kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Домбыра ?йірмесіні? ж?мыс ба?дарламасы

Нажмите, чтобы узнать подробности

Т?сінік  хат

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               

       Б?гінгі та?да ?аза? хал?ыны? ?лтты?-м?дени ?айта ?ркендеуі жа?дайында жеткіншек ?рпа?ты жан-жа?ты жеке т?л?а ретінде т?рбиелеуді? за?ды ?ажеттілігі арта т?суде. ?детте ?р кезе? ?з жа?алы?-?згерістерін ала келумен бірге ?зіне лайы? талап-тілегін тудыратыны аны?. Осы орайда д?л ?азіргі кезе?дегі домбыра ?нерін ме?герген домбырашыларды? орындаушылы? шеберлік де?гейлеріні? ?аншалы?ты ?згеріп, ?аншалы?ты биікке к?терілгенін бай?ау ?иын емес. 

        Домбыра – ерте заманнан бері хал?ымызбен бірге жасасып келе жат?ан, оны?  рухани жан серігіне айнал?ан музыкалы? аспаптарды? бірі. Сонды?тан домбыра ?йренуде о?ушыны? бойында икем, талпыныс, сабырлы? ж?не т?зімділік болуы керек. Домбыра ?йірмесінде талапкер ?нерпаз о?ушы  домбыра аспабыны?  ?ыр сырын ??ынып, домбыра  тартуды  к?сіби  т?р?ыда  ме?геріп, музыкалы? сауаттылы?ын  арттырып, ?ой?ан ма?сатына жету керек.

       ?йірме о?ушыларды ?лтты? ?нерге баулу ма?сатында ?йымдастырылып отыр. О?ан домбыра аспабына ?ызы?ушылы? таныт?ан, оны ?йренуге ынталы, 3- 5 сыныптарды?  о?ушылары  тартылды. ?йірмені? балалар?а берері к?п. Олар?а  ?лтты?  аспаптар  туралы  ма?л?маттар  беріліп, домбыра аспабыны? ??рылысы т?сіндіріледі. Домбыраны ?алай ?стау, домбыра тарт?анда ?алай отыру керектігі ?йретіледі. Домбыраны? ??ла? к?йін келтіру, домбыра ?а?ыстарын ?йренуге назар аударылады. Аспапты? тарту техникасына к?п к??іл б?лінеді. ?йірмеде топты?, ж?пты? ж?не жеке о?ушылармен ж?мыстар ж?ргізіледі. Халы? к?йлері ?йретіледі. 

 

?йірмені? ма?саты:  Домбыра аспабын ?лтты? т?рбие ??ралы ретінде ке?інен ?олдана отырып, аспап?а деген ?ызы?ушылы?ын арттырып, о?ушыны домбырада ойнау?а ?йрету.

К?тілетін н?тиже: ?азіргі заман талабына сай домбыра аспабын жа?сы де?гейде ме?герген, халы?ты? музыка тарихынан хабардар, эстетикалы? т?рбиелі, д?ниетанымы жо?ары, жан-жа?ты ?алыптас?ан б?секеге ?абілетті жеке т?л?а даярлау.  

Домбыра ?йірмесіні? ба?дарламасы.

Аптасына 1 са?аттан, барлы?ы 34 са?ат. Ба?дарламаны? басты темір?азы?ы балалар?а домбыра ?йрету ар?ылы оларды? жалпы халы? ?неріне деген ынтасын арттыру.

Домбыра аспабыны? шы?у тарихы  (1 са?ат)

    Домбыра бар жерде ?аза? хал?ыны? тiлi, ?нерi, тарихы бiрге ж?редi. Домбыра - ?аза? хал?ыны? е? ке? тара?ан екі ішекті, к?п пернелі музыкалы? аспабы. Ол – ?аза?тар ?мірінде ма?ызды орын алатын, ?зіндік музыкалы? сипаты бар аспап. ?аза? хал?ыны? ?лтты? аспабы домбыра туралы а?ыз ??гімелерге то?талып, оны? ?алай пайда бол?аны жайында айтылады. А?ыз ??гімелер ?те к?п.

