбірлеп, сайыс?а біз т?семіз. Жетістікті та?дыр емес, білім ?ана аны?тар.
(И. Н?сіпбаевті? ?ні, с?зі Х. Тал?аровтікі) — «Домбыра сазы » — ?ні орындалады.

2 топ- ?рмалы аспаптар тобы, топ — « Дабыл»
?раны— « ?ай істе де ?нер ?олдан, ?нерлі адам же?ер бол?ан». ?неріміз сайыста, Жетелейді алыс?а. Б?гінгі к?нні? же?ісі, Досты? болып ?алады.
( А.Р айымкулова муз.,с?зі А.Асылбековтікі) — «?ос дабыл» — ?н орындалады

3 топ — ?рмелі аспаптар тобы « Сазсырнай»

?раны -Бізді? топ ?андай?
Татулы?ы балдай,

Шары?татып ?алмай
?н айтамыз ?алмай!

«?й?асын тап!» ойыны.

Ойынны? шарты: м?нда екі жол ?ле? о?ылады, со??ы с?зі жасырылады. О?ушылар ?й?асы бойынша жасырын с?зді табады. Б?л с?з аспапты? аты болуы керек:

«?й?асын тап»

1 топ:

Ішіп болып ?ымызды,
Тартты С?кен (сыбыз?ы).

2 топ:
Т?сте, кеште, ерте? де,
Ойнаймын мен ( шертерде).

3 топ:

Жан серігім ол мына,
Деді ??рман ( домбыра).

Ж?мба? шешу.

Бар ?ос ішек, ??ла?ы,
?ні м?лім ?нары.
Бір ?ызы?ы б?л аспап,
Екі б?лек т?рады. ( ?обыз)

Беті сыммен керілген,
Бар ж?не екі-?ш тесігі.
Жеті ішекке берілген,
Жеті жігіт есімі.
А?ызды аспап деседі,
Ж?мба?ты кім шешеді? (Жетіген).

?зын мойын екі шек

?атар-?атар тепкі шек

Басып к?рсе? бір-бірлеп

?н шы?ады к?нбірлеп. (Домбыра)

Саз аспаптар

Шертпелі ( Домбыра, жетіген, ?обыз)

?рмалы

(Да??ыра, дабыл, ?скірік, тастауы?)

?рмелі (Сазсырнай, м?йіз сырнай,сыбыз?ы)

Музыкалы? сауат: ?аза?ты? ?лтты? саз аспаптарында орындалатын музыка к?й деп аталады.

Дауыс жатты?уы

До-ре-ми-фа-соль-фа-ми-ре-до

Жа?а ?н ?йрену

- ?нді бастамас б?рын балаларда? ?андай жыл мезгілі, ?андай мереке келе жатырдеп с?ра?тар ?ойып с?рап аламын.

Содан кейін «Жа?а жыл» ?нні? таныстырып ?темін.

-Бірнші ?нді ты?датамын

-Ты?дап бол?ан со? балалармен бірге ?н айтамын.

(Барлы? топтар ?осылып орындайды).

Жа?а жыл.Д?рібаевтар

Жа?а жыл !
?ні:С?кен Д?рібаев
с?зі: Сайлаубай Тойлыбаев

1. К?к шыршамыз ыр?алып,?
Жатыр дала- ?ыр на?ып
Жылым келді аппа? ж?зі н?рланып !

Жарасатын еліме,
Т?рлет жылым т?ріме !
Бейбіт жат?ан ?аза?ымны? жеріне !

?айырмасы :
Жа?а жыл ! Жа?а жыл ! Жа?а жыл !
А? к?рпесін жамылды ?ой дала - ?ыр.
Жа?а жыл ! Жа?а жыл ! Жа?а жыл !
Шал?ытайы? шатты? ?н мен жа?а жыр.

2.Шыршамыз?а шам жа?ып,
?араймыз ?ой тамсанып,
Би билейік, ал к?некей ?н салып !
Аяз ата ?німіз,
А?ша?ары? с?німіз,
?арсы алайы? жа?а жылды б?ріміз !

3.К?лімдесін к?німіз,
Жалындасын ж?зіміз,
?уанышпен келсін Жа?а жылымыз !
Жа?а жылым шатты?ым,
Арайланып атты к?н,
Тілейікші елімізге с?тті к?н.!