 

Домбыраны? ??рылысы  (1 са?ат)

        Домбыра ??рылысы бірнеше б?ліктен т?рады: басы, ??ла?тары, пернелер, мойын, шана?, бет?а?па?, ілгек ж?не ішектер. Сондай-а?, оны? к?птеген ?осымша б?лшектері бар (тиек, кемер а?аш, т?жым а?аш, бастырма, ойы?, ?ал?а, т?йме, ?рнек, желкелік). Домбыра тиегі ?ш т?рлі болады (шайтан тиек, негізгі тиек, табалдыры? тиек).

 

Домбырашыны? отырысы мен аспап ?стауы  (1 са?ат)

     Домбырада ойна?анда ер бала мен ?ыз бала орынды?та отыру м?нерімен ерекшеленеді.  Орынды?та тік отыр?анда домбыраны? басы о?ушыны? к?з т?сына ал, шана?ын о? ?олды? шынта?ымен ?ысып бекітіп тарту керек ж?не т.б ?дістерін ?олданады. Осы саба?та аспапта  ойнау, орынды?та д?рыс отыру т?сілдері к?рсетіледі.

 

Домбыра ?а?ыстары. Сауса?тармен ж?мыс жасау (1 са?ат)

     Домбыра тартып ?йрену ?уелі ашы? ішекті ?а?ыстардан басталады. Домбыраны ал?аш ме?геру барысында о?ушы ?олдарын еркін ?рі бос ?оз?алтып ?йренуі керек.  ?а?ыс пен перне басуда екі ?олды? ?йлесімін келтіру, т.с. сия?ты ал?аш?ы ойнау т?сілдері домбыра ойнау шеберлігіні? негізі болып табылады. Домбыра аспабыны? негізгі екі т?ріне байланысты аспапта к?й орындауды? екі т?рі «т?кпе» мен «шертпе» ?а?ыстары ?алыптас?ан. Сазды к?йлер Ар?а ??ірінде, ал т?кпе к?йлер батыс айма?тарда ке? тарал?ан.

Домбыра шертуді? «с??па» (с?? ж?не орта сауса?пен шертіп ойнау), «жап та?ымта» (ішекті бос к?йінде ?а?ып, пернені басып отыру), «іліп-?а?пай» (ішекті іліп ?а?у), «теріс ?а?пай» (жо?ары-т?мен) деп аталатын т?рлері бар.

 

Жатты?улар   (4 са?ат)    

     ?олдарына ал?аш домбыра ?ста?ан о?ушылар ша?ын жатты?уларды тарту ар?ылы  ?олдары икемденіп, ?а?ыс  ?діс т?сілдерін ?йреніп, домбырада ойнауды? ?ыр сырын ??ынады. Ша?ын этюдтар ?олданылады.

 

К?йлер туралы т?сінік  (1 са?ат)

      ?аза?ты? домбыра, ?обыз, сыбыз?ы, шертер сия?ты ?лтты? музыкалы? аспаптарында орындалатын ?уен - саз к?й деп аталады. Бізге жеткен е? к?не к?йлер – к?й атасы ?ор?ытты? шы?армалары.

 

      К?й – ба?дарлы мазм?ны бар, к?ркемдігі жо?ары аспапты? жанр. Онда таби?ат ??былыстары («Алатау», «Саржайлау», «К?бік шаш?ан»), тарихи о?и?алар («Ел айырыл?ан», «Же?іс»), халы? мерекелері («Тойбастар», «Балбырауын»), жан-жануарлар («А??у», «?о?ыр ?аз», «К?кала ат»), а?ыз-ертегілер («М??лы?-Зарлы?», «?ос м?йізді Ескендір»), жеке адамдар («Байж?ма», «Абыл»), адам сезімдері («?уаныш», «Са?ыныш»), т.б. т?рлі о?и?алар мен ??былыстар суреттеледі.

      К?йлер та?ырыбы мен мазм?нына ?арай а?ыз-к?йлер, тартыс к?йлер, тарихи к?йлер, арнау к?йлер, лирикалы? к?йлер, психологиялы? к?йлер болып жіктеледі.

      Домбыра к?йлері орындалу м?ндері мен ??рылымдылы? ерекшеліктеріне ?арай т?кпе ж?не шертпе деп аталатын екі ?лкен т?рге б?лінеді. Т?кпе к?йлер т?ра?ты екпін мен ?лшемде, о? ?олды? т?тас сілтенуімен орындалады. Ал шертпе к?йлер к?бінесе жал?ыс дауысты болып, о? ?ол сауса?тарыны? ?шымен орындалады. Елімізді? батыс ??ірінде т?кпе к?й ке?інен ?анат жайды. Шертпе к?й болса елді? шы?ысынан, Ар?а жерінен бастау алып о?т?стікке тарайды.

 

К?йші композиторлар (1 са?ат)

     Домбыра аспабы халы?ты? к?сіби ?нерді? туып-?алыптасуына, ?ркендеуіне негіз бол?ан Байжігіт, ??рман?азы, Д?улеткерей, Т?ттімбет, Сейтек, ?азан?ап, С?гір, То?а, т.б. да??ты к?йшілерді? т?кпе, шертпе к?й д?ст?рлеріні? тууы, дамуы осы домбыра аспабымен тікелей байланысты. Оларды? д?ст?рін, м?расын б?гінгі к?нге жеткізген Дина Н?рпейісова, ?. Хасенов, Науша, Махамбет Б?кейхановтар, Т. Момбеков, М. Хамзин, ?. Жантілеуов, С. Балма?амбетов, Л. М?хитов, т.б. сия?ты домбырашылар болса, ?азіргі майталман орындаушылар – ?. Ахмедияров, У. Бекенов, Р. ?абдиев, С. Ш?кіратов, Б. Ыс?а?ов, Б. Тілеуханов, А. ?лкенбаева, А. Райымбергенов, т.б. к?птеген к?йші композиторлар?а шолу жасалынады.

 

«Би » халы? к?йі (7 са?ат)

      К?йді ты?дап, оны?  шы?у тарихына то?таламыз. К?йді тартып ?йренер алдында о? ?олды? ?ойылымына, ?а?ысына ж?не сол ?олмен пернелерді? басылуына к??іл б?леміз. К?йді буын?а б?ліп, оны? дыбыс тазалы?ымен ж?мыс жасаймыз. О?ушылармен «Би» к?йін  ансамбльде толы? жат?а орындау, к?йді? мінезі мен т?тас болмысын т?сіну, к?йді т?тас игерумен ?атар дыбыс сапасымен ж?мыстану.

 Халы? к?йі « Келіншек» (8 са?ат)

      «Келіншек» к?йін  ты?дап, ?р буынына ж?не са?асына  жеке-жеке то?талып, домбыра ?а?ысын д?рыс орындау. О?ушыны? техникасын д?рыстау ?шін жатты?улармен ж?мыс істеу, ?а?ыстар?а  то?талу. Ансамбльде жат?а ойнау. ?р о?ушымен жеке ж?мыс жасау, сол ?ол сауса?тарыны? ж?мысына ерекше к??іл аудару.

 

 Халы? к?йі  «Ке?ес» (8 са?ат)

     ?нтаспадан халы? к?йлері туралы ?ыс?аша ма?л?мат беру. Халы? к?йі деп авторы ?мыт болып ?олдан - ?ол?а таралып тартылатын к?йлерді халы? к?йі деп айтамыз. Ке?ес  к?йін толы? ты?дап, са?асына  жеке-жеке то?талу. О?ушыны? техникасын д?рыстау  ?шін жатты?улармен ж?мыс істеу. К?йді буын?а б?ліп ойнау. О? ?олмен ?а?ыстарды таза тартып, сол ?олмен пернелерді д?рыс басып, дыбыс тазалы?ымен ж?мыс жасау. О?ушылар «Ке?ес» к?йін  ансамбльде толы? жат?а орындау.

 

«Барлы? ?ткен к?йлерді ?айталау» (1 са?ат)

  О?у  жылында ?ткен жатты?улар?а,  «Би», «Келіншек», «Ке?ес» к?йлеріне шолу жасау.