?орытынды

«Жа?а саба?ты бекіту

?р топ плакат, сызбалармен ж?мыс жасау.

?йге тапсырма беру

-?йренген ?нді ?йде жаттау.

Ба?алау

Саба??а жа?сы ?атыс?ан о?ушыларды алтын ж?лдызшалармен ба?алап отырамын.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«?аза? хал?ыны? ?лтты? музыка аспаптары.»

Сабақтың тақырыбы Қазақ халқының ұлттық музыка аспаптары.
Білімділік мақсаты:  Қазақ халқының ұлттық саз аспаптарының түрлерімен  таныса отырып, ұлттық мәдениетін қастерлеуге баулу. Саз аспаптарының үндестігін естіп үнтаспа арқылы меңгеру.
Тәрбиелік мақсаты:   Халық музыкасына, ұлттық аспаптарына деген
сүйіспеншілік сезімін арттыру. Қазақ музыка өнерін құрметтеуге, адамгершілікке, ұлттық музыканы қадірлей білуге тәрбиелеу.
Дамытушылық мақсаты:  Саз аспаптарының үндерін тыңдау арқылы әуендік    сезімталдығын, есте сақтау, тыңдау,әуендерді    жатқа айту қабілеттерін дамыту.
Сабақтың түрі: Сайыс сабақ
Пайдаланатын технология:   Дамыта оқыту технологиясы
Сабақтың көрнекілігі: Слайд, музыкалық аспаптар суреті, музыкалық орталық, сызбалар, үлестірме қағаздары
Пәнаралық байланыс: Әдебиет, тарих
Күтілетін нәтиже: Топпен жұмыс жасап шығармашылық қабілеттерін дамыту, оқу үрдісінде жаңа оқыту әдістерін меңгеру, музыкалық білімдерін қалыптастыру.

№

Кезеңдер

Өту барысы

Ұйымдастыру кезеңі

Сәлеметсіздер ме балалар! Бүгінгі сабағымызды мына өлең жолдармен бастайық.

Психологиялық дайындық

Екі ішектің бірін қатты, бірін сәл-сәл кем бұра.

Қазақ –нағыз қазақ емес,

Нағыз қазақ -домбыра.

(Қ.Мырзалиев)

Үй жұмысын сұрау

Жаңа сабқты бастамас бұрын ,үй жұмысын сұрап-жауап арқылы сұрап өтемін. Бірнеше баладан.

Сұрақтар:

«Моринхур» қандай ұғымды білдіреді?
Моринхур аспабы қалай пайда болды?
Бұл аспап қандай қасиетке ие болған?

-Сұрақтарға жауап болған соң қорытыңдылап өтемін.

Ой ашар

(жаңа тақырып)

Жұмбақ шешу арқылы, шығармашылық тапсырмалар және ойын арқылы ой туғызып сабақтың жаңа тақырыбын ашу.

Ойшыл болса қай бала

Тез табады сол ғана

Кел, ойланып көрейік

Ой жұмбақтар айнала

Күйдің үнін есітпейміз бәріміз.

Қолымызға ……… алмай біз
Кәне тезірек шеберлікті көрсетіп.

Орындайық шығарманы ой салып.

Қазақ халқының ұлттық саз аспаптары

( интерактивтік тақтада).
Қазақтың саз аспаптары өзіндік ерекшелігі мол, өте бай мұра. Көне аспап – бұл қоғамның рухани және тұрмыстық өміріндегі әр кезеңдерде болып отырған өзгерістердің мәдени куәсі, тарихи ескерткіші.
Қазақ халық аспаптарын қайта жаңартып, олардың кең түрде насихатталуына мол еңбек сіңіріп, соңына қыруар мұра қалдырған Болат Шамғалиұлы Сарыбаев еді ( портретін көрсету). Профессор, орындаушы, қазақтың өнертану музыкалық зерттеу ғылымының кандидаты.

Презентация бойынша

Презентация бойынша « Қазақтың ұлттық саз аспаптары» тақырыбына түсінік беру. Топтарға бөлінуі.

Топқа бөлу

-Оқушыларды топқа бөлу.Өздерің таныстырып өтеді.