 

Домбыра  ?йірмесіні?  жоспары

Аптасына 1са?аттан, барлы?ы 34 са?ат

Домбыра аспабыны? шы?у тарихы

Домбыраны? ??рылысы

Домбырашыны? отырысы мен аспап ?стауы

Домбыра ?а?ыстары. Сауса?тармен ж?мыс жасау.

№1 жатты?у

№2 жатты?у

№3 жатты?у

№4 жатты?у

1К?йлер туралы т?сінік

К?й ж?не к?йшілер туралы бейне фильмдер

К?йші композиторлар

«Би»  халы? к?йі

О? ?олды? ?ойылымы

Сол ?олды? ?ойылымы

Перне басу. ?а?ыстар.

Буын?а б?ліп ойнау

Жат?а ойнау

К?йді? дыбыс тазалы?ымен ж?мыс

Ансамбльмен ойнау

Халы? к?йі «Келіншек»

О? ?олды? ?ойылымы

Сол ?олды? ?ойылымы

Перне басу. ?а?ыстар.

Буын?а б?ліп ойнау

Жат?а ойнау

Техникамен ж?мыс. Жатты?улар жасау.

К?йді? дыбыс тазалы?ымен ж?мыс

Ансамбльмен ойнау

Халы? к?йі «Ке?ес»

О? ?олды? ?ойылымы

Сол ?олды? ?ойылымы

Перне басу. ?а?ыстар.

Буын?а б?ліп ойнау

Жат?а ойнау

Техникамен ж?мыс. Жатты?улар жасау.

К?йді? дыбыс тазалы?ымен ж?мыс

Ансамбльмен ойнау

Барлы? ?ткен к?йлерді ?айталау

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Домбыра ?йірмесіні? ж?мыс ба?дарламасы »





Түсінік хат


Екі ішектің бірін қатты,

Бірін сәл-сәл кем бұра.

Қазақ- нағыз қазақ емес,

Нағыз қазақ-домбыра.

(Қ. Мырзалиев)

Бүгінгі таңда қазақ халқының ұлттық-мәдени қайта өркендеуі жағдайында жеткіншек ұрпақты жан-жақты жеке тұлға ретінде тәрбиелеудің заңды қажеттілігі арта түсуде. Әдетте әр кезең өз жаңалық-өзгерістерін ала келумен бірге өзіне лайық талап-тілегін тудыратыны анық. Осы орайда дәл қазіргі кезеңдегі домбыра өнерін меңгерген домбырашылардың орындаушылық шеберлік деңгейлерінің қаншалықты өзгеріп, қаншалықты биікке көтерілгенін байқау қиын емес.

Домбыра – ерте заманнан бері халқымызбен бірге жасасып келе жатқан, оның рухани жан серігіне айналған музыкалық аспаптардың бірі. Сондықтан домбыра үйренуде оқушының бойында икем, талпыныс, сабырлық және төзімділік болуы керек. Домбыра үйірмесінде талапкер өнерпаз оқушы домбыра аспабының қыр сырын ұғынып, домбыра тартуды кәсіби тұрғыда меңгеріп, музыкалық сауаттылығын арттырып, қойған мақсатына жету керек.

Үйірме оқушыларды ұлттық өнерге баулу мақсатында ұйымдастырылып отыр. Оған домбыра аспабына қызығушылық танытқан, оны үйренуге ынталы, 3- 5 сыныптардың оқушылары тартылды. Үйірменің балаларға берері көп. Оларға ұлттық аспаптар туралы мағлұматтар беріліп, домбыра аспабының құрылысы түсіндіріледі. Домбыраны қалай ұстау, домбыра тартқанда қалай отыру керектігі үйретіледі. Домбыраның құлақ күйін келтіру, домбыра қағыстарын үйренуге назар аударылады. Аспаптың тарту техникасына көп көңіл бөлінеді. Үйірмеде топтық, жұптық және жеке оқушылармен жұмыстар жүргізіледі. Халық күйлері үйретіледі.


Үйірменің мақсаты: Домбыра аспабын ұлттық тәрбие құралы ретінде кеңінен қолдана отырып, аспапқа деген қызығушылығын арттырып, оқушыны домбырада ойнауға үйрету.


Міндеті: - Ұлттық аспап-домбыраның құрылысымен танысу;

- Домбырамен күй тартып үйрену;

- Домбыраны нақышына келтіріп орындау;


- Ұлттық дәстүр мен салт-сана тағылымын жас жеткіншек бойына

сіңіру;

- Ұлт өнеріне деген қызығушылық пен сүйіспеншілігін арттыру;


- Пәнаралық кіріктіру:

- Қазақ әдебиеті, Қазақстан тарихы, өнер пәндерімен байланыстыра оқыту.

- Мәдениеттану, өнертану мамандықтарына баулу, ұлттық өнерімізді дамыту бағытындағы мамандықтарға бейімдеу.


Көрнекіліктер: CD диск, магнитофон, компьютер, интерактивті тақта, слайдтар, портреттер, суреттер, домбыра аспабы.


Күтілетін нәтиже: қазіргі заман талабына сай домбыра аспабын жақсы деңгейде меңгерген, халықтық музыка тарихынан хабардар, эстетикалық тәрбиелі, дүниетанымы жоғары, жан-жақты қалыптасқан бәсекеге қабілетті жеке тұлға даярлау.

























Домбыра үйірмесінің бағдарламасы.


Аптасына 1 сағаттан, барлығы 34 сағат. Бағдарламаның басты темірқазығы балаларға домбыра үйрету арқылы олардың жалпы халық өнеріне деген ынтасын арттыру.


Домбыра аспабының шығу тарихы (1 сағат)

Домбыра бар жерде қазақ халқының тiлi, өнерi, тарихы бiрге жүредi. Домбыра - қазақ халқының ең кең тараған екі ішекті, көп пернелі музыкалық аспабы. Ол – қазақтар өмірінде маңызды орын алатын, өзіндік музыкалық сипаты бар аспап. Қазақ халқының ұлттық аспабы домбыра туралы аңыз әңгімелерге тоқталып, оның қалай пайда болғаны жайында айтылады. Аңыз әңгімелер өте көп.


Домбыраның құрылысы (1 сағат)

Домбыра құрылысы бірнеше бөліктен тұрады: басы, құлақтары, пернелер, мойын, шанақ, бетқақпақ, ілгек және ішектер. Сондай-ақ, оның көптеген қосымша бөлшектері бар (тиек, кемер ағаш, тұжым ағаш, бастырма, ойық, қалқа, түйме, өрнек, желкелік). Домбыра тиегі үш түрлі болады (шайтан тиек, негізгі тиек, табалдырық тиек).


Домбырашының отырысы мен аспап ұстауы (1 сағат)

Домбырада ойнағанда ер бала мен қыз бала орындықта отыру мәнерімен ерекшеленеді. Орындықта тік отырғанда домбыраның басы оқушының көз тұсына ал, шанағын оң қолдың шынтағымен қысып бекітіп тарту керек және т.б әдістерін қолданады. Осы сабақта аспапта ойнау, орындықта дұрыс отыру тәсілдері көрсетіледі.


Домбыра қағыстары. Саусақтармен жұмыс жасау (1 сағат)

Домбыра тартып үйрену әуелі ашық ішекті қағыстардан басталады. Домбыраны алғаш меңгеру барысында оқушы қолдарын еркін әрі бос қозғалтып үйренуі керек. Қағыс пен перне басуда екі қолдың үйлесімін келтіру, т.с. сияқты алғашқы ойнау тәсілдері домбыра ойнау шеберлігінің негізі болып табылады. Домбыра аспабының негізгі екі түріне байланысты аспапта күй орындаудың екі түрі «төкпе» мен «шертпе» қағыстары қалыптасқан. Сазды күйлер Арқа өңірінде, ал төкпе күйлер батыс аймақтарда кең таралған.

Домбыра шертудің «сұқпа» (сұқ және орта саусақпен шертіп ойнау), «жап тақымта» (ішекті бос күйінде қағып, пернені басып отыру), «іліп-қақпай» (ішекті іліп қағу), «теріс қақпай» (жоғары-төмен) деп аталатын түрлері бар.