1 топ- Шертпелі аспаптар тобы , топ — « Домбыра»
Ұраны— « Өнер, білім, бәрі де оқуменен табылған» Домбырадай күмбірлеп, сайысқа біз түсеміз. Жетістікті тағдыр емес, білім ғана анықтар.
(И. Нүсіпбаевтің әні, сөзі Х. Талғаровтікі) — «Домбыра сазы » — әні орындалады.

2 топ- Ұрмалы аспаптар тобы, топ — « Дабыл»
Ұраны— « Қай істе де өнер қолдан, өнерлі адам жеңер болған». Өнеріміз сайыста, Жетелейді алысқа. Бүгінгі күннің жеңісі, Достық болып қалады.
( А.Р айымкулова муз.,сөзі А.Асылбековтікі) — «Қос дабыл» — ән орындалады

3 топ — Үрмелі аспаптар тобы « Сазсырнай»

Ұраны -Біздің топ қандай?
Татулығы балдай,

Шарықтатып қалмай
Ән айтамыз қалмай!

«Ұйқасын тап!» ойыны.

Ойынның шарты: мұнда екі жол өлең оқылады, соңғы сөзі жасырылады. Оқушылар ұйқасы бойынша жасырын сөзді табады. Бұл сөз аспаптың аты болуы керек:

«Ұйқасын тап»

1 топ:

Ішіп болып қымызды,
Тартты Сәкен (сыбызғы) .

2 топ:
Түсте, кеште, ертең де,
Ойнаймын мен ( шертерде).

3 топ:

Жан серігім ол мына,
Деді Құрман ( домбыра).

Жұмбақ шешу.

Бар қос ішек, құлағы,
Үні мәлім ұнары.
Бір қызығы бұл аспап,
Екі бөлек тұрады. ( Қобыз)

Беті сыммен керілген,
Бар және екі-үш тесігі.
Жеті ішекке берілген,
Жеті жігіт есімі.
Аңызды аспап деседі,
Жұмбақты кім шешеді? (Жетіген).

Ұзын мойын екі шек

Қатар-қатар тепкі шек

Басып көрсең бір-бірлеп

Үн шығады күнбірлеп. (Домбыра)

Саз аспаптар

Шертпелі ( Домбыра, жетіген, қобыз)

Ұрмалы

(Даңғыра, дабыл, Үскірік, тастауық)

Үрмелі (Сазсырнай, мүйіз сырнай,сыбызғы)

Музыкалық сауат: қазақтың ұлттық саз аспаптарында орындалатын музыка күй деп аталады.

Дауыс жаттығуы

До-ре-ми-фа-соль-фа-ми-ре-до

Жаңа ән үйрену

- Әнді бастамас бұрын балалардаң қандай жыл мезгілі, қандай мереке келе жатырдеп сұрақтар қойып сұрап аламын.

Содан кейін «Жаңа жыл» әннің таныстырып өтемін.

-Бірнші әнді тыңдатамын

-Тыңдап болған соң балалармен бірге ән айтамын.

(Барлық топтар қосылып орындайды).

Жаңа жыл.Дәрібаевтар

Жаңа жыл !!!
әні:Сәкен Дәрібаев
сөзі: Сайлаубай Тойлыбаев

1. Көк шыршамыз ырғалып ,♫
Жатыр дала- қыр нағып
Жылым келді аппақ жүзі нұрланып !

Жарасатын еліме ,
Төрлет жылым төріме !
Бейбіт жатқан қазағымның жеріне !

Қайырмасы :
Жаңа жыл ! Жаңа жыл ! Жаңа жыл !
Ақ көрпесін жамылды ғой дала - қыр .
Жаңа жыл ! Жаңа жыл ! Жаңа жыл !
Шалқытайық шаттық ән мен жаңа жыр.

2.Шыршамызға шам жағып,
Қараймыз ғой тамсанып,
Би билейік , ал кәнекей ән салып !
Аяз ата әніміз,
Ақшақарың сәніміз ,
Қарсы алайық жаңа жылды бәріміз !

3.Күлімдесін күніміз ,
Жалындасын жүзіміз ,
Қуанышпен келсін Жаңа жылымыз !
Жаңа жылым шаттығым,
Арайланып атты күн,
Тілейікші елімізге сәтті күн .!