Жаттығулар (4 сағат)

Қолдарына алғаш домбыра ұстаған оқушылар шағын жаттығуларды тарту арқылы қолдары икемденіп, қағыс әдіс тәсілдерін үйреніп, домбырада ойнаудың қыр сырын ұғынады. Шағын этюдтар қолданылады.


Күйлер туралы түсінік (1 сағат)

Қазақтың домбыра, қобыз, сыбызғы, шертер сияқты ұлттық музыкалық аспаптарында орындалатын әуен - саз күй деп аталады. Бізге жеткен ең көне күйлер – күй атасы Қорқыттың шығармалары.


Күй – бағдарлы мазмұны бар, көркемдігі жоғары аспаптық жанр. Онда табиғат құбылыстары («Алатау», «Саржайлау», «Көбік шашқан»), тарихи оқиғалар («Ел айырылған», «Жеңіс»), халық мерекелері («Тойбастар», «Балбырауын»), жан-жануарлар («Аққу», «Қоңыр қаз», «Көкала ат»), аңыз-ертегілер («Мұңлық-Зарлық», «Қос мүйізді Ескендір»), жеке адамдар («Байжұма», «Абыл»), адам сезімдері («Қуаныш», «Сағыныш»), т.б. түрлі оқиғалар мен құбылыстар суреттеледі.

Күйлер тақырыбы мен мазмұнына қарай аңыз-күйлер, тартыс күйлер, тарихи күйлер, арнау күйлер, лирикалық күйлер, психологиялық күйлер болып жіктеледі.

Домбыра күйлері орындалу мәндері мен құрылымдылық ерекшеліктеріне қарай төкпе және шертпе деп аталатын екі үлкен түрге бөлінеді. Төкпе күйлер тұрақты екпін мен өлшемде, оң қолдың тұтас сілтенуімен орындалады. Ал шертпе күйлер көбінесе жалғыс дауысты болып, оң қол саусақтарының ұшымен орындалады. Еліміздің батыс өңірінде төкпе күй кеңінен қанат жайды. Шертпе күй болса елдің шығысынан, Арқа жерінен бастау алып оңтүстікке тарайды.


Күйші композиторлар (1 сағат)

Домбыра аспабы халықтық кәсіби өнердің туып-қалыптасуына, өркендеуіне негіз болған Байжігіт, Құрманғазы, Дәулеткерей, Тәттімбет, Сейтек, Қазанғап, Сүгір, Тоқа, т.б. даңқты күйшілердің төкпе, шертпе күй дәстүрлерінің тууы, дамуы осы домбыра аспабымен тікелей байланысты. Олардың дәстүрін, мұрасын бүгінгі күнге жеткізген Дина Нұрпейісова, Ә. Хасенов, Науша, Махамбет Бөкейхановтар, Т. Момбеков, М. Хамзин, Қ. Жантілеуов, С. Балмағамбетов, Л. Мұхитов, т.б. сияқты домбырашылар болса, қазіргі майталман орындаушылар – Қ. Ахмедияров, У. Бекенов, Р. Ғабдиев, С. Шәкіратов, Б. Ысқақов, Б. Тілеуханов, А. Үлкенбаева, А. Райымбергенов, т.б. көптеген күйші композиторларға шолу жасалынады.


«Би » халық күйі (7 сағат)

Күйді тыңдап, оның шығу тарихына тоқталамыз. Күйді тартып үйренер алдында оң қолдың қойылымына, қағысына және сол қолмен пернелердің басылуына көңіл бөлеміз. Күйді буынға бөліп, оның дыбыс тазалығымен жұмыс жасаймыз. Оқушылармен «Би» күйін ансамбльде толық жатқа орындау, күйдің мінезі мен тұтас болмысын түсіну, күйді тұтас игерумен қатар дыбыс сапасымен жұмыстану.

Халық күйі « Келіншек» (8 сағат)

«Келіншек» күйін тыңдап, әр буынына және сағасына жеке-жеке тоқталып, домбыра қағысын дұрыс орындау. Оқушының техникасын дұрыстау үшін жаттығулармен жұмыс істеу, қағыстарға тоқталу. Ансамбльде жатқа ойнау. Әр оқушымен жеке жұмыс жасау, сол қол саусақтарының жұмысына ерекше көңіл аудару.



Халық күйі «Кеңес» (8 сағат)

Үнтаспадан халық күйлері туралы қысқаша мағлұмат беру. Халық күйі деп авторы ұмыт болып қолдан - қолға таралып тартылатын күйлерді халық күйі деп айтамыз. Кеңес күйін толық тыңдап, сағасына жеке-жеке тоқталу. Оқушының техникасын дұрыстау үшін жаттығулармен жұмыс істеу. Күйді буынға бөліп ойнау. Оң қолмен қағыстарды таза тартып, сол қолмен пернелерді дұрыс басып, дыбыс тазалығымен жұмыс жасау. Оқушылар «Кеңес» күйін ансамбльде толық жатқа орындау.



«Барлық өткен күйлерді қайталау» (1 сағат)

Оқу жылында өткен жаттығуларға, «Би», «Келіншек», «Кеңес» күйлеріне шолу жасау.







Домбыра үйірмесінің жоспары

Аптасына 1сағаттан, барлығы 34 сағат


II топ


Тақырыбы




Қосымша материалдар

Сағат саны

Мерзімі

1

Домбыра аспабының шығу тарихы


1


2

Домбыраның құрылысы

«Ақсақ құлан» мультфильм

1


3

Домбырашының отырысы мен аспап ұстауы


1


4

Домбыра қағыстары. Саусақтармен жұмыс жасау.


1


5

№1 жаттығу

Шағын этюдтар

1


6

№2 жаттығу

1


7

№3 жаттығу

1


8

№4 жаттығу

1


9

Күйлер туралы түсінік

Күй және күйшілер туралы бейне фильмдер

1


10

Күйші композиторлар

1




«Би» халық күйі


бейне фильм



11

Оң қолдың қойылымы


1


12

Сол қолдың қойылымы


1


13

Перне басу. Қағыстар.


1


14

Буынға бөліп ойнау


1


15

Жатқа ойнау


1


16

Күйдің дыбыс тазалығымен жұмыс


1


17

Ансамбльмен ойнау


1




Халық күйі «Келіншек»


бейне фильм



18

Оң қолдың қойылымы


1


19

Сол қолдың қойылымы


1


20

Перне басу. Қағыстар.


1


21

Буынға бөліп ойнау


1


22

Жатқа ойнау


1


23

Техникамен жұмыс. Жаттығулар жасау.


1


24

Күйдің дыбыс тазалығымен жұмыс


1


25

Ансамбльмен ойнау


1




Халық күйі «Кеңес»


бейне фильм



26

Оң қолдың қойылымы


1


27

Сол қолдың қойылымы


1


28

Перне басу. Қағыстар.


1


29

Буынға бөліп ойнау


1


30

Жатқа ойнау


1


31

Техникамен жұмыс. Жаттығулар жасау.


1


32

Күйдің дыбыс тазалығымен жұмыс


1


33

Ансамбльмен ойнау


1


34

Барлық өткен күйлерді қайталау


1





Пайдаланылған әдебиеттер:


  1. Домбай Н. «Ана тілі» газеті, «Күй құдіреті» мақаласы. http://anatili.kz/


  1. «Күй» (реферат) Жарияланды 31-01-2012. http://bes-asyl.kz/реферат/әдебиет/күй-реферат Бес Асыл.kz

  1. Домбыра пәні мұғалімін даярлаудың кейбір әдіс тәсілдері

Жұбатырова Айгерім. http://kk.convdocs.org/docs/index

  1. Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

http://kk.wikipedia.org/wiki/Домбыра



Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Музыка

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 5 класс.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
Домбыра ?йірмесіні? ж?мыс ба?дарламасы

Автор: Амирхамзин Шынгысхан Касенгалиевич

Дата: 20.01.2015

Номер свидетельства: 158411


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства